confirmed، مدیران
۳۴٬۲۴۸
ویرایش
←جستارهای وابسته
| (۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
== سفرهای صباح به عنوان داعی == | == سفرهای صباح به عنوان داعی == | ||
حسن پس از بازگشت به [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]] نه سال به عنوان داعی اسماعیلی در ایران سفر کرد و در همین دوره سیاست انقلابی خود را طرح نمود و قدرت نظامی [[سلجوقیان]] را در مناطق گوناگون ارزیابی کرد تا حدود ۴۸۰ ق، او توجه خود را به ایالات سواحل دریای | حسن پس از بازگشت به [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]] نه سال به عنوان داعی اسماعیلی در ایران سفر کرد و در همین دوره سیاست انقلابی خود را طرح نمود و قدرت نظامی [[سلجوقیان]] را در مناطق گوناگون ارزیابی کرد تا حدود ۴۸۰ ق، او توجه خود را به ایالات سواحل دریای [[مازندران]]، به خصوص به منطقه کوهستانی دیلم معطوف کرده بود. | ||
این منطقه از قدیم پناهگاهی برای [[علویان]] و [[شیعیان]] به شمار می‌آمد و از مراکز قدرت سلجوقیان در مرکز و مغرب ایران دور بود. | این منطقه از قدیم پناهگاهی برای [[علویان]] و [[مذهب شیعه|شیعیان]] به شمار می‌آمد و از مراکز قدرت سلجوقیان در مرکز و مغرب ایران دور بود. | ||
علاوه بر این، دعوت اسماعیلیه در دیلم که عمدتاً سنگر [[زیدیه|شیعیان زیدی]] بود تا حدودی اشاعه پیدا کرده بود. | علاوه بر این، دعوت اسماعیلیه در دیلم که عمدتاً سنگر [[زیدیه|شیعیان زیدی]] بود تا حدودی اشاعه پیدا کرده بود. | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
وی تا مدتی هویت خود را پنهان می‌کرد و به‌عنوان معلمی به نام دهخدا به کودکانِ محافظان قلعه درس می‌داد و بسیاری از محافظان نیز به کیش اسماعیلی در آمدند. | وی تا مدتی هویت خود را پنهان می‌کرد و به‌عنوان معلمی به نام دهخدا به کودکانِ محافظان قلعه درس می‌داد و بسیاری از محافظان نیز به کیش اسماعیلی در آمدند. | ||
چون پیروان حسن در داخل و خارج قلعه الموت به تعداد لازم رسیدند، قلعه به آسانی در اواخر پاییز سال ۴۸۳ هجری قمری به دست او افتاد. تسخیر قلعه الموت سرآغاز مرحله قیام مسلحانه اسماعیلیان ایران برضد سلجوقیان بود و ضمناً تأسیس آنچه را که بعداً به دولت مستقل اسماعیلیه نزاری مشهور شد، نوید می‌داد. | چون پیروان حسن در داخل و خارج قلعه الموت به تعداد لازم رسیدند، قلعه به آسانی در اواخر پاییز سال ۴۸۳ [[سال قمری|هجری قمری]] به دست او افتاد. تسخیر قلعه الموت سرآغاز مرحله قیام مسلحانه اسماعیلیان ایران برضد سلجوقیان بود و ضمناً تأسیس آنچه را که بعداً به دولت مستقل اسماعیلیه نزاری مشهور شد، نوید می‌داد. | ||
== تجهیز قلعه الموت == | == تجهیز قلعه الموت == | ||
حسن صباح برای قیام خود برضد سلجوقیان مجموعه پیچیده‌ای از انگیزه‌های مذهبی سیاسی داشت. حسن صباح با سیاست‌های ضد شیعی سلجوقیان که به مثابه حامیان جدید [[اهل سنت| | حسن صباح برای قیام خود برضد سلجوقیان مجموعه پیچیده‌ای از انگیزه‌های مذهبی سیاسی داشت. حسن صباح با سیاست‌های ضد شیعی سلجوقیان که به مثابه حامیان جدید [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] بودند دولت [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] [[فاطمیان]] را براندازی کرد. | ||
