confirmed
۴۰٬۳۳۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←منابع) |
||
(۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات سوره قرآن | |||
| عنوان = سوره منافقون | |||
| تصویر = سوره منافقون.jpg | |||
| نامهای دیگر سوره = | |||
| | | شماره سوره = ۶۳ | ||
|شماره سوره | |محل نزول = [[مدینه|مدینه]](مدنی) | ||
| جزء = ۲۸ | |||
| | | تعداد آیات = ۱۱ | ||
}} | |||
| | '''سوره منافقون'''، شصت و سومین سوره و از [[سورههای مدنی]] [[قرآن]] است. سوره منافقون درباره [[نفاق|منافقان]] سخن میگوید و رفتار و اوصاف آنان را بیان میکند. این سوره به پیامبر دستور میدهد تا در مورد خطر منافقان احتیاط کند و مؤمنان را به انفاق در راه خدا و دوری از [[نفاق]] توصیه میکند. در [[تفسیر قمی (کتاب)|تفسیر قمی]] آمده است آیه هشتم این سوره درباره [[عبدالله بن ابی]] [[نزول قرآن|نازل]] شد که میخواست [[مهاجران]] را از [[مدینه]] اخراج کند. درباره فضیلت تلاوت این سوره از جمله از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] روایت شده است هر کس سوره منافقون را بخواند، از هر گونه نفاق پاک میشود. از آداب [[نماز جمعه]] این است که این سوره در رکعت دوم خوانده شود تا نمازگزاران «توطئههای منافقان» را در یاد داشتهباشند. | ||
|جزء | |||
|تعداد آیات | |||
'''سوره منافقون'''، شصت و سومین سوره و از [[سورههای مدنی]] [[قرآن]] است. سوره منافقون درباره منافقان سخن میگوید و رفتار و اوصاف آنان را بیان میکند. این سوره به پیامبر دستور میدهد تا در مورد خطر | |||
=منافقون= | == منافقون == | ||
نفاق مصدر است به معنی منافق بودن، [[منافق]] کسی | نفاق مصدر است به معنی منافق بودن، [[نفاق|منافق]] کسی استکه در باطن [[كافر|کافر]] و در ظاهر [[مسلمان]] است<ref>قاموس قرآن، ج 7، ص98.</ref>. | ||
=علت نامگذاری= | == علت نامگذاری == | ||
«سوره منافقون»؛ تنها نام اين سوره منافقون | «سوره منافقون»؛ تنها نام اين سوره منافقون استکه از آيۀ اول اين سوره گرفته شده است<ref>همان، ص47.</ref>. | ||
=تعداد آیات و کلمات و حروف= | == تعداد آیات و کلمات و حروف == | ||
* سوره منافقون یازده آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 9، ص319.</ref>. | * سوره منافقون یازده آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 9، ص319.</ref>. | ||
* سوره منافقون صدوهشتاد کلمه دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است) | * سوره منافقون صدوهشتاد کلمه دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است) | ||
* سوره منافقون هفتصدوهفتادوشش حرف دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | * سوره منافقون هفتصدوهفتادوشش حرف دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | ||
=اهداف و آموزهها= | |||
== اهداف و آموزهها == | |||
هدفهای مهم سوره منافقون عبارتاند از: | هدفهای مهم سوره منافقون عبارتاند از: | ||
# مرزبندی بين [[مؤمن|مؤمنان]] و منافقان؛ | |||
# هشدار در مورد غفلت از [[خدا]]<ref>تفسير قرآن مهر، ج 21، ص48.</ref>. | |||
== محتوا و موضوعات == | |||
سوره منافقون از سورههای پر محتوا استکه محور اصلی بحثهای آن را مسائل حساس مربوط به منافقان تشکيل میدهد، ولی در ذيل سوره آياتی به عنوان اندرز به [[مسلمان|مسلمانان]] در زمينههای مختلف نيز آمده است. | |||
=محتوا و موضوعات= | |||
سوره منافقون از سورههای پر محتوا | |||
روی هم رفته میتوان محتوای آن را در چهار بخش خلاصه کرد: | روی هم رفته میتوان محتوای آن را در چهار بخش خلاصه کرد: | ||
# نشانههای منافقان که خود شامل چندين قسمت حساس است؛ | # نشانههای منافقان که خود شامل چندين قسمت حساس است؛ | ||
# بر حذر داشتن مؤمنان از توطئههای منافقان، و لزوم مراقبت دائم در اين زمينه؛ | # بر حذر داشتن مؤمنان از توطئههای منافقان، و لزوم مراقبت دائم در اين زمينه؛ | ||
# هشدار به مؤمنان که مواهب مادی دنيا آنها را از ذکر خداوند غافل نکند؛ | # هشدار به مؤمنان که مواهب مادی دنيا آنها را از ذکر خداوند غافل نکند؛ | ||
# توصيه به [[انفاق]] در راه خدا و بهرهگيری از اموال پيش از آنکه مرگ فرا رسد و آتش حسرت به جان [[انسان]] بيفتد<ref>تفسير نمونه، ج 24، ص143.</ref>. | # توصيه به [[انفاق]] در راه خدا و بهرهگيری از اموال پيش از آنکه [[مرگ]] فرا رسد و آتش حسرت به جان [[انسان]] بيفتد<ref>تفسير نمونه، ج 24، ص143.</ref>. | ||
=محل و زمان نزول= | == محل و زمان نزول == | ||
