زمخشری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
ابوالقاسم محمود بن عمر بن محمد بن عمر خوارزمی زمخشری ملقب به جارالله، مفسر، محدث و ادیب برجسته قرن پنجم و ششم هجری قمری (م: 528هـ. ق) است. وی درحالی که یک پای خود را از دست داده بود، به [[مکه]] رفت و مدتی را در جوار حرم الهی ساکن گردید؛ به همین سبب به "جارالله" موسوم شد. علی اکبر دهخدا می نویسد: وی در ابتدا به پیروی از استاد خویش ابونصر اصفهانی، به طریقه [[معتزله]] گرایید؛ ولی در اواخر عمر [[شیعه]] گردید. از وی کتاب‌های زیادی به جای مانده که [[اساس الاقتباس]] از آن جمله است. وی در منطقه جرجانیه که در آن زمان از توابع [[خوارزم]] به حساب می آمد فوت کرده و در همان جا مدفون گردید.<ref> لغت نامه دهخدا، علی اکبر دهخدا / مقدمه تفسیر کشاف</ref>
ابوالقاسم محمود بن عمر بن محمد بن عمر خوارزمی زمخشری ملقب به جارالله، مفسر، محدث و ادیب برجسته قرن پنجم و ششم هجری قمری (م: 528 هـ. ق) است.  
«[[الكشاف في تفسير قرآن]]» يكي از معروف‌ترين و متقن‌ترين تفاسير است كه از نظر نكات ادبي و بلاغتي در ميان همه تفاسير ممتاز است.
شهيد مطهري در كتاب خدمات متقابل اسلام و ايران درباره اين كتاب نوشته است، گستردگي اطلاعات زمخشري، دقت و موشكافي او در مسائل كلامي باعث شده كه اين كتاب در ميان آثار تفسيري از جايگاه بلندي برخوردار باشد.


به نوشته [[مطهري]]، تفسير كشّاف در دنياي [[اسلام]] به سبب موضع‌گيري‌هاي اعتقادي، كلامي و بررسي جنبه‌هاي بلاغي [[قرآن كريم]] در فرهنگ قرآني و نگارش‌هاي تفسيري، رنسانسي ايجاد كرد و عده زيادي در آن حيطه به پژوهش پرداختند.
==زندگینامه==
زمخشری سال 467 هجری در [[خوارزم]] به دنیا آمد و چند بار در طول حیاتش به سفر مکه رفت. وی در بسیاری از شهرهای آن زمان از جمله خوارزم، [[بخارا]]، [[مرو]]، [[عراق]] و [[مکه]] از ادیبان و محدثان استفاده‌های علمی کرد.


گفته مي‌شود: محمود بن عمر بن محمد زمخشري اين [[تفسير]] را در مدت دو سال و سه ماه در كنار خانه خدا نوشته است. زمخشري سال‌ها مجاور بيت‌الله بود و به همين دليل به «جارالله» معروف شده است.
زمخشری در یکی از مسافرت‌های علمی زمستانی خود در خوارزم، یک پای خود را از دست داد و پس از این واقعه از پای چوبی کمک می‌گرفت با این حال باز هم مسافرت‌های طولانی می‌کرد؛ درحالی که یک پای خود را از دست داده بود، به [[مکه]] رفت و مدتی را در جوار حرم الهی ساکن گردید؛ به همین سبب به "[[جارالله]]" موسوم شد.  


«تفسير كشّاف» در رده‌بندي تفاسير در رديف تفاسيري است كه به «[[تفسير به رأي]]» مشهور هستند.
علی اکبر دهخدا می‌نویسد: وی در ابتدا به پیروی از استاد خویش ابونصر اصفهانی، به طریقه [[معتزله]] گرایید؛ ولی در اواخر عمر [[شیعه]] گردید.  


زمخشري سال 467 هجري در خوارزم به دنيا آمد و چند بار در طول حياتش به سفر مكه رفت. وي در بسياري از شهرهاي آن زمان از جمله خوارزم، بخارا، مرو، عراق و مكه از اديبان و محدثان استفاده‌هاي علمي كرد.
==آثار==
از وی کتاب‌های زیادی به جای مانده که [[اساس الاقتباس]] از آن جمله است. دیگر کتاب او «[[الکشاف فی تفسیر قرآن]]» یکی از معروف‌ترین و متقن‌ترین تفاسیر است که از نظر نکات ادبی و بلاغتی در میان همه تفاسیر ممتاز است.


