نجاشی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شخصیت
{{جعبه اطلاعات شخصیت
| عنوان = نجاشی
| عنوان =  
| تصویر =  نجاشی.jpg
| تصویر =  نجاشی.jpg
| نام = احمد بن علی نَجاشی
| نام = احمد بن علی نَجاشی
| نام‌های دیگر = {{فهرست جعبه افقی |ابوالحسین | ابوالعباس}}
| نام‌های دیگر = {{فهرست جعبه افقی |ابوالحسین | ابوالعباس }}
| سال تولد = ۳۷۲ هجری قمری
| سال تولد = ۳۷۲ ق
| تاریخ تولد = [[ماه صفر المظفر|ماه صفر]]
| تاریخ تولد = [[صفر المظفر|ماه صفر]]
| محل تولد = [[كوفه]]
| محل تولد = [[كوفه]]
| سال درگذشت = ۴۵۰ق یا ۴۶۳ هجری قمری
| سال درگذشت = ۴۵۰ق. یا ۴۶۳ق.
| تاریخ درگذشت =  
| تاریخ درگذشت =  
| محل درگذشت = {{فهرست جعبه افقی |[[عراق]] | [[سامرا]] | مطرآبد یا مطیرآباد}}
| محل درگذشت = {{فهرست جعبه افقی |[[عراق]] |[[سامرا]] |مطرآبد یا مطیرآباد }}
| استادان = {{فهرست جعبه افقی | [[شیخ مفید]] | [[شیخ صدوق]] | [[سید مرتضی]] | [[سید رضی]] | ابن غضائری}}
| استادان = {{فهرست جعبه افقی |[[محمد بن محمد بن نعمان|شیخ مفید]] |[[محمد بن علی بن بابویه قمی |شیخ صدوق]] | [[سید مرتضی علم‌الهدی|سید مرتضی]] |[[ابوالحسن محمد بن الحسین بن موسی|سید رضی]] |ابن غضائری }}
| شاگردان = {{فهرست جعبه افقی |[[شیخ طوسى|شیخ طوسى]] | شیخ ابوالحسن صهرشتى | سید عمادالدین بن معبد حسنى مروزى‌}}
| شاگردان = {{فهرست جعبه افقی |[[محمد بن حسن طوسی|شیخ طوسى]] | شیخ ابوالحسن صهرشتى | سید عمادالدین بن معبد حسنى مروزى‌ }}
| دین = [[اسلام]]
| دین = [[اسلام]]
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| آثار = {{فهرست جعبه افقی | فهرست اسماء مصنفی الشیعه معروف به رجال نجاشی | الجمعة و ما ورد فیه من الاعمال | الکوفة و ما فیها من الآثار و الفضائل و ... .}}
| آثار = {{فهرست جعبه افقی |فهرست اسماء مصنفی الشیعه معروف به رجال نجاشی |الجمعة و ما ورد فیه من الاعمال |الکوفة و ما فیها من الآثار و الفضائل و ... }}
| وبگاه =  
| وبگاه =  
}}
}}
'''احمد بن علی نَجاشی''' مرزبان سخت کوشی که در عصر خویش به مبارزه با مخالفان برخاست و پوچی گفتار دشمنانی را که سابقه درخشان [[شیعه]] را امری واهی دانسته [[تشیع]] را به نداشتن آثار و نوشته‌های ماندگار و پیشینه های فرهنگی سرزنش می‌کردند بر همگان آشکار کرد پژوهشگری که با قلم توانای خود به معرفی فرزندان علمی [[امام باقر (ع)]] و [[امام صادق (ع)]] پرداخت. در بازشناسی [[محدثان]] و دانشمندان [[شیعی]] و آثار گرانبهای آنان بی وقفه شب و روز تلاش کرد و سرانجام ثمره این کوشش مدام و خستگی ناپذیر درخت استوار و پرباری به نام [[رجال نجاشی]] شد که در طول قرنها یکی از منابع اصلی [[فقها]] و دانشوران و راهنمای محققان در رشته شناخت [[راویان حدیث]] بوده است. نجاشی بیشتر عمر خود را در بغداد گذراند. [[شیخ مفید]] و [[شیخ صدوق]] از اساتید نجاشی بودند. او به سال ۳۷۲ هـ ق در [[بغداد]] متولد شد و در سال ۴۵۰ هـ ق، در حدود ۷۸ سالگی درگذشت.
'''ابوالعباس احمد بن علی نَجاشی''' عالم رجالی شیعه است. او در بازشناسی [[محدّث|محدثان]] و دانشمندان [[مذهب شیعه|شیعی]] و آثار گران‌بهای آنان بی وقفه شب و روز تلاش کرد که در کتاب وی به نام [[رجال نجاشی (کتاب)|رجال نجاشی]] شد. نجاشی بیشتر عمر خود را در [[بغداد]] گذراند. [[محمد بن محمد بن نعمان|شیخ مفید]] و [[محمد بن علی بن بابویه قمی|شیخ صدوق]] از اساتید نجاشی بودند.  
 
