۸۷٬۹۳۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۷۱: | خط ۱۷۱: | ||
این مسجد را تابلوهایی از تصاویر آبشارها، پل‌ها و درختان زینت داده و محراب آن نیز از سرامیک و سفال است که تجلی هنر اسلامی به شمار می‌آید. | این مسجد را تابلوهایی از تصاویر آبشارها، پل‌ها و درختان زینت داده و محراب آن نیز از سرامیک و سفال است که تجلی هنر اسلامی به شمار می‌آید. | ||
مسلمانان تیرانا بیشتر برای ادای نماز تراویح (نمازهای ویژه مسلمانان | مسلمانان تیرانا بیشتر برای ادای نماز تراویح (نمازهای ویژه مسلمانان اهل‌سنت در ماه رمضان) و عشا به این مسجد می‌آیند و در ماه رمضان نیز سفره‌های افطار و سحری در این مسجد برای روزه‌داران گشوده است.<ref>مساجد تاریخی اروپا؛ شاهکارهای معماری ماندگار - IQNA | ||
https://iqna.ir › news › مساجد-تاریخی...</ref> | https://iqna.ir › news › مساجد-تاریخی...</ref> | ||
| خط ۱۹۶: | خط ۱۹۶: | ||
بعداز فرو پاشی نظام کمونیستی، گرایش‌های علوی و محبت به اهل‌بیت (علیه السلام)، زیاد گشته است. حدود ۴۵ درصد مسلمانان آلبانی را فرقه‌های تصوف طرفدار اهل بیت، تشکیل می‌دهند که این فرقه‌ها قبل از ممنوعیت مذهب در آلبانی، فعالیت چشم‌گیری داشتند. این موضوع را می‌توان از تکایای زیاد آنان که در آن زمان وجود داشته است فهمید و درحال حاضر که تبلیغات مذهبی در این کشور آزاد شده، این فرقه‌ها شروع به فعالیت و بازسازی تکایای خود کرده‌اند.<ref>امور حج و زیارت سازمان صدا و سیما</ref> | بعداز فرو پاشی نظام کمونیستی، گرایش‌های علوی و محبت به اهل‌بیت (علیه السلام)، زیاد گشته است. حدود ۴۵ درصد مسلمانان آلبانی را فرقه‌های تصوف طرفدار اهل بیت، تشکیل می‌دهند که این فرقه‌ها قبل از ممنوعیت مذهب در آلبانی، فعالیت چشم‌گیری داشتند. این موضوع را می‌توان از تکایای زیاد آنان که در آن زمان وجود داشته است فهمید و درحال حاضر که تبلیغات مذهبی در این کشور آزاد شده، این فرقه‌ها شروع به فعالیت و بازسازی تکایای خود کرده‌اند.<ref>امور حج و زیارت سازمان صدا و سیما</ref> | ||
از نکات مهم درباره فرقه‌های تصوف در آلبانی، اظهار علائق شیعی آنان است. آنها با آنکه از نظر ظاهری خود را پیرو یکی از مذاهب [[اهل سنت]] می‌دانند ولی همگی باطنا خود را [[شیعه]] می‌خوانند. طریقه‌ها در دهه محرم عزاداری دارند و در آن مدت کتاب حدیقه السعداء نوشته فضولی را که نمونه ترکی روضه الشهداء اثر ملا حسین واعظ کاشفی سبزواری است، می‌خوانند. کتاب حدیقه السعداء به زبان آلبانیایی نیز درآمده است. در این مدت هرکس چند صفحه میخواند و همه گریه می‌کنند و خوردن خوراک حیوانی و شیمیایی و رفتن بیرون در بعضی تکایا منع شده است. | از نکات مهم درباره فرقه‌های تصوف در آلبانی، اظهار علائق شیعی آنان