زمخشري در يكي از مسافرت‌هاي علمي زمستاني خود در خوارزم، يك پاي خود را از دست داد و پس از اين واقعه از پاي چوبي كمك مي‏گرفت با اين حال باز هم مسافرت‌هاي طولاني مي‌كرد.
«[[تفسیر کشّاف]]» در رده‌بندی تفاسیر در ردیف تفاسیری است که به «[[تفسیر به رأی]]» مشهور هستند.


برخي از مورخان گفته‌اند: زمخشري بيش از 150 اثر تأليف كرده كه 120 اثر از آن‌ها به جا مانده است.
[[شهید مطهری]] در کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران درباره این کتاب نوشته است، گستردگی اطلاعات زمخشری، دقت و موشکافی او در مسائل کلامی باعث شده که این کتاب در میان آثار تفسیری از جایگاه بلندی برخوردار باشد.


بعد از نگارش «الكشّاف في تفسير قرآن» اين اثر، تأثير غير قابل انكاري در علم تفسير بر جاي گذاشت. علاوه بر اين محمد قزويني، مصحح ديوان حافظ از تأثير حافظ شيرازي از كتاب «الكشّاف في تفسير قرآن» سخن گفته است.<ref>[https://hajj.ir/fa/29305 «تفسیر کشّاف»] زمخشری بعد از 9 قرن به فارسی ترجمه شد</ref>
به نوشته [[مطهری]]، تفسیر کشّاف در دنیای [[اسلام]] به سبب موضع‌گیری‌های اعتقادی، کلامی و بررسی جنبه‌های بلاغی [[قرآن کریم]] در فرهنگ قرآنی و نگارش‌های تفسیری، رنسانسی ایجاد کرد و عده زیادی در آن حیطه به پژوهش پرداختند.


به نوشته محمد قزويني، كمتر كسي توانسته مانند حافظ، لطايف حكمي را با نكات قرآني در هم آميزد و تلميحات و اشارات قرآني را به كار برد.
گفته می‌شود: محمود بن عمر بن محمد زمخشری این [[تفسیر]] را در مدت دو سال و سه ماه در کنار خانه خدا نوشته است.


حافظ در بيتي گفته است «بخواه دفتر اشعار و راه صحرا گير ـ چه جاي مدرسه و بحث كشف كشاف است». محمد قزويني در تعليقات خود بر ديوان حافظ نوشته است نام اصلي اين كتاب «الكشف عن مشكلات الكشّاف» است كه شرحي است بر تفسير كشاف زمخشري.
برخی از مورخان گفته‌اند: زمخشری بیش از 150 اثر تألیف کرده که 120 اثر از آن‌ها به جا مانده است.
 
بعد از نگارش «الکشّاف فی تفسیر قرآن» این اثر، تأثیر غیر قابل انکاری در علم تفسیر بر جای گذاشت. علاوه بر این محمد قزوینی، مصحح دیوان حافظ از تأثیر حافظ شیرازی از کتاب «الکشّاف فی تفسیر قرآن» سخن گفته است.<ref>[https://hajj.ir/fa/29305 «تفسیر کشّاف»] زمخشری بعد از 9 قرن به فارسی ترجمه شد</ref>
 
به نوشته محمد قزوینی، کمتر کسی توانسته مانند حافظ، لطایف حکمی را با نکات قرآنی در هم آمیزد و تلمیحات و اشارات قرآنی را به کار برد.
 
[[حافظ شیرازی]] در بیتی گفته است «بخواه دفتر اشعار و راه صحرا گیر ـ چه جای مدرسه و بحث کشف کشاف است». محمد قزوینی در تعلیقات خود بر دیوان حافظ نوشته است نام اصلی این کتاب «الکشف عن مشکلات الکشّاف» است که شرحی است بر تفسیر کشاف زمخشری.
 
