۸۶٬۴۲۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' انگاه' به ' آنگاه') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۳: | خط ۳: | ||
بخش دوم مقاله به موضوع اصلی: راهکار ایجاد امت واحده اسلای اختصاص داده شده است. در این مرحله مباحثی از قبیل: جایگاه اهل بیت علیهمالسلام در [[قرآن|قرآن]] و روایات فریقین، جایگاه [[اهل بیت]] در نگاه صحابه، جایگاه اهل بیت در نگاه ائمه اربعه – اهل سنت - و نیز جایگاه آنان در نزد قاطبه اهل سنت بیان گردیده و در پایان چنین نتیجهگیری شده است که تنها راه برای ایجاد [[امت واحده اسلامی]]، قرائت دین بر مبنائی است که مورد اتفاق همه فرق اسلامی باشد و ان چیزی جز تفسیر دین با قرائت اهل البیت ع نخواهد بود. | بخش دوم مقاله به موضوع اصلی: راهکار ایجاد امت واحده اسلای اختصاص داده شده است. در این مرحله مباحثی از قبیل: جایگاه اهل بیت علیهمالسلام در [[قرآن|قرآن]] و روایات فریقین، جایگاه [[اهل بیت]] در نگاه صحابه، جایگاه اهل بیت در نگاه ائمه اربعه – اهل سنت - و نیز جایگاه آنان در نزد قاطبه اهل سنت بیان گردیده و در پایان چنین نتیجهگیری شده است که تنها راه برای ایجاد [[امت واحده اسلامی]]، قرائت دین بر مبنائی است که مورد اتفاق همه فرق اسلامی باشد و ان چیزی جز تفسیر دین با قرائت اهل البیت ع نخواهد بود. | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[امت واحده]] از برجستهترین آرمانهای قرآن کریم است که وعده تحقق ان به بشریت داده شده است: ان هذه امتکم امه واحده و انا ربکم فاعبدوه (الانبیاء:92) <ref>قرآن</ref>. امتی که بر اساس ان همه مرزهای نژادی و جغرافیائی بین بشریت فرو ریخته و جامعه جهانی اسلامی و انسانی بر مبنای وحدت در ایمان و عقیده شکل خواهد گرفت. بدیهی است گام نخست نیل به چنین | [[امت واحده]] از برجستهترین آرمانهای قرآن کریم است که وعده تحقق ان به بشریت داده شده است: ان هذه امتکم امه واحده و انا ربکم فاعبدوه (الانبیاء:92) <ref>قرآن</ref>. امتی که بر اساس ان همه مرزهای نژادی و جغرافیائی بین بشریت فرو ریخته و جامعه جهانی اسلامی و انسانی بر مبنای وحدت در ایمان و عقیده شکل خواهد گرفت. بدیهی است گام نخست نیل به چنین آرمانی، تحقق امت واحده در بین جوامع اسلامی است. | ||
متاسفانه با تفرقی که بین مسلمانان در اثر تجزیه دین واحد به مذاهب بوجود امده است امت اسلامی به امتهای مختلف مبدل گردیده که آثار زیانبار ان در ممالک اسلامی بوفور مشاهد ه میگردد. هر چند در راستای عینیت بخشیدن به این | متاسفانه با تفرقی که بین مسلمانان در اثر تجزیه دین واحد به مذاهب بوجود امده است امت اسلامی به امتهای مختلف مبدل گردیده که آثار زیانبار ان در ممالک اسلامی بوفور مشاهد ه میگردد. هر چند در راستای عینیت بخشیدن به این آرمان متعالی قرآن، تلاشهای گستردهای در طول تاریخ توسط رهبران الهی، اندیشمندان و منادیان وحدت صورت گرفته است اما بدلیل عدم آسیب شناسی عمیق از بحران جوامع اسلامی ونیز اوضاع پیچیده نظام سلطه که استراتژی اش را در تجزیه کشورهای اسلامی و نفی هویت حقیقی مسلمانان قرار داده است هنوز جهان اسلام فرسنگها از آرمان مقدس فاصله دارد. فقدان راهبرد و راهکاری جامع که بتواند به تفرقات مذهبی کنونی پایان داده و امت واحد ه اسلامی را در عرصه جهانی اش عینیت بخشد از جمله آسیبهائی است که جهان اسلام بشدت از ان رنج میبرد. | ||
در یک تحلیل علمی میتوان ادعا و اثبات نمود که علت العلل این ناکامی و دور شدن مسلمانان از | |||
در یک تحلیل علمی میتوان ادعا و اثبات نمود که علت العلل این ناکامی و دور شدن مسلمانان از آرمان الهی، فاصله گرفتن از قرآن کریم و مهجور ماندن این سرمایه عظیم الهی در بین آنان است. هر گاه مسلمین به هویت اصلی خویش بازگشته و به مرجعیت قرآن بعنوان تنها قانون اساسی در همه ابعاد زندگی شان تن دهند بیقین شاهد عینیت بخشیدن به شعارقرآنی در نیل به امت واحده خواهیم بود. | |||
مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی که استراتژی اش ر ا رسیدن به این هدف متعالی قرار داده در صدد ان است که بکمک اندیشمندان و مصلحان دینی جهان اسلام برترین راهبردها و راهکارهای مناسب را در راستای عملی ساختن ان بکار گیرد، همانطور که در حکم مقام معظم رهبری در اغاز دبیر کلی فعلی امده است: .....از مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اسلامی در این برهه خطیر و حساس انتظار میرود با بهرهگیری از تجربیات ارزشمند گذشته و نیز خلاقیت و ابتکارات مورد نیاز شرایط کنونی، با همکاری و همدلی نخبگان جهان اسلام بهویژه اندیشمندان حوزه و دانشگاه «دیپلماسی وحدت اسلامی» را راهبرد خود قرار داده و پایهگذاری تشکیل امت واحده اسلامی را در مقابل اردوگاه استکبار به عنوان چشمانداز آینده ترسیم نماید (مقام معظم رهبری ۲۰ /4/ ۱۳91). | مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی که استراتژی اش ر ا رسیدن به این هدف متعالی قرار داده در صدد ان است که بکمک اندیشمندان و مصلحان دینی جهان اسلام برترین راهبردها و راهکارهای مناسب را در راستای عملی ساختن ان بکار گیرد، همانطور که در حکم مقام معظم رهبری در اغاز دبیر کلی فعلی امده است: .....از مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اسلامی در این برهه خطیر و حساس انتظار میرود با بهرهگیری از تجربیات ارزشمند گذشته و نیز خلاقیت و ابتکارات مورد نیاز شرایط کنونی، با همکاری و همدلی نخبگان جهان اسلام بهویژه اندیشمندان حوزه و دانشگاه «دیپلماسی وحدت اسلامی» را راهبرد خود قرار داده و پایهگذاری تشکیل امت واحده اسلامی را در مقابل اردوگاه استکبار به عنوان چشمانداز آینده ترسیم نماید (مقام معظم رهبری ۲۰ /4/ ۱۳91). | ||
خط ۱۴: | خط ۱۵: | ||
طرح حاضر گامی است در رسیدن به این هدف متعالی قرآنی - امت واحده اسلامی -. | طرح حاضر گامی است در رسیدن به این هدف متعالی قرآنی - امت واحده اسلامی -. | ||
این طرح مشتمل بر دو بخش بوده که بخش نخست | این طرح مشتمل بر دو بخش بوده که بخش نخست آن را مباحث زیربنائی تشکیل داده و در بخش دوم به مباحث اصلی پرداخته شده است. | ||
== بخش نخست: مباحث مقدماتی طرح == | == بخش نخست: مباحث مقدماتی طرح == | ||
خط ۳۳: | خط ۳۴: | ||
1. اختلافات فقهی | 1. اختلافات فقهی | ||
2. اختلافات کلامی | 2. اختلافات کلامی | ||
3. اختلافات طائفه ای و | 3. اختلافات طائفه ای و جنگهای مذهبی بین پیروان مذاهب اهل سنت | ||
باید گفت: تبیین اختلافات فقهی که بین مذاهب اهل سنت وجود دارد مجال دیگری را میطلبد و در این مقاله تنها به این حد بسنده میکنیم که: | باید گفت: تبیین اختلافات فقهی که بین مذاهب اهل سنت وجود دارد مجال دیگری را میطلبد و در این مقاله تنها به این حد بسنده میکنیم که: | ||
از نظر فقهی مذاهب فراوانی در طول تاریخ اهل سنت پدیدار شدهاند که در عهد عباسیان به جهت مشکلاتی که برای پیروان آنان از جهت کثرت فتاوای متعارض به وجود آمد مذاهب چهارگانه معروف تثبیت و باب اجتهاد مطلق بسته شد. | از نظر فقهی مذاهب فراوانی در طول تاریخ اهل سنت پدیدار شدهاند که در عهد عباسیان به جهت مشکلاتی که برای پیروان آنان از جهت کثرت فتاوای متعارض به وجود آمد مذاهب چهارگانه معروف تثبیت و باب اجتهاد مطلق بسته شد. | ||
خط ۵۳: | خط ۵۴: | ||
خساراتی که این فتنه مذهبی در جهان اسلام ایجاد کرد به مناطق خراسان، شام، حجاز، عراق و...رسید. آنان در مجامع و منابر عمومی به تکفیر و لعن یکدیگر میپرداختند(السبکی، ج3 ص 209-210). | خساراتی که این فتنه مذهبی در جهان اسلام ایجاد کرد به مناطق خراسان، شام، حجاز، عراق و...رسید. آنان در مجامع و منابر عمومی به تکفیر و لعن یکدیگر میپرداختند(السبکی، ج3 ص 209-210). | ||
در سیر اعلام النبلاء ذهبی امده است: آنگاه که فردی حنبلی را نزد ابی حاتم حاضر کردند او بمجرد | در سیر اعلام النبلاء ذهبی امده است: آنگاه که فردی حنبلی را نزد ابی حاتم حاضر کردند او بمجرد آگاهی از مذهبش اظهار داشت که این شخص بدلیل حنبلی بودن، مسلمان نیست و حکم به کفر او نمود (الذهبی ،1409ج 17ص 625). | ||
