۸۹٬۲۵۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[اهل بیت (علیهم‌السلام)' به '[[اهل بیت') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| نام‌های دیگر = {{فهرست جعبه افقی |آیت‌الله |میرزا |آیت‌الله آملی |نجفی آملی |میرزا هاشم آملی |آغا میرزا هاشم }} | | نام‌های دیگر = {{فهرست جعبه افقی |آیت‌الله |میرزا |آیت‌الله آملی |نجفی آملی |میرزا هاشم آملی |آغا میرزا هاشم }} | ||
| سال تولد = | | سال تولد = | ||
| تاریخ تولد = | | تاریخ تولد = ۱۲۷۸ ق | ||
| محل تولد = {{فهرست جعبه افقی |مازندران |آمل |لاریجان }} | | محل تولد = {{فهرست جعبه افقی |مازندران |آمل |لاریجان }} | ||
| سال درگذشت = | | سال درگذشت = | ||
| تاریخ درگذشت = | | تاریخ درگذشت = 1413 ق | ||
| محل درگذشت = [[قم]] | | محل درگذشت = [[قم]] | ||
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی |[[ | | استادان = {{فهرست جعبه عمودی |[[محمد حسین نائینی]] |[[سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن اصفهانی آقا ضیاء عراقی]] |[[عبدالکریم حائری یزدی]] |محمد علی شاه‌آبادی }} | ||
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |میرزا جواد تبریزی |[[عبدالله جوادی آملی]] |[[حسن حسن زاده آملی]] |[[ناصر مکارم شیرازی]] |عباس محفوظی |سیدعلی محقق داماد |سیدمصطفی محقق داماد |محمد مفتح }} | | شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |میرزا جواد تبریزی |[[عبدالله جوادی آملی]] |[[حسن حسن زاده آملی]] |[[ناصر مکارم شیرازی]] |عباس محفوظی |سیدعلی محقق داماد |سیدمصطفی محقق داماد |محمد مفتح }} | ||
| دین = [[اسلام]] | | دین = [[اسلام]] | ||
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]] | | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]] | ||
| آثار = {{فهرست جعبه افقی |کتاب الطهارة |کتاب الصلاة |حاشیه بر عروة الوثقى |بدایع الافکار |رسالة فى النیة |و... }} | | آثار = {{فهرست جعبه افقی |کتاب الطهارة |کتاب الصلاة |حاشیه بر عروة الوثقى |بدایع الافکار |رسالة فى النیة |و... }} | ||
| فعالیت‌ها = | | فعالیت‌ها = [[مرجع تقلید]] | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''حضرت آیت‌الله‌العظمی حاج میرزا هاشم آملی''' یکی از ستارگان درخشان آسمان علم و دانش و از مفاخر فقهای [[شیعه]] به شمار می‌رفت. | '''حضرت آیت‌الله‌العظمی حاج میرزا هاشم آملی''' یکی از ستارگان درخشان آسمان علم و دانش و از مفاخر فقهای [[مذهب شیعه|شیعه]] به شمار می‌رفت. | ||
استاد [[فقه]] و [[اصول]] در [[حوزه علمیه قم]] و [[نجف]] و از [[مراجع تقلید]] [[شیعه]] در قرن ۱۴ هجری بود. او از شاگردان و ادامه دهنده روش اصولی [[آقا ضیاء عراقی]] است که آراء استادش را در [[کتاب بدایع الافکار]] جمع‌آوری کرده است. از مهم‌ترین اساتید وی می‌توان به [[ | استاد [[فقه]] و [[اصول]] در [[حوزه علمیه قم]] و [[نجف]] و از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] [[مذهب شیعه|شیعه]] در قرن ۱۴ هجری بود. او از شاگردان و ادامه دهنده روش اصولی [[ضیاءالدین علی بن ملا محمد عراقی|آقا ضیاء عراقی]] است که آراء استادش را در [[بدایع الافکار (کتاب)|کتاب بدایع الافکار]] جمع‌آوری کرده است. از مهم‌ترین اساتید وی می‌توان به [[محمد حسین نائینی]]، [[سید ابوالحسن اصفهانی]]، آقا ضیاء عراقی، [[عبدالکریم حائری یزدی|حائری یزدی]]، [[کوه کمره‌ای]] و [[شاه آبادی]] اشاره کرد. | ||
