مخمسه (غلاة): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب
{{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب
| عنوان =مخمّسه (غلاة)
| عنوان =مخمّسه (غُلاة)
| تصویر =  
| تصویر =  
| توضیح تصویر =  
| توضیح تصویر =  
| نام =
| نام =
| نام رایج =مخمّسه (غلاة)
| نام رایج =مخمّسه (غُلاة)
| تاریخ شکل‌گیری =  
| تاریخ شکل‌گیری =  
| قرن شکل‌گیری =  
| قرن شکل‌گیری =  
| مبدأ شکل‌گیری =
| مبدأ شکل‌گیری =
| موسس =قاسم‌بن‌علی‌بن‌محمد‌کرخی  
| موسس = قاسم‌بن‌علی‌بن‌محمد‌کرخی  
| عقیده = پنج اهل بیت نور ابدی‌اند، آنها پنج نورند که از قدیم بوده و تا ابد خواهند بود.  
| عقیده =1. اهل بیت نور ابدی‌اند که از قدیم بوده و تا ابد خواهند بود. 2. همه موجودات( چه انسان و چه غیر انسان) دارای روح هستند.3. روح مؤمن به‌بدن هفت مؤمن دیگر منتقل می‌شود.4.  ایمان دارای هفت درجه است و مومن در درجه هفتم آن قرار دارد و حجاب‌ها از جلو رویش برداشته می شود و پروردگارش را با نورانیت  می‌بیند   
}}
}}


خط ۲۳: خط ۲۳:
== عقاید ==
== عقاید ==
===پنج‌تن اهل‌بیت نور ابدی‌اند===
===پنج‌تن اهل‌بیت نور ابدی‌اند===
این فرقه معتقد بودند که [[محمد‌بن‌ عبد‌الله (خاتم الانبیا)|محمد‌بن‌عبد‌الله (صلّی‌الله‌علیه وآله)]]، [[علی‌بن‌ابی‌طالب|امام علی (علیه‌السّلام)]]، [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|فاطمه زهرا (سلام‌الله علیها)]] و [[حسن‌بن‌علی (مجتبی)|امام حسن (علیه‌السّلام]] و [[حسین‌بن‌علی (سید الشهدا)|امام حسین(علیه‌السّلام)]] پنج نورند که از قدیم بوده و تا ابد خواهند بود<ref>احاديث نور‌النبی و اهل بيته(ع)، قم، تالیف و نشر مرکز المصطفی، ص41.</ref>.
این فرقه معتقد بودند که [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|محمد‌بن‌عبد‌الله (صلّی‌الله‌علیه وآله)]]، [[علی بن ابی‌طالب|امام علی (علیه‌السّلام)]]، [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|فاطمه زهرا (سلام‌الله علیها)]] و [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن (علیه‌السّلام)]] و [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین (علیه‌السّلام)]] پنج نورند که از قدیم بوده و تا ابد خواهند بود<ref>احاديث نور‌النبی و اهل بيته(ع)، قم، تالیف و نشر مرکز المصطفی، ص41.</ref>.


===خداوند مصالح بندگانش را به پنج نفر سپرده است===
===خداوند مصالح بندگانش را به پنج نفر سپرده است===

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۲۵

مخمّسه (غُلاة)
نام رایجمخمّسه (غُلاة)
موسسقاسم‌بن‌علی‌بن‌محمد‌کرخی
عقیده1. اهل بیت نور ابدی‌اند که از قدیم بوده و تا ابد خواهند بود. 2. همه موجودات( چه انسان و چه غیر انسان) دارای روح هستند.3. روح مؤمن به‌بدن هفت مؤمن دیگر منتقل می‌شود.4. ایمان دارای هفت درجه است و مومن در درجه هفتم آن قرار دارد و حجاب‌ها از جلو رویش برداشته می شود و پروردگارش را با نورانیت می‌بیند

مخمّسه‏ از غُلاة شیعه و از پیروان قاسم‌بن‌علی‌بن‌محمد‌کرخی بودند. برادر وی به‌نام احمد و دو فرزندش به‌نام‌های جعفر و محمد جزء اولین کسانی بودند که از او پیروی کردند[۱][۲].

معنای لغوی مخمسه

مخمّس به‌چیزی می‌گویند که دارای پنج رکن باشد[۳].

وجه تسمیه

این طایفه چون درباره پنج‌تن معصومین عقاید خاص و غلو‌آمیز داشتند، از این‌جهت به‌مخمّسه معروف شدند[۴][۵][۶][۷].

