confirmed
۸٬۰۹۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
أئمه جمع امام و امام در اطلاقات فقها در دو مفهوم عام و خاص به کار رفته است. | أئمه جمع امام و امام در اطلاقات فقها در دو مفهوم عام و خاص به کار رفته است. | ||
==مفهوم عام امام== | |||
امام در مفهوم عام، عبارت است از حاکم و ولی مسلمانان (ولایت فقیه)، امام جماعت و امام جمعه. | امام در مفهوم عام، عبارت است از حاکم و ولی مسلمانان (ولایت فقیه)، امام جماعت و امام جمعه. | ||
امام به این مفهوم، یا به صورت اضافه به کار می‌رود مانند امام جماعت و امام مسلمانان، و یا با قرینه و چنانچه بدون اضافه و قرینه به کار رود، مراد، معنای خاص آن می‌باشد. که موضوع این مقاله است و از آن به «امام عادل» یا «امام عدل» نیز تعبیر شده است. [۱] [۲] | امام به این مفهوم، یا به صورت اضافه به کار می‌رود مانند امام جماعت و امام مسلمانان، و یا با قرینه و چنانچه بدون اضافه و قرینه به کار رود، مراد، معنای خاص آن می‌باشد. که موضوع این مقاله است و از آن به «امام عادل» یا «امام عدل» نیز تعبیر شده است. [۱] [۲] | ||
==مفهوم خاص امام== | |||
امام در مفهوم خاص بر انبیا و جانشینان آنان اطلاق می شود که از جانب خداوند متعال دارای منصب والای امامت و ولایت هستند. | امام در مفهوم خاص بر انبیا و جانشینان آنان اطلاق می شود که از جانب خداوند متعال دارای منصب والای امامت و ولایت هستند. | ||
امام به این معنا، دارای ولایت مطلقه در امور دین و دنیا و معصوم از گناه و مصون از هر گونه لغزش، اشتباه و فراموشی و حجتبر خلق و خلیفه خداوند در زمین است. [۳] [۴] | امام به این معنا، دارای ولایت مطلقه در امور دین و دنیا و معصوم از گناه و مصون از هر گونه لغزش، اشتباه و فراموشی و حجتبر خلق و خلیفه خداوند در زمین است. [۳] [۴] | ||
| خط ۲۱: | خط ۱۹: | ||
=تعداد و اسامی امامان= | =تعداد و اسامی امامان= | ||
شمار امامان معصوم علیهم السلام در شریعت اسلام دوازده نفر است [۵] [۶] که عبارتند از: | شمار امامان معصوم علیهم السلام در شریعت اسلام دوازده نفر است [۵] [۶] که عبارتند از: | ||
۱) ابو الحسن، علی بن ابی طالب، امیر مؤمنان. | ۱) ابو الحسن، علی بن ابی طالب، امیر مؤمنان. | ||
۲) ابو محمد، حسن بن علی، المجتبی. | ۲) ابو محمد، حسن بن علی، المجتبی. | ||
۳) ابو عبد الله، حسین بن علی، سید الشهدا. | ۳) ابو عبد الله، حسین بن علی، سید الشهدا. | ||
۴) ابو محمد، علی بن حسین، زین العابدین. | ۴) ابو محمد، علی بن حسین، زین العابدین. | ||
۵) ابو جعفر، محمد بن علی، باقر العلوم. | ۵) ابو جعفر، محمد بن علی، باقر العلوم. | ||
۶) ابو عبد الله، جعفر بن محمد، الصادق. | ۶) ابو عبد الله، جعفر بن محمد، الصادق. | ||
۷) ابو الحسن، موسی بن جعفر، الکاظم. | ۷) ابو الحسن، موسی بن جعفر، الکاظم. | ||
۸) ابو الحسن، علی بن موسی، الرضا. | ۸) ابو الحسن، علی بن موسی، الرضا. | ||
۹) ابو جعفر، محمد بن علی، التقی الجواد. | ۹) ابو جعفر، محمد بن علی، التقی الجواد. | ||
۱۰) ابو الحسن، علی بن محمد، الهادی. | ۱۰) ابو الحسن، علی بن محمد، الهادی. | ||
۱۱) ابو محمد، حسن بن علی، العسکری. | ۱۱) ابو محمد، حسن بن علی، العسکری. | ||
۱۲) امام مهدی منتظر، حجة بن الحسن علیهم السلام. | ۱۲) امام مهدی منتظر، حجة بن الحسن علیهم السلام. | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۹: | ||
=احترام اسامی امامان و مشاهد مشرفه= | =احترام اسامی امامان و مشاهد مشرفه= | ||
آیات و روایات بسیاری بر عظمت و جلالت اهل بیت (علیهم‌السلام) تصریح دارد و فقها بر اساس آن فروعی را در باب های مختلف ذکر کرده اند، از قبیل: | آیات و روایات بسیاری بر عظمت و جلالت اهل بیت (علیهم‌السلام) تصریح دارد و فقها بر اساس آن فروعی را در باب های مختلف ذکر کرده اند، از قبیل: | ||
۱. حرمت مس اسامی امامان بدون طهارت به قول مشهور. [۱۳] [۱۴] | ۱. حرمت مس اسامی امامان بدون طهارت به قول مشهور. [۱۳] [۱۴] | ||