== ولادت == | == ولادت == | ||
در یکی از روزهای سال 1322 ق<ref>یا حدود 1323 ق (گنجینه دانشمندان 2/53).</ref> (1278 ش) در دامنه زیبا و پرطراوت کوه‌های سربه فلک کشیده «البرز» در روستای «پردمه» [[لاریجان]] در هفتاد کیلومتری شهر [[آمل]] در خانه ساده مرحوم میرزامحمد، کودکی به دنیا آمد که دست تقدیر زعامت و مرجعیت را برایش رقم زده بود. | در یکی از روزهای سال 1322 ق<ref>یا حدود 1323 ق (گنجینه دانشمندان 2/53).</ref> (1278 ش) در دامنه زیبا و پرطراوت کوه‌های سربه فلک کشیده «البرز» در روستای «پردمه» [[لاریجان]] در هفتاد کیلومتری شهر [[آمل]] در خانه ساده مرحوم میرزامحمد، کودکی به دنیا آمد که دست تقدیر زعامت و مرجعیت را برایش رقم زده بود. | ||
دوران کودکی را در دامان پاک پدر و مادر با تقوایش پشت نهاد و پس از فراگیری قرآن و تحصیلات ابتدایی، با استعداد سرشاری که داشت و عشق به تحصیل علوم دینی که او را از خود بیخود کرده بود به فراگیری ادبیات عرب و مقدمات علوم نزد مرحوم آقا سید تاج و آقا شیخ احمد آملی پرداخت و تا مرحله سطوح را در همان شهر فراگرفت<ref>همان کتاب.</ref>. | دوران کودکی را در دامان پاک پدر و مادر با تقوایش پشت نهاد و پس از فراگیری [[قرآن]] و تحصیلات ابتدایی، با استعداد سرشاری که داشت و عشق به تحصیل علوم دینی که او را از خود بیخود کرده بود به فراگیری ادبیات عرب و مقدمات علوم نزد مرحوم آقا سید تاج و آقا شیخ احمد آملی پرداخت و تا مرحله سطوح را در همان شهر فراگرفت<ref>همان کتاب.</ref>. | ||
== تحصیلات == | == تحصیلات == | ||
او سیزده ساله بود (1334 ق) که برای ادامه تحصیل به حوزه پر رونق [[تهران]] عزیمت کرد و به [[مدرسه علمیه سپه‌سالار]] که زیر نظر مرحوم آیت‌الله [[شهید]] [[سیدحسن مدرس]] اداره می‌شد شتافت و مورد توجه و عنایت ویژه آن بزرگوار قرار گرفت و این همه 12 سال به طول انجامید. | او سیزده ساله بود (1334 ق) که برای ادامه تحصیل به حوزه پر رونق [[تهران]] عزیمت کرد و به [[مدرسه علمیه سپه‌سالار]] که زیر نظر مرحوم آیت‌الله [[شهید]] [[سید حسن مدرس|سیدحسن مدرس]] اداره می‌شد شتافت و مورد توجه و عنایت ویژه آن بزرگوار قرار گرفت و این همه 12 سال به طول انجامید. | ||
کیفیت آشنایی و بذل توجه مرحوم شهید مدرس به ایشان را از زبان خودشان بشنویم: | کیفیت آشنایی و بذل توجه مرحوم شهید مدرس به ایشان را از زبان خودشان بشنویم: | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
== عزیمت به حوزه علمیه قم == | == عزیمت به حوزه علمیه قم == | ||