مؤلف کتاب «ورکبت السفینة» مروان خلیقات به نقل از برخی کتب تاریخی نسبت به گسترش فتنه و جنگهای داخلی بین دو فرقه شافعی و حنفی در سال 323 هجری در اصفهان از قول یاقوت حموی نقل میکند که: در این جنگها پیروان مذهب شافعی برغم کمی نفرات به مدد الهی در برابر پیروان حنفی پیروز شدند (خلیفات، ص70) | مؤلف کتاب «ورکبت السفینة» مروان خلیقات به نقل از برخی کتب تاریخی نسبت به گسترش فتنه و جنگهای داخلی بین دو فرقه شافعی و حنفی در سال 323 هجری در اصفهان از قول یاقوت حموی نقل میکند که: در این جنگها پیروان مذهب شافعی برغم کمی نفرات به مدد الهی در برابر پیروان حنفی پیروز شدند (خلیفات، ص70) | ||
خط ۶۳: | خط ۶۴: | ||
=== اختلافات و منازعات بین پیروان مذاهب سنی و شیعی === | === اختلافات و منازعات بین پیروان مذاهب سنی و شیعی === | ||
اختلافات و منازعات بین پیروان مذاهب أهل سنت با مذاهب شیعی به ویژه شیعه امامیه از زمان خلفای | اختلافات و منازعات بین پیروان مذاهب أهل سنت با مذاهب شیعی به ویژه شیعه امامیه از زمان خلفای بنیامیه و عباسی تشدید گردید. | ||
رسول جعفریان در این رابطه مینویسد: | رسول جعفریان در این رابطه مینویسد: | ||
تقریباً تا پیش از روی کار آمدن حکومت | تقریباً تا پیش از روی کار آمدن حکومت بنیامیه این اختلافات سبب به وجود آمدن نزاع عمده ای نشده بود اما بنیامیه و به خصوص خود معاویه و جانشینانش بنا را بر دشمنی آشکار و خشن با اهل بیت و شیعیان گذاشتند و همین باعث شد اختلافات عمیقتر شود. بنی عباس هم با اینکه با شعارهای علوی و اندیشههای موافق شیعه روی کار آمدند اما بعد از مدتی به دلیل مطامع سیاسی بنای مخالفت با شیعیان را گذاشته و راهی را رفتند که بنیامیه پیش تر رفته بودند. از این رو مذهب آنان را به عنوان مذهب رسمی به رسمیت نشناخته و روند علوی کشی را پی گرفتند همین باعث شد اختلافات دامنه دار شود و از شهرهای کوفه و بصره به سراسر جهان اسلام برسد. | ||
ایشان در ادامه نسبت به تلاش عباسیان در گسترش مذاهب اهل سنت و مبارزه با مذاهب شیعی مینویسد: | ایشان در ادامه نسبت به تلاش عباسیان در گسترش مذاهب اهل سنت و مبارزه با مذاهب شیعی مینویسد: | ||
بنی عباس به مذاهب مخالف و دشمنان شیعیان کمک مالی میکردند تا شیعیان را آزار و اذیت کنند البته این اقدامات بی پاسخ هم نمیماند و شیعیان نیز تلافی برخی از حرکتها را با رفتارهای متقابل انجام میدادند... در این میان خلفا با کمک برخی از علمای اهل سنت به تحریک علمای مخالف بر میآمدند که سرکوب بیش از پیش شیعیان و ایجاد فضای رعب و وحشت را به همراه داشت. با این همه علمای شیعه که مقصدشان یکپارچه کردن جهان اسلام بود توصیه میکردند که پشت سر ائمه جماعت اهل سنت نماز خوانده شود و از | بنی عباس به مذاهب مخالف و دشمنان شیعیان کمک مالی میکردند تا شیعیان را آزار و اذیت کنند البته این اقدامات بی پاسخ هم نمیماند و شیعیان نیز تلافی برخی از حرکتها را با رفتارهای متقابل انجام میدادند... در این میان خلفا با کمک برخی از علمای اهل سنت به تحریک علمای مخالف بر میآمدند که سرکوب بیش از پیش شیعیان و ایجاد فضای رعب و وحشت را به همراه داشت. با این همه علمای شیعه که مقصدشان یکپارچه کردن جهان اسلام بود توصیه میکردند که پشت سر ائمه جماعت اهل سنت نماز خوانده شود و از مریضهای آنها دیدن کنند و تلاشهای بسیاری برای کم کردن این اختلافات داشتند اما به هر حال ریشه این اختلافات گسترده تر از این نکات بود. | ||
آنگاه ایشان پیدایش دولت صفویه را نقطه عطفی در بروز | آنگاه ایشان پیدایش دولت صفویه را نقطه عطفی در بروز جنگهای مذهبی بین دولت شیعی مذهب ایران و دولت سنی مذهب عثمانی قلمداد کرده و میگوید: | ||
تا قرن نهم هجری یعنی پیش از روی کار آمدن دولت صفویه به عنوان مهمترین حکومت شیعی، بیشتر منازعات به آزار و اذیت شیعیان مختص میشود در حالی که بعد از روی کار آمدن این دولت شاهد بروز | تا قرن نهم هجری یعنی پیش از روی کار آمدن دولت صفویه به عنوان مهمترین حکومت شیعی، بیشتر منازعات به آزار و اذیت شیعیان مختص میشود در حالی که بعد از روی کار آمدن این دولت شاهد بروز جنگهای مذهبی میان دولت شیعی مذهب ایران با دولت سنی مذهب عثمانی هستیم. | ||
