نسخهٔ ‏۳ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۴۷

مقبره ابوبکر بن سالم در عینات

نام	أبو بکر بن سالم بن عبد الله بن عبد الرحمن
نام‎های دیگر	ابوبکر بن سالم
درگذشت	992ق

ابوبکر بن سالم (919 - 992 ق) عالم دینی و مصلح اجتماعی و سیاسی با نفوذ و اعتبار زیاد در محافل اجتماعی حضرمی بود ^[۱]. وی دارای ریاست علمی و دینی در شهر خودش عینات بود و هر جا که می رفت جمعیت به دور او حلقه می زدند. وی جد اعلای خاندان شیخ ابوبکر بن سالم که از علویان هستند بود^[۲].

نسب

أبو بکر بن سالم بن عبد الله بن عبد الرحمن بن عبد الله بن عبد الرحمن السقاف بن محمد مولى الدویلة بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین السبط بن علی بن أبی طالب، وعلی زوج فاطمة بنت محمد صلى الله علیه وسلم. نسب او با 25 واسطه به پیامبر اکرم(ص) منتهی می شود.

تولد و تربیت

وی در شهر تریم در منطقه حضرموت در روز شنبه سیزدهم جمادی الاول در سال 919 هجری قمری متولد شد و مادرش طلحه بنت عقیل بن احمد بن ابی بکر السکران است. او در تریم بزرگ شد، سپس به همراه پدرش به روستای اللسک روستایی که اکنون نیز وجود دارد نقل مکان کرد در آنجا از محضر اساتیدی چند بهره‌مند شد. سپس در سال 946 هجری قمری در شهر عینات در شرق تریم ساکن شد و مسجد خود را در آنجا تأسیس کرد و تا زمان مرگ امامت آنجا را بر عهده داشت^[۳].

اساتید

او از محضر اساتید متعددی بهره برد که عبارتند از:

أحمد بن عبد الرحمن السکران

عمر بن محمد باشیبان

عبد الله بن محمد باقشیر

عمر بن عبد الله بامخرمة

أحمد بن علوی باجحدب

محمد بن محمد البکری

معروف بن عبد الله باجمّال^[۴].

فعالیت های اصلاح گرایانه

ابوبکر بن سالم پس از درگذشت استادش تنها رهبر مذهبی و ریاست صوفیان در حضرموت شد و به واسطه موقعیت و مرکز خود با استفاده از نفوذ خود بزرگترین رهبر مذهبی شد که دارای زندگی اجتماعی و سیاسی موثری شد. از جمله فعلیت های اصلاحی او می توان به حل اختلاف بسیاری از روسای قبایل که با هم منازعه داشتند، امرا و سلاطینی که از او می خواستند بین آنان میانجی‌گری کند و همچنین از علما، بزرگان و اهل تصوف نیز بسیار به او مراجعه می کردند. و از آنجا که عینات در آن زمان خود یک منطقه نظامی بود او توانست با قدرت مدیریت خود آن منطقه را از بحران دور نگه دارد. شهرت او در تمام کشورهای عربی و دیگر شهرهای مثل فاس در مغرب دور گسترش یافت. دانشمندان، شاهزادگان نویسندگان و شاعران در نوشته ها و اشعار خود از وی تمجید کرده اند.

شاگردان

شاگردان بسیاری از کرسی تدریس وی بهرمند و فارغ التحصیل شده اند و به همین دلیل از علمای بنام شده اند که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

أحمد بن محمد الحبشی

عبد الرحمن بن محمد الجفری

عبد الرحمن بن أحمد البیض

یوسف بن عابد الحسنی

محمد بن علوی صاحب المقیروبات

عبد الرحمن بن محمد السکران

عبد الرحمن بن عقیل العطاس

عمر بن عیسى بارکوة

أحمد بن صالح الشریف

حسن بن أحمد باشعیب

محمد بن عبد الرحمن باوزیر

محمد بن عمر الخطیب

عبد الله بن أحمد الخطیب

محمد سراج الدین باجمّال

أحمد بن سهل الیتیم

عمر بن إبراهیم الحبانی

عبید بن عبد الملک بانافع^[۵]