آیت‌الله آملی پس از پشت سر نهادن سطوح عالیه، در سال 1345 ق. (1305 ش.) برای بهره وری از خرمن فیض | آیت‌الله آملی پس از پشت سر نهادن سطوح عالیه، در سال 1345 ق. (1305 ش.) برای بهره وری از خرمن فیض آیت‌الله‌العظمی حایری به [[قم]] آمد و در درس‌های [[فقه]] و اصول [[آیت‌الله مؤسس]] و در کنار آن به درس آیات عظام: حجت کوه‌کمری، شاه آبادی و حاج شیخ [[محمدعلی حایری قمی]] حاضر شد و در مدت شش سال از محضر آنان بهره‌ها برد و مبانی علمی خویش را استوار ساخت. او در این مدت [[فقه]]، [[اصول فقه|اصول]]، [[رجال]]، [[حدیث]]، [[فلسفه]] و [[عرفان]] را نیک آموخت و این درس‌ها را با حضرات آیات: [[سید محمد محقق داماد|سیدمحمد محقق داماد]]، [[سید یحیی یزدی]] و [[حاج میرزا حسن یزدی]] به مباحثه نشست. | ||
== عزیمت به حوزه علمیه نجف == | == عزیمت به حوزه علمیه نجف == | ||
مرجع فقید در سال 1351 ق، پس از اخذ اجازه [[اجتهاد]] از دو استاد بزرگوارش آیت‌الله حایری و [[آیت‌الله حجت]]، برای بهره وری از محفل پررونق درسی بزرگان [[حوزه علمیه نجف|حوزه نجف]] و جستجو از آراء و مبانی اصول ره‌سپار آن دیار شد و پس از زیارت مرقد مطهر باب علم نبوی | مرجع فقید در سال 1351 ق، پس از اخذ اجازه [[اجتهاد]] از دو استاد بزرگوارش آیت‌الله حایری و [[آیت‌الله حجت]]، برای بهره وری از محفل پررونق درسی بزرگان [[حوزه علمیه نجف|حوزه نجف]] و جستجو از آراء و مبانی اصول ره‌سپار آن دیار شد و پس از زیارت مرقد مطهر باب علم نبوی علی بن ابی طالب (علیه‌السلام} و طلب توفیق از آن حضرت، در مدرسه بزرگ آخوند سکنی گزید و در درس فقه و اصول آیت‌الله [[سید ابوالحسن اصفهانی|سیدابوالحسن اصفهانی]] حاضر شد و ابواب [[طهارت]]، [[حج]] و [[بیع]] را از ایشان فراگرفت. و هم‌زمان در درس‌های آیات عظام: نائینی و آقاضیاء عراقی نیز شرکت جست و علاوه بر درس اصول، ابواب فقهی صلاة، اجاره، غصب، بیع و قضا را از آقاضیاء عراقی و معاملات را از میرزای نائینی فراگرفت. | ||
ایشان پس از مدتی مورد توجه بسیار مرحوم آیت‌الله آقاضیاء عراقی قرار گرفت تا بدان‌جا که از نزدیکان و اصحاب استفتاء ایشان گردید و در تدوین حاشیه دوم محقق عراقی بر «[[عروةالوثقی]]» نقش به سزایی داشت. | ایشان پس از مدتی مورد توجه بسیار مرحوم آیت‌الله آقاضیاء عراقی قرار گرفت تا بدان‌جا که از نزدیکان و اصحاب استفتاء ایشان گردید و در تدوین حاشیه دوم محقق عراقی بر «[[عروةالوثقی]]» نقش به سزایی داشت. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
معظم‌له خود می‌فرمود: | معظم‌له خود می‌فرمود: | ||
«...ارتباط مرحوم آقاضیاء عراقی با من بیش از ارتباط استاد با شاگردش بود. بسیاری از اوقات پس از درس همراه ایشان بودم و اشکالات خود را تصحیح می‌کردم. حتی برخی از شب‌ها در منزل آقاضیاء می‌خوابیدم، ایشان نیمه شبی مرا بیدار کردند و فرمودند: فکری به ذهنم رسیده است، | «...ارتباط مرحوم آقاضیاء عراقی با من بیش از ارتباط استاد با شاگردش بود. بسیاری از اوقات پس از درس همراه ایشان بودم و اشکالات خود را تصحیح می‌کردم. حتی برخی از شب‌ها در منزل آقاضیاء می‌خوابیدم، ایشان نیمه شبی مرا بیدار کردند و فرمودند: فکری به ذهنم رسیده است، آن را بنویسید...» | ||