=مختصری از نجاشی=
 
چون یکی از نیاکان احمد به نام عبدالله بر اهواز حکومت می‌کرد و به نجاشی به شهرت داشت بدین سبب او نیز به لقب نجاشی مشهور گشت.


== مختصری از نجاشی ==
چون یکی از نیاکان او به نام عبدالله بر [[اهواز]] حکومت می‌کرد و به نجاشی به شهرت داشت بدین سبب او نیز به لقب نجاشی مشهور گشت.
احمد نجاشی به دو کنیه ابوالحسین وابوالعباس نیز معروف شد. شاید فرزندانی به نام‌های حسین و عباس داشته و در کوچکی از دنیا رفته باشند.  
احمد نجاشی به دو کنیه ابوالحسین وابوالعباس نیز معروف شد. شاید فرزندانی به نام‌های حسین و عباس داشته و در کوچکی از دنیا رفته باشند.  


پدر و خاندان وی همه اهل [[کوفه]] بوده‌اند ولی از آنجا که پدرش پس از ورود [[شیخ صدوق]] در سال 355 ق. به [[بغداد]] از محضر او استفاده کرده و جدش هم در بغداد منزل داشته و خود نیز دوران کودکی و کسب معارف و علوم را در آنجا گذرانده است صحیح تر آن است که بگوییم او در همان شهر بغداد به دنیا آمده است.  
پدر و خاندان وی همه اهل [[کوفه]] بوده‌اند ولی از آنجا که پدرش پس از ورود [[شیخ صدوق]] در سال 355 ق. به [[بغداد]] از محضر او استفاده کرده و جدش هم در بغداد منزل داشته و خود نیز دوران کودکی و کسب معارف و علوم را در آنجا گذرانده است صحیح‌تر آن است که بگوییم او در همان شهر بغداد به دنیا آمده است.  
چنانکه علامه [[محقق شوشتری]] می‌نویسد: نجاشی بغدادی است نظیر [[شیخ مفید]]، [[سید مرتضی]] و [[سید رضی]] و [[شیخ طوسی]] در کتاب رجالش فرموده است: منزل جد نجاشی در کنار نهر است و نهر هم از شهر بغداد به شمار می‌آید. <ref>قاموس الرجال، علامه شوشتری، جامعه مدرسین قم، ج۱، ص۵۲۳</ref>
چنانکه علامه [[محقق شوشتری]] می‌نویسد: نجاشی بغدادی است نظیر [[شیخ مفید]]، [[سید مرتضی علم‌الهدی|سید مرتضی]] و [[ابوالحسن محمد بن الحسین بن موسی|سید رضی]] و [[شیخ طوسی]] در کتاب رجالش فرموده است: منزل جد نجاشی در کنار نهر است و نهر هم از شهر بغداد به شمار می‌آید<ref>قاموس الرجال، علامه شوشتری، جامعه مدرسین قم، ج۱، ص۵۲۳</ref>.
=کنیه نجاشی=
 
برای احمد نجاشی دو كنیه <big>ابوالحسین</big> و <big>ابوالعباس</big> در منابع شهرت دارد. <ref>کتاب "بازشناسی منابع اصلی رجال شیعه " تالیف محمد کاظم رحمان ستایش و محمدرضا جدیدی</ref>
 
=تخصص و شهرت نجاشی=
 
با وجود آنکه نجاشی در حوزه‌های مختلف دینی و فقهی تحصیل کرد اما تخصص وی در فن رجال و جرح و تعدیل راویان است. میزان اعتبار و شهرت او به حدی است که حتی برخی کتاب او را از شیخ طوسی و کشی مستندتر و برتر دانسته‌اند. <ref>میر شریفی، سید علی، رجال نجاشی مهم‌ترین کتاب رجالی شیعه، ص ۱۶۴</ref> به عنوان نمونه [[علامه حلی]] در تعارض نظر شیخ طوسی با نجاشی، نظر نجاشی را به دلیل تخصص و داشتن مشایخ بیشتر در فن رجال ترجیح می‌دهد. <ref>شمشیری، رحیمه و مهدی جلالی، مزایای فهرست نجاشی بر فهرست و رجال شیخ طوسی و بررسی اختلافات آنها با یکدیگر، مطالعات اسلامی، علوم قرآن و حدیث، 1388، ص۱۰۵</ref>
 
