confirmed، مدیران
۳۳٬۲۹۷
ویرایش
←جستارهای وابسته
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
=== شرح نهج البلاغه === | === شرح نهج البلاغه === | ||
این اثر را در ۲۰ جزء به نام ابن علقمی وزیر تألیف کرد. عمده شهرت و معروفیت ابن ابی الحدید به سبب تألیف این کتاب است که حاوی مجموعه عظیمی از ادب و تاریخ و کلام و فرهنگ اسلامی است. وی این شرح را در اول رجب ۶۴۴ق/۱۲ نوامبر ۱۲۴۶م آغاز کرد و در آخر صفر ۶۴۹ق/۲۳ مة ۱۲۵۱م به پایان رساند و چنانکه خود در آخر کتاب می‌نویسد تدوین این اثر ۴ سال و ۸ ماه طول کشید که برابر است با مدت خلافت [[علی بن ابی طالب|حضرت علی (علیه‌السلام)]].<ref>ابن ابی الحدید، عبدالحمید، ج۲۰، ص۳۴۹، شرح نهج البلاغه، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۷۸-۱۳۸۴ق/۱۹۵۹- ۱۹۶۴م</ref>، ابن علقمی به پاداش این خدمت هدایایی گران قیمت به او بخشید<ref> هندوشاه بن سنجر، تجارب السلف، ج۱، ص۳۵۸-۳۵۹، به کوشش عباس اقبال آشتیانی، تهران، ۱۳۵۷ش</ref>. | این اثر را در ۲۰ جزء به نام ابن علقمی وزیر تألیف کرد. عمده شهرت و معروفیت ابن ابی الحدید به سبب تألیف این کتاب است که حاوی مجموعه عظیمی از ادب و تاریخ و کلام و فرهنگ اسلامی است. وی این شرح را در اول [[رجب]] ۶۴۴ق/۱۲ نوامبر ۱۲۴۶م آغاز کرد و در آخر [[صفر المظفر|صفر]] ۶۴۹ق/۲۳ مة ۱۲۵۱م به پایان رساند و چنانکه خود در آخر کتاب می‌نویسد تدوین این اثر ۴ سال و ۸ ماه طول کشید که برابر است با مدت خلافت [[علی بن ابی طالب|حضرت علی (علیه‌السلام)]].<ref>ابن ابی الحدید، عبدالحمید، ج۲۰، ص۳۴۹، شرح نهج البلاغه، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۷۸-۱۳۸۴ق/۱۹۵۹- ۱۹۶۴م</ref>، ابن علقمی به پاداش این خدمت هدایایی گران قیمت به او بخشید<ref> هندوشاه بن سنجر، تجارب السلف، ج۱، ص۳۵۸-۳۵۹، به کوشش عباس اقبال آشتیانی، تهران، ۱۳۵۷ش</ref>. | ||
این شرح در واقع وسیله‌ای بود برای ارائه و بیان دانش هایی که ابن ابی الحدید در فنون مختلف داشت. | این شرح در واقع وسیله‌ای بود برای ارائه و بیان دانش هایی که ابن ابی الحدید در فنون مختلف داشت. همچنین وی بسیاری از آراءی [[معتزله|معتزله]] را در آن گنجانده است. شرح مذکور از نظر موضوع و مزایای ادبی و تاریخی اهمیت خاص دارد؛ زیرا ابن ابی الحدید که در زمان مغولان می‌زیسته، گزارش مبسوطی از ابتدای خروج مغول و فتح [[ماوراءالنهر]] و [[خراسان]] و عراق و دیگر نواحی و هجوم آنان به بغداد در کتاب خود نوشته است. که از منابع مهم تاریخ در این موضوع به شمار می‌آید. | ||
منابع مورد استفاده او در این کتاب غیر از کتاب های مشهوری چون [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخ طبری]] و [[سیره ابن هشام (کتاب)|سیره ابن هشام]] و [[اغانی (کتاب)|اغانی]] و کتب معروف دیگر که در دسترس هستند، از کتاب های نادری استفاده کرده که امروزه بعضی از آنها از میان رفته‌اند یا در دسترس ما نیستند، چون کتاب المقالات تألیف زرقان شاگرد ابراهیم بن سیار نظام و کتاب المقالات ابوالقاسم کعبی بلخی و کتاب فضایل [[علی بن ابی‌طالب|امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام)]] از [[حنبلی|احمد بن حنبل]] و کتاب الجمل هشام بن محمد کاتبی و کتاب النکت از ابراهیم بن سیار نظام<ref>قمی، عباس، الکنی و الالقاب، به کوشش محمد هادی امینی، تهران، ۱۳۹۷ق</ref>. | منابع مورد استفاده او در این کتاب غیر از کتاب های مشهوری چون [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخ طبری]] و [[سیره ابن هشام (کتاب)|سیره ابن هشام]] و [[اغانی (کتاب)|اغانی]] و کتب معروف دیگر که در دسترس هستند، از کتاب های نادری استفاده کرده که امروزه بعضی از آنها از میان رفته‌اند یا در دسترس ما نیستند، چون کتاب المقالات تألیف زرقان شاگرد ابراهیم بن سیار نظام و کتاب المقالات ابوالقاسم کعبی بلخی و کتاب فضایل [[علی بن ابی‌طالب|امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام)]] از [[حنبلی|احمد بن حنبل]] و کتاب الجمل هشام بن محمد کاتبی و کتاب النکت از ابراهیم بن سیار نظام<ref>قمی، عباس، الکنی و الالقاب، به کوشش محمد هادی امینی، تهران، ۱۳۹۷ق</ref>. | ||