آثار

او دیوانی منظوم داشته ولی اکثر آثارش به شکل و نثری لطیف در بیان لطائف است. علوم دینی و شرعی و بیان حقائق طریقتی از دیگر موضوعات تالیفات اوست که از آن میان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

«فتح باب المواهب وبغیة مطلب الطالب»

«معارج التوحید»

«معراج الأرواح إلى المنهج الوضاح»

«مفتاح السرائر وکنز الذخائر»

فرزندان

او چهار دختر به نام های: فاطمة، عائشة، علویة و طلحة. و سیزده پسر به نام های: عبد الرحمن، جعفر، عبد الله الأکبر و سالم که نسل همگی آنان ادامه نیافته است. ولی او از فرزندانش با نام های الحسین، الحامد، عمر المحضار، حسن، أحمد، صالح، علی، شیخان و عبد الله الأصغر نسلش ادامه یافت که آنها را به نام آل شیخ ابوبکر بن سالم می شناسند. سپس این خانواده به شاخه های متعددی تقسیم شد که هریک را با نام و نسب اجداد خود می شناختند که عبارتند از:آل الحسین، آل الحامد، آل حیدر، آل شیخان، آل المحضار، آل الهدار، آل بن ناصر، آل بن جندان، آل بوفطیم، آل الحیید و... .

وفات

وی در شب یکشنبه 27 ذی الحجه 992 هجری قمری در عینات درگذشت و در همآنجا به خاک سپرده شد و گنبدی بلند بر فراز قبر وی برای زیارت کنندگانش از همه کشورها ساخته شد^[۶].

پانویس

↑ الزرکلي, خير الدين (2002). الجزء الثاني. بيروت، لبنان: دار العلم للملايين. صفحة 64
↑ القضماني, محمد ياسر (2014). السادة آل باعلوي وغيض من فيض أقوالهم الشريفة وأحوالهم المنيفة. دمشق، سوريا: دار نور الصباح. صفحة 109
↑ السقاف, عبد الرحمن بن عبيد الله (1425 هـ). إدام القوت في ذکر بلدان حضرموت. بيروت، لبنان: دار المنهاج. صفحة 975
↑ الشلي, محمد بن أبي بکر (1402 هـ). المشرع الروي في مناقب السادة الکرام آل أبي علوي (PDF). الجزء الثاني (الطبعة الثانية). صفحة 58
↑ الکاف, عمر بن علوي (1423 هـ). خلاصة الخبر عن بعض أعيان القرنين العاشر والحادي عشر. دار المنهاج. صفحة 79
↑ أبو بکر بن سالم

[1] الزرکلي, خير الدين (2002). الجزء الثاني. بيروت، لبنان: دار العلم للملايين. صفحة 64

[2] القضماني, محمد ياسر (2014). السادة آل باعلوي وغيض من فيض أقوالهم الشريفة وأحوالهم المنيفة. دمشق، سوريا: دار نور الصباح. صفحة 109

[3] السقاف, عبد الرحمن بن عبيد الله (1425 هـ). إدام القوت في ذکر بلدان حضرموت. بيروت، لبنان: دار المنهاج. صفحة 975

[4] الشلي, محمد بن أبي بکر (1402 هـ). المشرع الروي في مناقب السادة الکرام آل أبي علوي (PDF). الجزء الثاني (الطبعة الثانية). صفحة 58

[5] الکاف, عمر بن علوي (1423 هـ). خلاصة الخبر عن بعض أعيان القرنين العاشر والحادي عشر. دار المنهاج. صفحة 79