است. آنها با آنکه از نظر ظاهری خود را پیرو یکی از مذاهب [[اهل سنت|اهل‌سنت]] می‌دانند ولی همگی باطنا خود را [[شیعه]] می‌خوانند. طریقه‌ها در دهه محرم عزاداری دارند و در آن مدت کتاب حدیقه السعداء نوشته فضولی را که نمونه ترکی روضه الشهداء اثر ملا حسین واعظ کاشفی سبزواری است، می‌خوانند. کتاب حدیقه السعداء به زبان آلبانیایی نیز درآمده است. در این مدت هرکس چند صفحه میخواند و همه گریه می‌کنند و خوردن خوراک حیوانی و شیمیایی و رفتن بیرون در بعضی تکایا منع شده است. | ||
از دیگر علائم علائق شیعی این فرقه‌ها، نصب تصاویری از حضرت علی و امام حسین و حتی تصویر دوازده امام و در میان آنان یامبر (صلی الله علیه) در برخی تکایا است.<ref>پایگاه تحلیلی-خبری ایران-بالکان (ایربا)</ref> | از دیگر علائم علائق شیعی این فرقه‌ها، نصب تصاویری از حضرت علی و امام حسین و حتی تصویر دوازده امام و در میان آنان یامبر (صلی الله علیه) در برخی تکایا است.<ref>پایگاه تحلیلی-خبری ایران-بالکان (ایربا)</ref> | ||
== تشکلات مذهبی-اسلامی آلبانی == | == تشکلات مذهبی-اسلامی آلبانی == | ||
<big>بکتاشیه</big>: طرفداران و پیروان حاج بکتاش هستند. آنها به پیامبران و امامان شیعه معتقدند و منتظر ظهور [[حجت بن | <big>بکتاشیه</big>: طرفداران و پیروان حاج بکتاش هستند. آنها به پیامبران و امامان شیعه معتقدند و منتظر ظهور [[حجت بن الحسن (مهدی)|حضرت مهدی (عج)]] می‌باشند. این گروه مهم‌ترین و با نفوذترین گروه در بین تشکیلات دینی آلبانی است. | ||
<big>خلوتیه</big>: این فرقه بعد از بکتاشیه بیشترین سابقه و طرفدار را در آلبانی دارد. طرفداران این فرقه آن را به حسن بصری منصوب می‌کنند. آنها معتقدند که [[علی بن ابی طالب|حضرت علی(علیه السلام)]] رهبر روحی و معنوی حسن بصری است. | <big>خلوتیه</big>: این فرقه بعد از بکتاشیه بیشترین سابقه و طرفدار را در آلبانی دارد. طرفداران این فرقه آن را به حسن بصری منصوب می‌کنند. آنها معتقدند که [[علی بن ابی طالب|حضرت علی(علیه السلام)]] رهبر روحی و معنوی حسن بصری است. | ||
| خط ۲۱۳: | خط ۲۱۳: | ||
در ۱۳۰۳ ش که آتاتورک فعالیت فرقه‌های صوفیه را ممنوع کرد، این سلسله مرکز خود را از آناتولی به آلبانی انتقال داد. در ۱۳۲۳ش /۱۹۴۵در آلبانی نیز فعالیت همه سازمان‌ها و جماعت‌های مذهبی، از جمله بکتاشیه، ممنوع شد و به دنبال این محدودیت‌ها عده‌ای از آلبانیایی‌های بکتاشی به آمریکا مهاجرت کردند و در ۱۳۳۱ ش/ ۱۹۵۳ در میشیگان تکیه‌ای تأسیس نمودند. با سقوط نظام کمونیستی در آلبانی (۱۳۶۸ـ۱۳۶۹ش/ ۱۹۹۰ـ۱۹۹۱) تکایای بکتاشیه فعالیت‌های خود را در آن کشور از سر گرفتند.