۸۷٬۸۱۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
در اواخر قرن سوم و اوائل قرن دوم قبل از میلاد سد مأرب در مملکت سبا ویران میشود، با ویران شدن سد یک شورش اجتماعی واقتصادی برپا میشود وتمام مردم سبأ به مناطق اطراف پراکنده میشوند، وپس از ویرانی وانحطاط سد مأرب، قبیله بزرگ بنی ازد به عمان مهاجرت میکنند. در این کوچ بزرگ قبیله بنی ازد به سرپرستی بزرگ قوم مالک بن فهم الأزدی وارد عمان میشوند. بعد از مدتی وپس از استقرار در عمان بنی ازد دست به یک نبرد مسلحانه با دیگر اقوام بینگانهای که در عمان وجود داشتند میزند ودر مدت کوتاهی بنی ازد میتواند تمام بیگانگان از عمان خارج نماید واستقرار وامنیت در عمان برقرار نماید واولین مملکت عربی در عمان بنیادگذاری کند. مهمترین جنگ بنی ازد با ایرانیان مقیم عمان بود که به جنگ ((سلوت)) مشهور است. ((سلوت)) نام صحرایی است که در آن سپاهیان ((ازد)) به فرماندهی ((مالک بن فهم)) با ارتش ایرانی موجود در عمان در زمان امپراطوری ((دارا بن داراب)) یا همان ((داریوش سوم))میجنگد و پس از چندین نبرد، ایرانیان را وادار به خروج از عمان میکند. تاریخ نویسان عرب چنین مینویسند که بنی ازد پادشاهان کوه وصحراء بودند. این دودمان از پادشاهان بنام «آلجلندی» معروف بودند. سلسله پادشاهان آلجلندی در طول تاریخ عمان مشهور بودهاند. | در اواخر قرن سوم و اوائل قرن دوم قبل از میلاد سد مأرب در مملکت سبا ویران میشود، با ویران شدن سد یک شورش اجتماعی واقتصادی برپا میشود وتمام مردم سبأ به مناطق اطراف پراکنده میشوند، وپس از ویرانی وانحطاط سد مأرب، قبیله بزرگ بنی ازد به عمان مهاجرت میکنند. در این کوچ بزرگ قبیله بنی ازد به سرپرستی بزرگ قوم مالک بن فهم الأزدی وارد عمان میشوند. بعد از مدتی وپس از استقرار در عمان بنی ازد دست به یک نبرد مسلحانه با دیگر اقوام بینگانهای که در عمان وجود داشتند میزند ودر مدت کوتاهی بنی ازد میتواند تمام بیگانگان از عمان خارج نماید واستقرار وامنیت در عمان برقرار نماید واولین مملکت عربی در عمان بنیادگذاری کند. مهمترین جنگ بنی ازد با ایرانیان مقیم عمان بود که به جنگ ((سلوت)) مشهور است. ((سلوت)) نام صحرایی است که در آن سپاهیان ((ازد)) به فرماندهی ((مالک بن فهم)) با ارتش ایرانی موجود در عمان در زمان امپراطوری ((دارا بن داراب)) یا همان ((داریوش سوم))میجنگد و پس از چندین نبرد، ایرانیان را وادار به خروج از عمان میکند. تاریخ نویسان عرب چنین مینویسند که بنی ازد پادشاهان کوه وصحراء بودند. این دودمان از پادشاهان بنام «آلجلندی» معروف بودند. سلسله پادشاهان آلجلندی در طول تاریخ عمان مشهور بودهاند. | ||
===عمان در دوران اسلام=== | ===عمان در دوران اسلام=== | ||
در دوران حکمرانی «آلجلندی» | در دوران حکمرانی «آلجلندی» اسلام وارد عمان شدهاست. درآن دوران حضرت محمد ص ، عمرو بن العاص و ابازید الأنصاری برای دعوت مردم به اسلام به عمان میفرستد. درآن دوران پادشاه عمان جیفر الجلندی وبرادرش عبد الجلندی برعمان حکمران بودند. پادشاه عمان اسلام را پذیرفتند ومردم عمان یک پارچه به دین اسلام گرویدند، وازآن به بعد عمان یکی از قلعههای بزرگ اسلام واز مدافعین اسلام در جنگهای ردّه بود. | ||
بعد از وفات پیامبر اکرم ص بسیاری از اعراب شبه جزیره | بعد از وفات پیامبر اکرم ص بسیاری از اعراب شبه جزیره عربستان اسلام را رها نموده وبه دین اجدادشان برگشتند، عمانیها برای خونسار کردن این حادثه در جنگهایی که بنام (جنگ رَدّه) معروف بود شرکت داشتند. همچنین رجالات عمان در فتوحات اسلامی در عراق، ایران، هند، سند و بلاد الشام و مصر وبلاد مغرب و اندلس نیز شرکت داشتهاند. عمانیها در طول تاریخشان به تجارت مشهور بودند وکشتیهای باری متعددی داشتهاند وتا نقاطی دور دست وحتی حدود چین وشرق آفریقا رسیده بودند. در آن دوران صحار یکی از بنادر مهم تجارتی عمان بود وکشتیهای تجارتی از این بندر مهم به سواحل آفریقا و مدغشقر وشرق اقصی رسیده بودند. اما در نیمه قرن ششم هجری بنی نبهان منطقه داخلی پایتخت حکم خود قرار دادند ومناطق ساحلی را رها نمودند بنا براین برتغالیها این مناطق را اشغال نمودند. حکم بنی نبهان در منطقه داخلی در قرن نهم هجری پایان یافت. | ||
===پرتغالیها در عمان=== | ===پرتغالیها در عمان=== | ||
در قرن ۱۶ میلادی پرتغالیها از | در قرن ۱۶ میلادی پرتغالیها از رأس الرجاء الصالح میگذرند وتقریباً برتمام شهرهای ساحلی شرق آفریقا دست مییابند، سپس به ساحل هند و اقیانوس هند میرسند. در سال ۱۵۰۷ میلادی پرتغالیها بر عمان حمله میکنند وبعد از مقاومت شدید از جانب عمانیها سر انجام موفق میشوند عمان را اشغال کنند. پرتغالیها مدت یک قرن ونیم در عمان میمانند. | ||
===دولت یعربها=== | ===دولت یعربها=== | ||
در سال ۱۶۲۴ دولت «یعاربه» به سرپرستی | در سال ۱۶۲۴ دولت «یعاربه» به سرپرستی امام ناصر بن مرشد الیعربی تأسیس میگردد. با به روی صحنه آمدن ناصر الیعربی در پی بیرون راندن پرتغالیها از عمان میشود، ولی درک میکند که بیرون راندن پرتغالیها از عمان بدون همبستگی تمام مردم عمان امکان پذیر نیست، لذا در ابتداء امر میکوشند تمام مردم وطوایف عمان دور خود جمع آوری کند وسپس با پرتغالیها وارد جنگ شود. وبعد از همبستگی وگردهمایی عمانیها وتقویت جبهه داخلی، امام ناصر بن مرشد الیعربی یقین داشت که نبرد با پرتغالیها فقط یک معرکهٔ زمینی نیست، ولاکن معرکهٔ آزادی در مقام اول است. همچنین میدانست که سِّر قوت پرتغالیها در ناو دریائی ایشان است. بنا براین اولین کاری که انجام داد ساخت وتأسیس یک ناوگان بزرگ وقوی همچنین تأمین ذخیره و تجهیزات ومهمات وبا تدبیر کامل وتهیه ما یحتاج جنگ با پرتغالیها وارد نبرد شد. | ||
در مدت کوتاهی چند شهر ساحلی از چنگ پرتغالیها آزاد نمود، ولی مرگ به ایشان امان نداد ودر گذشت. پس از ایشان جانشینش امام سیف بن سلطان الیعربی به راه ایشان ادامه دادند ودر سال ۱۶۴۹ میلادی توانست مسقط از قبضهٔ پرتغالیها رها سازد. بعد از آزادی مسقط تمام قِلاع پرتغالیها یکی پس از دیگری سقوط کردند وسر انجام تمام عمان از قبضهٔ پرتغالیها رها گردید. عمانیها با آزادی بلادشان از تسلط پرتغالیها اکتفاء نکردند وقوه پرتغالیها در سواحل هند وساحل شرقی آفریقا و اقیانوس هند تعقیب نمودند وتوانستند در چند حمله پی در پی قشون پرتغالیها از این مناطق خارج کنند تا اینکه سر انجام در سال ۱۶۹۸ میلادی پرتغالیها برای همیشه از منطقه رانده شدند. | در مدت کوتاهی چند شهر ساحلی از چنگ پرتغالیها آزاد نمود، ولی مرگ به ایشان امان نداد ودر گذشت. پس از ایشان جانشینش امام سیف بن سلطان الیعربی به راه ایشان ادامه دادند ودر سال ۱۶۴۹ میلادی توانست مسقط از قبضهٔ پرتغالیها رها سازد. بعد از آزادی مسقط تمام قِلاع پرتغالیها یکی پس از دیگری سقوط کردند وسر انجام تمام عمان از قبضهٔ پرتغالیها رها گردید. عمانیها با آزادی بلادشان از تسلط پرتغالیها اکتفاء نکردند وقوه پرتغالیها در سواحل هند وساحل شرقی آفریقا و اقیانوس هند تعقیب نمودند وتوانستند در چند حمله پی در پی قشون پرتغالیها از این مناطق خارج کنند تا اینکه سر انجام در سال ۱۶۹۸ میلادی پرتغالیها برای همیشه از منطقه رانده شدند. | ||
