صحیح مسلم (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
«صحیح مسلم» تألیف مسلم بن حجاج نیشابوری (م، ۲۶۱ ق)، یکی از | «صحیح مسلم» تألیف [[مسلم بن حجاج نیشابوری]] (م، ۲۶۱ ق)، یکی از «[[کتاب‌های ششگانه اهل‌سنت|صحاح ششگانه]]» [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] است. مولف این کتاب سعی داشته است که [[احادیث]] صحیح را در کتاب خود جمع‌آوری کند، اما محققان برخی از احادیث این کتاب را مجعول می‌دانند. برای این کتاب شرح‌های متعدی نگاشته شده است. | ||
== مؤلف == | |||
مسلم بن حجاج نیشابوری از محدثین بزرگ [[اهل سنت]] و مؤلف دومین کتاب مهم حدیثی آنان است. او در سال ۲۰۶ هجری زاده شد و تحصیلات خود را در نیشابور به پایان برد. سپس به حوزه‌های علمی دیگر هم مسافرت کرد و از اساتید مختلف کسب حدیث نمود. او از جمله شاگردان بخاری است، اگرچه در کتاب خود هیچ حدیثی از بخاری نقل نکرده است. مسلم در سال ۲۶۱ هجری در نیشابور وفات نمود.<ref>طباطبایی، آشنایی با تاریخ و منابع حدیث، ج۱، ص۷۸</ref> | |||
= | == محتوای کتاب == | ||
«صحیح مسلم» کتابی جامع است. این کتاب که کار تدوین آن پانزده سال به طول کشیده است، از ۵۴ کتاب اصلی از «کتاب الإیمان» تا «کتاب التفسیر»، تشکیل شده و موضوعات گوناگون اعتقادی، [[فقه|فقهی]]، اخلاقی، [[تاریخ]] و سیره را دربردارد.<ref>محمدی ری شهری، شناخت نامه حدیث، ج۳، ص۱۸۸</ref> صحیح مسلم حدود ۷۰۰۰ حدیث دارد که احادیث غیر مکرر آن نزدیک به ۳۰۰۰ حدیث است.<ref>طباطبایی، آشنایی با تاریخ و منابع حدیث، ج۱، ص۷۸</ref> | |||
مسلم در صحیح مسلم همانند بخاری در [[صحیح بخاری]] سعی داشته است که تنها احادیث صحیح را در کتاب خود جای دهد. شروط او در صحت حدیث نیز همانند بخاری است و به نظر محققان، [[حدیث]] صحیح در نظر او و بخاری دارای دو شرط اصلی بوده است: ۱. سند متصل از آنها تا طبقه صحابه ۲. مورد وثوق و اعتماد بودن راویان در هر طبقه.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص ۱۴۱</ref> | |||
مسلم | نقدی که بر کتاب صحیح مسلم وارد شده آن است که تمام روایات این کتاب نمی‌تواند صحیح باشد و برخی روایات این کتاب همچون احادیث دال بر تحریف قرآن، تجسم خداوند، تحقیر پیامبران از جمله پیامبر خاتم (صلی الله علیه وآله) از احادیث مجعولی است که به این کتاب راه یافته است.<ref>طباطبایی، آشنایی با تاریخ و منابع حدیث، ج۱، ص۷۸</ref> | ||
== شرح‌های صحیح مسلم == | |||
المنهاج فی شرح صحیح مسلم بن حجاج؛ ابوزکریا محیی‌الدین یحیی بن شرف نووی شافعی (م، ۶۷۶ق)؛ این شرح بهترین شرح این کتاب دانسته شده است.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص ۱۴۱</ref> | |||
منهاج الابتهاج؛ قسطلانی. | منهاج الابتهاج؛ قسطلانی. | ||
الاکمال فی شرح مسلم؛ قاضی عیاض بن موسی یحصبی مالکی (م، ۷۸۸ق). | الاکمال فی شرح مسلم؛ قاضی عیاض بن موسی یحصبی مالکی (م، ۷۸۸ق). | ||
المعلم بفوائد کتاب مسلم؛ ابوعبدالله محمد بن علی مازری (م، ۵۳۶ق). | المعلم بفوائد کتاب مسلم؛ ابوعبدالله محمد بن علی مازری (م، ۵۳۶ق). | ||
المفهم لما اشکل من تلخص کتاب مسلم؛ ابوعباس احمد بن عمر بن ابراهیم قرطبی (م، ۶۵۶ق). | المفهم لما اشکل من تلخص کتاب مسلم؛ ابوعباس احمد بن عمر بن ابراهیم قرطبی (م، ۶۵۶ق). | ||
الدیباج علی صحیح مسلم بن الحجاج؛ جلال‌الدین سیوطی (م، ۹۱۱ق). | |||
شرح زوائد مسلم علی البخاری؛ سراج‌الدین عمر بن علی بن ملقن شافعی (م، ۸۰۴ق).<ref>نووی، المنهاج، ۱۴۲۳ق، ج۱، مقدمه شیخ خلیل مأمون شیحا، ص۸۲-۹۰؛ حاجی خلیفه، کشف الظنون، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۵۵۷-۵۵۸</ref> | |||
=منابع= | == منابع == | ||
طباطبایی، محمدکاظم، آشنایی با تاریخ و منابع حدیث. | طباطبایی، محمدکاظم، آشنایی با تاریخ و منابع حدیث. | ||
محمدی ری شهری، محمد، شناخت نامه حدیث، قم، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۹۷ش. | محمدی ری شهری، محمد، شناخت نامه حدیث، قم، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۹۷ش. | ||
معارف، مجید، تاریخ عمومی حدیث، تهران، کویر، چاپ اول، ۱۳۷۷ش. | معارف، مجید، تاریخ عمومی حدیث، تهران، کویر، چاپ اول، ۱۳۷۷ش. | ||
== پانویس == | |||
{{پانویس}}[[رده:کتاب‌ها]] | |||
[[رده:کتاب‌های اهل سنت]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۹ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۵۳
«صحیح مسلم» تألیف مسلم بن حجاج نیشابوری (م، ۲۶۱ ق)، یکی از «صحاح ششگانه» اهل‌سنت است. مولف این کتاب سعی داشته است که احادیث صحیح را در کتاب خود جمع‌آوری کند، اما محققان برخی از احادیث این کتاب را مجعول می‌دانند. برای این کتاب شرح‌های متعدی نگاشته شده است.