=اساتید نجاشی=
 
1 - علی بن احمد بن عباس نجاشی (پدر نجاشی):
نجاشی بعضی از کتاب‌های شیخ صدوق را نزد پدرش خواند و از دست او اجازه نقل روایت کتاب‌های شیخ صدوق نایل آمد. <ref>طبقات اعلام الشیعه، علامه آقا بزرگ تهرانی، چاپ دوم، اسماعیلیان، ج 2، ص 19</ref>
 
2 - احمد بن محمد بن عمران معروف به ([[ابن جندی]]) (305 - 396) <ref>خلاصة الاقول، علامه حلی، چاپ تهران ،ج 1، ص 224 خلاصه، ص 11</ref>
 
3 - احمد بن محمد بن موسی معروف به (ابن وصلت اهوازی) (324 - 409) ق
 
4 - احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز معروف به (ابن عبدون) یا (ابن حاشر) (330 - 423)ق
 
5 - احمد بن علی بن عباس سیرافی معروف به ابن نوح سیرافی
 
7 - ابواسحاق ابراهیم بن مخلد (325 - 410)
 
8 - القاضی ابوعبدالله جعفی
 
9- ابوالحسین بن محمد بن ابی سعید
 
10 - حسن بن احمد بن ابراهیم (339 - 426)ق
 
11 - حسن بن احمد بن محمد معروف به (اثم هیثم عجلی)
 
12 - حسن بن محمد بن یحیی فحام (متوفی 408) ق
 
13 - ابوعبدالله حسین بن عبیدالله غضائری (متوفی 411) ق. نجاشی از این استادش که شنیدنی های زیاد داشت و آگاه به زندگی راویان حدیث بود، به دریافت اجازه نقل حدیث نایل آمد. <ref>رجال النجاشی، ج 1، ص 226، ج 2، ص 417. رجال طوسی، ص 417، خلاصه، ص 12</ref>
 
14 - حسین بن احمد بن موسی.
 
15 - حسین بن جعفر بن محمد مخزومی معروف به (ابن خمری)
 
16 - سلامة بن ذکاء ابوالخیر موصلی
 
17 - عباس بن عمر بن عباس معروف به (ابن ابی مروان) <ref>رجال طوسی، ص 332 و 351 و 425. خلاصه، ص 26</ref>
 
18 - عبدالواحد بن مهری (318 - 410)ق. نجاشی کتاب ((مسند عمار بن یاسر)) را نزد این استاد خوانده است. <ref>رجال النجاشی ،ج 1، ص 343. رجال طوسی، ص 417، خلاصه، ص 12</ref>
 
19 - [[عبدالسلام بن حسین ادیب]] (329 - 405 ق کتاب (مهدی (عج) را نزد این استادش خوانده است. (20)
 
20 - عبدالله بن محمد بن عبدالله معروف به (ابومحمد حذاء دعلجی)
 
21 - عثمان بن حاتم منتاب تغلبی
 
22 - عثمان بن احمد واسطی
 
23 - [[علی بن احمد بن محمد قمی]] معروف به (ابن ابی جید) (متوفی 408)
 
24 - ابوالقاسم علی بن شبل بن اسد)
 
25 - ابوالحسن محمد بن احمد قمی
 
26 - محمدبن جعفر ادیب معروف به ([[ابوالحسن تمیمی]]) (303 - 402)ق
 
27 - محمد بن عثمان بن حسن معروف به (نصیبی معدل). نجاشی کتاب (مارووا من الحدیث) ابوشجاع ارجانی و نوشته ای از عبدالله بن علی که تمام آن نوشته را از [[امام رضا (ع)]] روایت کرده است، نزد این استاد خوانده است.
 