با این عمل شجاعانه پرتغالیها توانستند نام عمان در صفحه درخشان تاریخ ثبت نمایند. در نتیجه این پیروزی یک دولت بزرگ وقدرتمند در عمان پدید آمد وباداشتن یک ناوگان بزرگ دریائی بر تمامی آبهای منطقه تسلط یافتند، پس از آن عمانیها صاحب بزرگترین ناوگان دریائی وتجارتی در اقیانوس هند بودند در آن دوران، همچنین حدود مملکت عمان تاساحل شرقی [[آفریقا]] گسترش یافت ودولت عمان بر تمامی جزیرههای این مناطق و ساحل آفریقا تا دهه شست از قرن بیستم بر این مناطق حاکم بودند. در این دوران عمان یکی از ثروتمندترین دولت منطقه بودند، بنا براین بر آبادانی مملکت کوشیدند ودهها قنات برای آبیاری ایجاد نموند و به کشاورزی پرداختند و باغهای مرکبات متعدی ایجاد نمودند، وبرای حفاظت از منطقه سه دژ بزرگ ومهم در مناطق مختلف عمان بنا نهادند، قلعههای مذکور عبارتاند از: قلعه نزوی، حصن الحزم و حصن جبرین. باضافه دوقلعه مشهور قلعه میرانی و قلعه جلالی که بر شهر مسقط نظارت داشتند. | با این عمل شجاعانه پرتغالیها توانستند نام عمان در صفحه درخشان تاریخ ثبت نمایند. در نتیجه این پیروزی یک دولت بزرگ وقدرتمند در عمان پدید آمد وباداشتن یک ناوگان بزرگ دریائی بر تمامی آبهای منطقه تسلط یافتند، پس از آن عمانیها صاحب بزرگترین ناوگان دریائی وتجارتی در اقیانوس هند بودند در آن دوران، همچنین حدود مملکت عمان تاساحل شرقی [[آفریقا]] گسترش یافت ودولت عمان بر تمامی جزیرههای این مناطق و ساحل آفریقا تا دهه شست از قرن بیستم بر این مناطق حاکم بودند. در این دوران عمان یکی از ثروتمندترین دولت منطقه بودند، بنا براین بر آبادانی مملکت کوشیدند ودهها قنات برای آبیاری ایجاد نموند و به کشاورزی پرداختند و باغهای مرکبات متعدی ایجاد نمودند، وبرای حفاظت از منطقه سه دژ بزرگ ومهم در مناطق مختلف عمان بنا نهادند، قلعههای مذکور عبارتاند از: قلعه نزوی، حصن الحزم و حصن جبرین. باضافه دوقلعه مشهور قلعه میرانی و قلعه جلالی که بر شهر مسقط نظارت داشتند. | ||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
پس از پیروزی بزرگ «العیاربه» در جنگ با برتغالیها مدتی عمان در آرامش وامنیت واستقرار میگذراند، ولی در اواخر حکومتی این خاندان اختلافاتی بروز میکند و نا امنی در مناطق داخلی شروع میشود ورفته رفته کشور دچار شورش وهرج ومرج میشود وآشوب نا امنی آغاز میگردد. در اینجا احمد بن سعید البوسعیدی که والی شهر صحار بود علیه دولت الیعاربه قیام میکند. | پس از پیروزی بزرگ «العیاربه» در جنگ با برتغالیها مدتی عمان در آرامش وامنیت واستقرار میگذراند، ولی در اواخر حکومتی این خاندان اختلافاتی بروز میکند و نا امنی در مناطق داخلی شروع میشود ورفته رفته کشور دچار شورش وهرج ومرج میشود وآشوب نا امنی آغاز میگردد. در اینجا احمد بن سعید البوسعیدی که والی شهر صحار بود علیه دولت الیعاربه قیام میکند. | ||
احمد بن سعید توانست مردم صحار و رستاق دور خود جمع نماید وبه کمک ایشان مخالفان خود از طریق خود بردارد و شکست دهد. در سال ۱۷۴۴ میلادی مردم واهل الحل والعقد در رستاق اجتماع میکنند واحمد بن سعید بطور رسمی به رهبری بر میگزینند وبه ایشان لقب «الامام احمد بن سعید» میدهند. این امامت ورهبری آغاز سلطنت پادشاهان آلبوسعیدی بود که تا امروز در حکم عمان ادامه دارند. | احمد بن سعید توانست مردم صحار و رستاق دور خود جمع نماید وبه کمک ایشان مخالفان خود از طریق خود بردارد و شکست دهد. در سال ۱۷۴۴ میلادی مردم واهل الحل والعقد در رستاق اجتماع میکنند واحمد بن سعید بطور رسمی به رهبری بر میگزینند وبه ایشان لقب «الامام احمد بن سعید» میدهند. این امامت ورهبری آغاز سلطنت پادشاهان آلبوسعیدی بود که تا امروز در حکم عمان ادامه دارند. | ||
بعد از انتخاب الامام | بعد از انتخاب الامام احمد بن سعید البوسعیدی به امامت ورهبری ولایت رستاق پایتخت حکم خود قرار داده وبه انشاء وتأسیس یک قوه نظامی دریائی میپردازد که بتواند از مملکت حمایت نماید. همچنین شهر مسقط یکی از مراکز مهم تجارتی در آورده وعلاقات خاصی بین هند و آفریقا برقرار مینماید، واسطول دریائی ایشان بر تمام مناطق آبی نفوذ داشتهاست. در آن دوران مجموعهای از دزدان دریائی از (ملبار) به کشتیهای تجارتی حمله میکنند وکالاهای کشتیهای تجارتی میربایند، ایشان کشتی سر ستون اسطول جنگی اش که بنام «الرحمان» معروف بود به دنبال آنها میفرستند و رهبر دزدان دستگیر میکند. همچنین در سال ۱۷۵۵ میلادی وقتی که بغداد مورد حمله چپاولگران وشورشیان قرار گرفت به کمک والی بغداد میشتابد وشهر بصره از دست شورشیان آزاد میکند. پس از استقرار امنیت در عمان ومناطق دریائی و اطراف عمان، الامام احمد بن سعید در سال ۱۱۹۹ میلادی این دار فانی به درود حیات گفتند. پس از وفاتش پسرش بر مسند حکم مینشیند. سعید بن احمد بن سعید (۱۷۸۳ _ ۱۷۸۴) میلادی حکمران عمان میشوند. پس از فوتش پسرش حمد بن سعید (۱۷۸۴ _ ۱۷۹۲) میلادی حاکم عمان بودند، حمد بن سعید پایتخت خود از رستاق به مسقط نقل مکان میدهند، ونفوذ خود تا دریای شرقی آفریقا گسترش دادند، پس از مرگش سلطان بن احمد برجایش نشستند. | ||
سلطان بن احمد بن سعید (۱۷۹۲ _ ۱۸۰۴) میلادی، در دوران حکومتی سلطان بن احمد تعداد اسطول وکشتیهای دریائی عمانی دو برابر افزوده میشود. پس از سلطان بن | سلطان بن احمد بن سعید (۱۷۹۲ _ ۱۸۰۴) میلادی، در دوران حکومتی سلطان بن احمد تعداد اسطول وکشتیهای دریائی عمانی دو برابر افزوده میشود. پس از سلطان بن احمد السلطان سعید بن سلطان (۱۸۰۴ _ ۱۸۵۶) میلادی بر مسند حکم مینشیند. در ایام حکم سعید بن سلطان قوه واسطول دریائی عمان به اوج خود می رسد. السلطان سعید بن سلطان یکی از شخصیتهای برجسته عمان بودند. شخصتیی مرموق مدیر ومدبر وسیاستمدار و جنگجوئی شجاع وتاجر وشخصیتی دبلوماسی وحازم بودند. مردی هشیار زیرک وحیله گر مکار، ومردی مجرب ودنیا دیده شعارش این یود (آنچه نمیتوانید با جنگ بدست بیاورید ممکن است با حیله ومکر بدست آورید). السید سعید بن سلطان در دوران حکم طولانی خود که ۵۲ سال بطول انجامید توانست امبراطوری گستردهای تأسیس نماید که حدودش از شرق آفریقا تاساحل ایران تشکیل دهد درآن دوران که طوفان جنگ وستیز تمام منطقه را در برگرفته بود ایشان مانند یک ربانی ماهر و دنیا دیده توانست سفینه عمان به بّر امان برساند. در ابتداء حکمش فقط قسمتی از خاک عمان ومقاطعات این دیار زیر نفوذ داشت که راههای شنی اش کاروانهای شتر با دشواری ونا امنی طی میکردند، اما در روز وفاتش یک امبراطوری مترامی الأطراف از خود برجای گذاشتند که هزارها امیال گسترش داشت، و در سواحل اقیانوس هند که قوافل کشتیهای جنکی وباری وتجارتی درآن شناور بودند. حدود امبراطوری ایشان از سواحل عمان، بندر گوادر، مکران، جزیره زنگبار و بمبا در ساحل شرقی آفریقا، همچنین نشاط این امبراطوری گسترده تا ماوراه مستعمره گوادر وساحل شرقی آفریقا، واجاره نمودن بندر عباس و جزیره قشم و جزیره هرمز در خلیج فارس، و پیمان تجارتی بستن با حکومت انگلستان و فرانسه و هلند و پرتغال و ایالات متحده آمریکا. | ||
