۸۶٬۲۵۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[رده: شخصیت‌ها' به '[[رده: شخصیت ها') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
عنوان افراد خاندانی از عالمان و صوفیان [[شاذلی]] و فقیهان [[مالکی]] سده‌های 10-13ق/16-19م در [[مغرب]]. ناصر نام یکی از نیاکان این خاندان است. شناخت این تبار از جهت اثری که وی بر وحدت مذاهب اسلامی می‌توانند داشته باشند، حائز اهمیت است. | '''ابن ناصر''' عنوان افراد خاندانی از عالمان و صوفیان [[شاذلی]] و فقیهان [[مالکی]] سده‌های 10-13ق/16-19م در [[مغرب]] بود. ناصر نام یکی از نیاکان این خاندان است. شناخت این تبار از جهت اثری که وی بر وحدت مذاهب اسلامی می‌توانند داشته باشند، حائز اهمیت است. | ||
اینان که اصلاً عرب‌نژاد بودند، از [[حجاز]] به [[مصر]] رفته، سپس در سده 5ق/11م وارد مغرب شدند. به گفتۀ [[سلاوی]] <ref>سلاوی، 7/106</ref> که خود از این خاندان است، نسب آنان به [[عبداللّه بن جعفر]] بن [[ابی‌طالب]] می‌رسد و به همین سبب به [[جعفری زینبی]] نیز شهرت دارند <ref>[[زرکلی]]، 1/120؛ کنون، 1/293</ref>، چنانکه به دَرعی نیز مشهورند، زیرا غالب آنان در [[درعه]]، شهری در نزدیکی [[سجلماسه]] <ref>[[یاقوت]]، 2/567؛ [[زبیدی]]، 5/326</ref> می‌زیستند. شخصیتهای متأخر این خاندان بیشتر به سلاوی شهرت دارند. نامدارترین افراد این خاندان عبارتند از: | اینان که اصلاً عرب‌نژاد بودند، از [[حجاز]] به [[مصر]] رفته، سپس در سده 5ق/11م وارد مغرب شدند. به گفتۀ [[سلاوی]] <ref>سلاوی، 7/106</ref> که خود از این خاندان است، نسب آنان به [[عبداللّه بن جعفر]] بن [[ابی‌طالب]] می‌رسد و به همین سبب به [[جعفری زینبی]] نیز شهرت دارند <ref>[[زرکلی]]، 1/120؛ کنون، 1/293</ref>، چنانکه به دَرعی نیز مشهورند، زیرا غالب آنان در [[درعه]]، شهری در نزدیکی [[سجلماسه]] <ref>[[یاقوت]]، 2/567؛ [[زبیدی]]، 5/326</ref> می‌زیستند. شخصیتهای متأخر این خاندان بیشتر به سلاوی شهرت دارند. نامدارترین افراد این خاندان عبارتند از: | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
وی دارای تألیفاتی است که مهم‌ترین آنها بدین قرار است: | وی دارای تألیفاتی است که مهم‌ترین آنها بدین قرار است: | ||
*الاجوبة الناصریة فی بعض المسائل البادیة. نسخه‌هایی از این اثر در [[فاس]]، [[سلا]]، [[قاهره]] و کتابخانۀ ملی [[تونس]] موجود است <ref>حتی، 552؛ فاسی، 1/462؛ سید، 1/17-18؛ مجله معهد المخطوطات، 18 (2</ref>/231)؛ | |||
*الدرعیه، در فقه که نسخه‌ای از آن در قاهره هست؛ | *الاجوبة الناصریة فی بعض المسائل البادیة. نسخه‌هایی از این اثر در [[فاس]]، [[سلا]]، [[قاهره]] و کتابخانۀ ملی [[تونس]] موجود است <ref>حتی، 552؛ فاسی، 1/462؛ سید، 1/17-18؛ مجله معهد المخطوطات، 18 (2</ref>/231)؛ | ||
*سیف‌النصر لکلّ ذی بغی و مکر (رجز). نسخه‌هایی از آن در برلین، دوسلان، و سلا <ref>حجی، 269</ref> موجود است؛ | *الدرعیه، در فقه که نسخه‌ای از آن در قاهره هست؛ | ||