مؤلف
مسلم بن حجاج نیشابوری از محدثین بزرگ اهل سنت و مؤلف دومین کتاب مهم حدیثی آنان است. او در سال ۲۰۶ هجری زاده شد و تحصیلات خود را در نیشابور به پایان برد. سپس به حوزه‌های علمی دیگر هم مسافرت کرد و از اساتید مختلف کسب حدیث نمود. او از جمله شاگردان بخاری است، اگرچه در کتاب خود هیچ حدیثی از بخاری نقل نکرده است. مسلم در سال ۲۶۱ هجری در نیشابور وفات نمود.[۱]
محتوای کتاب
«صحیح مسلم» کتابی جامع است. این کتاب که کار تدوین آن پانزده سال به طول کشیده است، از ۵۴ کتاب اصلی از «کتاب الإیمان» تا «کتاب التفسیر»، تشکیل شده و موضوعات گوناگون اعتقادی، فقهی، اخلاقی، تاریخ و سیره را دربردارد.[۲] صحیح مسلم حدود ۷۰۰۰ حدیث دارد که احادیث غیر مکرر آن نزدیک به ۳۰۰۰ حدیث است.[۳]
مسلم در صحیح مسلم همانند بخاری در صحیح بخاری سعی داشته است که تنها احادیث صحیح را در کتاب خود جای دهد. شروط او در صحت حدیث نیز همانند بخاری است و به نظر محققان، حدیث صحیح در نظر او و بخاری دارای دو شرط اصلی بوده است: ۱. سند متصل از آنها تا طبقه صحابه ۲. مورد وثوق و اعتماد بودن راویان در هر طبقه.[۴]
نقدی که بر کتاب صحیح مسلم وارد شده آن است که تمام روایات این کتاب نمی‌تواند صحیح باشد و برخی روایات این کتاب همچون احادیث دال بر تحریف قرآن، تجسم خداوند، تحقیر پیامبران از جمله پیامبر خاتم (صلی الله علیه وآله) از احادیث مجعولی است که به این کتاب راه یافته است.[۵]
شرح‌های صحیح مسلم
المنهاج فی شرح صحیح مسلم بن حجاج؛ ابوزکریا محیی‌الدین یحیی بن شرف نووی شافعی (م، ۶۷۶ق)؛ این شرح بهترین شرح این کتاب دانسته شده است.[۶]
منهاج الابتهاج؛ قسطلانی.
الاکمال فی شرح مسلم؛ قاضی عیاض بن موسی یحصبی مالکی (م، ۷۸۸ق).
المعلم بفوائد کتاب مسلم؛ ابوعبدالله محمد بن علی مازری (م، ۵۳۶ق).
المفهم لما اشکل من تلخص کتاب مسلم؛ ابوعباس احمد بن عمر بن ابراهیم قرطبی (م، ۶۵۶ق).
الدیباج علی صحیح مسلم بن الحجاج؛ جلال‌الدین سیوطی (م، ۹۱۱ق).
شرح زوائد مسلم علی البخاری؛ سراج‌الدین عمر بن علی بن ملقن شافعی (م، ۸۰۴ق).[۷]
منابع
طباطبایی، محمدکاظم، آشنایی با تاریخ و منابع حدیث.
محمدی ری شهری، محمد، شناخت نامه حدیث، قم، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۹۷ش.
معارف، مجید، تاریخ عمومی حدیث، تهران، کویر، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
پانویس
- ↑ طباطبایی، آشنایی با تاریخ و منابع حدیث، ج۱، ص۷۸
- ↑ محمدی ری شهری، شناخت نامه حدیث، ج۳، ص۱۸۸
- ↑ طباطبایی، آشنایی با تاریخ و منابع حدیث، ج۱، ص۷۸
- ↑ معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص ۱۴۱
- ↑ طباطبایی، آشنایی با تاریخ و منابع حدیث، ج۱، ص۷۸
- ↑ معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص ۱۴۱
- ↑ نووی، المنهاج، ۱۴۲۳ق، ج۱، مقدمه شیخ خلیل مأمون شیحا، ص۸۲-۹۰؛ حاجی خلیفه، کشف الظنون، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۵۵۷-۵۵۸