<ref>عبدالکریم گلشنی، فرهنگ ایران در قلمرو ترکان: اشعار فارسی نعیم فراشری شاعر و نویسنده قرن نوزدهم آلبانی، ج۱، ص۴۷</ref> | در ۱۳۰۳ ش که آتاتورک فعالیت فرقه‌های صوفیه را ممنوع کرد، این سلسله مرکز خود را از آناتولی به آلبانی انتقال داد. در ۱۳۲۳ش /۱۹۴۵در آلبانی نیز فعالیت همه سازمان‌ها و جماعت‌های مذهبی، از جمله بکتاشیه، ممنوع شد و به دنبال این محدودیت‌ها عده‌ای از آلبانیایی‌های بکتاشی به آمریکا مهاجرت کردند و در ۱۳۳۱ ش/ ۱۹۵۳ در میشیگان تکیه‌ای تأسیس نمودند. با سقوط نظام کمونیستی در آلبانی (۱۳۶۸ـ۱۳۶۹ش/ ۱۹۹۰ـ۱۹۹۱) تکایای بکتاشیه فعالیت‌های خود را در آن کشور از سر گرفتند.<ref>عبدالکریم گلشنی، فرهنگ ایران در قلمرو ترکان: اشعار فارسی نعیم فراشری شاعر و نویسنده قرن نوزدهم آلبانی، ج۱، ص۴۷</ref> | ||
امروزه بکتاشیه علاوه بر آلبانی و به‌طور محدود در ترکیه، در میان مردم سوریه، مصر، ترک‌های مقیم اروپا و نیز مناطق آلبانیایی نشین و مسلمان مقدونیه و کوزوو رواج دارد.<ref>مرتضی اسعدی، جهان اسلام، ج۲، ص۲۸۶؛ عبدالکریم گلشنی، فرهنگ ایران در قلمرو ترکان: اشعار فارسی نعیم فراشری شاعر و نویسنده قرن نوزدهم آلبانی، ج۱، ص۴۷</ref>حُب اهل‌بیت پیامبر (صلی الله علیه)، خصوص امام علی (علیه السلام)، در سرلوحه عقاید بکتاشیه قرار دارد. به عقیده آنان حق، محمد و علی سه صورت برای بیان یک حقیقت‌اند. آنان به دوازده امام شیعیان اعتقاد دارند و بخصوص برای [[جعفر بن محمد ( | امروزه بکتاشیه علاوه بر آلبانی و به‌طور محدود در ترکیه، در میان مردم سوریه، مصر، ترک‌های مقیم اروپا و نیز مناطق آلبانیایی نشین و مسلمان مقدونیه و کوزوو رواج دارد.<ref>مرتضی اسعدی، جهان اسلام، ج۲، ص۲۸۶؛ عبدالکریم گلشنی، فرهنگ ایران در قلمرو ترکان: اشعار فارسی نعیم فراشری شاعر و نویسنده قرن نوزدهم آلبانی، ج۱، ص۴۷</ref>حُب اهل‌بیت پیامبر (صلی الله علیه)، خصوص امام علی (علیه السلام)، در سرلوحه عقاید بکتاشیه قرار دارد. به عقیده آنان حق، محمد و علی سه صورت برای بیان یک حقیقت‌اند. آنان به دوازده امام شیعیان اعتقاد دارند و بخصوص برای [[جعفر بن محمد (صادق)|امام جعفر صادق (علیه السلام)]] احترام بسیار قائلند. پیروان این طریقت، به طور صوری، فقه جعفری را نیز می‌پذیرند.<ref>امل مصطفی شیبی، همبستگی میان تصوّف و تشیّع، ترجمه و تلخیص و نگارش علی اکبر شهابی، ص۹۶</ref> | ||
== رابطه شیعیان و | == رابطه شیعیان و اهل‌سنت در آلبانی == | ||
اهل تسننی که در آلبانی زندگی می‌کنند شباهت زیادی به شیعیان دارند، عشق به اهل بیت (علیه السلام) یک عقیده مشترک میان شیعیان و [[اهل سنت]] است. حتی مسیحیان این کشور نیز از این عشق بی بهره نیستند. | اهل تسننی که در آلبانی زندگی می‌کنند شباهت زیادی به شیعیان دارند، عشق به اهل بیت (علیه السلام) یک عقیده مشترک میان شیعیان و [[اهل سنت|اهل‌سنت]] است. حتی مسیحیان این کشور نیز از این عشق بی بهره نیستند. | ||