28 - محمد بن علی بن شاذان قزوینی
 
29 - محمد بن علی بن یعقوب معروف به (ابولفرح قنائی کاتب) <ref> اعیان الشیعه، ج 3، ص 33. مشیخه النجاشی، محمود دریاب نجفی، چاپ اول 1413 ق، قم ص 98.</ref>
 
=شاگردان‌ مشهور نجاشی=
 
# شیخ الطائفة، شیخ طوسى
#
# شیخ ابوالحسن صهرشتى
#
# سید عمادالدین بن معبد حسنى مروزى‌<ref>روضات الجنات، خوانساری، محمدباقر، اسماعیلیان، قم، ج ۱، ص ۶۳</ref> <ref>طبقات اعلام الشیعه، ج ۲، ص ۱۸۰</ref>


=آثار و تالیفات نجاشی=
== کنیه نجاشی ==
برای احمد نجاشی دو کنیه <big>ابوالحسین</big> و <big>ابوالعباس</big> در منابع شهرت دارد<ref>کتاب "بازشناسی منابع اصلی [[رجال شیعه]] " تالیف محمد کاظم رحمان ستایش و محمدرضا جدیدی</ref>.


1. فهرست اسماء مصنفی الشیعه معروف به رجال نجاشی. تألیف کتاب «فهرست اسماء مصنفین» یا همان «رجال نجاشی» مشهورترین اثر نجاشی است.
== تخصص و شهرت نجاشی ==
با وجود آنکه نجاشی در حوزه‌های مختلف دینی و فقهی تحصیل کرد اما تخصص وی در فن [[رجال]] و جرح و تعدیل راویان است. میزان اعتبار و شهرت او به حدی است که حتی برخی کتاب او را از شیخ طوسی و [[کشّی]] مستندتر و برتر دانسته‌اند<ref>میر شریفی، سید علی، رجال نجاشی مهم‌ترین کتاب رجالی شیعه، ص ۱۶۴</ref>. به عنوان نمونه [[حسن بن یوسف حلی|علامه حلی]] در تعارض نظر شیخ طوسی با نجاشی، نظر نجاشی را به دلیل تخصص و داشتن مشایخ بیشتر در فن رجال ترجیح می‌دهد<ref>شمشیری، رحیمه و مهدی جلالی، مزایای فهرست نجاشی بر فهرست و رجال شیخ طوسی و بررسی اختلافات آنها با یکدیگر، مطالعات اسلامی، علوم قرآن و حدیث، 1388، ص۱۰۵</ref>.


2. الجمعة و ما ورد فیها من الاعمال
== اساتید نجاشی ==
# علی بن احمد بن عباس نجاشی (پدر نجاشی):
# نجاشی بعضی از کتاب‌های شیخ صدوق را نزد پدرش خواند و از دست او اجازه نقل روایت کتاب‌های شیخ صدوق نایل آمد<ref>طبقات اعلام الشیعه، علامه آقا بزرگ تهرانی، چاپ دوم، اسماعیلیان، ج 2، ص 19</ref>.
# احمد بن محمد بن عمران معروف به ([[ابن جندی]]) (305 - 396)<ref>خلاصة الاقول، علامه حلی، چاپ تهران ،ج 1، ص 224 خلاصه، ص 11</ref>.
# احمد بن محمد بن موسی معروف به (ابن وصلت اهوازی) (324 - 409) ق؛
# احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز معروف به (ابن عبدون) یا (ابن حاشر) (330 - 423) ق؛
# احمد بن علی بن عباس سیرافی معروف به ابن نوح سیرافی؛
# ابواسحاق ابراهیم بن مخلد (325 - 410)؛
# القاضی ابوعبدالله جعفی؛
# ابوالحسین بن محمد بن ابی سعید؛
# حسن بن احمد بن ابراهیم (339 - 426) ق؛
# حسن بن احمد بن محمد معروف به (اثم هیثم عجلی)؛
# حسن بن محمد بن یحیی فحام (متوفی 408) ق؛
# ابوعبدالله حسین بن عبیدالله غضائری (متوفی 411) ق. نجاشی از این استادش که شنیدنی‌های زیاد داشت و آگاه به زندگی راویان حدیث بود، به دریافت اجازه نقل حدیث نایل آمد<ref>رجال النجاشی، ج 1، ص 226، ج 2، ص 417. رجال طوسی، ص 417، خلاصه، ص 12</ref>؛
# حسین بن احمد بن موسی؛
# حسین بن جعفر بن محمد مخزومی معروف به (ابن خمری)؛
# سلامة بن ذکاء ابوالخیر موصلی؛
# عباس بن عمر بن عباس معروف به (ابن ابی مروان)<ref>رجال طوسی، ص 332 و 351 و 425. خلاصه، ص 26</ref>؛
# عبدالواحد بن مهری (318 - 410) ق. نجاشی کتاب ((مسند عمار بن یاسر)) را نزد این استاد خوانده است<ref>رجال النجاشی ،ج 1، ص 343. رجال طوسی، ص 417، خلاصه، ص 12</ref>؛
# [[عبدالسلام بن حسین ادیب]] (329 - 405 ق کتاب (مهدی(عجل الله تعالی فرجه)) را نزد این استادش خوانده است؛
# عبدالله بن محمد بن عبدالله معروف به (ابومحمد حذاء دعلجی)؛
# عثمان بن حاتم منتاب تغلبی؛
# عثمان بن احمد واسطی؛
# [[علی بن احمد بن محمد قمی]] معروف به (ابن ابی جید) (متوفی 408)؛
# ابوالقاسم علی بن شبل بن اسد)؛
# ابوالحسن محمد بن احمد قمی؛
# محمدبن جعفر ادیب معروف به ([[ابوالحسن تمیمی]]) (303 - 402) ق؛
# محمد بن عثمان بن حسن معروف به (نصیبی معدل). نجاشی کتاب (مارووا من الحدیث) ابوشجاع ارجانی و نوشته ای از عبدالله بن علی که تمام آن نوشته را از [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا(علیه‌السلام)]] روایت کرده است، نزد این استاد خوانده است؛
# محمد بن علی بن شاذان قزوینی؛
# محمد بن علی بن یعقوب معروف به (ابولفرح قنائی کاتب)<ref> اعیان الشیعه، ج 3، ص 33. مشیخه النجاشی، محمود دریاب نجفی، چاپ اول 1413 ق، قم ص 98.</ref>.


