۸۶٬۴۲۴
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[حسین بن علی' به '[[حسین بن علی (سید الشهدا) ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:عرفه.jpg| | [[پرونده:روز عرفه.jpg|بیقاب|چپ]] | ||
'''عَرَفَه''' نام روز ۹ [[ذی الحجه|ذیالحجه]] و از روزهای پرفضیلت سال | '''عَرَفَه''' نام روز ۹ [[ذی الحجه|ذیالحجه]] و از روزهای پرفضیلت سال است که [[روایات]] بسیاری آن را بهعنوان روزی ویژه برای بخشایش [[گناه|گناهان]] و استجابت [[دعا]] معرفی کردهاند. روز عرفه یک روز پیش از [[عید قربان]] است. در منابع روایی اعمالی برای آن برشمردهاند که بافضیلتترین آنها دعا و [[استغفار]] است. [[زیارت]] [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین (علیهالسلام)]] و خواندن [[دعای عرفه]] نیز در این روز بسیار سفارش شده است. بنابر [[فقه]] [[مذهب شیعه|شیعه]]، حجگزاران باید از ظهر تا غروب شرعی این روز را در [[عرفات]] وقوف کنند. | ||
== فضیلت اعمال روز عرفه == | == فضیلت اعمال روز عرفه == | ||
[[جعفر بن محمد ( | [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق (علیهالسلام)]] میفرماید: هر کس در این روز قبل از رفتن به مراسم دعای روز عرفه در زیر آسمان دو رکعت [[نماز]] بخواند و در پیشگاه خداوند متعال به تمام گناهان و خطاهای خود اعتراف کند و حقیقتاً از درگاه پروردگار پوزش طلبد، خداوند متعال آنچه که به اهل عرفات مقدر نموده او را نیز عطا میکند و تمام گناهان او را میآمرزد. | ||
[[شیخ عباس قمی]] در [[مفاتیح الجنان (کتاب)|مفاتیحالجنان]] میگوید: روز عرفه از اعیاد عظیمه و بزرگ است هرچند به اسم عید نامیده نشده و روزی استکه حقتعالی بندگانش را به [[عبادت]] و طاعت خود فراخوانده و سفرههای جود و احسان خود را برای آنها گسترده و [[شیطان]] در این روز تحقیر و رانده شده و خشمناک است. | |||
شب عرفه از لیالی متبرکه و شب مناجات با قاضیالحاجات و [[توبه]] در آن مقبول و [[دعا]] در آن شب مستجاب است. کسیکه آن شب را به عبادت به سر آورد اجر و پاداش هفتاد سال عبادت را دارد. | |||
شب عرفه از لیالی متبرکه و شب مناجات با قاضیالحاجات و [[توبه]] در آن مقبول و دعا در آن شب مستجاب است. | |||
== ریشه این نامگذاری عرفه == | == ریشه این نامگذاری عرفه == | ||
ریشه این نامگذاری سه وجه دارد: | ریشه این نامگذاری سه وجه دارد: | ||
# آنگاه که [[جبرئیل|جبرئیل ( | # آنگاه که [[جبرئیل|جبرئیل (علیهالسلام)]] [[مناسک حج]] را به [[حضرت ابراهیم|حضرت ابراهیم (علیهالسلام)]] میآموخت، چون به عرفه رسید به او گفت: «عرفت؟» یعنی «یاد گرفتی؟» و او پاسخ داد آری. لذا به این نام خوانده شد. | ||
# وجه دیگر اینکه مردم از این جایگاه و در این سرزمین به گناه خود اعتراف میکنند. | # وجه دیگر اینکه مردم از این جایگاه و در این سرزمین به گناه خود اعتراف میکنند. | ||
# بعضی دیگر هم آن را جهت تحمل صبر و رنجی میدانند که برای رسیدن به آن باید متحمل شد؛ چرا که یکی از معانی «عرف» صبر و شکیبایی و تحمل است. | # بعضی دیگر هم آن را جهت تحمل صبر و رنجی میدانند که برای رسیدن به آن باید متحمل شد؛ چرا که یکی از معانی «عرف» صبر و شکیبایی و تحمل است. | ||
== عرفات کجاست == | == عرفات کجاست == | ||
