اصحاب صفه

اصحاب صفه‏ اصحاب صفه كه آنان را اهل صفه نيز خوانند، دسته‏اى از ياران پيغمبر (ص) بودند، كه از مكه پس از آن حضرت به مدينه هجرت كردند، و دسته‏اى ديگر بودند كه به مدينه آمدند و اسلام پذيرفتند. چون اكثر ايشان از فقرا و مردمان تنگدست بودند، و جا و مأوايى نداشتند در ايوان مسقفى در قسمت شمالى مسجد پيغمبر (ص) مسكن گزيدند، و غالبا اهل مدينه خوراك و لباس ايشان را تأمين مى‏كردند. چون شب در مى‏رسيد، در خانه پيغمبر (ص) كه همسايه مسجد النبى بود، ظرفى پر از جوى آميخته با نخود قرار مى‏دادند، و ايشان از آن ارتزاق مى‏كردند. از اين جهت آنان را ضيوف الاسلام، يعنى مهمانان اسلام مى‏خواندند. راويان در شمار ايشان اختلاف كردند، بعضى شمار ايشان را ده يا سى و يا نود و دو و يا نود و سه و برخى عددشان را به چهارصد تن رسانيده‏اند. گويند ابو ذر غفارى، حذيفه عبسى، واثله ليثى، ابى مويهبه، عمار ياسر، بلال حبشى، خباب بن ارت، سلمان فارسى و صهيب بن سنان رومى از ايشان بوده‏اند. ابو نعيم اصفهانى در كتاب «حليه الاولياء» بحثى درباره اهل صفه دارد. تقى الدين سبكى كتابى تحت عنوان «التحفه فى الكلام على اهل الصفة» نوشته‏

                       فرهنگ فرق اسلامى، متن، ص: 63

است. عبد الرحمن سلمى كتابى در تاريخ اهل صفه تصنيف كرده است. بعضى از محققان، صوفيه را به اهل صفه نسبت داده‏اند كه درست نيست زيرا نسبت صفه در عربى صفى مى‏شود نه صوفى. صوفى منسوب به كلمه صوف است كه به معنى پشمينه‏پوش مى‏باشد. ظاهرا اصحاب صفه پاسداران و محافظان مخصوص پيغمبر بوده‏اند. دايرة المعارف الاسلاميه، ج 3، ص 105. .274 .P ,Iemot -malsI'Ledai depolcycnE اصحاب طاعة لا يراد الله بها اين فرقه معتقد بودند كه بسيارى از طاعتهاست كه صاحبان آن بدان طاعتها رضاى خداى را اراده نكنند، و اين طاعتها در نزد ابو الهذيل و پيروان قدرى او درست است. اينان گويند كه: اين طاعتها اگر چه به قصد قربت نباشد صحيح است. الفرق بين الفرق، ص 62. تاريخ مذاهب اسلام، ص 65.