در سال ۱۸۴۰ میلادی سعید بن سلطان نماینده شخصی خود | در سال ۱۸۴۰ میلادی سعید بن سلطان نماینده شخصی خود احمد بن نعمان الکعبی به عنوان اولین سفیر عرب بهوسیله کشتی شخصی خود که بنام سفینهٔ «سلطانه» معروف بود به نیویورک فرستاد. این کشتی اولین کشتی عربی بود که به نیویرک میرفت. السید سعید بن سلطان عشق خاصی به دریا داشت، ازآنجا بود که به ایشان لقب السید البحار داده بودند، یعنی «سید دریا». سعید بن سلطان بیشتر اوقات زندگی اش بر سفر و برفراز آبهای دریا گذرانیده بود، ایشان ربانی ماهر بودند وقتی اسطول بزرگ تجارتی و جنگی ایشان بر دریا ابحار میکردند، خودش در کشتی مخصوصش «شاه علم» جلو قافله کشتیها پیش میرفتند وسعید بن سلطان خودش کشتی را میراندند، در اینجا لازم به ذکر است که السلطان سعید بن سلطان هنگام وفاتش نیز بر روی دریا بودند، ایشان در سال ۱۸۵۶ میلادی در کشتی شصخی خود «فکتوریا» در دریای سیشیل فوت کردند. ایشان در این سفر از مسقط رهسپار زنگبار بودند ولی در عرض دریا مردند. بنا براین به ایشان لقب سید دریا داده بودند. روایت است که دوران زندگی سعید بن سلطان در آب یعنی (دریا) بیشتر از زندگی ایشان در خشکی بودهاست. میگویند که ایشان بیش از ۲۰ کشتی خاص داشته بودهاست. اما اسطول جنگی اش از ۸۰ کشتی جنگی تجاوز کرده بودهاست، که در هرکشتی ۱۴ توپ جنگی قرار داشتهاست، وسه فرقاطه که در هریک ۳۶ توپ داشته بودهاست. وکشتی سر پرست این اسطول ۶۴ توب داشتهاست. به جانب ۱۰۰ قایق جنگی مساند که درآن ۶۰۰۰ نفر جنگجو بودند. بعد از وفات السید سعید بن سلطان بلاد دچار شیب وفراز گوناگونی بودهاست، روزگاری بسیار درخشان وروزگاری تاریک ونا بسامان داشتهاست. تا اینکه در ۲۳ ژوئیه سال ۱۹۷۰ سلطان قابوس بن سعید آلبوسعید بر مسند حکم مینشینند. | ||
در زمان سلطنتی | در زمان سلطنتی محمدرضاشاه پهلوی هنگامی که چریکهای چپ جنبشی را در عمان و ظفار آغاز کردند دولت آن زمان ایران برای کمک به حکومت آن کشور نیروهایی را به عمان فرستاد.قابل ذکر است یک سوم جمعیت عمان را قومیت بلوچ تشکیل می دهند که در پست های حساس اداری و نظامی حضور دارند .[https://www.yjc.ir/fa/news/4447748/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 باشگاه خبرنگاران جوان] | ||
==شهرهای مهم== | ==شهرهای مهم== | ||
===شهر مسقط=== | ===شهر مسقط=== | ||
خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
درباره مذهب رسمى كشور عمان كه اباضیه است: | درباره مذهب رسمى كشور عمان كه اباضیه است: | ||
[[اِباضیّه]]، یا اَباضیّه، فرقهای منسوب به [[عبدالله بن اباض تمیمی]] و از کهنترین فرق شکل گرفته در بین مسلمانان. با اینکه این فرقه در برابر اکثریت مسلمانان (اهل سنت و تشیع) گروه کوچکی بهشمار میآید، ولی از لحاظ تاریخی و شناخت اعتقادات فرق و مذاهب، دارای اهمیت بسیار است. باورمندان به این فرقه در عمان، | [[اِباضیّه]]، یا اَباضیّه، فرقهای منسوب به [[عبدالله بن اباض تمیمی]] و از کهنترین فرق شکل گرفته در بین مسلمانان. با اینکه این فرقه در برابر اکثریت مسلمانان (اهل سنت و تشیع) گروه کوچکی بهشمار میآید، ولی از لحاظ تاریخی و شناخت اعتقادات فرق و مذاهب، دارای اهمیت بسیار است. باورمندان به این فرقه در عمان، زنگبار و شمال آفریقا زندگی میکنند. | ||
اگرچه اباضیان را از [[خوارج]] دانستهاند و در برخی اندیشهها همراه خوارجند، اما متأخرین اباضیه از اینکه آنان را از خوارج بدانند، ابا دارند. آنان در تقابل با دیگر مسلمانان راهی معتدلانهتر از خوارج پیش گرفتهاند. | اگرچه اباضیان را از [[خوارج]] دانستهاند و در برخی اندیشهها همراه خوارجند، اما متأخرین اباضیه از اینکه آنان را از خوارج بدانند، ابا دارند. آنان در تقابل با دیگر مسلمانان راهی معتدلانهتر از خوارج پیش گرفتهاند. | ||
خط ۱۰۲: | خط ۱۰۲: | ||
شمال آفریقا: مذهب اباضیه در میان قبایل بربر شمال افریقا هم نفوذ چشمگیری داشته است و هماکنون در جبل نَفوسه و زواره ([[طرابلس]])، جزیره جِربه ([[تونس]]) قبایل وادی میزاب ([[الجزایر]]) زندگی میکنند. | شمال آفریقا: مذهب اباضیه در میان قبایل بربر شمال افریقا هم نفوذ چشمگیری داشته است و هماکنون در جبل نَفوسه و زواره ([[طرابلس]])، جزیره جِربه ([[تونس]]) قبایل وادی میزاب ([[الجزایر]]) زندگی میکنند. | ||
مومباسا: شاید چند گروه منزوی و دورافتاده دیگر هم از اباضیان در مناطقی چون مومباسا (در [[کنیا]]) وجود داشته باشند. | |||
===نامهای اباضیان=== | ===نامهای اباضیان=== | ||
اباضیه خود را | اباضیه خود را اهلالحق، اهلالدعوه، اصحابالدعوه، اهلالوفاق، و مذهب یا فرقه خود را الدعوه، مذهبالحق، فرقهالمحقه و فرقهالناجیه میخوانند. اینان مذهب خود را کهنترین مذهب اسلامی، نزدیکترین مذهب به عصر نبوّت و در عین حال نزدیکترین مذهب به روح اسلام میدانندو معتقدند که چون اهل حقاند، سرانجام مذهبشان پیروز خواهد شد. | ||
چنین ادعاهایی مخصوص اباضیه نیست، ولی در میان خوارج این قول از بدیهیات است و اینان آنچنان بر حقانیت خود تأکید داشتهاند که جز خود را کافر انگاشتهاند. اگرچه در نظر همگی ایشان کفر دارای یک معنی نیست. | چنین ادعاهایی مخصوص اباضیه نیست، ولی در میان خوارج این قول از بدیهیات است و اینان آنچنان بر حقانیت خود تأکید داشتهاند که جز خود را کافر انگاشتهاند. اگرچه در نظر همگی ایشان کفر دارای یک معنی نیست. | ||
خط ۱۱۶: | خط ۱۱۶: | ||
اباضیان که از همان آغاز با بعضی از تندرویهای خوارج سازگاری نداشتند، انتساب خود را به خوارج انکار کردهاند. مورخین برجستهٔ اباضی همچون برّادی در جواهر المُنْتَقات و شماخی در کتاب السیر، تاریخ پیدایش فرقهٔ اباضی را به زمان خلافت عثمان میرسانند و آن را قدیمتر از خروج خوارج در اردوی حضرت علی(ع) میشمارند و علت حرکت مخالفتآمیز اباضیه در مقابل عثمان را هم اعمال خلاف او که منجر به قتلش شد، میدانند به هر حال اباضیهٔ کنونی این را که در زمرهٔ خوارج شمرده شوند، ظلمی به خود میانگارند و خود را بیگانهترین گروه نسبت به خوارج میشمارند. | اباضیان که از همان آغاز با بعضی از تندرویهای خوارج سازگاری نداشتند، انتساب خود را به خوارج انکار کردهاند. مورخین برجستهٔ اباضی همچون برّادی در جواهر المُنْتَقات و شماخی در کتاب السیر، تاریخ پیدایش فرقهٔ اباضی را به زمان خلافت عثمان میرسانند و آن را قدیمتر از خروج خوارج در اردوی حضرت علی(ع) میشمارند و علت حرکت مخالفتآمیز اباضیه در مقابل عثمان را هم اعمال خلاف او که منجر به قتلش شد، میدانند به هر حال اباضیهٔ کنونی این را که در زمرهٔ خوارج شمرده شوند، ظلمی به خود میانگارند و خود را بیگانهترین گروه نسبت به خوارج میشمارند. | ||
نخستین اباضیان در این مسائل تا این اندازه حساسیت از خود نشان نمیدادند و حتی خود را دوستدار محکّمهٔ نخستین میخواندند درجینی در طبقهٔ اول مشایخ اباضی، بعد از صحابهٔ حضرت رسول(ص) نخست از عبداللـه بن وهب راسبی نام میبرد و حِرقوص بن زهیر را پس از او در همان طبقه قرار میدهد ، و اینان از اولین رهبران و زعیمان خوارج بودند که در قضیهٔ تحکیم بر | نخستین اباضیان در این مسائل تا این اندازه حساسیت از خود نشان نمیدادند و حتی خود را دوستدار محکّمهٔ نخستین میخواندند درجینی در طبقهٔ اول مشایخ اباضی، بعد از صحابهٔ حضرت رسول(ص) نخست از عبداللـه بن وهب راسبی نام میبرد و حِرقوص بن زهیر را پس از او در همان طبقه قرار میدهد ، و اینان از اولین رهبران و زعیمان خوارج بودند که در قضیهٔ تحکیم بر حضرت علی (ع) خروج کردند. | ||