و نیز می‌فرمودند: | و نیز می‌فرمودند: | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
== استادان == | == استادان == | ||
مرحوم آیت‌الله‌العظمی آملی در طول 31 سال تلاش پیگیر و خستگی ناپذیر خویش (1330 1361ق) توانست علوم رایج حوزه‌های علمیه را مانند: ادبیات، فقه، اصول، فلسفه، هیئت، رجال و [[درایه]]، [[اخلاق]] و | مرحوم آیت‌الله‌العظمی آملی در طول 31 سال تلاش پیگیر و خستگی ناپذیر خویش (1330 1361ق) توانست علوم رایج حوزه‌های علمیه را مانند: ادبیات، فقه، اصول، فلسفه، هیئت، رجال و [[درایه]]، [[اخلاق]] و [[عرفان و تصوف اسلامی|عرفان]]، [[منطق]] و حکمت نظری از محضر اساتید نام آور [[قم]] و [[تهران]] و [[نجف]] کسب نماید و قله‌های علم و ایمان را فتح کند. برخی از آن مردان بزرگ عبارتند از آیات عظام و حجج اسلام: | ||
# حاج شیخ عبدالکریم حایری یزدی (1276 1355ق) صاحب «دررالاصول» و «کتاب الصلاة»؛ | # حاج شیخ عبدالکریم حایری یزدی (1276 1355ق) صاحب «دررالاصول» و «کتاب الصلاة»؛ | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
# میرزا ابوالحسن شعرانی (1320 1393ق) نویسنده «ترجمه شرح تجرید» و «نثر طوبی»؛ | # میرزا ابوالحسن شعرانی (1320 1393ق) نویسنده «ترجمه شرح تجرید» و «نثر طوبی»؛ | ||
# حاج سیدمحمد تنکابنی (1277 1359ق) صاحب «ایضاح الفوائد»؛ | # حاج سیدمحمد تنکابنی (1277 1359ق) صاحب «ایضاح الفوائد»؛ | ||
# حاج شیخ محمد علی حایری قمی (1299 1358ق) صاحب «حاشیه برکفایه» و «رد | # حاج شیخ محمد علی حایری قمی (1299 1358ق) صاحب «حاشیه برکفایه» و «رد [[وهابیت]]»؛ | ||
# میرزا مهدی آشتیانی فیلسوف شرق (1306 1372ق) صاحب «رساله در وحدت وجود» و «قاعده الواحد»؛ | # میرزا مهدی آشتیانی فیلسوف شرق (1306 1372ق) صاحب «رساله در وحدت وجود» و «قاعده الواحد»؛ | ||
# میرزا یدالله نظرپاک کجوری تهرانی (1296 1363ق)؛ | # میرزا یدالله نظرپاک کجوری تهرانی (1296 1363ق)؛ | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
== شاگردان == | == شاگردان == | ||
مرحوم آیت‌الله آملی از پس تدریس سالیان دراز در [[حوزه | مرحوم آیت‌الله آملی از پس تدریس سالیان دراز در [[حوزه علمیه نجف|حوزه‌های علمیه نجف اشرف]] و [[قم]]، تلامیذ بسیاری را در محفل درس خود پرورش داد و آنان را به سرمنزل مقصود رسانید. شاگردانی که هم اینک از اساتید و علمای بزرگ حوزه‌های علمیه به شمار می‌روند و مدار تدریس و تالیف و تحقیق در حوزه‌ها بر وجود آنان می‌گردد. | ||
اینک به نام برخی از شاگردان آن بزرگ که در نجف و قم از محضرش بهره برده‌اند، اشارتی می‌شود و از عدم استقصاء نام آنان پوزش می طلبیم: | اینک به نام برخی از شاگردان آن بزرگ که در نجف و قم از محضرش بهره برده‌اند، اشارتی می‌شود و از عدم استقصاء نام آنان پوزش می طلبیم: | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