عرفات سرزمینی | عرفات سرزمینی استکه درآن [[گناه]] نشده و آنجا [[معبد]] تمام [[انبیا]]، اولیا، اوصیا، متقین و اصفیا بوده است. بیابانی صاف و هموار که تقریباً در ۲۴ کیلومتری (چهار فرسخی) شمال [[مکه]] و در دامنه کوهی به نام (جبل الرحمه) قرار گرفته است. | ||
اوج عظمت [[دعا]] از جهت زمانی در روز عرفه آنهم در عرفات است. | اوج عظمت [[دعا]] از جهت زمانی در روز عرفه آنهم در عرفات است. | ||
[[علی بن ابی طالب|حضرت علی (علیهالسلام)]] فرمودند: من الذنوب لا تغفر الا بعرفات. برخی از گناهان جز در عرفات بخشوده نمیشود. | [[علی بن ابی طالب|حضرت علی (علیهالسلام)]] فرمودند: من الذنوب لا تغفر الا بعرفات. برخی از گناهان جز در عرفات بخشوده نمیشود. | ||
به این سخن از پیامبر گرامی اسلام ( | به این سخن از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر گرامی اسلام (صلیالله علیه وآله)]] توجه فرمایید: | ||
* '''اعظم اهل عرفات جرما من انصرف و هو یظن انه لن یغفرله''' | |||
گناهکارترین فرد در عرفات کسی استکه از آنجا بازگردد در حالی که گمان میبرد هرگز آمرزیده نخواهد شد. | |||
== حضرت آدم در عرفات == | |||
مطابق روایتی از امام صادق (علیهالسلام)، وقتی جد اعلای ما [[حضرت آدم |حضرت آدم (علیهالسلام)]] از باغ [[بهشت|بهشتی]] به زمین فرود آمد، چهل روز هر بامداد بر فراز کوه صفا با چشم گریان در حال [[سجده]] بود. [[جبرئیل]]، فرود آمد و پرسید: | |||
== حضرت آدم | |||
مطابق روایتی از امام صادق ( | |||
* چرا میگریی، ای آدم؟ | * چرا میگریی، ای آدم؟ | ||
خط ۳۴: | خط ۳۱: | ||
* به درگاه خدا توبه کن و بسوی او بازگرد. | * به درگاه خدا توبه کن و بسوی او بازگرد. | ||
* چگونه؟ | * چگونه؟ | ||
جبرئیل در روز هشتم [[ذی الحجه| | جبرئیل در روز هشتم [[ذی الحجه|ذیالحجه]] آدم را به منی برد، آدم شب را در آنجا ماند و صبحگاهان عازم صحرای عرفات شد. جبرئیل هنگام خروج از [[مکه]]، [[احرام]] بستن و لبیک گفتن را به او آموخت و چون عصر روز عرفه فرا رسید، آدم را به [[غسل]] فرا خواند و پس از نماز عصر، او را به وقوف در عرفات دعوت کرد و کلماتی را که از پروردگار دریافت کرده بود به وی تعلیم داد، این کلمات عبارت بودند از: | ||
سبحانک اللهم و بحمدک | * سبحانک اللهم و بحمدک | ||
لا اله الا انت | * لا اله الا انت | ||
علمت و ظلمت نفسی | * علمت و ظلمت نفسی | ||
و اعترفت بذنبی | * و اعترفت بذنبی | ||
اغفر لی انک انت الغفور الرحیم | * اغفر لی انک انت الغفور الرحیم | ||
یعنی: | یعنی: | ||
جز تو خدایی نیست | * جز تو خدایی نیست | ||