===تعریف خوارج نزد اباضیه=== | ===تعریف خوارج نزد اباضیه=== | ||
خط ۱۳۳: | خط ۱۳۳: | ||
اباضیه همچون خوارج دیگر معتقدند که امامت حقی شرعی است و تردید در آن جایز نیست و مدعیاند که حضرت علی(ع) با قبول حکمیت در این حق ، شک کرده است، پس بیعت او از گردن مردم برداشته میشود و آنان اختیار مییابند که خلیفهای دیگر برگزینند اباضیان امروز اهل نهروان را میستایند و برخلاف نظر اکثریت قاطع مسلمانان حضرت علی(ع)را در جنگ با ایشان محق نمیانگارند. | اباضیه همچون خوارج دیگر معتقدند که امامت حقی شرعی است و تردید در آن جایز نیست و مدعیاند که حضرت علی(ع) با قبول حکمیت در این حق ، شک کرده است، پس بیعت او از گردن مردم برداشته میشود و آنان اختیار مییابند که خلیفهای دیگر برگزینند اباضیان امروز اهل نهروان را میستایند و برخلاف نظر اکثریت قاطع مسلمانان حضرت علی(ع)را در جنگ با ایشان محق نمیانگارند. | ||
نظریات اباضیه دربارهٔ دیگر | نظریات اباضیه دربارهٔ دیگر خلفای راشدین نیز با آراء سایر خوارج یکسان است. ابن اباض در نامهٔ خود به عبدالملک بن مروان، عثمان را به سبب بدعتهایش در دین و اینکه از راه و روش اسلاف دوری جسته بود، نفی میکند و روش او را خلاف سنت نبى اکرم(ص) میداند. | ||
اباضیه خود از سیزده گروه تشكیل مى گردند كه مهمترین وبیشترین تعداد آنان وهابیه یا وهبیه است كه به امامت عبد الوهاب معتقدند. | اباضیه خود از سیزده گروه تشكیل مى گردند كه مهمترین وبیشترین تعداد آنان وهابیه یا وهبیه است كه به امامت عبد الوهاب معتقدند. | ||
اباضیه اساس حکومت را بر مذهب میگذارند و حکم را از آنِ خداوند میدانند، زیرا مذهب اباضی چون دیگر مذاهب خوارج بر پایهٔ «لاحکم الاللـه» بنا شده است.امامت را خلافت حضرت رسول(ص) در اقامهٔ دین و حفظ اسلام تعریف است و نصب امام عادل را واجب میدانند، زیرا امر به معروف و نهی از منکر و اقامهٔ حدود و قیام به عدل و انصاف و دفع تجاوز واجب است. | اباضیه اساس حکومت را بر مذهب میگذارند و حکم را از آنِ خداوند میدانند، زیرا مذهب اباضی چون دیگر مذاهب خوارج بر پایهٔ «لاحکم الاللـه» بنا شده است.امامت را خلافت حضرت رسول(ص) در اقامهٔ دین و حفظ اسلام تعریف است و نصب امام عادل را واجب میدانند، زیرا امر به معروف و نهی از منکر و اقامهٔ حدود و قیام به عدل و انصاف و دفع تجاوز واجب است. | ||
1- برای رسمیت یافتن و به حکومت رسیدن تفکر و اندیشة اباضیه در کشور عمان، افرادی همچون | 1- برای رسمیت یافتن و به حکومت رسیدن تفکر و اندیشة اباضیه در کشور عمان، افرادی همچون جابر بن زید، ابوعبیده مسلم بن ابی کریمه و ربیع بن حبیب فراهیدی تلاشهای بسیاری کردند، تا اینکه جلندی بن مسعود توانست زحمات گذشتگان را به ثمر رساند و حکومت اباضیه را در عمان تشکیل دهد؛ | ||
2- دورة اول امامت اباضیه با روی کار آمدن | 2- دورة اول امامت اباضیه با روی کار آمدن جلندی بن مسعود در سال ۱۳۲ق آغاز گردید. او شخصیتی حقگرا و عادل بود که دولت عمان را از دست اهل ستم بازستاند. در دوران وی نخستین تنظیمات اداری انجام گرفت. امامت وی با حملة سپاه عباسی و کشته شدن وی پایان یافت و پس از آن عمان دوباره به دست افراد ناکارآمد افتاد؛ | ||
3- دورة دوم امامت اباضیه در عمان با قیام شبیب بن عطیه در سال ۱۷۷ق آغاز شد و تا سال ۲۸۰ق ادامه یافت. این دوره را میتوان دورة اوج شکوفایی اباضیۀ عمان در آن عصر دانست؛ زیرا اباضیه از اقتدار سیاسی، نظامی و دینی لازم برخوردار بود. جنگهای قبیلهای و حضور سیاسی مؤثر فقیهان اباضیه از ویژگیهای دیگر این دوره به شمار میآید. این دوره با حملة سپاه عباسی در سال ۲۸۰ق و کشته شدن امام اباضی به پایان رسید؛ | 3- دورة دوم امامت اباضیه در عمان با قیام شبیب بن عطیه در سال ۱۷۷ق آغاز شد و تا سال ۲۸۰ق ادامه یافت. این دوره را میتوان دورة اوج شکوفایی اباضیۀ عمان در آن عصر دانست؛ زیرا اباضیه از اقتدار سیاسی، نظامی و دینی لازم برخوردار بود. جنگهای قبیلهای و حضور سیاسی مؤثر فقیهان اباضیه از ویژگیهای دیگر این دوره به شمار میآید. این دوره با حملة سپاه عباسی در سال ۲۸۰ق و کشته شدن امام اباضی به پایان رسید؛ | ||
خط ۱۴۶: | خط ۱۴۶: | ||
4- از سال ۲۸۰ به مدت حدود چهل سال، [[عباسیان]] بر عمان تسلط داشتند و اباضیه از قدرت سیاسی و فرهنگی کمتری برخوردار بودند؛ | 4- از سال ۲۸۰ به مدت حدود چهل سال، [[عباسیان]] بر عمان تسلط داشتند و اباضیه از قدرت سیاسی و فرهنگی کمتری برخوردار بودند؛ | ||
5- دورة سوم امامت اباضی با روی کار آمدن | 5- دورة سوم امامت اباضی با روی کار آمدن سعید بن عبدالله در سال ۳۲۰ق آغاز شد. وجود حکومتهای نیمهمستقل، ایجاد انشعاب در بین اباضیان، بالا بودن مقام قضاوت در نزد اباضیان، تعامل اباضیه با سایر حکومتها و بلاد از آشکارترین ویژگیهای این عصر است؛ | ||
6- حضور استعمارگران در منطقه و بهویژه در عمان و اقتدار نداشتن ارگان امامت در جامعة دینی و سیاسی قرن نهم و دهم هجری، باعث استقرار دولتهای غربی در این کشور شد؛ | 6- حضور استعمارگران در منطقه و بهویژه در عمان و اقتدار نداشتن ارگان امامت در جامعة دینی و سیاسی قرن نهم و دهم هجری، باعث استقرار دولتهای غربی در این کشور شد؛ | ||
7- تمرکز جمعیتی اباضیۀ کنونی در کشور عمان است، اما در مناطق دیگری همچون | 7- تمرکز جمعیتی اباضیۀ کنونی در کشور عمان است، اما در مناطق دیگری همچون الجزایر، لیبی، تانزانیا، زنگبار، روآندا و بوروندی نیز پیروانی از این فرقه زندگی میکنند؛ | ||
8- اباضیه در عصر ما از نظر سیاسی و اجتماعی فعال بوده و تأثیراتی بر تاریخ سیاسی معاصر کشور عمان و منطقه | 8- اباضیه در عصر ما از نظر سیاسی و اجتماعی فعال بوده و تأثیراتی بر تاریخ سیاسی معاصر کشور عمان و منطقه خلیج فارس داشته است. افرادی همچون شیخ احمدبن حمد الخلیلی، شیخ ابوالیقظان و ابراهیم بیوض از عالمان و بزرگان این مذهب در عصر ما هستند. | ||
اباضیان از مبلغان برای اشاعۀ اندیشۀ اباضی و ادامۀ حیات خود بهره میبرند. رابطۀ پیروان این فرقه با دیگر فرقههای اسلامی بهویژه شیعیان و پیروان مکتب اهل بیت خوب و مناسب است. | اباضیان از مبلغان برای اشاعۀ اندیشۀ اباضی و ادامۀ حیات خود بهره میبرند. رابطۀ پیروان این فرقه با دیگر فرقههای اسلامی بهویژه شیعیان و پیروان مکتب اهل بیت خوب و مناسب است. | ||
هم اكنون مفتى كشور عمان ، | هم اكنون مفتى كشور عمان ، شیخ احمد بن حمد الخلیلى است كه فردى میانه رو بشمار آمده وروابط خوب ودوستانه اى با شیعیان دارد. | ||