در عاشورا مسلمانان از [[شیعه]] و سنی باهم به برگزاری مراسم عاشورا می‌پردازند، ده روز را با هم در این ایام روزه می‌گیرند و لباس سیاه بر تن می‌کنند. | در عاشورا مسلمانان از [[شیعه]] و سنی باهم به برگزاری مراسم عاشورا می‌پردازند، ده روز را با هم در این ایام روزه می‌گیرند و لباس سیاه بر تن می‌کنند. | ||
| خط ۲۲۶: | خط ۲۲۶: | ||
در آن دوره، عشق به ائمه و اسلام در وجود مسلمانان به حسرت تبدیل شد. همین حسرت هم باعث شد که بعد از مرگ انور خوجه همگی سر به شورش نهادند و نظام کمونیسم را از جا کندند و آزادی دینی و نظام جمهوری را اعلام نمودند. بعد از این اتفاقات بود که بسیاری از کشورهای مسلمان به کمک مسلمانان آلبانی شتافتند و مساجد زیادی را بنا کردند. به طوری که در آن مدت حدود ۳۰۰ [[مسجد]] بازسازی شد و ده‌ها مدرسه دینی ایجاد شد و به بسیاری از دانشجویان بورسیه داده شد تا در کشورهای اسلامی تحصیل کنند. | در آن دوره، عشق به ائمه و اسلام در وجود مسلمانان به حسرت تبدیل شد. همین حسرت هم باعث شد که بعد از مرگ انور خوجه همگی سر به شورش نهادند و نظام کمونیسم را از جا کندند و آزادی دینی و نظام جمهوری را اعلام نمودند. بعد از این اتفاقات بود که بسیاری از کشورهای مسلمان به کمک مسلمانان آلبانی شتافتند و مساجد زیادی را بنا کردند. به طوری که در آن مدت حدود ۳۰۰ [[مسجد]] بازسازی شد و ده‌ها مدرسه دینی ایجاد شد و به بسیاری از دانشجویان بورسیه داده شد تا در کشورهای اسلامی تحصیل کنند. | ||
در دوره حاضر کتاب‌های [[نهج‌البلاغه]] و [[صحیفه سجادیه]] توسط مسلمانان به زبان آلبانیایی ترجمه و چاپ شده است.<ref>fa.shafaqna.com</ref> | در دوره حاضر کتاب‌های [[نهج‌البلاغه]] و [[صحیفه سجادیه (کتاب)|صحیفه سجادیه]] توسط مسلمانان به زبان آلبانیایی ترجمه و چاپ شده است.<ref>fa.shafaqna.com</ref> | ||
== آیین‌های محرم و عاشورا == | == آیین‌های محرم و عاشورا == | ||
| خط ۲۳۸: | خط ۲۳۸: | ||
بکتاشی‌ها و دیگر شیعیان آلبانی، در دهه اول [[محرم الحرام|محرم]] آب نمی‌نوشند، گوشت و تخم‌مرغ و شیر و پنیر نمی‌خورند و در روز عاشورا با غذایی شیرین حاوی گندم، نشاسته و دارچین به نام '''عاشوره''' از عزاداران پذیرایی می‌کنند. دهه اول محرم در آلبانی <big>دهه ماتم</big> نام گرفته است. | بکتاشی‌ها و دیگر شیعیان آلبانی، در دهه اول [[محرم الحرام|محرم]] آب نمی‌نوشند، گوشت و تخم‌مرغ و شیر و پنیر نمی‌خورند و در روز عاشورا با غذایی شیرین حاوی گندم، نشاسته و دارچین به نام '''عاشوره''' از عزاداران پذیرایی می‌کنند. دهه اول محرم در آلبانی <big>دهه ماتم</big> نام گرفته است. | ||