*غنیمه العبد المنیب فی‌التوسل بصلاه (بالصلاه علی) النبی‌الحبیب. نسخه‌هایی از این اثر در پاریس <ref>بلوشه، 216</ref>، قاهره <ref> ، همانجا</ref> و سلا <ref>حجی، 286</ref> نگهداری می‌شود؛ | *سیف‌النصر لکلّ ذی بغی و مکر (رجز). نسخه‌هایی از آن در برلین، دوسلان، و سلا <ref>حجی، 269</ref> موجود است؛ | ||
*غنیمه العبد المنیب فی‌التوسل بصلاه (بالصلاه علی) النبی‌الحبیب. نسخه‌هایی از این اثر در پاریس <ref>بلوشه، 216</ref>، قاهره <ref> ، همانجا</ref> و سلا <ref>حجی، 286</ref> نگهداری می‌شود؛ | |||
*مناسک‌الحج. نسخه‌هایی از آن در سلا هست <ref>همو، 205</ref>. همچنین قصیده‌ای در دعا در حدود 70 بیت از او باقی است که در النبوغ المغربی <ref>کنون، 3/310-314</ref> چاپ شده است. | *مناسک‌الحج. نسخه‌هایی از آن در سلا هست <ref>همو، 205</ref>. همچنین قصیده‌ای در دعا در حدود 70 بیت از او باقی است که در النبوغ المغربی <ref>کنون، 3/310-314</ref> چاپ شده است. | ||
== ابوالعباس احمدبن ابی عبداللّه محمد درعی== | ==ابوالعباس احمدبن ابی عبداللّه محمد درعی== | ||
متولد و متوفای 1057-1129ق/1647-1717م، فقیه، محدث و صوفی. وی در [[سجلماسه]] زاده شد <ref>سرکیس، 872</ref> و نزد پدرش و کسانی چون [[ابوسالم عیاشی]]، [[محمد بن ابی‌الفتوح تلمسانی]]، فقیه [[ابوالعباس جزولی]]، فقه و حدیث و تفسیر و ادب آموخت و از برخی از آنان اجازۀ نقل حدیث یافت <ref>ازهری، 1/43؛ مراکشی، 2/160</ref>. او بارها به [[مصر]] و [[حجاز]] سفر کرد و از برخی عالمان آن دیار اجازۀ روایت یافت <ref>کتانی، 2/90؛ مراکشی، 2/160-161</ref>. وی از 1076ق تا 1121ق چهار بار به زیارت حج رفت <ref>مراکشی، همانجا</ref>. در آخرین سفر، در مدینه استقبال گرمی از وی شد <ref>سلاوی، 7/112؛ مراکشی، همانجا</ref> و در همین سفر بود که سفرنامۀ مشهور خود الرحله الحجازیه را نوشت. وی در این سفرنامه مشایخ خود را برشمرده است <ref>[[ازهری]]، همانجا</ref>. | متولد و متوفای 1057-1129ق/1647-1717م، فقیه، محدث و صوفی. وی در [[سجلماسه]] زاده شد <ref>سرکیس، 872</ref> و نزد پدرش و کسانی چون [[ابوسالم عیاشی]]، [[محمد بن ابی‌الفتوح تلمسانی]]، فقیه [[ابوالعباس جزولی]]، فقه و حدیث و تفسیر و ادب آموخت و از برخی از آنان اجازۀ نقل حدیث یافت <ref>ازهری، 1/43؛ مراکشی، 2/160</ref>. او بارها به [[مصر]] و [[حجاز]] سفر کرد و از برخی عالمان آن دیار اجازۀ روایت یافت <ref>کتانی، 2/90؛ مراکشی، 2/160-161</ref>. وی از 1076ق تا 1121ق چهار بار به زیارت حج رفت <ref>مراکشی، همانجا</ref>. در آخرین سفر، در مدینه استقبال گرمی از وی شد <ref>سلاوی، 7/112؛ مراکشی، همانجا</ref> و در همین سفر بود که سفرنامۀ مشهور خود الرحله الحجازیه را نوشت. وی در این سفرنامه مشایخ خود را برشمرده است <ref>[[ازهری]]، همانجا</ref>. | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۱: | ||