کار بدی کردم و بر خود ظلم نمودم | * کار بدی کردم و بر خود ظلم نمودم | ||
اینک به گناه خود اعتراف میکنم | * اینک به گناه خود اعتراف میکنم | ||
مرا ببخش که تو بخشنده و مهربانی. | * مرا ببخش که تو بخشنده و مهربانی. | ||
آدم (علیه السلام) تا غروب آفتاب | [[حضرت آدم|آدم (علیه السلام)]] تا غروب آفتاب همچنان دعا میکرد و با تضرع اشک میریخت. وقتی که آفتاب غروب کرد همراه جبرئیل روانه [[مشعر]] شد و شب را آنجا گذراند. صبحگاهان در مشعر بپاخاست و به دعا پرداخت… تا اینکه سرانجام بخشیده شد … | ||
== امام حسین | == امام حسین و عرفه == | ||
روز عرفه دارای دعاهای فراوانی است؛ ولی در این میان، دعای عرفه امام حسین (علیهالسلام) دارای جایگاه ممتاز و ویژه است و در واقع، ناب ترین و عمیقترین معارف الهی و توحیدی در این دعا، بر زبان سالار شهیدان (علیهالسلام) جاری گشته است. | روز عرفه دارای دعاهای فراوانی است؛ ولی در این میان، دعای عرفه امام حسین (علیهالسلام) دارای جایگاه ممتاز و ویژه است و در واقع، ناب ترین و عمیقترین معارف الهی و توحیدی در این دعا، بر زبان سالار شهیدان (علیهالسلام) جاری گشته است. | ||
امام حسین (علیهالسلام) در آخرین عرفه عمر خود، عصر روز عرفه با گروهی از خاندان و فرزندان و شیعیان، با نهایت خاکساری و خشوع از خیمه بیرون آمدند و در جانب چپ کوه ایستادند. امام (علیه السلام) چهره مبارک خود را به سوی [[کعبه]] گردانید مانند مسکین نیازمندی که غذا میطلبد، دستها را برابر صورت خود گرفت و دعایش را چنین آغاز کرد: | امام حسین (علیهالسلام) در آخرین عرفه عمر خود، عصر روز عرفه با گروهی از خاندان و فرزندان و شیعیان، با نهایت خاکساری و خشوع از خیمه بیرون آمدند و در جانب چپ کوه ایستادند. امام (علیه السلام) چهره مبارک خود را به سوی [[کعبه]] گردانید مانند مسکین نیازمندی که غذا میطلبد، دستها را برابر صورت خود گرفت و دعایش را چنین آغاز کرد: | ||
خط ۵۸: | خط ۵۵: | ||
حضرت (علیه السلام) سپس به بیان گوشه ای از نعمتهای بی پایان خداوند که انسان را در تمام مراحل رشد و تکامل در برگرفته، میپردازد و مهربانی مادران و دایهها و مواظبت و پرستاری و دلسوزی آنان را از الطاف و عنایتهای خداوند میشمرد؛ سپس به لزوم شکر نعمتهای الهی اشاره میکند و خود را از ادای یک شکر نیز عاجز و ناتوان میبیند. | حضرت (علیه السلام) سپس به بیان گوشه ای از نعمتهای بی پایان خداوند که انسان را در تمام مراحل رشد و تکامل در برگرفته، میپردازد و مهربانی مادران و دایهها و مواظبت و پرستاری و دلسوزی آنان را از الطاف و عنایتهای خداوند میشمرد؛ سپس به لزوم شکر نعمتهای الهی اشاره میکند و خود را از ادای یک شکر نیز عاجز و ناتوان میبیند. | ||
== عرفه در | == عرفه در سیرۀ معصومین == | ||
مسروق یکی از یاران [[اهل بیت|اهلبیت (علیهمالسلام)]] میگوید: | [[مسروق]] یکی از یاران [[اهل بیت|اهلبیت (علیهمالسلام)]] میگوید: | ||