=== الفلک الدائر علی المثل السائر === | === الفلک الدائر علی المثل السائر === | ||
الفلک الدائر علی المثل السائر، که نقدی است بر کتاب المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر، از ضیاءالدین ابوالفتح معروف به ابن اثیر جزری موصلی (۵۵۸ -۶۳۷ق/۱۱۶۳-۱۲۳۹م). این کتاب از آثار مهم در بلاغت و از کتب معتبر در نقد است<ref>سرکیس، چاپی، ج۱، ص۳۰.</ref>. | الفلک الدائر علی المثل السائر، که نقدی است بر کتاب المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر، از ضیاءالدین ابوالفتح معروف به ابن اثیر جزری موصلی (۵۵۸ -۶۳۷ق/۱۱۶۳-۱۲۳۹م). این کتاب از آثار مهم در بلاغت و از کتب معتبر در نقد است<ref>سرکیس، چاپی، ج۱، ص۳۰.</ref>. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۳: | ||
نظم کتاب الفصیح ثعلب که ابن ابی الحدید آن را در یک شبانه‌روز به نظم آورد<ref> کتبی، محمد، ج۲، ص۲۵۹، فوات الوفیات، به کوشش احسان عباس، بیروت، ۱۹۷۳م</ref>. | نظم کتاب الفصیح ثعلب که ابن ابی الحدید آن را در یک شبانه‌روز به نظم آورد<ref> کتبی، محمد، ج۲، ص۲۵۹، فوات الوفیات، به کوشش احسان عباس، بیروت، ۱۹۷۳م</ref>. | ||
این کتاب که اصل آن از ابوالعباس احمد بن یحیی معروف به ثعلب کوفی نحوی (۲۰۰-۲۹۱ق/ ۸۱۶ -۹۰۴م) است، کتابی است صغیر الحجم و کثیر الفائده در لغت که مورد توجه بسیار واقع شده است<ref>حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۲، ص۱۲۷۲-۱۲۷۳، استانبول، ۱۳۶۰ق/۱۹۴۱م</ref>. | این کتاب که اصل آن از ابوالعباس احمد بن یحیی معروف به [[ثعلب کوفی]] نحوی (۲۰۰-۲۹۱ق/ ۸۱۶ -۹۰۴م) است، کتابی است صغیر الحجم و کثیر الفائده در لغت که مورد توجه بسیار واقع شده است<ref>حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۲، ص۱۲۷۲-۱۲۷۳، استانبول، ۱۳۶۰ق/۱۹۴۱م</ref>. | ||
=== سایر آثار === | === سایر آثار === | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۶: | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
ابن ابی الحدید در حمله هلاکوخان به [[بغداد]] در ۶۵۵ق/۱۲۸۵م محکوم به قتل شد و به شفاعت ابن علقمی و وساطت [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیرالدین طوسی]] از [[مرگ|مرگ]] نجات یافت<ref>هندوشاه بن سنجر، تجارب السلف، ج۱، ص۳۵۹، به کوشش عباس اقبال آشتیانی، تهران، ۱۳۵۷ش</ref>، ولی روزگارش نپایید و اندکی بعد در بغداد درگذشت. | ابن ابی الحدید در حمله هلاکوخان به [[بغداد]] در ۶۵۵ق/۱۲۸۵م محکوم به قتل شد و به شفاعت ابن علقمی و وساطت [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیرالدین طوسی]] از [[مرگ|مرگ]] نجات یافت<ref>هندوشاه بن سنجر، تجارب السلف، ج۱، ص۳۵۹، به کوشش عباس اقبال آشتیانی، تهران، ۱۳۵۷ش</ref>، ولی روزگارش نپایید و اندکی بعد در بغداد درگذشت. | ||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[خواجه نصیرالدین طوسی]] | |||
* [[حسن بن یوسف حلی|علامه حلی]] | |||
* [[علی بن ابی‌طالب|حضرت علی (علیه‌السلام)]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||