دو اثر دیگر نیز به او منسوب است؛ تألیف فی‌الصلاة علی النبی <ref>مخلوف، 1/332</ref> والاجوبة <ref>بغدادی، 2/262</ref> که از آنها اطلاعی در دست نیست. چون احمد فرزندی نداشت، پس از مرگش برادرزاده‌اش موسی جانشین او شد <ref>مراکشی، 2/163-164</ref>. | دو اثر دیگر نیز به او منسوب است؛ تألیف فی‌الصلاة علی النبی <ref>مخلوف، 1/332</ref> والاجوبة <ref>بغدادی، 2/262</ref> که از آنها اطلاعی در دست نیست. چون احمد فرزندی نداشت، پس از مرگش برادرزاده‌اش موسی جانشین او شد <ref>مراکشی، 2/163-164</ref>. | ||
== ابوعبداللّه محمدمکی بن موسی بن محمد درعی== | ==ابوعبداللّه محمدمکی بن موسی بن محمد درعی== | ||
متوفای: 1180ق/1766م</ref>، مورخ و مؤلف. از زندگی او اطلاع چندانی در دست نیست. همین اندازه گفته‌اند که اهل درعه بود و مدتی در [[مراکش]] اقامت داشت. در 1158ق/1745م در فاس بود و سپس به [[مکناس]] رفت <ref>زرکلی، 7/109</ref>. | متوفای: 1180ق/1766م<nowiki></ref></nowiki>، مورخ و مؤلف. از زندگی او اطلاع چندانی در دست نیست. همین اندازه گفته‌اند که اهل درعه بود و مدتی در [[مراکش]] اقامت داشت. در 1158ق/1745م در فاس بود و سپس به [[مکناس]] رفت <ref>زرکلی، 7/109</ref>. | ||
آثار وی بدین قرار است: الدررالمرصعه باخبار اعیان درعة، یا کشف الروعة فی التعریف بصلحاء درعة، که در 1152ق از نوشتن آن فارغ شد <ref>ابن‌سوده، 56</ref>. نسخه‌ای از آن در رباط <ref>زرکلی، همانجا</ref> و نسخ دیگری نزد کسانی از مغربیان وجود دارد <ref>سید، 1/315؛ المعرض‌السادس، 2، 7</ref>؛ | آثار وی بدین قرار است: الدررالمرصعه باخبار اعیان درعة، یا کشف الروعة فی التعریف بصلحاء درعة، که در 1152ق از نوشتن آن فارغ شد <ref>ابن‌سوده، 56</ref>. نسخه‌ای از آن در رباط <ref>زرکلی، همانجا</ref> و نسخ دیگری نزد کسانی از مغربیان وجود دارد <ref>سید، 1/315؛ المعرض‌السادس، 2، 7</ref>؛ | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۴: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
#ابن سوده، عبدالسلام بن عبدالقادر، دلیل مورّخ المغرب الاقصی، مراکش، 1369ق/1950م | #ابن سوده، عبدالسلام بن عبدالقادر، دلیل مورّخ المغرب الاقصی، مراکش، 1369ق/1950م | ||
#ازهری، محمدالبشیر ظافر، الیواقیت الثمینه، قاهره، 1342ق | #ازهری، محمدالبشیر ظافر، الیواقیت الثمینه، قاهره، 1342ق | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۰۶: | ||
#یاقوت، بلدان | #یاقوت، بلدان | ||
#Ahlward; Blochet; De Stane; EI2, S; GAL, S; Hitti, Philip K. et al; Garrett Collection of Arabic Manuscripts, Princeton, 1938. | #Ahlward; Blochet; De Stane; EI2, S; GAL, S; Hitti, Philip K. et al; Garrett Collection of Arabic Manuscripts, Princeton, 1938. | ||
[[رده: عالمان اهل سنت]] | [[رده: عالمان اهل سنت]] | ||
[[رده: شخصیت های دینی مراکش]] | [[رده: شخصیت های دینی مراکش]] | ||