وی بلافاصله پس از استقرار در الموت به اصلاح و توسعه استحکامات و انبارهای آذوقه آنجا پرداخت، به‌طوری‌که از لحاظ دفاعی و مایحتاج، الموت را چنان قلعه تسخیرناپذیری کرد که می‌توانست در برابر محاصره‌های طولانی مقاومت کند. | وی بلافاصله پس از استقرار در الموت به اصلاح و توسعه استحکامات و انبارهای آذوقه آنجا پرداخت، به‌طوری‌که از لحاظ دفاعی و مایحتاج، الموت را چنان قلعه تسخیرناپذیری کرد که می‌توانست در برابر محاصره‌های طولانی مقاومت کند. | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
== ایجاد دولت اسماعیلیه در قهستان == | == ایجاد دولت اسماعیلیه در قهستان == | ||
در ۴۸۴ ق. حسن یکی از داعیان به نام حسین قائنی را به قهستان (کوهستان) در جنوب شرقی [[خراسان]] گسیل داشت تا در آنجا برای جنبش کمک فراهم آورد و آن منطقه دومین سرزمین عمده اسماعیلیان را برپا کند. | در ۴۸۴ ق. حسن یکی از داعیان به نام [[حسین قائنی]] را به قهستان (کوهستان) در جنوب شرقی [[خراسان]] گسیل داشت تا در آنجا برای جنبش کمک فراهم آورد و آن منطقه دومین سرزمین عمده اسماعیلیان را برپا کند. | ||
== تحکیم و بسط موقعیت == | == تحکیم و بسط موقعیت == | ||
در ۸۵، ملکشاه به صلاحدید نظام الملک لشکریانی به جنگ اسماعیلیان در رودبار و [[قهستان]] فرستاد اما این عملیات با مرگ ملکشاه و نظام‌الملک در همان سال نافرجام ماند. | در ۸۵، ملکشاه به صلاحدید نظام الملک لشکریانی به جنگ اسماعیلیان در رودبار و [[قهستان]] فرستاد اما این عملیات با [[مرگ]] ملکشاه و نظام‌الملک در همان سال نافرجام ماند. | ||
با این اتفاق و رقابت پسران ملکشاه برای جانشینی، حسن فرصت مناسبی برای تحکیم و بسط موقعیت خود یافت. | با این اتفاق و رقابت پسران ملکشاه برای جانشینی، حسن فرصت مناسبی برای تحکیم و بسط موقعیت خود یافت. | ||
اسماعیلیان قلعه گردکوه و قلعه‌های دیگری را در اطراف دامغان و قسمت‌های شرقی کوه‌های البرز (در منطقه قومس)، و چند قلعه را در ناحیه اَرَّجان، منطقه مرزی بین ایالات [[خوزستان]] و فارس، تصاحب کردند. | اسماعیلیان قلعه گردکوه و قلعه‌های دیگری را در اطراف دامغان و قسمت‌های شرقی کوه‌های البرز (در منطقه قومس)، و چند قلعه را در ناحیه اَرَّجان، منطقه مرزی بین ایالات [[خوزستان]] و فارس، تصاحب کردند. | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
حسن صباح چون پایان عمرش را نزدیک دید، کیابزرگ امید را از لَمسر فراخواند و او را داعی دیلم و جانشین خود در الموت کرد. حسن صباح در پی بیماری کوتاهی، در ۶ [[ماه ربیع الثانی|ربیع‌الثانی]] ۵۱۸ درگذشت. او را در نزدیکی قلعه الموت به خاک سپردند. مقبره او، که بعداً کیابزرگ امید و دیگر رهبران نزاریه ایران نیز در آنجا دفن شدند، تا هنگامی که به دست [[مغولان]] ویران گشت، زیارتگاه [[اسماعیلیه|اسماعیلیان]] نزاری بود. | حسن صباح چون پایان عمرش را نزدیک دید، کیابزرگ امید را از لَمسر فراخواند و او را داعی دیلم و جانشین خود در الموت کرد. حسن صباح در پی بیماری کوتاهی، در ۶ [[ماه ربیع الثانی|ربیع‌الثانی]] ۵۱۸ درگذشت. او را در نزدیکی قلعه الموت به خاک سپردند. مقبره او، که بعداً کیابزرگ امید و دیگر رهبران نزاریه ایران نیز در آنجا دفن شدند، تا هنگامی که به دست [[مغولان]] ویران گشت، زیارتگاه [[اسماعیلیه|اسماعیلیان]] [[نزاریه|نزاری]] بود. | ||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[اسماعیلیه]] | |||
* [[فاطمیان]] | |||
* [[خواجه نظام الملک]] | |||
* [[علویان]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||