بلخ: تفاوت میان نسخه‌ها

بلخ (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۵۶

۳٬۰۱۷ بایت اضافه‌شده ، ‏۳ اکتبر ۲۰۲۱

بدون خلاصۀ ویرایش

Negahban

confirmed

۸٬۱۴۶

ویرایش

@@ خط ۱۷۵: / خط ۱۷۵: @@
 پیمان روس ـ انگلیس در ۱۲۹۰/ ۱۸۷۳، الحاق نهایی بلخ به سرزمین افغان را تسریع کرد و آمودریا به عنوان مرز میان مناطق نفوذ دو کشور تثبیت شد.
+۱۳.۲ - بلخ در دستان مغولان
+بلخ پس از تسلیم به چنگیزخان در ۶۱۷ به حکومت مغول تعلق گرفت و همراه با باکتریا قسمت جنوبیِ خانات جغتای را تشکیل داد. ویرانی ناشی از فتوحات مغولان بسیار شدید بود [۴۹] هرچند، از آن‌جا که بلخ در قرن هشتم تا حدی رونق خود را باز یافت، گاهی فرضیه‌های گوناگون درباره نتایج درازمدت این ویرانی مورد تردید قرار می‌گیرد.
+۱۳.۳ - کشمکش بر سر قدرت
+بلخ تا سده دوازدهم تیول با ارزشی در نظام ارضی حکومت‌های گوناگون خاندان چنگیزی بود، ازین‌رو دوره طولانی کشمکش بر سر جانشینی و به دست گرفتن حق حاکمیت واقعی یا صوری این تیول آغاز شد. به این ترتیب، امیرانِ مغولِ خانات جغتای گاه مستقیم و گاه به واسطه حکومت‌های محلی، مانند مَلِک‌های آل کَرت هرات، با یکدیگر به رقابت و نزاع برمی‌خاستند.
+تغییرات در محدوده حکومت‌ها که با تشکیل حکومت تیمور به وجود آمد، آغاز دوران طولانی ثبات بلخ بود؛ هرچند این دوران با ویران شدن شهر در پی نبرد بلخ در ۷۷۱ شروع شده بود.
+۱۳.۴ - حکومت سلطان حسین بایقرا
+بلخ پس از بیست سال نبرد داخلی، به سلطان حسین بایقرا، حاکم خراسان (حکومت: ۸۷۲ ـ۹۱۱)، تعلق گرفت. سلطان حسین در نبرد با ازبک‌ها کشته شد و ازبک‌ها پس از حکومت کوتاه دو تن از پسران او، نهایتاً پیروز و برای همیشه در این ناحیه تا مرزهای هندوکش مستقر شدند.
+۱۳.۵ - دوره تیموریان و توسعه بلخ
+دوره تیمور و جانشینان او، دورانی مساعد برای توسعه زندگی شهری شناخته شده است. [۵۰]
+دوره ازبک‌ها سه سده ادامه یافت که طولانی‌ترین دوره پس از مغول در تاریخ بلخ بود. استقرار ازبک‌ها در بلخ در فعالیت‌های شهری بوضوح انعکاس یافت [۵۱] و موجب شد که بلخ در میان شهرهای مهم آن‌ها مقام سوم یا چهارم را بیابد. گزارش‌های متعددی از شیبانیان و جانیان بلخ نوشته شده است و بسیاری از مؤلفان آن دوره از این مرکز قدرت برخاسته یا ساکن آن‌جا بوده‌اند (احمداُف، ص ۳ـ۱۴) [۵۲] بلخ در مقایسه با بخارا در قرن یازدهم بهتر و آبادتر بود.