وى متولد زنگبار در سال ١٩٤٢ میلادى مى باشد كه نیاى او قاضى القضات زمان خود بوده واز خاندان علم و اعیان ولایت بهلا از استان داخلیه در عمان بشمار مى آید. وى فردى داراى تحصیلات فقهى وحوزوى در مذهب اباضیه بوده وكتابهاى متعددى را به نگارش در آورده است كه در این میان جواهر التفسیر وى از شهرت خاصى برخوردار است. | وى متولد زنگبار در سال ١٩٤٢ میلادى مى باشد كه نیاى او قاضى القضات زمان خود بوده واز خاندان علم و اعیان ولایت بهلا از استان داخلیه در عمان بشمار مى آید. وى فردى داراى تحصیلات فقهى وحوزوى در مذهب اباضیه بوده وكتابهاى متعددى را به نگارش در آورده است كه در این میان جواهر التفسیر وى از شهرت خاصى برخوردار است. | ||
نخستین بار با این شخصیت در سال ١٣٧٦ شمسى در مكه آشنا شده ودو شب را با وى نشست داشتم. دوره تفسیر جواهر را براى اینجانب به همراه كتابهاى الاجتهاد ونیز الفتاوى را در همان هنگام ارسال نمود. سلطان قابوس احترام خاصى را براى وى قائل مى باشد. | نخستین بار با این شخصیت در سال ١٣٧٦ شمسى در مكه آشنا شده ودو شب را با وى نشست داشتم. دوره تفسیر جواهر را براى اینجانب به همراه كتابهاى الاجتهاد ونیز الفتاوى را در همان هنگام ارسال نمود. سلطان قابوس احترام خاصى را براى وى قائل مى باشد. | ||
خط ۱۸۲: | خط ۱۸۲: | ||
هم اینک شیعیان عمان در شهرهای مسقط، باطنه، مطرح، سویق، خابوره، مسندم و صور زندگی میکنند ولی بیشتر تمرکز آنان در مسقط و استان ساحلی باطنه است. سه وزیر این کشور و شهردار مسقط نیز، شیعه هستند. مسجد الرسول الاعظم(ص)؛ مسجد شیعیان در پایتخت عمان است که مشرف بر اقیانوس هند می باشد.[https://www.khabaronline.ir/news/657664/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%A9%D9%87%D9%86-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86 خبر آنلاین] | هم اینک شیعیان عمان در شهرهای مسقط، باطنه، مطرح، سویق، خابوره، مسندم و صور زندگی میکنند ولی بیشتر تمرکز آنان در مسقط و استان ساحلی باطنه است. سه وزیر این کشور و شهردار مسقط نیز، شیعه هستند. مسجد الرسول الاعظم(ص)؛ مسجد شیعیان در پایتخت عمان است که مشرف بر اقیانوس هند می باشد.[https://www.khabaronline.ir/news/657664/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%A9%D9%87%D9%86-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86 خبر آنلاین] | ||
=شخصیت های برجسته ی کشور عمان= | =شخصیت های برجسته ی کشور عمان= | ||
== | ==أحمد بن خلف بن عباد== | ||
شیخ الفقیه احمد بن خلف بن عباد ، از فقهای قرن یازدهم است که کتاب التبیه در سال 1078 هجری قمری نسخه برداری شده است. | شیخ الفقیه احمد بن خلف بن عباد ، از فقهای قرن یازدهم است که کتاب التبیه در سال 1078 هجری قمری نسخه برداری شده است. | ||
== | ==أحمد بن خلف بن محمد الأدمی== | ||
شیخ الثقی احمد بن خلف بن محمد الادمی ، از دانشمندان قرن یازدهم است که در فقه پاسخ هایی دارد ، وی در هفدهم ذی الحجه سال 1096 هجری قمری درگذشت. | شیخ الثقی احمد بن خلف بن محمد الادمی ، از دانشمندان قرن یازدهم است که در فقه پاسخ هایی دارد ، وی در هفدهم ذی الحجه سال 1096 هجری قمری درگذشت. | ||
== | ==أحمد بن راشد بن سلیمان البریدی== | ||
شیخ احمد بن راشد بن سلیمان البریدی النازوی ، دانشمند فقیه و دانشمند نیمه اول قرن یازدهم است و دانشمند شیخ عبدالله بن مبارک الرباخی البهلاوی شعرهایی دارد که او آنها را ستایش می کند و او را با دانش ، زهد ، سخاوت و سخاوت توصیف می کند. | شیخ احمد بن راشد بن سلیمان البریدی النازوی ، دانشمند فقیه و دانشمند نیمه اول قرن یازدهم است و دانشمند شیخ عبدالله بن مبارک الرباخی البهلاوی شعرهایی دارد که او آنها را ستایش می کند و او را با دانش ، زهد ، سخاوت و سخاوت توصیف می کند. | ||
== | ==أحمد بن سالم بن أحمد النخلی== | ||
شیخ احمد بن سالم بن احمد بن عبدالسلام النخلی ، از علمای نیمه اول قرن یازدهم است. | شیخ احمد بن سالم بن احمد بن عبدالسلام النخلی ، از علمای نیمه اول قرن یازدهم است. | ||
== | ==أحمد بن سالم بن أحمد العتمانی== | ||
شیخ احمد بن سالم بن احمد الاتمانی از دانشمندان قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم است. | شیخ احمد بن سالم بن احمد الاتمانی از دانشمندان قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم است. | ||
== | ==أحمد بن سالم بن راشد النزوی== | ||
شیخ احمد بن سالم بن راشد النزاوی ، از علمای قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم است. | شیخ احمد بن سالم بن راشد النزاوی ، از علمای قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم است. | ||
== | ==أحمد بن سالم بن عبدالله النزوی== | ||
شیخ احمد بن سالم بن عبدالله بن راشد النازوی ، حقوقدان و تنظیم کننده شعر نیمه اول قرن یازدهم است ، او کتابی تحت عنوان"رویکرد صالحین در فروش گزینه" نوشته است. | شیخ احمد بن سالم بن عبدالله بن راشد النازوی ، حقوقدان و تنظیم کننده شعر نیمه اول قرن یازدهم است ، او کتابی تحت عنوان"رویکرد صالحین در فروش گزینه" نوشته است. | ||
== | ==أحمد بن سالم المزروعی== | ||
شیخ احمد بن سالم آل مزروعی آل سامایلی ، از فقهای قرن دوازدهم است و تا سال 1177 هجری قمری ، وی در قید حیات بود و در تاریخ ذکر شده ، قسمت دوم کتاب "جوابات بن عبیدان" برای او کپی برداری کرد. | شیخ احمد بن سالم آل مزروعی آل سامایلی ، از فقهای قرن دوازدهم است و تا سال 1177 هجری قمری ، وی در قید حیات بود و در تاریخ ذکر شده ، قسمت دوم کتاب "جوابات بن عبیدان" برای او کپی برداری کرد. | ||
== | ==أحمد بن سرحان بن مسعود البحری== | ||
شیخ احمد بن سرحان بن مسعود بن احمد البحری الصلیفی ، از فقهای قرن یازدهم است که تا سال 1045 هجری قمری در قید حیات بود. | شیخ احمد بن سرحان بن مسعود بن احمد البحری الصلیفی ، از فقهای قرن یازدهم است که تا سال 1045 هجری قمری در قید حیات بود. | ||
== | ==أحمد بن سعید بن عامر العوفی== | ||
شیخ احمد بن سعید بن عامر العوفی العقری النیزاوی است ، وی معاصر شیوخ عبدالله بن محمد المددی و محمد بن علی بن عباد النزاوی بود و مباحث فقهی موردبحث او بوده است. | شیخ احمد بن سعید بن عامر العوفی العقری النیزاوی است ، وی معاصر شیوخ عبدالله بن محمد المددی و محمد بن علی بن عباد النزاوی بود و مباحث فقهی موردبحث او بوده است. | ||
== | ==أحمد بن سلیمان بن أحمد العاتی== | ||
شیخ فقیه متقی و صادق احمد بن سلیمان بن احمد العتی المنحی ، از علمای قرن دوازدهم است ، وی در زمان امام سیف بن سلطان اول بود. | شیخ فقیه متقی و صادق احمد بن سلیمان بن احمد العتی المنحی ، از علمای قرن دوازدهم است ، وی در زمان امام سیف بن سلطان اول بود. | ||
== | ==أحمد بن سلیمان بن عبدالله الطیوانی== | ||
فقیه شیخ احمد بن سلیمان بن عبدالله بن علی التایوانی النازوی العقری ، یکی از حقوقدانان قرن یازدهم است که در سال 1083 ه.ق درگذشت و نویسنده کتب فقهی بوده است. | فقیه شیخ احمد بن سلیمان بن عبدالله بن علی التایوانی النازوی العقری ، یکی از حقوقدانان قرن یازدهم است که در سال 1083 ه.ق درگذشت و نویسنده کتب فقهی بوده است. | ||
== | ==أحمد بن عبدالله بن أحمد الرقیشی== | ||