عقاید

پنج‌تن اهل‌بیت نور ابدی‌اند

این فرقه معتقد بودند که محمد‌بن‌عبد‌الله (صلّی‌الله‌علیه وآله)، امام علی (علیه‌السّلام)، فاطمه زهرا (سلام‌الله علیها) و امام حسن (علیه‌السّلام) و امام حسین (علیه‌السّلام) پنج نورند که از قدیم بوده و تا ابد خواهند بود[۸].

خداوند مصالح بندگانش را به پنج نفر سپرده است

می‌گفتند که خداوند متعال اداره مصالح بندگان خود را به‌پنج نفر سپرده است. آنها عبارتند از: سلمان، مقداد، عمار، ابوذر، عمروبن‌امیّة. از میان ایشان، سلمان رییس آنها و در مقام پیامبری می‌باشد[۹][۱۰][۱۱][۱۲].

همه موجودات دارای روح‌اند

معتقد بودند که همه موجودات عالم اعم از انسان و غیر انسان دارای روح‌اند.

انتقال روح به‌ابدان مومنین

بر این باور بودند که روح مؤمن به‌بدن هفت مؤمن دیگر منتقل می‌شود.

درجات ایمان

معتقد بودند که ایمان هفت درجه دارد و انسان مومن در آخرین درجه به‌شناخت پروردگار می‌رسد و حجاب‌ها از صورت او برداشته می‌شود و پروردگارش را با نورانیت می‌بیند[۱۳].

انشعابات مخمسه

از مُخَمِّسَـه فرقه‌ای به‌ام «شریعیّه» منشعب می‌شود که پیروان محمد‌بن‌موسی شریعی، یا سریعی، یا شریفی و یا شریقی هستند. این فرقه بر این باورند که روح‌القدس در پنج شخص حلول کرده است. آن اشخاص عبارت‌اند از: پیامبر (صلّی‌الله علیه وآله)، علی (علیه‌السّلام)، فاطمه (سلام‌الله علیها)، حسن (علیه‌السّلام) و حسین (علیه‌السّلام) [۱۴].

پانویس

  1. حموی رومی بغدادی، یاقوت‌بن عبدالله (1979 م)، معجم‌البلدان، بیروت، انتشارات احیاء‌التراث‌العربی، ج 7، ص 236
  2. احاديث نورالنبیّ و اهل‌بيته(ع)، تأليف و نشر قم، مرکز المصطفی، ص41.
  3. وَجدی محمد فرید، دائرةالمعارف قرن عشرین، بیروت، نشر دارالمعرفة، سال 1971 میلادی، ج3، ص 792
  4. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، تهران، نشر دانشگاه تهران، سال 1337 هجری شمسی، ج 24، ص 670
  5. حسینی دشتی، سید مصطفی، معارف و معاریف، تهران، نشر موسسه فرهنگی آرایه. سال 1379 هجری قمری، ج9، ص 234
  6. غریری سامی، الجذور التاریخیة والنفسیة للغلوّ والغلاة، قم، نشر دلیل ما، سال 1382 هجری قمری، ص 179
  7. حموی رومی بغدادی، یاقوت‌بن عبدالله معجم‌البلدان، بیروت، انتشارات احیاء‌التراث العربی، 1979 میلادی، ج7، ص 236
  8. احاديث نور‌النبی و اهل بيته(ع)، قم، تالیف و نشر مرکز المصطفی، ص41.
  9. مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 399
  10. دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، تهران، نشر دانشگاه تهران. سال 1337 هجری شمسی، ج 24، ص 670
  11. مدرس محمدعلی، ریحانة الأدب فی تراجم المعروفین بالکنیة او اللّقب، تبریز، نشر شفق، سال 1346، ج5، ص 265
  12. نوری طبرسی، حسين، خاتمة المستدرک، قم، نشر مؤسسه آل‌البيت، چاپ اول، سال 1415 هجری قمری، ج1، ص163.
  13. اشعری قمی، سعدبن‌عبدالله المقالات و الفرق، به تصحیح محمد جواد مشکور، قم، نشر موسسه مطبوعاتی عطایی، سال 1963 میلادی، ص 59
  14. غریری سامی، الجذور التاریخیة والنفسیة للغلوّ و الغلاة، قم، نشر دلیل‌ما، سال 1382 هجری‌‌قمری، ص 181