۸۸٬۰۰۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
== سید بن طاووس این ماه را از ماه‌های حرام می‌داند == | == سید بن طاووس این ماه را از ماه‌های حرام می‌داند == | ||
[[سید بن طاووس|سید ابن طاووس]] درباره این ماه می‌گوید: «ورود در ماه شوال مانند ورود در [[رجب]] است و... زیرا "این ماه، [[حرام]] می‌باشد" و باید | [[سید بن طاووس|سید ابن طاووس]] درباره این ماه می‌گوید: «ورود در ماه شوال مانند ورود در [[رجب]] است و... زیرا "این ماه، [[حرام]] می‌باشد" و باید آنرا با گفتار و کردار بزرگ بشماری مثل کسی که وارد شهر [[مکه]] تا [[مسجد]] اعظم آن می‌شود [و آنرا بزرگ می‌دارد]...<ref>ابن طاووس، علی بن موسی، إقبال الأعمال، ج 1، ص 305، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1367ش</ref>». | ||
از متن بالا برداشت می‌شود که به عقیده [[سید بن طاووس|سید ابن طاووس]]، شوال از ماه‌های حرام است، اما این عقیده‌ای خلاف مشهور است و در منابعی که جستجو کردیم، فرد دیگری چنین اعتقادی را مطرح نساخته است. البته شاید مستند ایشان در حرام دانستن ماه شوال روایتی باشد که این ماه را از ماه‌های حرام دانسته، اما [[محرم الحرام|محرم]] را ماهی حرام نمی‌داند<ref>«حرم الله الأشهر الحرم فی کتابه "یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ" ثلاثة أشهر متوالیة و شهر مفرد للعمرة قال أبو عبدالله (علیه‌السلام): شوال و ذوالقعدة و ذوالحجة و رجب»؛ «خداوند، همان روزی که آسمان‌ها و زمین را آفرید، چهار ماه را به خاطر زیارت این خانه حرام و غرق کرد. سه ماه را پی در پی ویژه حج ساخت که ماه شوّال و ذی قعده و ذی حجّه باشد و یک ماه تک را برای عمره مقرّر کرد که ماه رجب باشد»؛ عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، ج 2، ص 88، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 4، ص 240، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق</ref>. | از متن بالا برداشت می‌شود که به عقیده [[سید بن طاووس|سید ابن طاووس]]، شوال از ماه‌های حرام است، اما این عقیده‌ای خلاف مشهور است و در منابعی که جستجو کردیم، فرد دیگری چنین اعتقادی را مطرح نساخته است. البته شاید مستند ایشان در حرام دانستن ماه شوال روایتی باشد که این ماه را از ماه‌های حرام دانسته، اما [[محرم الحرام|محرم]] را ماهی حرام نمی‌داند<ref>«حرم الله الأشهر الحرم فی کتابه "یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ" ثلاثة أشهر متوالیة و شهر مفرد للعمرة قال أبو عبدالله (علیه‌السلام): شوال و ذوالقعدة و ذوالحجة و رجب»؛ «خداوند، همان روزی که آسمان‌ها و زمین را آفرید، چهار ماه را به خاطر زیارت این خانه حرام و غرق کرد. سه ماه را پی در پی ویژه حج ساخت که ماه شوّال و ذی قعده و ذی حجّه باشد و یک ماه تک را برای عمره مقرّر کرد که ماه رجب باشد»؛ عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، ج 2، ص 88، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 4، ص 240، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق</ref>. | ||
سند این روایت سندی حسن و قابل قبول است؛ ولی از جهت محتوا خلاف مشهور و متواتر بین [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] بوده<ref>مجلسی اول، محمد تقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 131، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور، چاپ دوم، 1406ق</ref>. و باید متن | سند این روایت سندی حسن و قابل قبول است؛ ولی از جهت محتوا خلاف مشهور و متواتر بین [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] بوده<ref>مجلسی اول، محمد تقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 131، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور، چاپ دوم، 1406ق</ref>. و باید متن آنرا توجیه و تأویل برد، چنان‌که برخی در صدد تأویل این روایت برآمده‌اند<ref>فیض کاشانی، محمد محسن، الوافی، ج 12، ص 38، اصفهان، کتابخانه امام أمیر المؤمنین علی(علیه‌السلام)، چاپ اول، 1406ق</ref>. | ||
این احتمال را هم می‌توان داد که شاید عبارت ابن طاووس این بوده باشد: «شوال، ماه [[احرام]] است» که یا سهو قلم صورت گرفته و یا در نسخه خطی بوده و بعداً در نسخه چاپی اشتباهاً «حرام» نوشته شده است. به هر صورت؛ بنابر مشهور و [[روایات]] متواتر؛ چهار ماه قمری [[ذی القعده|ذی‌القعده]]، [[ذی‌الحجه]]، محرّم و [[رجب]] ماه‌های حرام هستند. | این احتمال را هم می‌توان داد که شاید عبارت ابن طاووس این بوده باشد: «شوال، ماه [[احرام]] است» که یا سهو قلم صورت گرفته و یا در نسخه خطی بوده و بعداً در نسخه چاپی اشتباهاً «حرام» نوشته شده است. به هر صورت؛ بنابر مشهور و [[روایات]] متواتر؛ چهار ماه قمری [[ذی القعده|ذی‌القعده]]، [[ذی‌الحجه]]، محرّم و [[رجب]] ماه‌های حرام هستند. | ||