[6] أبو بکر بن سالم

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۱۳: / خط ۱۳: @@
 '''ابوبکر بن سالم''' (919 - 992 ق) عالم دینی و مصلح اجتماعی و سیاسی با نفوذ و اعتبار زیاد در محافل اجتماعی حضرمی بود <ref>الزرکلي, خير الدين (2002). الجزء الثاني. بيروت، لبنان: دار العلم للملايين. صفحة 64</ref>.
-وی دارای ریاست علمی و دینی در شهر خودش عینات بود و هر جا که می رفت جمعیت به دور او حلقه می زدند.. وی جد اعلای خاندان شیخ ابوبکر بن سالم که از علویان هستند بود<ref>القضماني, محمد ياسر (2014). السادة آل باعلوي وغيض من فيض أقوالهم الشريفة وأحوالهم المنيفة. دمشق، سوريا: دار نور الصباح. صفحة 109</ref>.
+وی دارای ریاست علمی و دینی در شهر خودش عینات بود و هر جا که می رفت جمعیت به دور او حلقه می زدند. وی جد اعلای خاندان شیخ ابوبکر بن سالم که از علویان هستند بود<ref>القضماني, محمد ياسر (2014). السادة آل باعلوي وغيض من فيض أقوالهم الشريفة وأحوالهم المنيفة. دمشق، سوريا: دار نور الصباح. صفحة 109</ref>.
 =نسب=
-أبو بکر بن سالم بن عبد الله بن عبد الرحمن بن عبد الله بن عبد الرحمن السقاف بن محمد مولى الدویلة بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن [[امام جعفر صادق(ع)|جعفر الصادق]] بن [[امام محمد باقر (ع)|محمد الباقر]] بن [[امام زین العابدین|علی زین العابدین]] بن [[امام حسین(ع)|الحسین]] السبط بن [[امام علی(ع)|علی بن أبی طالب]]، وعلی زوج [[فاطمه(س)|فاطمة]] بنت [[محمد]] صلى الله علیه وسلم.نسب او با 25 واسطه به [[پیامبر اکرم(ص)]] منتهی می شود.
+أبو بکر بن سالم بن عبد الله بن عبد الرحمن بن عبد الله بن عبد الرحمن السقاف بن محمد مولى الدویلة بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن [[امام جعفر صادق(ع)|جعفر الصادق]] بن [[امام محمد باقر (ع)|محمد الباقر]] بن [[امام زین العابدین|علی زین العابدین]] بن [[امام حسین(ع)|الحسین]] السبط بن [[امام علی(ع)|علی بن أبی طالب]]، وعلی زوج [[فاطمه(س)|فاطمة]] بنت [[محمد]] صلى الله علیه وسلم. نسب او با 25 واسطه به [[پیامبر اکرم(ص)]] منتهی می شود.
 =تولد و تربیت=
-وی در شهر تریم در منطقه حضرموت در روز شنبه سیزدهم جمادی الاول در سال 919 هجری قمری متولد شد و مادرش طلحه بنت عقیل بن احمد بن ابی بکر السکران است. او در تریم بزرگ شد ، سپس به همراه پدرش به روستای اللسک روستایی که اکنون نیز وجود دارد نقل مکان کرد در آنجااز محضر اساتیدی چند بهرمند شد. سپس در سال 946 هجری قمری در شهر عینات در شرق تریم ساکن شد و مسجد خود را در آنجا تأسیس کرد و تا زمان مرگ امامت آنجا را بر عهده داشت<ref>السقاف, عبد الرحمن بن عبيد الله (1425 هـ). إدام القوت في ذکر بلدان حضرموت. بيروت، لبنان: دار المنهاج. صفحة 975</ref>.
+وی در شهر تریم در منطقه حضرموت در روز شنبه سیزدهم جمادی الاول در سال 919 هجری قمری متولد شد و مادرش طلحه بنت عقیل بن احمد بن ابی بکر السکران است. او در تریم بزرگ شد، سپس به همراه پدرش به روستای اللسک روستایی که اکنون نیز وجود دارد نقل مکان کرد در آنجا از محضر اساتیدی چند بهره‌مند شد. سپس در سال 946 هجری قمری در شهر عینات در شرق تریم ساکن شد و مسجد خود را در آنجا تأسیس کرد و تا زمان مرگ امامت آنجا را بر عهده داشت<ref>السقاف, عبد الرحمن بن عبيد الله (1425 هـ). إدام القوت في ذکر بلدان حضرموت. بيروت، لبنان: دار المنهاج. صفحة 975</ref>.