۲. کراهت استنجاء (به قول مشهور) با دستی که در آن انگشتری مزین به نام أئمه باشد؛ در صورتی که نجس نشود و گر نه حرام است. [۱۵] | ۲. کراهت استنجاء (به قول مشهور) با دستی که در آن انگشتری مزین به نام أئمه باشد؛ در صورتی که نجس نشود و گر نه حرام است. [۱۵] | ||
۳. الحاق مشاهد مشرفه به مساجد در حرمت دخول جُنُب [۱۶] و نجس کردن آن‌ها و وجوب فوری ازاله نجاست از آن‌ها [۱۷] و نیز فضیلت نماز گزاردن در آن‌ها، بلکه افضل بودن نماز در آن‌ها از مساجد. [۱۸] [۱۹] [۲۰] | ۳. الحاق مشاهد مشرفه به مساجد در حرمت دخول جُنُب [۱۶] و نجس کردن آن‌ها و وجوب فوری ازاله نجاست از آن‌ها [۱۷] و نیز فضیلت نماز گزاردن در آن‌ها، بلکه افضل بودن نماز در آن‌ها از مساجد. [۱۸] [۱۹] [۲۰] | ||
۴. کراهت تقدم بر قبور امامان در نماز بنابر قول منسوب به مشهور، بلکه کراهت تساوی با قبر بنابر قول برخی. قول مقابل، حرمت تقدم یا مساوات است. [۲۱] [۲۲] [۲۳] | ۴. کراهت تقدم بر قبور امامان در نماز بنابر قول منسوب به مشهور، بلکه کراهت تساوی با قبر بنابر قول برخی. قول مقابل، حرمت تقدم یا مساوات است. [۲۱] [۲۲] [۲۳] | ||
=گرامی داشت یاد و نام امامان= | =گرامی داشت یاد و نام امامان= | ||
آباد کردن مشاهد أئمه با ساختن، تعمیر و تجدید بنای آن‌ها [۲۴] [۲۵] [۲۶] و ذکر و نشر فضائل ایشان مستحب است. [۲۷] | آباد کردن مشاهد أئمه با ساختن، تعمیر و تجدید بنای آن‌ها [۲۴] [۲۵] [۲۶] و ذکر و نشر فضائل ایشان مستحب است. [۲۷] | ||
زیارت قبور امامان و حزن و اندوه و گریستن بر مصائب وارد بر ایشان به ویژه مصائب ابا عبد الله الحسین (علیه‌السلام) مستحب است. [۲۸] [۲۹] | زیارت قبور امامان و حزن و اندوه و گریستن بر مصائب وارد بر ایشان به ویژه مصائب ابا عبد الله الحسین (علیه‌السلام) مستحب است. [۲۸] [۲۹] | ||
آداب ویژه‌ای برای زیارت قبور امامان وارد شده که رعایت آن‌ها برای زائر مستحب است. [۳۰] | آداب ویژه‌ای برای زیارت قبور امامان وارد شده که رعایت آن‌ها برای زائر مستحب است. [۳۰] | ||
فقها در باب حج، بابی با عنوان «باب المزار» برای بیان این موضوع اختصاص داده اند. برخی نیز کتاب مستقلی در این خصوص نوشته اند، مانند «کامل الزیارات» نگاشته ابو القاسم جعفر بن محمد بن قولویه قمی و «المزار» نگاشته ابو عبدالله محمد بن مکی معروف به شهید اول. | فقها در باب حج، بابی با عنوان «باب المزار» برای بیان این موضوع اختصاص داده اند. برخی نیز کتاب مستقلی در این خصوص نوشته اند، مانند «کامل الزیارات» نگاشته ابو القاسم جعفر بن محمد بن قولویه قمی و «المزار» نگاشته ابو عبدالله محمد بن مکی معروف به شهید اول. | ||
=توسل و تبرک= | =توسل و تبرک= | ||
توسل به أئمه (علیهم‌السلام) به نص آیه شریفه «وَ ابتَغُوا اِلَیهِ الوَسِیلَةَ» [۳۱] که به درخواست وسیله برای توجه به سوی خداوند امر شده است، امری راجح و مطلوب است. | توسل به أئمه (علیهم‌السلام) به نص آیه شریفه «وَ ابتَغُوا اِلَیهِ الوَسِیلَةَ» [۳۱] که به درخواست وسیله برای توجه به سوی خداوند امر شده است، امری راجح و مطلوب است. | ||
تبرک به ایشان نیز که از مقربان درگاه الهی و از هر نوع پلیدی پاک هستند، امری محبوب و پسندیده است. | تبرک به ایشان نیز که از مقربان درگاه الهی و از هر نوع پلیدی پاک هستند، امری محبوب و پسندیده است. | ||
در فقه به مواردی از تبرک اشاره شده است؛ از جمله: | در فقه به مواردی از تبرک اشاره شده است؛ از جمله: | ||
۱. استحباب تبرک جستن به مشاهد مشرفه امامان. [۳۲] | ۱. استحباب تبرک جستن به مشاهد مشرفه امامان. [۳۲] | ||
۲. استحباب تبرک جستن به نام های امامان با نوشتن آن‌ها بر کفن و جریدتین [۳۳] [۳۴] و نام‌گذاری فرزندان به نام آنان. [۳۵] | ۲. استحباب تبرک جستن به نام های امامان با نوشتن آن‌ها بر کفن و جریدتین [۳۳] [۳۴] و نام‌گذاری فرزندان به نام آنان. [۳۵] | ||
۳. استحباب نقل جنازه به مشاهد مشرفه به جهت تبرک. [۳۶] | ۳. استحباب نقل جنازه به مشاهد مشرفه به جهت تبرک. [۳۶] | ||
۴. استحباب تبرک جستن به تربت امام حسین (علیه‌السلام). [۳۷] | ۴. استحباب تبرک جستن به تربت امام حسین (علیه‌السلام). [۳۷] | ||