درباره این‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که تعداد روزهایی که در ماه شوال بعد از عید فطر [[مستحب]] است [[روزه]] گرفته شود، به دلیل روایات مختلف، اختلاف نظر وجود دارد؛ به نظر برخی، [[روزه]] گرفتن بعد از عید فطر به مدت شش روز مستحب است<ref>حلی، حسن بن یوسف، قواعد الأحکام، ج 1، ص 384، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، 1413ق</ref>. برخی، استحباب | درباره این‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که تعداد روزهایی که در ماه شوال بعد از عید فطر [[مستحب]] است [[روزه]] گرفته شود، به دلیل روایات مختلف، اختلاف نظر وجود دارد؛ به نظر برخی، [[روزه]] گرفتن بعد از عید فطر به مدت شش روز مستحب است<ref>حلی، حسن بن یوسف، قواعد الأحکام، ج 1، ص 384، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، 1413ق</ref>. برخی، استحباب آنرا از روز چهارم شوال به مدت شش روز دانسته‌اند<ref> طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی (محشّی)، ج 3، ص 660، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، 1420ق</ref>. بعضی نیز اصل استحباب آنرا ثابت ندانسته‌اند<ref>موسوی عاملی، محمد، مدارک الأحکام، ج 6، ص 281، قم، مؤسسة آل البیت(علیه‌السلام)؛ بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج 13، ص 386 – 387، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، 1405ق؛ کاشف‌الغطاء، جعفر، کشف الغطاء، ج 4، ص 51، قم، مکتب الإعلام الإسلامی، چاپ اول، 1422ق</ref>. در این‌باره هر فردی می‌تواند به فتوای [[مرجع تقلید]] خودش عمل نماید. | ||
== احکام شوال == | == احکام شوال == | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
== حوادث تاریخی مهم ماه شوال == | == حوادث تاریخی مهم ماه شوال == | ||
حوادث تاریخی مهمی در این ماه روی داده است که مهمترین آنها عبارت‌‌اند از: | حوادث تاریخی مهمی در این ماه روی داده است که مهمترین آنها عبارت‌‌اند از: | ||
* [[شهادت]] [[جعفر بن محمد ( | * [[شهادت]] [[جعفر بن محمد (صادق)|حضرت امام جعفرصادق(علیه‌السلام)]] در سال 148 قمری، | ||
* [[غزوه احد]] و شهادت [[حضرت حمزه]] در سال 3 هجری، | * [[غزوه احد]] و شهادت [[حمزه|حضرت حمزه]] در سال 3 هجری، | ||
* [[غزوه خندق]] و قتل [[عمرو بن عبدود]] دلاور عرب بدست [[علی بن | * [[غزوه خندق]] و قتل [[عمرو بن عبدود]] دلاور عرب بدست [[علی بن ابی‌طالب|امام علی ابن ابی‌طالب (علیه‌السلام)]] در سال 5 قمری<ref>محدث قمی، هدایة الانام الی وقایع الایام، ص 32</ref>. | ||
== اهمّیت و فضیلت ماه شوال == | == اهمّیت و فضیلت ماه شوال == | ||
[[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] فرمودند: سُمِّی شَوَّالاً لأِنَّ فِیهِ شَالَت ذُنُوبُ المُؤمِنِینَ أی اِرتَفَعَت؛ شوّال را از این جهت شوّال نامیدند که در آن ماه، گناهان مؤمنان مرتفع و برداشته می‌شود<ref>المراقبات. ص 362</ref>. بدان که وقت [[ظهور]] آثار اعمال [[ماه رمضان]] و اعطای پاداش آن، روز عید فطر است<ref>المراقبات. ص 334</ref>. [[علی بن الحسین (زین العابدین) | [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا (صلی الله علیه)]] فرمودند: سُمِّی شَوَّالاً لأِنَّ فِیهِ شَالَت ذُنُوبُ المُؤمِنِینَ أی اِرتَفَعَت؛ شوّال را از این جهت شوّال نامیدند که در آن ماه، گناهان مؤمنان مرتفع و برداشته می‌شود<ref>المراقبات. ص 362</ref>. بدان که وقت [[ظهور]] آثار اعمال [[ماه رمضان]] و اعطای پاداش آن، روز عید فطر است<ref>المراقبات. ص 334</ref>. [[علی بن الحسین (زین العابدین) | ||
|امام سجّاد(علیه‌السلام)]] به اولاد خود می‌فرمود: لَیلَهُ القَدرِ لَیسَ دَونَ لَیلَهَ القَدر؛ شب (عید) فطر کمتر از [[شب قدر]] نیست<ref>المراقبات. ص 334</ref>. | |امام سجّاد (علیه‌السلام)]] به اولاد خود می‌فرمود: لَیلَهُ القَدرِ لَیسَ دَونَ لَیلَهَ القَدر؛ شب (عید) فطر کمتر از [[شب قدر]] نیست<ref>المراقبات. ص 334</ref>. | ||
== آداب و اعمال == | == آداب و اعمال == | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
{{تقویم قمری}} | {{تقویم قمری}} | ||
[[رده:ماه‌های قمری]] | [[رده:ماه‌های قمری]] | ||
[[ur:شوال]] | [[ur:شوال]] | ||