اهل تسننی که در آلبانی زندگی می‌کنند شباهت زیادی به شیعیان دارند، عشق به اهل بیت (علیه السلام) یک عقیده مشترک میان شیعیان و [[اهل سنت]] است. حتی مسیحیان این کشور نیز از این عشق بی بهره نیستند. | اهل تسننی که در آلبانی زندگی می‌کنند شباهت زیادی به شیعیان دارند، عشق به اهل بیت (علیه السلام) یک عقیده مشترک میان شیعیان و [[اهل سنت|اهل‌سنت]] است. حتی مسیحیان این کشور نیز از این عشق بی بهره نیستند. | ||
در عاشورا مسلمانان از شیعه و [[سنی]] باهم به برگزاری مراسم عاشورا می‌پردازند، ده روز را با هم در این ایام روزه می‌گیرند و لباس سیاه بر تن می‌کنند. در عزاداری‌های خود مشت بر سینه می‌کوبند و «یا حسن، وای حسین» می‌گویند و قاتلان امام حسین (علیه‌السلام) و خاندان او را پلیدترین و بی‌رحم‌ترین موجود عالم می‌دانند. | در عاشورا مسلمانان از شیعه و [[سنی]] باهم به برگزاری مراسم عاشورا می‌پردازند، ده روز را با هم در این ایام روزه می‌گیرند و لباس سیاه بر تن می‌کنند. در عزاداری‌های خود مشت بر سینه می‌کوبند و «یا حسن، وای حسین» می‌گویند و قاتلان امام حسین (علیه‌السلام) و خاندان او را پلیدترین و بی‌رحم‌ترین موجود عالم می‌دانند. | ||
| خط ۲۶۳: | خط ۲۶۳: | ||
</ref> | </ref> | ||
== مقام اباالفضل العباس(علیه السلام) بر قله کوه تیموری در آلبانی == | == مقام اباالفضل العباس (علیه السلام) بر قله کوه تیموری در آلبانی == | ||
مردم این کشور ارادت ویژه به [[ | مردم این کشور ارادت ویژه به [[عباس بن علی|اباالفضل العباس (علیه‌السلام)]] دارند، به طوری که معتقدند حضرت عباس (علیه‌السلام) به این کشور سفر کرده و با اسب خود بر فراز یکی از کوه‌های این کشور رفته است. | ||
دلیل مسلمانان آلبانی برای این اعتقاد این است که رد پای اسب حضرت و جای علم ایشان بر این کوه باقی مانده است. | دلیل مسلمانان آلبانی برای این اعتقاد این است که رد پای اسب حضرت و جای علم ایشان بر این کوه باقی مانده است. | ||
اما واقعیت مسئله این است که برخی از مومنان در سال 1620 میلادی مقداری از خاک قبر اباالفضل العباس (علیه‌السلام) را برای تبرک و [[شفا]] از [[کربلا]] به آلبانی بردند و مردم برکت این خاک را دیدند. بنابراین تصمیم گرفتند تا باقی خاک را در قله کوه تیموری که 200 کیلومتر از تیرانا پایتخت آلبانی دورتر است، دفن | اما واقعیت مسئله این است که برخی از مومنان در سال 1620 میلادی مقداری از خاک قبر اباالفضل العباس (علیه‌السلام) را برای تبرک و [[شفا]] از [[کربلا]] به آلبانی بردند و مردم برکت این خاک را دیدند. بنابراین تصمیم گرفتند تا باقی خاک را در قله کوه تیموری که 200 کیلومتر از تیرانا پایتخت آلبانی دورتر است، دفن کنند. سپس در آنجا بقعه‌ای به عنوان مکان دفن خاک ساخته شد و نام این کوه به کوه <big>عباس علی</big> تغییر یافت. | ||