سپس ایشان در زمینه برخی از | سپس ایشان در زمینه برخی از جنگهای مذهبی عثمانی ها و صفویه مینویسد: | ||
سلطان سلیم عثمانی در سال 920 هجری به اسم مبارزه با حکومت شیعی صفوی به ایران حمله کرد و برای توجیه اقدام خودش که چطور نیروهایش را از 1500 کیلومتر به سوی ایران گسیل داشت چه بهانه ای بهتر از این بود که به تعبیر خودش به مقابله با کافران شیعه که در همسایگی او قدرت گرفتند آمده است. او حتی برای رسیدن به هدف خود، ازبک ها را نیز از سمت شرق ایران تحریک کرد و با صدور فتوای مقابله با رافضیان شیعه، آنان را به جنگ با صفویان کشاند جنگی که صفویان با قدرت تمام مقابل آن ایستاده و آنها را سر جای خود نشاندند. | سلطان سلیم عثمانی در سال 920 هجری به اسم مبارزه با حکومت شیعی صفوی به ایران حمله کرد و برای توجیه اقدام خودش که چطور نیروهایش را از 1500 کیلومتر به سوی ایران گسیل داشت چه بهانه ای بهتر از این بود که به تعبیر خودش به مقابله با کافران شیعه که در همسایگی او قدرت گرفتند آمده است. او حتی برای رسیدن به هدف خود، ازبک ها را نیز از سمت شرق ایران تحریک کرد و با صدور فتوای مقابله با رافضیان شیعه، آنان را به جنگ با صفویان کشاند جنگی که صفویان با قدرت تمام مقابل آن ایستاده و آنها را سر جای خود نشاندند. | ||
خط ۹۷: | خط ۹۸: | ||
سپس از قول مقریزی مینویسد: | سپس از قول مقریزی مینویسد: | ||
بحدی ولایت قضات مذاهب اربعه در سال 566هجری استمرار یافت که در مجموع شهرهای اسلامی غیر از ان مذهبی دیده | بحدی ولایت قضات مذاهب اربعه در سال 566هجری استمرار یافت که در مجموع شهرهای اسلامی غیر از ان مذهبی دیده نمیشد و تاکید به تبعیت از مذاهب اربعه و نهی از غیر آنها میشد که تا کنون این امر ادامه دارد با اینکه توسط بیبرس باب اجتهاد منسد شد و حکومت بیبرس منقضی شده است. | ||
آنگاه از عبدالمتعال صعیدی نقل میکند که: | آنگاه از عبدالمتعال صعیدی نقل میکند که: | ||
خط ۱۰۸: | خط ۱۰۹: | ||
عالم بزرگ اهل سنت شیخ سید سابق در مقدمه کتاب فقه السنة نسبت به سعی امامان مذاهب اربعه در هدایت مردم به دین الهی و تاکید آنان در عدم مرجعیت خویش و لزوم اجتناب از تقلید مردم از آنان ونیز لزوم تبعیت از حدیث صحیح مینویسد: | عالم بزرگ اهل سنت شیخ سید سابق در مقدمه کتاب فقه السنة نسبت به سعی امامان مذاهب اربعه در هدایت مردم به دین الهی و تاکید آنان در عدم مرجعیت خویش و لزوم اجتناب از تقلید مردم از آنان ونیز لزوم تبعیت از حدیث صحیح مینویسد: | ||
ائمه اربعه نهایت سعیشان را در هدایتهای دینی به مردم انجام داده و بصورت مستمر آنان را از تقلید نمودن از خود نهی نموده و میگفتند:جائز نیست کسی گفتار مارا بدون دلیل شرعی بپذیرد و تصریح میکردند که مذهب اصلی شان، حدیث صحیح است. آنان | ائمه اربعه نهایت سعیشان را در هدایتهای دینی به مردم انجام داده و بصورت مستمر آنان را از تقلید نمودن از خود نهی نموده و میگفتند:جائز نیست کسی گفتار مارا بدون دلیل شرعی بپذیرد و تصریح میکردند که مذهب اصلی شان، حدیث صحیح است. آنان نمیخواستند همانند معصوم – پیامبر ص – مورد تقلید و تبعیت قرار گیرند بلکه فقط هدفشان این بود که مردم را در فهم دین یاری دهند. | ||
ایشان در زمینه ضعف و سستی مردم در فهم احکام الهی و مرجعیت قرار دادن بی دلیل ائمه اربعه میگوید: | ایشان در زمینه ضعف و سستی مردم در فهم احکام الهی و مرجعیت قرار دادن بی دلیل ائمه اربعه میگوید: | ||
روحیه مردم بعد از امامان اربعه به سستی گراییده و به تقلید از آنها روی اوردند. هر جماعتی به مذهب خاصی گرایش پیدا کرده و گفتار امامان اربعه را بمنزله سخن شارع تلقی کردند. باب انسداد علم بحدی بود که هیچکس بخود اجازه | روحیه مردم بعد از امامان اربعه به سستی گراییده و به تقلید از آنها روی اوردند. هر جماعتی به مذهب خاصی گرایش پیدا کرده و گفتار امامان اربعه را بمنزله سخن شارع تلقی کردند. باب انسداد علم بحدی بود که هیچکس بخود اجازه نمیداد فتوائی مخالف ائمه اربعه داده شود چنانکه کرخی میگفت: هر آیه یا حدیثی که با سخن آنان مخالف باشد موول یا منسوخ است.. | ||