شیخ احمد بن عبدالله بن احمد بن الحسن بن احمد الرقیشی الازکاوی ، یکی از دانشمندان اوایل قرن یازدهم است ، وی شعر لامبیا را توضیح داده است: "الحمدلله عبادات پرستش" در ولایت الولای البرائه توسط ابن نظر. | شیخ احمد بن عبدالله بن احمد بن الحسن بن احمد الرقیشی الازکاوی ، یکی از دانشمندان اوایل قرن یازدهم است ، وی شعر لامبیا را توضیح داده است: "الحمدلله عبادات پرستش" در ولایت الولای البرائه توسط ابن نظر. | ||
== | ==خلف بن حمصعیدی البهلوی== | ||
شیخ خلف بن حمصیدی البحلاوی ، دانشمند ، فقیه و شاعر بوده است. | شیخ خلف بن حمصیدی البحلاوی ، دانشمند ، فقیه و شاعر بوده است. | ||
== | ==خلف بن سنان بن عثیم الغافری== | ||
شیخ ، دانشمند ، فقیه و سخنران ، خلف بن سنان بن عثیم الغفری است. | شیخ ، دانشمند ، فقیه و سخنران ، خلف بن سنان بن عثیم الغفری است. | ||
وی حاکم و قاضی امام سلطان بن سیف الاول بود که در یک مجموعه شعر بزرگ متولد شد. فقیه آن مفتی از هم ردیفان شیوخ زامیلی و ابن عبیدان بود وی شخصی تأثیر گذار بود.ایشان تا روزگار امام سلطان بن سیف دوم زنده بود. | وی حاکم و قاضی امام سلطان بن سیف الاول بود که در یک مجموعه شعر بزرگ متولد شد. فقیه آن مفتی از هم ردیفان شیوخ زامیلی و ابن عبیدان بود وی شخصی تأثیر گذار بود.ایشان تا روزگار امام سلطان بن سیف دوم زنده بود. | ||
== | ==خلف بن طالب بن علی العبری== | ||
شیخ الفقیه خلف بن طالب بن علی بن مسعود بن لاهی بن قاسم بن راشد بن مالک بن عمر العبری ، والی امام سلطان بن سیف بن مالک علی سامیل بود. وی تا سال 1064 ه.ق زنده بود. چهل و ششمین قسمت کتاب "بیان الشراع" را تألیف کرد. | شیخ الفقیه خلف بن طالب بن علی بن مسعود بن لاهی بن قاسم بن راشد بن مالک بن عمر العبری ، والی امام سلطان بن سیف بن مالک علی سامیل بود. وی تا سال 1064 ه.ق زنده بود. چهل و ششمین قسمت کتاب "بیان الشراع" را تألیف کرد. | ||
== | ==خلف بن عبدالله بن وادی العبری== | ||
شیخ الفقیه خلف بن عبدالله بن عبادی بن وادی بن عمر العبری الراستقی ، دانشمند فقیه و شاعر بود. | شیخ الفقیه خلف بن عبدالله بن عبادی بن وادی بن عمر العبری الراستقی ، دانشمند فقیه و شاعر بود. | ||
== | ==خلف بن مبارك بن ناصر الرستاقی== | ||
شیخ خلف بن مبارک بن ناصر الرستقی ، دانشمند دانش از قرن دوازدهم بود. | شیخ خلف بن مبارک بن ناصر الرستقی ، دانشمند دانش از قرن دوازدهم بود. | ||
== | ==خلف بن محمد بن خلف الكندی== | ||
شیخ الفقیه النزیه خلف بن محمد بن خلف بن محمد المکندی النخلی ، از فقهای قرن یازدهم است که تا سال 1094 هجری قمری در قید حیات بود. | شیخ الفقیه النزیه خلف بن محمد بن خلف بن محمد المکندی النخلی ، از فقهای قرن یازدهم است که تا سال 1094 هجری قمری در قید حیات بود. | ||
== | ==خلف بن محمد بن خنجر الغفیلی== | ||
شیخ الفقیه خلف بن محمد بن خنجر بن سعید بن غفیله الغفیلی ، از فقهای قرن دوازدهم است. | شیخ الفقیه خلف بن محمد بن خنجر بن سعید بن غفیله الغفیلی ، از فقهای قرن دوازدهم است. | ||
== | ==خلف بن محمد بن عامر== | ||
شیخ خلف بن محمد بن عامر بن محمد بن خانباش ، فقیهی از مردم نزوا بود ، خانه وی سمد نزوا بود او یک برادر به نام شیخ عبدالله بن محمد داشت. | شیخ خلف بن محمد بن عامر بن محمد بن خانباش ، فقیهی از مردم نزوا بود ، خانه وی سمد نزوا بود او یک برادر به نام شیخ عبدالله بن محمد داشت. | ||
== | ==خلفان بن جمعة بن محمد السلیمانی== | ||
شیخ خلفان بن جمعه بن محمد بن بلاراب سلیمانی القرشی النیزاوی که فرزندان محمد بن سلیمان ، از فقهای قرن دوازدهم بود. | شیخ خلفان بن جمعه بن محمد بن بلاراب سلیمانی القرشی النیزاوی که فرزندان محمد بن سلیمان ، از فقهای قرن دوازدهم بود. | ||
== | ==خلفان بن عبدالله بن خلفان الصحاری== | ||
شیخ خلفان بن عبدالله بن خلفان بن قیصر بن سلیمان صحاری ، فقیه و شاعر از فقهای قرن یازدهم که تا سال 1075 هجری قمری در قید حیات بود. | شیخ خلفان بن عبدالله بن خلفان بن قیصر بن سلیمان صحاری ، فقیه و شاعر از فقهای قرن یازدهم که تا سال 1075 هجری قمری در قید حیات بود. | ||
== | ==خمیس بن بشیر بن عبدالله البروانی== | ||
وی شیخ الفقیه خمیس بن بشیر بن عبدالله البروانی الحارثی الابرووی ، از فقهای قرن یازدهم است.او نویسنده کتب فقهی، قسمت چهارم کتاب "منهاج العدل العدل" و همچنین قسمت نوزدهم کتاب "رویکرد طلیبین" به تاریخ 1098 هجری قمری بوده است. | وی شیخ الفقیه خمیس بن بشیر بن عبدالله البروانی الحارثی الابرووی ، از فقهای قرن یازدهم است.او نویسنده کتب فقهی، قسمت چهارم کتاب "منهاج العدل العدل" و همچنین قسمت نوزدهم کتاب "رویکرد طلیبین" به تاریخ 1098 هجری قمری بوده است. | ||
== | ==خمیس بن جمعة بن عمر المحروقی== | ||
شیخ فقیه خامیس بن جمعه بن عمر ماهروقی از حقوقدانان قرن یازدهم بودکه برادر شیخ درویش بن جمعه المحروقی بوده است. | شیخ فقیه خامیس بن جمعه بن عمر ماهروقی از حقوقدانان قرن یازدهم بودکه برادر شیخ درویش بن جمعه المحروقی بوده است. | ||
== | ==خمیس بن رویشد بن خمیس الضنكی== | ||
شیخ، فقیه عالمانه ، خامس بن رویشید بن خمیس المجریفی الذنکی ، یکی از دانشمندان قرن یازدهم در زمان امام نصیر بن مرشد رحمه الله بوده است. | شیخ، فقیه عالمانه ، خامس بن رویشید بن خمیس المجریفی الذنکی ، یکی از دانشمندان قرن یازدهم در زمان امام نصیر بن مرشد رحمه الله بوده است. | ||
شیخ خامس بن رویشید بن خمیس المغریفی الذنکی از مشهورترین علمای عمان در قرن یازدهم هجری شمرده می شود. | شیخ خامس بن رویشید بن خمیس المغریفی الذنکی از مشهورترین علمای عمان در قرن یازدهم هجری شمرده می شود. | ||
این شیخ در عالیات زنک بزرگ شده و در محدوده قبیله فیالین ، قبیله ای که در فتح منطقه الظاهیرا به طور کلی و ایالت دانک به طور خاص سهیم بود ، زندگی می کرد. | این شیخ در عالیات زنک بزرگ شده و در محدوده قبیله فیالین ، قبیله ای که در فتح منطقه الظاهیرا به طور کلی و ایالت دانک به طور خاص سهیم بود ، زندگی می کرد. | ||
== | ==خمیس بن سعید بن علی الشقصی== | ||
دانشمند و فقیه خامیس بن سعید بن علی بن مسعود بن عبدالله بن زیاد الشاکسی الرستقی ، و شیخ خامیس یکی از مشهورترین علمای امان در قرن یازدهم و از نویسندگان و رهبران فتاوا بوده است. | دانشمند و فقیه خامیس بن سعید بن علی بن مسعود بن عبدالله بن زیاد الشاکسی الرستقی ، و شیخ خامیس یکی از مشهورترین علمای امان در قرن یازدهم و از نویسندگان و رهبران فتاوا بوده است. | ||
از جمله کتابهای او می توان به کتاب "رویکرد طلیبین" و کتاب "رویکرد مریدها" اشاره کرد و شیخ خمیس کسی بود که برای بیعت با امام نصیر بن مرشد رحمه الله علیه به سایر دانشمندان و بزرگان خود مراجعه کرد. | از جمله کتابهای او می توان به کتاب "رویکرد طلیبین" و کتاب "رویکرد مریدها" اشاره کرد و شیخ خمیس کسی بود که برای بیعت با امام نصیر بن مرشد رحمه الله علیه به سایر دانشمندان و بزرگان خود مراجعه کرد. | ||
شیخ خمیس دارای تعدادی فرزند بود از جمله: سعید ، محمد ، رشید ، علی ، ناصر ، جاروف و سلیم.وی تا سال 1070 هجری قمری زنده بود. | شیخ خمیس دارای تعدادی فرزند بود از جمله: سعید ، محمد ، رشید ، علی ، ناصر ، جاروف و سلیم.وی تا سال 1070 هجری قمری زنده بود. | ||