 =اساتید=
@@ خط ۴۳: / خط ۴۳: @@
 =فعالیت های اصلاح گرایانه=
-ابوبکر بن سالم پس از درگذشت استادش تنها رهبر مذهبی و ریاست [[صوفیان]] در حضرموت شد و به واسطه موقعیت و مرکز خود ، با استفاده از نفوذ خود ، بزرگترین رهبر مذهبی شد که دارای زندگی اجتماعی و سیاسی موثری شد. از جمله فعلیت های اصلاحی او می توان به حل اختلاف بسیاری از روسای قبایل که با هم منازعه داشتند،امرا و سلاطینی که از او می خواستند بین آنان میانجیگری کند و همچنین از علما ، بزرگان و اهل [[تصوف]] نیز بسیار به او مراجعه می کردند. و از آنجا که عینات در آن زمان خود یک منطقه نظامی بود او توانست با قدرت مدیریت خود آن منطقه را از بحران دور نگه دارد. شهرت او در تمام کشورهای عربی و دیگر شهرهای مثل فاس در مغرب دور گسترش یافت. دانشمندان ، شاهزادگان نویسندگان و شاعران در نوشته ها و اشعار خود از وی تمجید کرده اند.
+ابوبکر بن سالم پس از درگذشت استادش تنها رهبر مذهبی و ریاست [[صوفیان]] در حضرموت شد و به واسطه موقعیت و مرکز خود با استفاده از نفوذ خود  بزرگترین رهبر مذهبی شد که دارای زندگی اجتماعی و سیاسی موثری شد. از جمله فعلیت های اصلاحی او می توان به حل اختلاف بسیاری از روسای قبایل که با هم منازعه داشتند، امرا و سلاطینی که از او می خواستند بین آنان میانجی‌گری کند و همچنین از علما، بزرگان و اهل [[تصوف]] نیز بسیار به او مراجعه می کردند. و از آنجا که عینات در آن زمان خود یک منطقه نظامی بود او توانست با قدرت مدیریت خود آن منطقه را از بحران دور نگه دارد. شهرت او در تمام کشورهای عربی و دیگر شهرهای مثل فاس در مغرب دور گسترش یافت. دانشمندان، شاهزادگان نویسندگان و شاعران در نوشته ها و اشعار خود از وی تمجید کرده اند.
 =شاگردان=
@@ خط ۹۷: / خط ۹۷: @@
 =فرزندان=
-او چهار دختر به نام های: فاطمة،عائشة،علویة و طلحة. و سیزده پسر به نام های : عبد الرحمن،جعفر،عبد الله الأکبر و سالمکه نسل همگی آنان ادامه نیافته است.ولی او از فرزندانش با نام های الحسین،الحامد،عمر المحضار،حسن،أحمد،صالح،علی،شیخان و عبد الله الأصغر نسلش ادامه یافت که آنها را به نام آل شیخ ابوبکر بن سالم می شناسند.سپس این خانواده به شاخه های متعددی تقسیم شد که هریک را با نام و نسب اجداد خود می شناختند که عبارتند از:آل الحسین،آل الحامد،آل حیدر،آل شیخان،آل المحضار،آل الهدار،آل بن ناصر،آل بن جندان،آل بوفطیم،آل الحیید و... .
+او چهار دختر به نام های: فاطمة، عائشة، علویة و طلحة. و سیزده پسر به نام های: عبد الرحمن، جعفر، عبد الله الأکبر و سالم که نسل همگی آنان ادامه نیافته است. ولی او از فرزندانش با نام های الحسین، الحامد، عمر المحضار، حسن، أحمد، صالح، علی، شیخان و عبد الله الأصغر نسلش ادامه یافت که آنها را به نام آل شیخ ابوبکر بن سالم می شناسند. سپس این خانواده به شاخه های متعددی تقسیم شد که هریک را با نام و نسب اجداد خود می شناختند که عبارتند از:آل الحسین، آل الحامد، آل حیدر، آل شیخان، آل المحضار، آل الهدار، آل بن ناصر، آل بن جندان، آل بوفطیم، آل الحیید و... .
 =وفات=