عید قربان: تفاوت میان نسخه‌ها

نام دیگر عید قربان، عید اضحی و عید خون است. روز اثبات عشق و تسلیم در برابر امر الهی، روز آزمایش و امتحان حضرت [[ابراهیم]] علیه‌السلام و حضرت [[اسماعیل]] علیه‌السلام که از آن سربلند بیرون آمدند. <ref>ضیاءآبادی، سید محمد، حج برنامه تکامل، بی جا، دارالکتب الاسلامیه، ص ۳۳۲.</ref> «فَلَمّا اَسْلَما وَتَلّهُ لِلجَبینِ وَنادَیناهُ اَنْ یا اِبراهیم، قد صدّقت الرّؤیا انّا کذلک نجزِی المحسنین؛<ref>صافات/سوره۳۷،آیه۱۰۳ تا ۱۰۵. </ref>...هان ای ابراهیم به خوبی انجام وظیفه کردی و ما نیکوکاران را این چنین پاداش خواهیم داد»

زیارت [[حسین بن علی (سید الشهدا)]] علیه‌السّلام در شب عید مستحب مؤکد است؛<ref>وسائل الشیعة، شیخ حر عاملی، ج۱۴، ص۴۷۵. </ref> چنان که این شب از بهترین زمان‌ها برای دعا و استجابت آن می‌باشد.<ref>جواهر الکلام، نجفی، محمد حسن، ج۷، ص۲۰۲. </ref> از واجبات شب عید بر حاجی بیتوته در مشعر الحرام است.<ref>العروة الوثقی، یزدی، سید کاظم، ج۴، ص۶۰۹. </ref>

از [[جعفر بن محمد (صادق)|جعفر بن محمد (صادق‌)]] علیه‌السلام روایت شده که از پدرانش چنین نقل فرمودند: <ref>ملکی تبریزی، میرزا جواد، المراقبات، بی جا، ص ۴۵۴.</ref> «[[علی بن ابی طالب]] علیه‌السلام دوست داشت چهار شب از سال، خود را فارغ نماید؛ شب اول رجب، شب نیمه شعبان، شب [[عید فطر]] و شب عید قربان» ممکن است منظور از فراغت، فراغت برای عبادت در آن با زنده نگهداشتن آن باشد. بلکه به قرینه احادیث مشابه ظاهراً منظور همین است. زنده نگهداشتن آن عبارت از فارغ ساختن نفس، قلب و اعضای بدن در خدمت به خداوند متعال است، به این صورت که دل او در یاد خدا بوده، بدنش مشغول فرمانبرداری و عبادت خدا بوده و در طول شب هیچ چیزی حتی مناجات، او را از خداوند غافل ننماید؛ مگر اینکه مشغول شدن به این مناجات نیز برای خدا و به خاطر او باشد، که این مطلب اولین درجه مراقبت می‌باشد. در شب و روز عید زیارت امام حسین علیه‌السلام مستحب است.

بسیار انجام دادن کارهای نیک <ref>الکافی فی الفقه، حلبی، ابوالصلاح، ص۱۵۵.</ref>قربانی کردن در غیر منی و تقسیم کردن گوشت آن میان فقرا <ref>جواهرالکلام، نجفی، محمد حسن، ج۱۹، ص۲۱۹. </ref><ref>قمی، عباس، مفاتیح‌الجنان، ترجمه هادی شرفی تبریزی، بی جا، ص ۴۸۱.</ref> گزاردن نماز عید در عصر غیبت <ref>العروة الوثقی، یزدی، سید کاظم، ج۳، ص۳۹۶. </ref> و خوردن از گوشت قربانی پس از نماز عید مستحب است؛ <ref>جواهر الکلام، نجفی، محمد حسن، ج۱۱، ص۳۷۷. </ref> چنان که غسل کردن در روز عید مستحب مؤکد می‌باشد و آغاز وقت آن طلوع فجر است؛ <ref>العروة الوثقی، یزدی، سید کاظم، ج۲، ص۱۵۰. </ref> لیکن در اینکه پایان وقت آن، قبل از خروج برای نماز عید است یا زوال خورشید و یا [[غروب]] آفتاب، اختلاف می‌باشد.<ref>مصباح الهدی، آملی، محمدتقی، ج۷، ص۸۶. </ref> نماز عید در عصر حضور و حاکمیت امام علیه‌السّلام واجب است.<ref>المقنعة، شیخ مفید، ص ۱۹۴. </ref><ref>جواهر الکلام، نجفی، محمد حسن، ج۱۱، ص۳۳۲-۳۳۳. </ref>