==مدفن==
وی در منطقه جرجانیه که در آن زمان از توابع [[خوارزم]] به حساب می‌آمد فوت کرد و در همان جا مدفون گردید.<ref> لغت نامه دهخدا، علی اکبر دهخدا / مقدمه تفسیر کشاف</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۲۵: خط ۳۴:


[[رده: مفسران قرآن]]
[[رده: مفسران قرآن]]
[[رده:ادیبان جهان اسلام]]
[[رده: ادیبان جهان اسلام]]

نسخهٔ ‏۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۵۴

ابوالقاسم محمود بن عمر بن محمد بن عمر خوارزمی زمخشری ملقب به جارالله، مفسر، محدث و ادیب برجسته قرن پنجم و ششم هجری قمری (م: 528 هـ. ق) است.

زندگینامه

زمخشری سال 467 هجری در خوارزم به دنیا آمد و چند بار در طول حیاتش به سفر مکه رفت. وی در بسیاری از شهرهای آن زمان از جمله خوارزم، بخارا، مرو، عراق و مکه از ادیبان و محدثان استفاده‌های علمی کرد.

زمخشری در یکی از مسافرت‌های علمی زمستانی خود در خوارزم، یک پای خود را از دست داد و پس از این واقعه از پای چوبی کمک می‌گرفت با این حال باز هم مسافرت‌های طولانی می‌کرد؛ درحالی که یک پای خود را از دست داده بود، به مکه رفت و مدتی را در جوار حرم الهی ساکن گردید؛ به همین سبب به "جارالله" موسوم شد.

علی اکبر دهخدا می‌نویسد: وی در ابتدا به پیروی از استاد خویش ابونصر اصفهانی، به طریقه معتزله گرایید؛ ولی در اواخر عمر شیعه گردید.

آثار

از وی کتاب‌های زیادی به جای مانده که اساس الاقتباس از آن جمله است. دیگر کتاب او «الکشاف فی تفسیر قرآن» یکی از معروف‌ترین و متقن‌ترین تفاسیر است که از نظر نکات ادبی و بلاغتی در میان همه تفاسیر ممتاز است.

«تفسیر کشّاف» در رده‌بندی تفاسیر در ردیف تفاسیری است که به «تفسیر به رأی» مشهور هستند.

شهید مطهری در کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران درباره این کتاب نوشته است، گستردگی اطلاعات زمخشری، دقت و موشکافی او در مسائل کلامی باعث شده که این کتاب در میان آثار تفسیری از جایگاه بلندی برخوردار باشد.

به نوشته مطهری، تفسیر کشّاف در دنیای اسلام به سبب موضع‌گیری‌های اعتقادی، کلامی و بررسی جنبه‌های بلاغی قرآن کریم در فرهنگ قرآنی و نگارش‌های تفسیری، رنسانسی ایجاد کرد و عده زیادی در آن حیطه به پژوهش پرداختند.

گفته می‌شود: محمود بن عمر بن محمد زمخشری این تفسیر را در مدت دو سال و سه ماه در کنار خانه خدا نوشته است.

برخی از مورخان گفته‌اند: زمخشری بیش از 150 اثر تألیف کرده که 120 اثر از آن‌ها به جا مانده است.

بعد از نگارش «الکشّاف فی تفسیر قرآن» این اثر، تأثیر غیر قابل انکاری در علم تفسیر بر جای گذاشت. علاوه بر این محمد قزوینی، مصحح دیوان حافظ از تأثیر حافظ شیرازی از کتاب «الکشّاف فی تفسیر قرآن» سخن گفته است.[۱]

به نوشته محمد قزوینی، کمتر کسی توانسته مانند حافظ، لطایف حکمی را با نکات قرآنی در هم آمیزد و تلمیحات و اشارات قرآنی را به کار برد.

حافظ شیرازی در بیتی گفته است «بخواه دفتر اشعار و راه صحرا گیر ـ چه جای مدرسه و بحث کشف کشاف است». محمد قزوینی در تعلیقات خود بر دیوان حافظ نوشته است نام اصلی این کتاب «الکشف عن مشکلات الکشّاف» است که شرحی است بر تفسیر کشاف زمخشری.

مدفن

وی در منطقه جرجانیه که در آن زمان از توابع خوارزم به حساب می‌آمد فوت کرد و در همان جا مدفون گردید.[۲]

پانویس

  1. «تفسیر کشّاف» زمخشری بعد از 9 قرن به فارسی ترجمه شد
  2. لغت نامه دهخدا، علی اکبر دهخدا / مقدمه تفسیر کشاف