در روز عرفه به حضور امام حسین (علیهالسلام) شرفیاب شدم در حالی که پیش روی آن حضرت ویارانش قرآنها قرار داشت و آنان [[روزه|روزهدار]] بودند از محضر ایشان سؤالی کردم و پاسخ خود را دریافت نمودم و از حضورش بیرون آمدم و سپس به محضر امام حسن (علیهالسلام) رفتم و مشاهده کردم که مردم بر سفرههای آماده از طعام وارد میشدند و میخوردند و یا با خود میبردند. امام حسن (علیهالسلام) مرا آشفته حال دید و فرمود: | در روز عرفه به حضور امام حسین (علیهالسلام) شرفیاب شدم در حالی که پیش روی آن حضرت ویارانش قرآنها قرار داشت و آنان [[روزه|روزهدار]] بودند از محضر ایشان سؤالی کردم و پاسخ خود را دریافت نمودم و از حضورش بیرون آمدم و سپس به محضر امام حسن (علیهالسلام) رفتم و مشاهده کردم که مردم بر سفرههای آماده از طعام وارد میشدند و میخوردند و یا با خود میبردند. امام حسن (علیهالسلام) مرا آشفته حال دید و فرمود: | ||
ای مسروق! چرا غذا نمیخوری؟ عرضه داشتم سرورم! من | ای مسروق! چرا غذا نمیخوری؟ عرضه داشتم سرورم! من [[روزه|روزه]] دارم اما چیزی به ذهنم رسید و میخواهم سؤال کنم؟ امام حسن (علیهالسلام) فرمود: هرچه میخواهی سؤال کن! گفتم: به خدا پناه میبرم که رفتار شما خاندان [[نبوت]] با همدیگر تفاوت داشته باشد. بر امام حسین (علیهالسلام) وارد شدم و او را دیدم که به انتظار [[افطار]] نشسته است و بر شما وارد شدم و میبینم که روزه نیستید؟ امام حسن (علیهالسلام) مرا به سینه خود چسبانید و با مهربانی فرمودند: آیا نمیدانی که خدای متعال ما اهلبیت پیامبر را برای تدبیر امور امت فرا خوانده است؟ | ||
اگر همه ما بر چیزی اتفاق کنیم دیگر غیر آن بر شما روا نخواهد بود من در این روز روزه نگرفتهام به جهت روزهخواران شما و برادرم حسین (علیهالسلام) روزه گرفته است جهت روزهداران شما. | اگر همه ما بر چیزی اتفاق کنیم دیگر غیر آن بر شما روا نخواهد بود من در این روز روزه نگرفتهام به جهت روزهخواران شما و برادرم حسین (علیهالسلام) روزه گرفته است جهت روزهداران شما. | ||
خط ۷۹: | خط ۷۶: | ||
== برخی از اعمال شب و روز عرفه == | == برخی از اعمال شب و روز عرفه == | ||
# [[احیا]] و [[نماز]] و [[عبادت]] در شب عرفه | # [[احیا]] و [[نماز]] و [[عبادت]] در شب عرفه. | ||
# [[دعا]] در شب عرفه (که گفته شده است مستجاب میگردد). | # [[دعا]] در شب عرفه (که گفته شده است مستجاب میگردد). | ||
# زیارت امام حسین ( | # زیارت امام حسین (علیهالسلام) در شب عرفه. | ||
# [[غسل]]. | # [[غسل]]. | ||
# روزه روز عرفه (اگر سبب ضعف و مانع از دعا و مناجات نشود). | # [[روزه]] روز عرفه (اگر سبب ضعف و مانع از دعا و مناجات نشود). | ||
# قرائت دعای عرفه امام حسین (علیهالسلام) (که بهتر است بعد از نماز عصر باشد). | # قرائت دعای عرفه امام حسین (علیهالسلام) (که بهتر است بعد از نماز عصر باشد). | ||
# قرائت دعای عرفه [[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام سجاد (علیهالسلام)]] (که در [[صحیفه سجادیه]] موجود است). | # قرائت دعای عرفه [[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام سجاد (علیهالسلام)]] (که در [[صحیفه سجادیه (کتاب)|صحیفه سجادیه]] موجود است). | ||
# زیارت امام حسین (علیه السلام) در روز عرفه. | # زیارت امام حسین (علیه السلام) در روز عرفه. | ||
# زیارت [[حضرت ابوالفضل (ع)|حضرت اباالفضل العباس (علیهالسلام)]] در روز عرفه. | # زیارت [[حضرت ابوالفضل (ع)|حضرت اباالفضل العباس (علیهالسلام)]] در روز عرفه. | ||
# اعتراف و اقرار به گناهان. | # اعتراف و اقرار به گناهان. | ||
# دو رکعت نماز که در رکعت | # دو رکعت نماز که در رکعت اول بعد از [[سوره حمد|حمد]]، [[سوره توحید]] و در رکعت دوم بعد از حمد، [[سوره کافرون]] خوانده میشود. سپس چهار رکعت نماز که در هر رکعت بعد از حمد، پنجاه مرتبه سوره توحید (این نماز در واقع همان نماز [[علی بن ابی طالب|حضرت امیرالمؤمنین (علیهالسلام)]] است<ref>https://www.valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=4810 </ref>). | ||
{{آغاز تاشو|عنوان=متن دعای عرفه}} | {{آغاز تاشو|عنوان=متن دعای عرفه}} | ||
خط ۱۰۳: | خط ۹۹: | ||
بِحِكْمَتِهِ الصَّنائِعَ لا تَخْفى عَلَيْهِ الطَّلايِعُ وَلا تَضيعُ عِنْدَهُ الْوَدائِعُ | بِحِكْمَتِهِ الصَّنائِعَ لا تَخْفى عَلَيْهِ الطَّلايِعُ وَلا تَضيعُ عِنْدَهُ الْوَدائِعُ | ||
به حكمت خويش محكم ساخت مصنوعات را طلايه ها( | به حكمت خويش محكم ساخت مصنوعات را طلايه ها(ی عالم وجود) بر او مخفى نيست و امانتها در نزد او ضايع نشود | ||
خط ۳۲۳: | خط ۳۱۹: | ||
حَصَرْناهُ عَدَداً وَلا اَحْصَيناهُ اَمَداًهَيْهاتَ اءنّى ذلِكَ وَاَنْتَ الْمُخْبِرُ فى | حَصَرْناهُ عَدَداً وَلا اَحْصَيناهُ اَمَداًهَيْهاتَ اءنّى ذلِكَ وَاَنْتَ الْمُخْبِرُ فى | ||
به حساب درآوريم نتوانيم بشماره درآوريم و نه از نظر زمان و اندازه | به حساب درآوريم نتوانيم بشماره درآوريم و نه از نظر زمان و اندازه آن را احصاء كنيم! هيهات! كجا چنين چيزى ميسر است | ||
خط ۵۰۴: | خط ۵۰۰: | ||
الْحَرامِ وَالْمَشْعَرِ الْحَرامِ وَالْبَيْتِ الْعَتيقِ الَّذى اَحْلَلْتَهُ الْبَرَكَةَ وَجَعَلْتَهُ | الْحَرامِ وَالْمَشْعَرِ الْحَرامِ وَالْبَيْتِ الْعَتيقِ الَّذى اَحْلَلْتَهُ الْبَرَكَةَ وَجَعَلْتَهُ | ||
محترم و مشعر الحرام و خانه كعبه اى آن خانه اى كه بركت را بدان نازل كردى و | محترم و مشعر الحرام و خانه كعبه اى آن خانه اى كه بركت را بدان نازل كردى و آن را براى | ||
خط ۹۴۴: | خط ۹۴۰: | ||
فى هذِهِ الْعَشِيَّةِ الَّتى شَرَّفْتَها وَعَظَّمْتَها بِمُحَمَّدٍ نَبِيِّكَ وَرَسُولِكَ | فى هذِهِ الْعَشِيَّةِ الَّتى شَرَّفْتَها وَعَظَّمْتَها بِمُحَمَّدٍ نَبِيِّكَ وَرَسُولِكَ | ||
در اين شبى كه | در اين شبى كه آن را شرافت و بزرگى دادى بوسيله محمد پيامبرت و فرستاده ات | ||