روزه گرفتن در روز عید قربان حرام است.<ref>جواهر الکلام، نجفی، محمدحسن، ج۱۶، ص۳۲۴. </ref>

توسعه دادن بر خانواده در خوراک و مانند آن <ref>الکافی فی الفقه، حلبی، ابوالصلاح، ص۱۵۵. </ref> و خواندن دعای ندبه در روز عید مستحب است.

مسافرت کردن در روز عید پس از طلوع خورشید و پیش از گزاردن نماز عید در صورت وجوب آن حرام و در غیر این صورت مکروه است.<ref>الکافی فی الفقه، حلبی، ابوالصلاح، ص۱۵۵. </ref>

وقوف در مشعر الحرام از طلوع فجر تا طلوع خورشید روز عید بر حاجی واجب است؛<ref>تحریر الوسیلة، خمینی، سید روح‌الله، ج۱، ص۴۴۱. </ref> چنان که بر حاجی واجب است روز عید قربان جمره عقبه را رمی و پس از آن قربانی کند و سپس حلق یا تقصیر نماید.<ref>تحریر الوسیلة، خمینی، سید روح‌الله، ج۱، ص۴۴۴. </ref><ref>العروة الوثقی، یزدی، سید کاظم، ج۴، ص۶۰۹. </ref>

ابراهیم چون در منی به جمره اول رسید، شیطان آمد که او را تعرض کند، هفت سنگ به سوی او انداخت و در جمره دوم و سوم هم هفت سنگ پرتاب کرد. این رمی جمرات ثلث از جمله مناسک حج شد. پس هنگامی که پدر و پسر حکم خدا را گردن نهادند، ابراهیم پیشانی پسر را بر زمین نهاد و تیغ تیز بر حلق او گذارد اما ذره‌ای از پوست و گوشت و رگ او بریده نشد و سرانجام از طرف حق سبحانه و تعالی ندا آمد که عمل ابراهیم مقبول درگاه ما شد و آن را پسندیدیم.<ref>صافات/سوره۳۷، آیه۱۰۴-۱۰۵. </ref>

۳) حلق و تقصیر <ref>عطائی اصفهانی، علی، اسرار حج، قم، ص ۱۲۳.</ref>

«بدن و بدنه» به منزله شتران قربانی است.<ref>عطائی اصفهانی، علی، اسرار حج، قم، ص ۱۲۶.</ref> یعنی این قربانیان را قرار دادیم، چون جزو شعائر الهی است؛ یعنی این قربانی‌ها از شعارهای دینی می‌باشد.

واجب است بر کسی که حج تمتع به جا می‌آورد، ذبح یک هدی یعنی یک شتر یا یک گاو و یا یک گوسفند؛ البته قربانی شتر افضل است و پس از آن گاو بهتر است. قربانی سایر حیوانات غیر از سه حیوان مذکور کافی نیست. <ref>امام خمینی، مناسک حج، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، ص ۲۰۷. </ref>

حجاج در روز عید قربان اولین چیزی که می‌خورند، باید (مستحب موکد است) از گوشت قربانی باشد و احتیاط مستحب آن است که ذبیحه را سه قسمت کند. قسمتی را هدیه و یک قسمت را صدقه و قدری را هم بخورد و صدقه را به مؤمنین بدهد و خوردن قدری از قربانی مطلوب است. <ref>امام خمینی، مناسک حج، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) ص ۲۰۹. </ref>

[http://lib.eshia.ir/23017/5/524/%D8%A7%D9%8E%D8%B6%D8%AD%D9%89 فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۵۲۴، برگرفته از مقاله «عید قربان».]

[http://pajoohe.ir/%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86__a-32288.aspx سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «عید قربان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۵/۲۲.]