احمد بن زیاد بن جعفر همدانی: تفاوت میان نسخه‌ها

| تصویر = عالمان شیعه.jpg

| نام‌های دیگر = {{فهرست جعبه عمودی |ابوعلی |احمد بن محمد بن زیاد |احمد بن جعفر همدانی }}

| سال تولد = 285 ق

| فعالیت‌ها = [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]

'''احمد بن زیاد بن جعفر همدانی'''، [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]. «[[شیخ صدوق]]» در سال 354هجری در راه بازگشت از سفر [[حج]] در همدان از وی [[حدیث]] شنیده است. ابن عیاش جوهری در [[بغداد]] از شاگردان خاص وی بوده است.

احمد بن زیاد بن جعفر همدانی، محدث شیعی. کنیه او در منابع ذکر نشده است؛ تنها شیخ صدوق در [[کتاب أمالی]] با کنیه «ابوعلی» از او یاد کرده است. هم‌چنین نام او به صورت «احمد بن محمد بن زیاد» و گاهی با اختصار، «احمد بن جعفر همدانی» نیز ذکر شده است. وی در ناحیه غربی [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]] (اطراف دینور و همدان) در اواخر قرن سوم حدود 285 هجری چشم به جهان گشود و زمانی که در مجلس درس «علی بن ابراهیم بن هاشم قمی» حضور می‏‌یافت از سن کافی و وجاهت لازم برخوردار بود. وفات او نیز اگرچه به درستی روشن نیست اما می‌‏توان آن را در اواسط قرن چهارم تخمین زد زیرا با توجه به اینکه «شیخ صدوق» در سال 354[[هجری]] در راه بازگشت از سفر حج در همدان از وی استماع [[حدیث]] نموده، درمی‏‌یابیم که وی حداقل تا این تاریخ حیات داشته است.  

بلکه گزارش نمودن [[احمد بن عبدون]] از وی حاکی از آن است‏ که وی سال‏‌های زیادی بعد از این تاریخ حیات داشته است. وی در همدان پرورش یافت واز دیگر اساتید او «جعفر بن احمد علوی عریضی» است که در سال 293 هجری با جمعی از بزرگان [[مذهب شیعه|شیعه]] در [[مسجدالحرام|بیت‏‌الله الحرام]] به دیدار [[حجت بن الحسن (مهدی)|امام عصر (عجل الله تعالی فرجه)]] شرفیاب شد. قرائن نشان می‌‏دهند که وی پس از [[قم]]، به [[بغداد]] سفر کرد و در آن‌جا شاگردانی تربیت نمود، زیرا از شاگردان بغدادی او «ابن عیاش جوهری» است که یک‌سره در [[بغداد]] اقامت داشته و تنها یک‏‌بار به ری سفر کرده است. شیخ صدوق که از دیگر شاگردان اوست ضمن این‌که در کتاب‌‏هایش روایات فراوانی از او نقل نموده، در [[کتاب کمال‌الدین|کتاب کمال‏‌الدین]] از وی به شایستگی تجلیل نموده و او را فردی با دیانت، فاضل و راستگو معرفی کرده است. هم‌چنین «ابوالقاسم خزاز قمی رازی»(م 400 ق) از شاگردان دیگر اوست که احادیثی در [[كفایه الاثر (كتاب)|کتاب کفایه الاثر]] از او نقل نموده است. از او اثر تألیفی برجای نمانده است.

در [[همدان]] از ابوبکر عمر بن سهل بن اسماعیل قرمیسینی دینوری حدیث شنیده است. سپس به قم رفت و در کنار هم‌‏بحثان خود نظیر [[حسین بن ابراهیم ناتانه]]، [[احمد بن علی بن ابراهیم قمی]]، [[محمد بن موسی بن متوكل|محمد بن موسی بن متوکل]] و [[محمد بن علی ماجیلویه]]، نزد دانشمند و مفسر مشهور شیعی [[علی بن ابراهیم بن هاشم قمی]] بیشترین بهره‌‏ها را برد.

از شاگردان بغدادی [[ابن عیاش جوهری]] از شاگردان ایرانی او می‌توان [[شیخ صدوق]] و [[ابوالقاسم خزاز قمی رازی]] نام برد.

 

* الامالی، شیخ صدوق، صص 279، 284، 289، 401، 484؛  

* الانساب، سمعانی، ج 4 ص 479، ذیل کلمه قرمیسینی؛

* طبقات اعلام الشیعه، ج 1 صص 22، 27 و 68؛  

* الفهرست، طوسی، ص 35 شماره 5؛  

* کمال الدین و تمام النعمه، ترجمه منصور پهلوان، ج 2 ص 58، انتهای باب 34؛

* من لا یحضره الفقیه(کتاب المشیخه)، ج 4 ص 494؛

* کفایه الاثر، خزاز قمی، صص 231 و274.