خط ۹۷۲: | خط ۹۶۸: | ||
بَيْنَ عِبادِكَ وَنُورٍ تَهْدى بِهِ وَرَحْمَةٍ تَنْشُرُها وَبَرَكَةٍ تُنْزِلُها وَعافِيَةٍ | بَيْنَ عِبادِكَ وَنُورٍ تَهْدى بِهِ وَرَحْمَةٍ تَنْشُرُها وَبَرَكَةٍ تُنْزِلُها وَعافِيَةٍ | ||
ميان بندگانت تقسيم فرمايى و نورى كه بدان هدايت فرمايى و رحمتى كه بگسترى | ميان بندگانت تقسيم فرمايى و نورى كه بدان هدايت فرمايى و رحمتى كه بگسترى آن را و بركتى كه نازلش كنى و عافيتى | ||
خط ۱٬۰۰۸: | خط ۱٬۰۰۴: | ||
فَاَعْطِنا فى هذِهِ الْعَشِيَّةِ ما سَئَلْناكَ وَاكْفِنا مَا اسْتَكْفَيْناكَ فَلا كافِىَ لَنا | فَاَعْطِنا فى هذِهِ الْعَشِيَّةِ ما سَئَلْناكَ وَاكْفِنا مَا اسْتَكْفَيْناكَ فَلا كافِىَ لَنا | ||
در اين شام به ما عطا كن آنچه را از تو خواسته ايم و كفايت كن از ما آنچه را از تو كفايت | در اين شام به ما عطا كن آنچه را از تو خواسته ايم و كفايت كن از ما آنچه را از تو كفايت آن را خواستيم زيرا كفايت كننده اى | ||
خط ۱٬۰۸۹: | خط ۱٬۰۸۵: | ||
مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ السّادَةِ الْمَيامينِ وَاَسْئَلُكَ اَللّهُمَّ حاجَتِىَ الَّتى اِنْ | مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ السّادَةِ الْمَيامينِ وَاَسْئَلُكَ اَللّهُمَّ حاجَتِىَ الَّتى اِنْ | ||
محمد و آل محمد آن آقايان فرخنده و از تو اى خدا درخواست كنم حاجتم را كه اگر | محمد و آل محمد آن آقايان فرخنده و از تو اى خدا درخواست كنم حاجتم را كه اگر آن را به من | ||
اَعْطَيْتَنيها لَمْ يَضُرَّنى ما مَنَعْتَنى وَاِنْ مَنَعْتَنيها لَمْ يَنْفَعْنى ما | اَعْطَيْتَنيها لَمْ يَضُرَّنى ما مَنَعْتَنى وَاِنْ مَنَعْتَنيها لَمْ يَنْفَعْنى ما | ||
عطا كنى ديگر هرچه را از من دريغ كنى زيانم نزند و اگر | عطا كنى ديگر هرچه را از من دريغ كنى زيانم نزند و اگر آن را از من دريغ دارى ديگر سودم ندهد هرچه | ||
خط ۱٬۱۸۳: | خط ۱٬۱۷۹: | ||
فى شَىْءٍ اِلهى كُلَّما اَخْرَسَنى لُؤْمى اَنْطَقَنى كَرَمُكَ وَكُلَّما ايَسَتْنى | فى شَىْءٍ اِلهى كُلَّما اَخْرَسَنى لُؤْمى اَنْطَقَنى كَرَمُكَ وَكُلَّما ايَسَتْنى | ||
در هيچ چيزى نسبت به تو جاهل نباشم خدايا هر اندازه پستى من زبانم را لال مى كند كرم تو | در هيچ چيزى نسبت به تو جاهل نباشم خدايا هر اندازه پستى من زبانم را لال مى كند كرم تو آن را گويا مى كند و هراندازه | ||
خط ۱٬۴۰۹: | خط ۱٬۴۰۵: | ||
الْحاضِرُ اِنَّكَ عَلى كُلِّشَىْءٍ قَديرٌ وَالْحَمْدُ لله وَحْدَهُ | الْحاضِرُ اِنَّكَ عَلى كُلِّشَىْءٍ قَديرٌ وَالْحَمْدُ لله وَحْدَهُ | ||
{{پایان تاشو}} | {{پایان تاشو}} | ||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[ذی الحجه|ذیالحجه]] | |||
* [[عید قربان]] | |||
* [[جبرئیل]] | |||
* [[عرفات]] | |||
* [[غسل]] | |||
* [[روزه]] | |||
* [[دعا]] | |||
== پانویس == | == پانویس == |