ایشان سپس آثار منفی حصر مرجعیت در ائمه اربعه را اینچنین بیان میکند: | ایشان سپس آثار منفی حصر مرجعیت در ائمه اربعه را اینچنین بیان میکند: | ||
خط ۱۱۸: | خط ۱۱۹: | ||
دلیل دیگر بر اثبات این ادعا، گفتاری است که از امام مالک در کتاب «معنی تفسیر القرآن و تأویله» ذکر شده است: | دلیل دیگر بر اثبات این ادعا، گفتاری است که از امام مالک در کتاب «معنی تفسیر القرآن و تأویله» ذکر شده است: | ||
انگاه که هارون الرشید از امام مالک خواست مذهبش ر اباحمایت او در سراسر بلاد اسلامی گسترش دهد بدو پاسخ داد: اسلام وسیعتر از مذهب و موطن من بوده و اصحاب رسول خدا در بلاد مختلف اسلامی حضور دارند که نمیتوان نسبت به گفتار آنان | انگاه که هارون الرشید از امام مالک خواست مذهبش ر اباحمایت او در سراسر بلاد اسلامی گسترش دهد بدو پاسخ داد: اسلام وسیعتر از مذهب و موطن من بوده و اصحاب رسول خدا در بلاد مختلف اسلامی حضور دارند که نمیتوان نسبت به گفتار آنان بیتفاوت بود. – باید از آراءو دیدگاه آنان نیز بهره برد. | ||
مؤلف ارزشمند کتاب ورکبت السفینة (مروان خلیفات) در این زمینه میگوید: | مؤلف ارزشمند کتاب ورکبت السفینة (مروان خلیفات) در این زمینه میگوید: | ||
خط ۱۳۷: | خط ۱۳۸: | ||
تبیین: | تبیین: | ||
در این آیه شریفه مسلمانان از پیروی سیره مشرکان ـ یهود و نصارا ـ تحذیر و از آنان خواسته شده است که از تاریخ یهود، نصارا و سایر أهل کتاب عبرت بگیرند، کسانی که دین واحد و وحدت بخش الهی شان را به مذاهب و فرقههای مختلف تبدیل نموده و سرانجام خود نیز مبتلا به بیماری تفرقه و تشتّت گردیدند؛ برای خود مبانی، عقاید و فقه خاصی برگزیده و به همان | در این آیه شریفه مسلمانان از پیروی سیره مشرکان ـ یهود و نصارا ـ تحذیر و از آنان خواسته شده است که از تاریخ یهود، نصارا و سایر أهل کتاب عبرت بگیرند، کسانی که دین واحد و وحدت بخش الهی شان را به مذاهب و فرقههای مختلف تبدیل نموده و سرانجام خود نیز مبتلا به بیماری تفرقه و تشتّت گردیدند؛ برای خود مبانی، عقاید و فقه خاصی برگزیده و به همان بافتههای خویش دل خوش کردند. از منظر قرآن کریم، اسلام، حقیقت واحد ی است که برزگترین عامل انسجام و همبستگی مسلمانان بوده و تفرق و انشعاب در ان عامل اصلی تشتت و منازعات بین مدعیان تبعیت از اسلام خواهد بود. | ||
در تبیین آیه شریفه مذکور باید گفت: نگاهی هرچند اجمالی به تاریخ یهود و مسیحیت گویای ان است که دین یهود و مسیحیت در آغاز تأسیس و شکلگیری، توانست بزرگترین عامل وحدت، انسجام و شکوفائی استعدادهای پیروان آنها در زمینههای گوناگون فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... باشد؛ سقوط و تنزّل اینان زمانی شروع شد که دین واحد را به مذاهب و فرقههای مختلف تبدیل نموده که این امر سبب شعلهور شدن فتنههای مذهبی و طائفه ای گردید. | در تبیین آیه شریفه مذکور باید گفت: نگاهی هرچند اجمالی به تاریخ یهود و مسیحیت گویای ان است که دین یهود و مسیحیت در آغاز تأسیس و شکلگیری، توانست بزرگترین عامل وحدت، انسجام و شکوفائی استعدادهای پیروان آنها در زمینههای گوناگون فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... باشد؛ سقوط و تنزّل اینان زمانی شروع شد که دین واحد را به مذاهب و فرقههای مختلف تبدیل نموده که این امر سبب شعلهور شدن فتنههای مذهبی و طائفه ای گردید. | ||
خط ۱۸۷: | خط ۱۸۸: | ||
باید گفت تعداد مذاهب و فرقههای ادیان یاد شده و نیز ادیانی نظیر مجوسیّت، در کتب تاریخ ادیان و مذاهب به صورت مفصّل بیان گردیده و انشعابات ذکر شده - در مسیحیت و یهود - تنها اشارتی از آن تفصیل میباشد. | باید گفت تعداد مذاهب و فرقههای ادیان یاد شده و نیز ادیانی نظیر مجوسیّت، در کتب تاریخ ادیان و مذاهب به صورت مفصّل بیان گردیده و انشعابات ذکر شده - در مسیحیت و یهود - تنها اشارتی از آن تفصیل میباشد. | ||