از آن زمان به بعد، مردم آلبان با ادیان و اعتقادات مختلف به مدت پنج روز هرساله از 20 تا 25 آگوست به برپایی مراسم اقدام می‌کردند. به طوری که ارتفاع دو هزار و 417 متری این کوه را می‌پیمودند و به ذبح و طبخ غذا و توزیع آن بین فقیران و نیازمندان به نام اباالفضل العباس(علیه‌السلام) اقدام می‌کردند. | از آن زمان به بعد، مردم آلبان با ادیان و اعتقادات مختلف به مدت پنج روز هرساله از 20 تا 25 آگوست به برپایی مراسم اقدام می‌کردند. به طوری که ارتفاع دو هزار و 417 متری این کوه را می‌پیمودند و به ذبح و طبخ غذا و توزیع آن بین فقیران و نیازمندان به نام اباالفضل العباس(علیه‌السلام) اقدام می‌کردند. | ||
| خط ۲۹۹: | خط ۲۹۹: | ||
== محمد ناصرالدین البانی == | == محمد ناصرالدین البانی == | ||
یکی از علمای معاصر وهابیت که در علوم حدیث در بین وهابیان دارای شهرت بسزایی است، شیخ محمد ناصرالدین البانی می‌باشد که مورد احترام خاص آنها می‌باشد و رهبران وهابی از او به عنوان عالم، محدث، فقیه و امام یاد می‌کنند و درباره او این تعبیر را که بکار برده‌اند که گویا با وجود البانی در این زمان، عصر ابن‌حجر عسقلانی و ابن کثیر (این دو شخصیت از استوانه‌های علمی | یکی از علمای معاصر وهابیت که در علوم حدیث در بین وهابیان دارای شهرت بسزایی است، شیخ محمد ناصرالدین البانی می‌باشد که مورد احترام خاص آنها می‌باشد و رهبران وهابی از او به عنوان عالم، محدث، فقیه و امام یاد می‌کنند و درباره او این تعبیر را که بکار برده‌اند که گویا با وجود البانی در این زمان، عصر ابن‌حجر عسقلانی و ابن کثیر (این دو شخصیت از استوانه‌های علمی اهل‌سنت بشمار می‌روند) دوباره تکرار شده است.<ref>شحود، علی بن نایف، مشاهیر اعلام المسلمین</ref> | ||
نکته‌ای که باید به آن اشاره شود، این است که با وجود اینکه وهابیان درباره علم البانی اغراق می‌کنند، ولی عده‌ای از علمای | نکته‌ای که باید به آن اشاره شود، این است که با وجود اینکه وهابیان درباره علم البانی اغراق می‌کنند، ولی عده‌ای از علمای اهل‌سنت، او را فردی استاد ندیده معرفی کرده و براین باورند که وی شاگرد هیچ یک از علمای اسلام نبوده و هیچ علمی را از بزرگان دین اخذ نکرده است. | ||
<ref> سلفی، ارشد، البانی وشذوذه واخطاؤه</ref> | <ref> سلفی، ارشد، البانی وشذوذه واخطاؤه</ref> | ||
| خط ۳۳۷: | خط ۳۳۷: | ||
این اردوگاه در منطقه‌ای میان پایتخت کشور آلبانی (تیرانا) و شهر ساحلی دورس قرار دارد.<ref>https://www.dw.com/fa-ir/</ref> در سال ۱۳۹۵ پس از تعطیلی قرارگاه لیبرتی، افراد سازمان مجاهدین به کشورهای اروپایی و بیشتر به آلبانی منتقل شدند. ۲۰۰۰ نفر از اعضای مجاهدین در این کمپ زندگی می‌کنند. | این اردوگاه در منطقه‌ای میان پایتخت کشور آلبانی (تیرانا) و شهر ساحلی دورس قرار دارد.<ref>https://www.dw.com/fa-ir/</ref> در سال ۱۳۹۵ پس از تعطیلی قرارگاه لیبرتی، افراد سازمان مجاهدین به کشورهای اروپایی و بیشتر به آلبانی منتقل شدند. ۲۰۰۰ نفر از اعضای مجاهدین در این کمپ زندگی می‌کنند. | ||