3. الکوفة و ما فیها من الآثار و الفضائل
== شاگردان‌ مشهور نجاشی ==
# شیخ الطائفة، [[شیخ طوسی|شیخ طوسى]]؛
# شیخ ابوالحسن صهرشتى؛
# سید عمادالدین بن معبد حسنى مروزى‌<ref>روضات الجنات، خوانساری، محمدباقر، اسماعیلیان، قم، ج ۱، ص ۶۳</ref> <ref>طبقات اعلام الشیعه، ج ۲، ص ۱۸۰</ref>.


4. انساب بنی نضر بن قعین و ایامهم و اشعارهم
== آثار ==
# [[فهرست اسماء مصنفی الشیعه]] معروف به [[رجال نجاشی]]. تألیف کتاب «فهرست اسماء مصنفین» یا همان «رجال نجاشی» مشهورترین اثر نجاشی است؛
# الجمعة و ما ورد فیها من الاعمال؛
# الکوفة و ما فیها من الآثار و الفضائل؛
# انساب بنی نضر بن قعین و ایامهم و اشعارهم؛
# مختصر الانوار و مواضع النجوم التی سمت‌ها العرب<ref> نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۱۰۱</ref>؛
# تفسیر النجاشی<ref>آقابزرگ، الذریعة، ج۴، ص۳۱۷</ref>؛
# اخبار بنی سنسن؛ نجاشی ذیل نام ابوغالب زراری از این کتاب نام می‌برد<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۸۴</ref>.


5. مختصر الانوار و مواضع النجوم التی سمتها العرب <ref> نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۱۰۱</ref>
== درگذشت ==
احمد بن علی نجاشی در [[جمادی الاول|جمادی‌الاول]] سال ۴۵۰ هـ. ق پس از سرکوبی [[مذهب شیعه|شیعیان]] [[بغداد]] به مطر (روستایی در [[سامرا|سامراء]] در نزدیکی [[فرات|رود فرات]]) نقل مکان کرد و در همان‌جا نیز در سن ۷۸ سالگی در گذشت<ref>سید علی میر شریفی، ص ۱۷۰</ref>.


6. تفسیر النجاشی <ref>آقابزرگ، الذریعة، ج۴، ص۳۱۷</ref>
== جستارهای وابسته ==
 
* [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر (علیه‌السلام)]]
7. اخبار بنی سنسن؛ نجاشی ذیل نام ابوغالب زراری از این کتاب نام می‌برد. <ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۸۴</ref>
* [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق(علیه‌السلام)]]
 
* [[محمد بن محمد بن نعمان|شیخ مفید]]
=درگذشت=
* [[شیخ صدوق]]
 
احمد بن علی نجاشی در جمادی‌الاول سال ۴۵۰ هـ. ق پس از سرکوبی شیعیان بغداد به مطر (روستایی در [[سامراء]] در نزدیکی رود فرات) نقل مکان کرد و در همان‌جا نیز در سن ۷۸ سالگی در گذشت. <ref>سید علی میر شریفی، ص ۱۷۰</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:علمای شیعه]]
{{علمای اسلام}}
[[رده:رجالیان شیعه]]
 
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:محدثان شیعه]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۸۳۹

ویرایش