# سوره منافقون در [[مدينه]] بر پيامبر اسلام نازل شده است<ref>همان.</ref>. | # سوره منافقون در [[مدينه]] بر پيامبر اسلام نازل شده است<ref>همان.</ref>. | ||
# تاريخ نزول سوره منافقون در سال پنجم [[ | # تاريخ نزول سوره منافقون در سال پنجم [[سال قمری|هجری]] بعد از [[جنگ بنیالمصطلق|جنگ بنیالمصطلق]] است که ما بين [[صلح حديبيه]] و [[جنگ تبوك|جنگ تبوک]] میشود و بعد از [[سوره حج]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغالإكسير، مقدمه اول، ص29.</ref>. | ||
=فضای نزول= | == فضای نزول == | ||
سوره منافقون در فضایی نازل شد که بین مهاجران و [[انصار]] بعد از جنگ بنیالمصطلق اختلافی پیش آمد. عبداللهبنابی با دمیدن در این اختلاف در صدد شعلهور کردن آتش آن بود که در نهایت با هوشیاری پیامبر و مسلمانان فتنه خاموش گشت هرچند عبداللهبنابی و دیگر منافقان همراه او از کار خود تبری جستند ولی خداوند با نزول این سوره از نیات باطنی آنها پرده برداشت و آنان را کاملا رسوا نمود. | سوره منافقون در فضایی نازل شد که بین [[مهاجران]] و [[انصار]] بعد از جنگ بنیالمصطلق اختلافی پیش آمد. [[عبداللهبنابی]] با دمیدن در این اختلاف در صدد شعلهور کردن آتش آن بود که در نهایت با هوشیاری پیامبر و مسلمانان فتنه خاموش گشت هرچند عبداللهبنابی و دیگر منافقان همراه او از کار خود تبری جستند ولی خداوند با نزول این سوره از نیات باطنی آنها پرده برداشت و آنان را کاملا رسوا نمود. | ||
=ویژگی= | == ویژگی == | ||
سوره منافقون از [[سور مفصلات]] میباشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> [[ابن قتیبه]] میگوید: ... مفصلات سورههای کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمدهاند اینکه چرا این سورهها را مفصل نامیدهاند به خاطر کوتاه بودن آنها و | سوره منافقون از [[سور مفصلات]] میباشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> [[ابن قتیبه دینوری|ابن قتیبه]] میگوید: ... مفصلات سورههای کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمدهاند اینکه چرا این سورهها را مفصل نامیدهاند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسيار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ از يکديگر جدا شدهاند<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
روايتی است که از رسول خدا نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و [[ | روايتی است که از رسول خدا نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و [[سورههای مئين|سورههای مئين]] را به جای [[انجيل]] و [[سورههای مثانی|سورههای مثانی]] را به جای [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سورههای مفصّل فزونی بخشيد<ref>همان.</ref>. | ||
این سوره | این سوره همچنین جزو [[سور ممتحنات]] نیز آمده است<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>. | ||
مخصوصا تاکيد زيادی روی اين مطلب شده که [[سوره جمعه]] و | مخصوصا تاکيد زيادی روی اين مطلب شده که [[سوره جمعه]] و [[سوره منافقون|سوره منافقين]] را در [[نماز جمعه]] بخوانند و در بعضی از اين روايات آمده که حتی الامکان آن را ترک نکنند<ref>نور الثقلين" جلد 5 صفحه 321.</ref>. و با اين که عدول از [[سوره توحید|سوره توحيد]] و" قُلْ يا أَيُّهَا الْکافِرُونَ " به سورههای ديگر در قرائت [[نماز]] جائز نيست اين مساله در خصوص نماز جمعه استثنا شده است و عدول از آنها به سوره" جمعه" و" منافقين" [[جايز]] بلکه [[مستحب]] شمرده است. | ||
سوره منافقون بيش ترين تأکيد را بر خطر منافقان دارد<ref>تفسير قرآن مهر، ج 21، ص47.</ref>. | سوره منافقون بيش ترين تأکيد را بر خطر منافقان دارد<ref>تفسير قرآن مهر، ج 21، ص47.</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[نفاق]] | |||
* [[مهاجران]] | |||
* [[نماز جمعه]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۷۵: | خط ۶۱: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/63/ برگرفته از سایت معرفی سوره منافقون - پایگاه جامع | * [https://quran.inoor.ir/fa/surah/63/ برگرفته از سایت معرفی سوره منافقون - پایگاه جامع قرآن] quran.inoor.ir | ||
{{سورههای مکی و مدنی}} | |||
[[رده:قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده:سورههای قرآن]] | [[رده:سورههای قرآن]] |