== | ==خمیس بن سلیمان بن سعید الحارثی== | ||
شیخ خامس بن سلیمان بن سعید بن عامر ، از دانشمندان قرن دوازدهم بوده است، وی چهارمین قطعه کتاب "منهاج العدل" را در سال 1194 میلادی در زمان امام احمد بن سعید نوشت. | شیخ خامس بن سلیمان بن سعید بن عامر ، از دانشمندان قرن دوازدهم بوده است، وی چهارمین قطعه کتاب "منهاج العدل" را در سال 1194 میلادی در زمان امام احمد بن سعید نوشت. | ||
== | ==خمیس بن علی المزروعی== | ||
شیخ خامس بن علی آل مزروعی ، از فقهای قرن دوازدهم است ، او از قوم سامیل از شیوخ فقیه سعید بن سالم بن سعید بن خلفان الفاریسی سوروری بود. | شیخ خامس بن علی آل مزروعی ، از فقهای قرن دوازدهم است ، او از قوم سامیل از شیوخ فقیه سعید بن سالم بن سعید بن خلفان الفاریسی سوروری بود. | ||
== | ==خمیس بن غسان بن محمد الغسانی== | ||
شیخ الفقیه خامس بن غسان بن محمد بن غسان بن محمد بن غسان الغسان ، از علمای قرن دوازدهم بوده است. | شیخ الفقیه خامس بن غسان بن محمد بن غسان بن محمد بن غسان الغسان ، از علمای قرن دوازدهم بوده است. | ||
== | ==خنجر بن راشد بن قاسم السعالی== | ||
وی شیخ خنجر بن راشد بن قاسم آل ساعلی ، فقیه و شاعر از فقهای قرن یازدهم بود. | وی شیخ خنجر بن راشد بن قاسم آل ساعلی ، فقیه و شاعر از فقهای قرن یازدهم بود. | ||
== | ==خنجر بن رمضان بن سعید النبهانی== | ||
شیخ الفقیه خنجر بن رمضان بن سعید النبهانی النازوی ، از حقوقدانان قرن یازدهم است و برادر دانشمند شیخ مسعود بن رمضان النهانی ، قاضی امام نصیر بن مرشد یاروبی ، رحمه الله علیه بوده است. | شیخ الفقیه خنجر بن رمضان بن سعید النبهانی النازوی ، از حقوقدانان قرن یازدهم است و برادر دانشمند شیخ مسعود بن رمضان النهانی ، قاضی امام نصیر بن مرشد یاروبی ، رحمه الله علیه بوده است. | ||
== | ==درویش بن جمعة بن عمر المحروقی== | ||
دانشمند و فقیه ، درویش بن جمعه بن عمر بن جمعه بن عمر المحروقی که در سال 1020 هجری قمری در آدم متولد شد. وی از علمای قرن یازدهم و از قضات امام سلطان بن سیف بن مالک بود. | دانشمند و فقیه ، درویش بن جمعه بن عمر بن جمعه بن عمر المحروقی که در سال 1020 هجری قمری در آدم متولد شد. وی از علمای قرن یازدهم و از قضات امام سلطان بن سیف بن مالک بود. | ||
از جمله کتاب های وی می توان به کتاب "جامع التبیان" ، "شواهد در وسایل و وسایل" ، کتاب "هشدار دوپی و فعال کردن فرد کلوخه" و کتاب "مروارید مجلل در آشکار کردن علوم آخرت" اشاره کرد. | از جمله کتاب های وی می توان به کتاب "جامع التبیان" ، "شواهد در وسایل و وسایل" ، کتاب "هشدار دوپی و فعال کردن فرد کلوخه" و کتاب "مروارید مجلل در آشکار کردن علوم آخرت" اشاره کرد. | ||
وفات وی در شانزدهم ماه حجه 1086 هجری قمری در شهرک آدم واقع شد . | وفات وی در شانزدهم ماه حجه 1086 هجری قمری در شهرک آدم واقع شد . | ||
== | ==راشد بن أحمد بن مسعود== | ||
شیخ رشید بن احمد بن مسعود بن سالم بن راشد ، یکی ازعالمان قرن دوازدهم در عمان بود. وی در سال 1160 هجری قمری به دنیا آمد. وی قسمت اول کتاب "رویکرد طالبین" راتألیف نمود و از خط خوبی برخوردار بود. | شیخ رشید بن احمد بن مسعود بن سالم بن راشد ، یکی ازعالمان قرن دوازدهم در عمان بود. وی در سال 1160 هجری قمری به دنیا آمد. وی قسمت اول کتاب "رویکرد طالبین" راتألیف نمود و از خط خوبی برخوردار بود. | ||
== | ==راشد بن خصیب الریامی== | ||
شیخ رشید بن خصیب الریامی ، فقیهی از رجال دانش و دانش زمان خود بود. | شیخ رشید بن خصیب الریامی ، فقیهی از رجال دانش و دانش زمان خود بود. | ||
== | ==راشد بن خلف بن راشد المنحی== | ||
شیخ متدین ، صادق و زاهد شیخ رشید بن خلف بن راشد العقید المنحی ، از علمای قرن دوازدهم است که در فقه پاسخ ها و آیین نامه هایی دارد. | شیخ متدین ، صادق و زاهد شیخ رشید بن خلف بن راشد العقید المنحی ، از علمای قرن دوازدهم است که در فقه پاسخ ها و آیین نامه هایی دارد. | ||
شیخ رشید بن خلف در سال 1071 هجری قمری ، در زمان امام سلطان بن سیف بن مالک یاروبی درگذشت. | شیخ رشید بن خلف در سال 1071 هجری قمری ، در زمان امام سلطان بن سیف بن مالک یاروبی درگذشت. | ||
== | ==راشد بن خلف المنذری== | ||
شیخ الفقیه رشید بن خلف المنداری در پاسخ هایی فقهی در زمان خود مؤثر بود. | شیخ الفقیه رشید بن خلف المنداری در پاسخ هایی فقهی در زمان خود مؤثر بود. | ||
== | ==راشد بن سعید بن راشد الجهضمی== | ||
فقیه زاهد ، متدین و بی طرف شیخ رشید بن سعید بن راشد بن حنظل الجهامی ، از علمای قرن دوازدهم است. | فقیه زاهد ، متدین و بی طرف شیخ رشید بن سعید بن راشد بن حنظل الجهامی ، از علمای قرن دوازدهم است. | ||
دانش ، تقوا ، زهد و یکی از پیشوایان فتوا ، و او از اهالی صمد الشان است و محل سکونت وی از جمله العطیه. | دانش ، تقوا ، زهد و یکی از پیشوایان فتوا ، و او از اهالی صمد الشان است و محل سکونت وی از جمله العطیه. | ||
شیخ رشید از جمله علمایی بود که در سال 1161 هجری قمری برای برکناری امام بل عرب بن همایر یاروبی اقدام نمود، وی در هجدهم محرم 1171 هجری قمری درگذشت. | شیخ رشید از جمله علمایی بود که در سال 1161 هجری قمری برای برکناری امام بل عرب بن همایر یاروبی اقدام نمود، وی در هجدهم محرم 1171 هجری قمری درگذشت. | ||
== | ==راشد بن سعید بن رجب الحارثی== | ||
شیخ ، عالم ، فقیه ، قاضی ، رشید بن سعید بن رجب بن راشد بن سالم بن محمد الحارثی العبرووی ، قاضی امام سلطان بن سیف بن مالک الیعروبی ، از فقهای قرن یازدهم بود. | شیخ ، عالم ، فقیه ، قاضی ، رشید بن سعید بن رجب بن راشد بن سالم بن محمد الحارثی العبرووی ، قاضی امام سلطان بن سیف بن مالک الیعروبی ، از فقهای قرن یازدهم بود. | ||
شیخ رشید تا سال 1090 هجری قمری در قید حیات بود و پسرش عیسی و نوه اش عامر بن عیسی ازدانشمندان زمان خود بودند. | شیخ رشید تا سال 1090 هجری قمری در قید حیات بود و پسرش عیسی و نوه اش عامر بن عیسی ازدانشمندان زمان خود بودند. | ||
== | ==راشد بن عبدالله بن مبارك الكندی== | ||
شیخ الفقیه ، ولی امر راشد بن عبدالله بن مبارک بن راشد الکندی الصمدی النزاوی ، از فقهای قرن یازدهم است ، وی در سال 1079 هجری قمری زنده بود. | شیخ الفقیه ، ولی امر راشد بن عبدالله بن مبارک بن راشد الکندی الصمدی النزاوی ، از فقهای قرن یازدهم است ، وی در سال 1079 هجری قمری زنده بود. | ||
== | ==راشد بن مسعود بن ساعد المنذری== | ||
شیخ رشید بن مسعود بن سعید بن مسعود بن عمر المندی الصلیفی ، از فقهای قرن دوازدهم است که تا سال 1124 هجری قمری در قید حیات بود. | شیخ رشید بن مسعود بن سعید بن مسعود بن عمر المندی الصلیفی ، از فقهای قرن دوازدهم است که تا سال 1124 هجری قمری در قید حیات بود. | ||
== | ==ربیعة بن راشد بن سرحان الشهیمی== | ||
شیخ الولی ربیعه بن راشد بن سرحان بن راشد بن ربیع بن ناصر الشهیدی ، از حقوقدانان قرن دوازدهم است و یکی از حاکمان امام سلطان بن سیف بن سلطان بن سیف آل یاروبی و حاکم وی در بحرین بود. | شیخ الولی ربیعه بن راشد بن سرحان بن راشد بن ربیع بن ناصر الشهیدی ، از حقوقدانان قرن دوازدهم است و یکی از حاکمان امام سلطان بن سیف بن سلطان بن سیف آل یاروبی و حاکم وی در بحرین بود. | ||
