ثوریه

«ثوریه» مذهبی فقهی است که شامل پیروان ابو عبد اللّه سفیان بن سعید ثورى کوفى می شود.

وجه تسمیه

سفیان بن سیعد را از آن جهت ثوری می خوانند که یکى از اجداد او ثور بن عبد منات نام داشت.

زندگی نامه

ثوری در سال 96 در کوفه متولد شد و در همان جا علم حدیث را آموخت. او مردى زاهد و بى ‏اعتناى به خلفا و درباریان بود بنا بر این مورد تعقیب دو خلیفه عباسى منصور و مهدى قرار گرفت و ناچار به ترک وطن شد و مدتى در یمن و حجاز و در مکه بسر برد. در آن شهر بر وى سخت گرفتند و به بصره رفته و در آن شهر ساکن شد. وی سر انجام در شعبان سال 161 هجرى و در 64 سالگی درگذشت و در همان جا به خاک سپرده شد.

آرای فقهی و کلامی سفیان ثوری

ثوری در فقه از پیروان اهل حدیث بود و از ثقات آن طایفه به شمار مى ‏رفت. بعضى او را برتر از مالک بن انس دانسته ‏اند. ابن ندیم از بعضى از مؤلفات او یاد کرده که از جمله آن ها «الجامع الکبیر و الجامع الصغیر» و «کتاب الفرائض» و دو رساله دیگر است. وى تفسیرى بر قرآن نوشته است که ابو اسحاق ثعلبى به آن استشهاد کرده است. امّا در علم کلام سفیان ثوری از «صفاتیه» بود و صفاتى را که براى خداوند در قرآن کریم آمده از خصائص ذات او مى‏ دانست. او در روایات فقهى غالبا به رویه شیخین استناد مى ‏کرد. وى ترجیح مى ‏داد که بسمله را با بانگى خفیف تلاوت کند و جهاد را تا روز قیامت باقى و واجب مى ‏دانست. وى مى ‏گفت یک مسلمان بایداز اولو الامر اطاعت نماید، خواه متّصف به عدل باشد یا جور. با این حال او به شیعه تمایل داشت و به قول صاحب کتاب «طبقات الحفاظ» امام جعفر صادق (ع) یکى از شیوخ او بود. البته بعضى گفته‏ اند که او زیدى مذهب بود و چون مردى زاهد و گوشه‏ گیر بود صوفیه او را از پیشوایان پیشین خود شمرده‏ اند. چنان که شیخ فرید الدین عطّار نیشابورى در کتاب «تذکرة الاولیاء» او را از بزرگان صوفیه دانسته است.