دولت آلبانی، ۲۵ میلیون دلار از [[آمریکا]] دریافت کرد و [[عربستان]]نیز روابط خود را با کشور کوچک آلبانی، گسترش داد. | دولت آلبانی، ۲۵ میلیون دلار از [[آمریکا]] دریافت کرد و [[عربستان]] نیز روابط خود را با کشور کوچک آلبانی، گسترش داد. | ||
اعضای این سازمان، پیش از | اعضای این سازمان، پیش از این در اردوگاه اشرف در [[عراق]]، مستقر بودند. پس از سرنگونی صدام در سال ۲۰۰۳، شورای حکومتی عراق، قطعنامه‌ای را به تصویب رساند که خواهان اخراج اعضای سازمان مجاهدین خلق (به‌عنوان متحد صدام در دوران حاکمیتش) از عراق شد. به دنبال آن، دولت موقت عراق و سپس دولت عراق، این خواسته را تأیید کردند. | ||
اعضای سازمان بر اساس توافق با آمریکا در سال ۲۰۱۲ و با توجه به ضرب‌الاجل دولت عراق برای ترک این کشور، به کمپ لیبرتی منتقل شدند تا به کشور دیگری ترانزیت شوند. بر پایهٔ کنوانسیون ژنو، اسیران، پس از آزادی می‌توانند یا به کشور محل زندگی خود قبل از اسارت بازگردند یا در کشور ثالث یا بی‌طرفی اقامت گزینند یا نهایتاً به کشور اصلی خود، بازگردانده شوند. | اعضای سازمان بر اساس توافق با آمریکا در سال ۲۰۱۲ و با توجه به ضرب‌الاجل دولت عراق برای ترک این کشور، به کمپ لیبرتی منتقل شدند تا به کشور دیگری ترانزیت شوند. بر پایهٔ کنوانسیون ژنو، اسیران، پس از آزادی می‌توانند یا به کشور محل زندگی خود قبل از اسارت بازگردند یا در کشور ثالث یا بی‌طرفی اقامت گزینند یا نهایتاً به کشور اصلی خود، بازگردانده شوند. | ||
اندیشکده آمریکایی رند در گزارش تحقیقی خود، بازگشت به ایران را بهترین گزینه برای بسیاری از اعضای سازمان دانست؛ چون دولت ایران، بدنه این سازمان را از چندین سال قبل، عفو | اندیشکده آمریکایی رند در گزارش تحقیقی خود، بازگشت به ایران را بهترین گزینه برای بسیاری از اعضای سازمان دانست؛ چون دولت ایران، بدنه این سازمان را از چندین سال قبل، عفو عمومی کرده بود و بر خلاف برخی انتظارات، بسیاری از اعضای سازمان که زیر نظر صلیب سرخ به [[ایران]] بازگشته‌اند، تحت تعقیب قرار نگرفته‌اند. از سوی دیگر، بر اساس گزارش تحقیقی مؤسسه رند، بسیاری از اعضای سازمان که در اشرف مستقر بودند، با فریب، به مقر سازمان انتقال یافته بودند. بسیاری از آنان از اسیران ایرانی در جنگ بودند که به آنان گفته شده بود که اگر به اشرف بیایند، امکان بازگشت به ایران را خواهند داشت.<ref>"The Mujahedin-e Khalq in Iraq: A Policy Conundrum" (PDF)</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||