درباره | درباره جنگهای مذهبی بین پروتستان و کاتولیک ها نیز که 300 الی 400 سال طول کشیدلازم است به کتابهای تاریخی رجوع شود. | ||
گفتار مفسرین در ذیل آیه 32 سوره مبارکه روم: | گفتار مفسرین در ذیل آیه 32 سوره مبارکه روم: | ||
خط ۲۳۶: | خط ۲۳۷: | ||
1. "لست منهم فی شیء": پیامبرص که اینان خود را منتسب به او میدانند هیچ نوع انتسابی به آنها نخواهد داشت. پس اینان به دروغ خود را تابع پیامبر میدانند. | 1. "لست منهم فی شیء": پیامبرص که اینان خود را منتسب به او میدانند هیچ نوع انتسابی به آنها نخواهد داشت. پس اینان به دروغ خود را تابع پیامبر میدانند. | ||
2. "إنّما أمرهم إلی الله": مؤاخذه و مجازات اینان را ـ که سبب گمراهی | 2. "إنّما أمرهم إلی الله": مؤاخذه و مجازات اینان را ـ که سبب گمراهی جمعیتهای زیادی گردیدند ـ خداوند بر عهده خواهد گرفت و به جنود خود نخواهد سپرد ـ. | ||
3. "ثم ینبّئهم بما کانوا یفعلون": پیامدهای مخرب و گسترده انشعابات دینی در سطح جوامع بشری، در قیامت به عوامل پیدایش این بدعتها ارائه خواهد شد. | 3. "ثم ینبّئهم بما کانوا یفعلون": پیامدهای مخرب و گسترده انشعابات دینی در سطح جوامع بشری، در قیامت به عوامل پیدایش این بدعتها ارائه خواهد شد. | ||
نکته مهم و اساسی دیگر در این آیه آن است که این آیه اختصاص به مذاهب یهود و نصاری را نداشته بلکه شامل تمامی کسانی که دین واحد را مبدّل به فرقهها و مذاهب مختلف نمودند میگردد. | نکته مهم و اساسی دیگر در این آیه آن است که این آیه اختصاص به مذاهب یهود و نصاری را نداشته بلکه شامل تمامی کسانی که دین واحد را مبدّل به فرقهها و مذاهب مختلف نمودند میگردد. | ||
در اینجا دیدگاه برخی از مفسران شیعی و سنی را در تبیین آیه فوق که مؤید | در اینجا دیدگاه برخی از مفسران شیعی و سنی را در تبیین آیه فوق که مؤید برداشتهای مذکور میباشد بیان میکنیم: | ||
در تفسیر المیزان علامه طباطبائی ذیل آیه مذکور امده است: | در تفسیر المیزان علامه طباطبائی ذیل آیه مذکور امده است: | ||
خط ۲۵۸: | خط ۲۵۹: | ||
2. به کارگیری فعل ماضی «فرقوا دینهم» در بیان انشعابات مذهبی امت اسلامی، جهت بیان اصل تحقّق این انحراف بزرگ در امت اسلامی است نه اینکه مراد، تحقق این انحراف در گذشته باشد. | 2. به کارگیری فعل ماضی «فرقوا دینهم» در بیان انشعابات مذهبی امت اسلامی، جهت بیان اصل تحقّق این انحراف بزرگ در امت اسلامی است نه اینکه مراد، تحقق این انحراف در گذشته باشد. | ||
3. مفاد جمله «لست منهم فی شیء» این است هیچیک از انشعابات مذهبی در اسلام بر طریق پیامبر (صلی الله علیه و آله) نبوده و مرتبط با آن حضرت که به دین واحد دعوت نموده است نمیباشد. و از آنجا که پیامبر (صلی الله علیه و آله) تجسّم کامل دین است پس هیچیک از مذاهب اسلامی ارتباط به اسلام نخواهد داشت. | 3. مفاد جمله «لست منهم فی شیء» این است هیچیک از انشعابات مذهبی در اسلام بر طریق پیامبر (صلی الله علیه و آله) نبوده و مرتبط با آن حضرت که به دین واحد دعوت نموده است نمیباشد. و از آنجا که پیامبر (صلی الله علیه و آله) تجسّم کامل دین است پس هیچیک از مذاهب اسلامی ارتباط به اسلام نخواهد داشت. | ||
4. تمامی اختلافات و انشعابات مذهبی در اسلام ـ همانند امتهای گذشته ـ ناشی از علم بوده است بدین معنا که عدهای عمداً و | 4. تمامی اختلافات و انشعابات مذهبی در اسلام ـ همانند امتهای گذشته ـ ناشی از علم بوده است بدین معنا که عدهای عمداً و آگاهانه و براساس بغی و ستم مرتکب این خبط عظیم شدهاند: "وما اختلف الذین اوتوه الأبغیا بینهم". | ||
5. تمامی انشعابات مذهبی و تأسیس مذاهب اسلامی بر خلاف طریقت پیامبر صلی الله علیه و آله میباشد چون طریقت ان حضرت بر اساس وحدت کلمه (دین واحد) ونفی | 5. تمامی انشعابات مذهبی و تأسیس مذاهب اسلامی بر خلاف طریقت پیامبر صلی الله علیه و آله میباشد چون طریقت ان حضرت بر اساس وحدت کلمه (دین واحد) ونفی فرقهگرایی بنا شده است. | ||