== | ==زكریا بن عبدالله== | ||
شیخ زکریا بن عبدالله ، از فقهای قرن یازدهم است که فقیه و شاعر بود. | شیخ زکریا بن عبدالله ، از فقهای قرن یازدهم است که فقیه و شاعر بود. | ||
== | ==سالم بن حمد البوسعیدی== | ||
والی شیخ سالم بن حمد بن سعید آل بوسائدی ، والی امام احمد بن سعید آل بوسیدی است که از علمای قرن دوازدهم بود. | والی شیخ سالم بن حمد بن سعید آل بوسائدی ، والی امام احمد بن سعید آل بوسیدی است که از علمای قرن دوازدهم بود. | ||
== | ==سالم بن خلف الریامِی== | ||
شیخ سالم بن خلف بن راشد بن سالم بن راشد بن سالم بن محمد بن سالم الریامی المقضاحی ، از فقهای قرن دوازدهم است ، وی تا ماه محرم 1029 هجری قمری زنده بود. | شیخ سالم بن خلف بن راشد بن سالم بن راشد بن سالم بن محمد بن سالم الریامی المقضاحی ، از فقهای قرن دوازدهم است ، وی تا ماه محرم 1029 هجری قمری زنده بود. | ||
== | ==سالم بن خمیس المحلیوی== | ||
وی شیخ ، دانشمند ، فقیه ، ولی ، سالم بن خمیس بن سالم بن نجاد بن موسی بن حسین بن حسین بن شوال ، الحسینی محللاوی است. وی در روزهای ایالت یائاریبا بزرگ شد. | وی شیخ ، دانشمند ، فقیه ، ولی ، سالم بن خمیس بن سالم بن نجاد بن موسی بن حسین بن حسین بن شوال ، الحسینی محللاوی است. وی در روزهای ایالت یائاریبا بزرگ شد. | ||
و در عصر امامان ، امام سیف بن سلطان ، تا سال 1121 ه.ق زندگی میکرد. از کتابهای وی می توان به "میوه های بیشه" و "محدودیت و اختصار" اشاره کرد. | و در عصر امامان ، امام سیف بن سلطان ، تا سال 1121 ه.ق زندگی میکرد. از کتابهای وی می توان به "میوه های بیشه" و "محدودیت و اختصار" اشاره کرد. | ||
== | ==سالم بن خمیس بن عمر العبری== | ||
شیخ ، دانشمند و فقیه ، والی ، سلیم بن خمیس بن عمر العبری ، از فقهای قرن دوازدهم بود یکی از کتاب های او کتاب "میوه های بوستان" است و او نشریه ای دارد که شامل بسیاری از مسائل فقهی است. | شیخ ، دانشمند و فقیه ، والی ، سلیم بن خمیس بن عمر العبری ، از فقهای قرن دوازدهم بود یکی از کتاب های او کتاب "میوه های بوستان" است و او نشریه ای دارد که شامل بسیاری از مسائل فقهی است. | ||
== | ==سالم بن راشد القصابی== | ||
شیخ الفقیه سلیم بن راشد بن سلیم بن ربیع القصابی پهلوی ، از علمای قرن دوازدهم بوده است از جمله کتاب های او کتاب "ادبیات جامع الخیرات فی الکیتاب" است. او در زمان امام احمد بن سعید آل بوسیدی درگذشت. | شیخ الفقیه سلیم بن راشد بن سلیم بن ربیع القصابی پهلوی ، از علمای قرن دوازدهم بوده است از جمله کتاب های او کتاب "ادبیات جامع الخیرات فی الکیتاب" است. او در زمان امام احمد بن سعید آل بوسیدی درگذشت. | ||
== | ==سالم بن راشد بن عبدالله الفارسی== | ||
شیخ الفقیه سلیم بن راشد بن راشد بن عبدالله بن مسعود الفارسی علائی. | شیخ الفقیه سلیم بن راشد بن راشد بن عبدالله بن مسعود الفارسی علائی. | ||
== | ==سالم بن راشد الفارسی== | ||
شیخ سالم بن راشد بن عمر بن عبدالله الفارسی الفنقاوی ، از دانشمندان قرن دوازدهم بوده است. | شیخ سالم بن راشد بن عمر بن عبدالله الفارسی الفنقاوی ، از دانشمندان قرن دوازدهم بوده است. | ||
== | ==سالم بن سعید بن علی الصائغی== | ||
شیخ سلیم بن سعید بن علی بن سالم بن عبدالله السیقی ، فقیه قرن دوازدهم است. | شیخ سلیم بن سعید بن علی بن سالم بن عبدالله السیقی ، فقیه قرن دوازدهم است. | ||
== | ==سالم بن سعید بن محمود القلهاتی== | ||
شیخ فقیه ، قاضی سالم بن سعید بن محمود بن ربیع القلحی ، از فقهای قرن یازدهم است. | شیخ فقیه ، قاضی سالم بن سعید بن محمود بن ربیع القلحی ، از فقهای قرن یازدهم است. | ||
== | ==سالم بن صالح بن سالم الندابی== | ||
شیخ ، دانشمند ، سالم بن صالح بن سالم النادبی ، از علمای نیمه اول قرن دوازدهم است. از جمله کتاب های او می توان به کتاب "مختارالمقتصار" و یک کتاب "مختصر در مورد تعهدات اولین میراث" اشاره کرد. | شیخ ، دانشمند ، سالم بن صالح بن سالم النادبی ، از علمای نیمه اول قرن دوازدهم است. از جمله کتاب های او می توان به کتاب "مختارالمقتصار" و یک کتاب "مختصر در مورد تعهدات اولین میراث" اشاره کرد. | ||
== | ==سالم بن عبدالله البوسعیدی== | ||
شیخ دانشمند ، فقیه سالم بن عبدالله بن خلف آل بوسائدی ، از علمای نیمه دوم قرن یازدهم در شهر آدم متولد شد. | شیخ دانشمند ، فقیه سالم بن عبدالله بن خلف آل بوسائدی ، از علمای نیمه دوم قرن یازدهم در شهر آدم متولد شد. | ||
== | ==سالم بن عبدالله النزوی== | ||
شیخ بزرگوار ، فقیه ، زاهد وارسته سلیم بن عبدالله بن راشد النازوی ، یکی از دانشمندان قرن دوازدهم است، که کتاب "خلاصة الآثار " تألیف نموده است. | شیخ بزرگوار ، فقیه ، زاهد وارسته سلیم بن عبدالله بن راشد النازوی ، یکی از دانشمندان قرن دوازدهم است، که کتاب "خلاصة الآثار " تألیف نموده است. | ||
== | ==سالم بن علی المحلیوی== | ||
شیخ فقیه ، والی ، سالم بن علی بن سلیم بن غنیم بن رجب بن غنیم بن مسعود بن حسین بن شوال الحسینی ، از فقهای قرن دوازدهم است. | شیخ فقیه ، والی ، سالم بن علی بن سلیم بن غنیم بن رجب بن غنیم بن مسعود بن حسین بن شوال الحسینی ، از فقهای قرن دوازدهم است. | ||
== | ==سالم بن عمر الرحبی== | ||
شیخ الثیقه ، فقیه ، والی ، سالم بن عمر بن راشد بن عمر الرحبی است که در قرن دوازدهم می زیسته است و تا سال 1142 هجری قمری ، زنده بود. | شیخ الثیقه ، فقیه ، والی ، سالم بن عمر بن راشد بن عمر الرحبی است که در قرن دوازدهم می زیسته است و تا سال 1142 هجری قمری ، زنده بود. | ||
== | ==سالم بن محمد الدرمكی== | ||
شیخ سالم بن محمد بن سالم الدارمکی الازکاوی ، فقیه و شاعر بود که در نیمه دوم قرن دوازد=هم تا اوایل قرن سیزدهم می زیسته است. که در سال 1224 هجری قمری درگذشت.[https://www.atheer.om/archives/6427/%D9%85%D9%86-%D8%A3%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%B9%D9%8F%D9%85%D8%A7%D9%86/ برگرفته شده از مقاله من أعلام وعلماء عُمان] | شیخ سالم بن محمد بن سالم الدارمکی الازکاوی ، فقیه و شاعر بود که در نیمه دوم قرن دوازد=هم تا اوایل قرن سیزدهم می زیسته است. که در سال 1224 هجری قمری درگذشت.[https://www.atheer.om/archives/6427/%D9%85%D9%86-%D8%A3%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%B9%D9%8F%D9%85%D8%A7%D9%86/ برگرفته شده از مقاله من أعلام وعلماء عُمان] | ||
== | ==أحمد الخلیلی== | ||
شیخ احمد الخلیلی (أحمد بن حمد بن سلیمان الخلیلی) | شیخ احمد الخلیلی (أحمد بن حمد بن سلیمان الخلیلی) | ||
مفتی اعظم سلطنت عمان، شیخ احمد الخلیلی صاحب کتاب برهان الحق، مفتی مکتب اباضیه، فقه اباضی | مفتی اعظم سلطنت عمان، شیخ احمد الخلیلی صاحب کتاب برهان الحق، مفتی مکتب اباضیه، فقه اباضی | ||
خط ۳۷۸: | خط ۳۷۸: | ||
===قوای سیاسی=== | ===قوای سیاسی=== | ||
==فرهنگ== | ==فرهنگ== | ||
===آئین و رسوم=== | |||
===هنرها=== | ===هنرها=== |