# سیدمحمدمهدی مرتضوی لنگرودی؛ | # سیدمحمدمهدی مرتضوی لنگرودی؛ | ||
# محمدحسین مسجد جامعی؛ | # محمدحسین مسجد جامعی؛ | ||
# [[محمدهادی معرفت]]؛ | # [[محمد هادی معرفت|محمدهادی معرفت]]؛ | ||
# [[شهید محمد مفتح]]؛ | # [[محمد مفتح|شهید محمد مفتح]]؛ | ||
# [[ناصر مکارم شیرازی]]؛ | # [[ناصر مکارم شیرازی]]؛ | ||
# [[سیدابوالفضل موسوی تبریزی]]؛ | # [[سیدابوالفضل موسوی تبریزی]]؛ | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۸: | ||
# عبدالله نظری؛ | # عبدالله نظری؛ | ||
# [[محمد یزدی]]. | # [[محمد یزدی]]. | ||
== آثار == | == آثار == | ||
آیت‌الله آملی در راه نشر و گسترش دانش [[اهل بیت|آل محمد (علیهم‌السلام)]] از هیچ کوششی فروگذار نکرد، بیش از پنجاه سال به تدریس علوم اهل‌بیت همت گماشت و در کنار تدریس، به تالیف و تحقیق نیز دست یازید و هماره پیش از تدریس، مباحث طرح شده را به زیبایی نگاشته و پس از آن به القاء درس می‌پرداخت، که برخی از تألیفات ایشان از رهگذر همین خصیصه اکنون بر جای مانده عبارتند از: | آیت‌الله آملی در راه نشر و گسترش دانش [[اهل بیت|آل محمد (علیهم‌السلام)]] از هیچ کوششی فروگذار نکرد، بیش از پنجاه سال به تدریس علوم [[اهل بیت|اهل‌بیت]] همت گماشت و در کنار تدریس، به تالیف و تحقیق نیز دست یازید و هماره پیش از تدریس، مباحث طرح شده را به زیبایی نگاشته و پس از آن به القاء درس می‌پرداخت، که برخی از تألیفات ایشان از رهگذر همین خصیصه اکنون بر جای مانده عبارتند از: | ||
# کتاب الطهارة؛ | # کتاب الطهارة؛ | ||
| خط ۱۳۱: | خط ۱۳۰: | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
سرانجام آیت‌الله آملی پس از 91 سال تلاش و کوشش در جهت احیاء و بزرگداشت شعائر دینی و پشت سر نهادن سکته | سرانجام آیت‌الله آملی پس از 91 سال تلاش و کوشش در جهت احیاء و بزرگداشت شعائر دینی و پشت سر نهادن سکته ناقص و یک دوره بیماری، در عصر روز [[جمعه]] چهارم [[رمضان|ماه رمضان]] 1413 ق. (7 [[اسفند]] 1371 ش.) بدرود حیات گفت و جهان علم و [[تقوا]] و فضیلت را در سوگ خویش عزادار ساخت. | ||
در آن روز قلب پرطپش مردی از حرکت | در آن روز قلب پرطپش مردی از حرکت باز ایستاد که نزدیک به یک قرن با یاد [[خدا]] طپید و لحظه ای از ذکر حق باز نایستاد<ref> مجله نور علم، ش 53 54، ص 217 219.</ref>. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۱۴۱: | خط ۱۴۰: | ||
[https://hawzah.net/fa/Article/View/6549/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85-%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C برگرفته از سایت میرزا هاشم آملیhttps://hawzah.net]. | [https://hawzah.net/fa/Article/View/6549/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85-%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C برگرفته از سایت میرزا هاشم آملیhttps://hawzah.net]. | ||
{{علمای اسلام}} | |||
[[رده:عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده:عالمان شیعه]] | [[رده:عالمان شیعه]] | ||
[[رده:محدثان شیعه]] | [[رده:محدثان شیعه]] | ||