6. گناه تبدیل دین واحد الهی به مذاهب و فر ق مختلف، آنقدر سنگین است که خداوند مؤاخذه عاملین آن را به عهده خودش گذاشته است: "إنّما أمرهم إلی الله". | 6. گناه تبدیل دین واحد الهی به مذاهب و فر ق مختلف، آنقدر سنگین است که خداوند مؤاخذه عاملین آن را به عهده خودش گذاشته است: "إنّما أمرهم إلی الله". | ||
7. آیه 159 سوره انعام تمامی کسانی را که دین واحد الهی را به مذاهب گوناگون تبدیل نمودند شامل میشود. بنابراین همه مذاهب مختلف از اسلام، یهود و مسیحیت و... را در بر نمیگیرد. | 7. آیه 159 سوره انعام تمامی کسانی را که دین واحد الهی را به مذاهب گوناگون تبدیل نمودند شامل میشود. بنابراین همه مذاهب مختلف از اسلام، یهود و مسیحیت و... را در بر نمیگیرد. | ||
خط ۳۴۸: | خط ۳۴۹: | ||
ترجمه: ای مردم، جز این نیست که مومنان با هم برادرند و حلال نیست برای کسی مال برادرش مگر با رضایت قلبی اش، بدانید که آیا ابلاغ رسالت نکردم؟ بار خدایا گواه باش، پس بعد از من برگشت به کفر نکنید و مرتد نشوید که برخی از شما گردن برخی دیگر را بزند. پس به درستی که من در میان شما دو امانت گذاردم تا زمانی که بدان متمسک شوید گمراه نشوید: و آن کتاب خدا و اهل بیت من است. | ترجمه: ای مردم، جز این نیست که مومنان با هم برادرند و حلال نیست برای کسی مال برادرش مگر با رضایت قلبی اش، بدانید که آیا ابلاغ رسالت نکردم؟ بار خدایا گواه باش، پس بعد از من برگشت به کفر نکنید و مرتد نشوید که برخی از شما گردن برخی دیگر را بزند. پس به درستی که من در میان شما دو امانت گذاردم تا زمانی که بدان متمسک شوید گمراه نشوید: و آن کتاب خدا و اهل بیت من است. | ||
بنابراین از مجموعه چنین روایاتی میتوان مذموم بودن | بنابراین از مجموعه چنین روایاتی میتوان مذموم بودن فرقهگرایی و تفرقه در دین - که همان جعل و تأسیس به اصطلاح فرق اسلامی است- را استنباط نموده که قرآن کریم و رسول اکرم ص نسبت به ابتلای مسلمانان به این فتنه عظیم هشدار داده شده است. | ||
== عنوان "مسلمان "نام برگزیده قرآنی برای معتقدان به شریعت مقدس اسلام == | == عنوان "مسلمان "نام برگزیده قرآنی برای معتقدان به شریعت مقدس اسلام == | ||
خط ۳۶۲: | خط ۳۶۳: | ||
در این قسمت که مهمترین بخش مقاله را تشکیل میدهد به راهکار اصلی در ایجاد امت واحده اسلامی پرداخته میشود. لازم به ذکر است که راهکار مذکور الهام گرفته از قرآن و پیامبر (ص) علیهمالسلام میباشد. | در این قسمت که مهمترین بخش مقاله را تشکیل میدهد به راهکار اصلی در ایجاد امت واحده اسلامی پرداخته میشود. لازم به ذکر است که راهکار مذکور الهام گرفته از قرآن و پیامبر (ص) علیهمالسلام میباشد. | ||
در یک بیان جامع باید گفت از منظر قرآن و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله، تنها روش و طریقی که میتواند تمامی جوامع اسلامی را مبدل به امت واحده اسلامینموده و انسجام و اتحاد حقیقی را بین آنان تحقق بخشد تبیین اسلام به قرائت اهل بیت علیهمالسلام میباشد. بدیهی است اگر این روش، مبنا و محور در اسلامشناسی و التزام عملی به آن قرار گیرد تمامی | در یک بیان جامع باید گفت از منظر قرآن و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله، تنها روش و طریقی که میتواند تمامی جوامع اسلامی را مبدل به امت واحده اسلامینموده و انسجام و اتحاد حقیقی را بین آنان تحقق بخشد تبیین اسلام به قرائت اهل بیت علیهمالسلام میباشد. بدیهی است اگر این روش، مبنا و محور در اسلامشناسی و التزام عملی به آن قرار گیرد تمامی قرائتهای مختلف از صحنه خارج شده و اسلام به عنوان دین واحد، سبب وحدت حقیقی تمامی مسلمانان خواهد بود. | ||
لازم به ذکر است که صحابه رسول اکرم ص – بصورت کلی - گرچه جایگاه ویژه و شایسته ای را در بین مسلمانان دارا هستند اما بدلیل برخی از اختلافات و منازعاتی که بعد از رسول اکرم (ص)بین بسیاری از آنان واقع گردید نمیتوانند محور وحدت همه مسلمانان باشند. | لازم به ذکر است که صحابه رسول اکرم ص – بصورت کلی - گرچه جایگاه ویژه و شایسته ای را در بین مسلمانان دارا هستند اما بدلیل برخی از اختلافات و منازعاتی که بعد از رسول اکرم (ص)بین بسیاری از آنان واقع گردید نمیتوانند محور وحدت همه مسلمانان باشند. | ||
خط ۳۷۳: | خط ۳۷۴: | ||
=== جایگاه اهل بیت ع در قرآن و سنت پیامبر ص === | === جایگاه اهل بیت ع در قرآن و سنت پیامبر ص === | ||
بر اساس گفتار جمیع مفسران شیعی و سنی، موضوع اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله در قرآن به | بر اساس گفتار جمیع مفسران شیعی و سنی، موضوع اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله در قرآن به شکلهای گوناگون مورد عنایت قرار گرفته است. از جمله در آیه شریفه تطهیر، مودة، اطعام، مباهله و....(جمعی از نویسندگان ،ج5 ص 767- 798) | ||
بعلاوه در روایات مختلفی که از نبی اکرم صلی الله علیه و آله نیز رسیده است جایگاه ممتاز اهل بیت پیامبرعلیهمالسلام اثبات گردیده است. از آنجا که منزلت اهل البیت علیهمالسلام در منابع شیعی بصورت گسترده ذکر شده است در این قسمت برخی از خصائص اهل البیت علیهمالسلام را در گفتار رسول اکرم ص از منابع اهل سنت مرور میکنیم: | بعلاوه در روایات مختلفی که از نبی اکرم صلی الله علیه و آله نیز رسیده است جایگاه ممتاز اهل بیت پیامبرعلیهمالسلام اثبات گردیده است. از آنجا که منزلت اهل البیت علیهمالسلام در منابع شیعی بصورت گسترده ذکر شده است در این قسمت برخی از خصائص اهل البیت علیهمالسلام را در گفتار رسول اکرم ص از منابع اهل سنت مرور میکنیم: | ||
خط ۴۸۲: | خط ۴۸۳: | ||
از مجموعه مباحثی که مطرح گردید امور ذیل را میتوان استنباط کرد: | از مجموعه مباحثی که مطرح گردید امور ذیل را میتوان استنباط کرد: | ||
1- تا زمانی که قرآن مرجعیت علمی و عملی مسلمانان قرار نگیرد هر نوع راهکار در نیل به جامعه | 1- تا زمانی که قرآن مرجعیت علمی و عملی مسلمانان قرار نگیرد هر نوع راهکار در نیل به جامعه آرمانی اسلام - امت واحده – محکوم به شکست میباشد. | ||
2- تنها راهکاری که میتواند جوامع متفرق اسلامی را به امتی واحده مبدل سازد تفسیر و تبیین دین با قرائت اهل البیت علیهمالسلام خواهد بود که قابلیت ایجاد وفاق و اتحاد را در بین همه مسلمانان داراست. | 2- تنها راهکاری که میتواند جوامع متفرق اسلامی را به امتی واحده مبدل سازد تفسیر و تبیین دین با قرائت اهل البیت علیهمالسلام خواهد بود که قابلیت ایجاد وفاق و اتحاد را در بین همه مسلمانان داراست. | ||
خط ۴۸۸: | خط ۴۸۹: | ||
3- اگر اسلام آن گونه که اهل بیت علیهمالسلام مبین ان بودند مورد توجه و عمل مسلمین جهان قرار گیرد مفترقات بین مسلمانان به | 3- اگر اسلام آن گونه که اهل بیت علیهمالسلام مبین ان بودند مورد توجه و عمل مسلمین جهان قرار گیرد مفترقات بین مسلمانان به حداقل خواهد رسیده وامت واحده اسلامی بمعنای واقعی اش در جهان اسلام تحقق خواهد یافت. چون شکی نیست همانگونه که اهل سنت به اهل بیت علیهمالسلام محبت و مودت میورزند شیعیان نیز خود را ملتزم به تبعیت از اهل بیت علیهمالسلام دانسته و هیچگاه به رفتار و گفتاری که سبب فاصله گرفتن از آن بزرگواران گردد تن نخواهند داد. | ||
4- هر گاه سیره ائمه علیهمالسلام و نوع تعاملشان با خلفای عصر و نیز شیوه تعاملشان با اهل سنت عصرخویش به دقت مورد توجه قرار گیرد قطعا جوامع اسلامی از تعصبات و حرکات افراطی که ناشی از جهل به مکتب این بزرگواران است رهائی خواهد یافت همان گونه که امام رضا علیهالسلام فرمود: | 4- هر گاه سیره ائمه علیهمالسلام و نوع تعاملشان با خلفای عصر و نیز شیوه تعاملشان با اهل سنت عصرخویش به دقت مورد توجه قرار گیرد قطعا جوامع اسلامی از تعصبات و حرکات افراطی که ناشی از جهل به مکتب این بزرگواران است رهائی خواهد یافت همان گونه که امام رضا علیهالسلام فرمود: | ||
خط ۵۶۵: | خط ۵۶۶: | ||
39- من أبو حنیفة، مرکز المصطفی | 39- من أبو حنیفة، مرکز المصطفی | ||
[[رده: | [[رده:مقالهها]] |