۸۷٬۹۱۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ي' به 'ی'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'ي' به 'ی') |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
ابوبکر بن عبدالرحمان بن شهاب الدین (1262-1341 ق) شاعر و فقیه بنیادگرا در خط مقدم رهبران، علما، اندیشمندان و مصلحان اجتماعی حضرموت بود. ابن شهاب در حضرموت ، یمن و حتی کل شبه جزیره عربستان شاعر معروفی شد . وی را استاد مکتب شعری ، ادبی و علمی در اواخر قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم هجری شمسی می دانند. خوانندگان بسیاری اشعار حکمت او را خوانده اند و همه اشعار او را در سطح بالایی از لطافت ، هماهنگی و فصاحت می دانند. او نزدیک به سی سال در هند ساکن شد و در آنجا درگذشت.<ref> موسوعة شعر الغناء | ابوبکر بن عبدالرحمان بن شهاب الدین (1262-1341 ق) شاعر و فقیه بنیادگرا در خط مقدم رهبران، علما، اندیشمندان و مصلحان اجتماعی حضرموت بود. ابن شهاب در حضرموت ، یمن و حتی کل شبه جزیره عربستان شاعر معروفی شد . وی را استاد مکتب شعری ، ادبی و علمی در اواخر قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم هجری شمسی می دانند. خوانندگان بسیاری اشعار حکمت او را خوانده اند و همه اشعار او را در سطح بالایی از لطافت ، هماهنگی و فصاحت می دانند. او نزدیک به سی سال در هند ساکن شد و در آنجا درگذشت.<ref> موسوعة شعر الغناء الیمنی فی القرن العشرین، الجزء الأول، الصفحة 31، الطبعة الأولى 2005، رقم الإیداع فی دار الكتب:(297)</ref> | ||
=نسب= | =نسب= | ||
او أبو بكر بن عبد الرحمن بن محمد بن علی بن عبد الله بن | او أبو بكر بن عبد الرحمن بن محمد بن علی بن عبد الله بن عیدروس بن علی بن محمد بن أحمد شهاب الدین الأصغر بن عبد الرحمن القاضی بن أحمد شهاب الدین الأكبر بن عبد الرحمن بن علی بن أبی بكر السكران بن عبد الرحمن السقاف بن محمد مولی الدویلة بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق علیه السلام بن محمد الباقر علیه السلام بن علی زین العابدین علیه السلام بن الحسین علیه السلام بن امام علی بن أبی طالب است. و امام علی علیه السلام همسر فاطمه علیها السلام دختر محمد صلى الله علیه و آله و سلم است. | ||
وی در نسب، سی و چهارمین نوه رسول خدا محمد صلى الله | وی در نسب، سی و چهارمین نوه رسول خدا محمد صلى الله علیه و آله و سلم است. | ||
=تولد و تربیت= | =تولد و تربیت= | ||
او در 1262 ق / 1846 م در یکی از روستاهای طارم به نام حصن آل فَلُّوقَة در حضرموت به دنیا آمد<ref> | او در 1262 ق / 1846 م در یکی از روستاهای طارم به نام حصن آل فَلُّوقَة در حضرموت به دنیا آمد<ref>الكرباسی, محمد صادق محمد (1432 هـ). معجم الشعراء الناظمین فی الحسین. الجزء الثانی. لندن، المملكة المتحدة: المركز الحسینی للدراسات. صفحة 98.</ref>. در محیطی علمی در میان شیوخ علمای بزرگ رشد کرد و تحت تأثیر تصوف قرار گرفت و بر آن مبنا بزرگ شد. او کودکی و جوانی خود را در طلب علم گذراند. او در شهر تریم و حضرموت در موسسات و مراکز علمی مختلف از اساتید و علما کسب فضل نمود. ابوبکر بن شهاب بیش از آنکه به جد و تلاش خود متکی باشد ، بر هوش خود تکیه می کرد؛ به عنوان مثال: در یکی از شب ها در درس استادش علی بن محمد الحباشی در سیون شرکت می کرد که خستگی و خواب در کلاس درس بر او چیره شد. در این هنگام شیخ او را ملامت و سرزنش کرد که درس را از دست داده است. او در آن زمان هجده سال داشت. برای جبران این ماجرا فردای آن شب در جلسه درس جزوه ای را با نام «ذریعة الناهض فی علم الفرائض» به استاد تحویل داد. این جزوه شامل تمام مطالب مربوط به موضوع درس استاد از اول تا انتها با تمام قواعد و اصول آن بود و او تمام این مطالب را در کمتر از بیست و چهار ساعت جمع آوری کرد.<ref>أبو بكر بن عبد الرحمن بن شهاب الدین .. شاعر الیمن الأول (1262 - 1341 هـ)". صحیفة الأیام. مؤرشف من الأصل فی 30 یونیو 2020.</ref> | ||
=اساتید= | =اساتید= | ||
بیشترین کسب دانش وی در سرزمین مادری و به دست علمای ارشد حضرموت است ، از جمله اساتید او عبارتند از: <ref> السقاف, عبد الله بن محمد. | بیشترین کسب دانش وی در سرزمین مادری و به دست علمای ارشد حضرموت است ، از جمله اساتید او عبارتند از: <ref> السقاف, عبد الله بن محمد. تاریخ الشعراء الحضرمیین. الجزء الرابع. القاهرة، مصر: مطبعة العلوم. صفحة 183.</ref> | ||
والده عبد الرحمن بن محمد بن شهاب | والده عبد الرحمن بن محمد بن شهاب الدین | ||
أخوه عمر بن عبد الرحمن بن شهاب | أخوه عمر بن عبد الرحمن بن شهاب الدین | ||
عبد الرحمن بن محمد المشهور | عبد الرحمن بن محمد المشهور | ||
علی بن محمد الحبشی | |||
عیدروس بن عمر الحبشی | |||
محمد بن | محمد بن إبراهیم بلفقیه | ||
حسن بن | حسن بن حسین الحداد | ||
علی بن عبد الله بن شهاب الدین | |||
حامد بن عمر بافرج | حامد بن عمر بافرج | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
عمر بن حسن الحداد | عمر بن حسن الحداد | ||
عیدروس بن علوی العیدروس | |||
أحمد بن محمد الكاف | أحمد بن محمد الكاف | ||
محسن بن | محسن بن علوی السقاف | ||
حامد بن عمر السقاف | حامد بن عمر السقاف | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
او در بسیاری از کشورهای متمدن عربی و غیرعربی برای انجام مراسم حج ، مطالعه وضعیت و تجارت تجاری و شخصی سفرها و تورهایی داشته است. اولین سفر به حجاز ، جوانی در سال 1286 هجری قمری در همان سال و چندی در مکه زندگی نکرد و با علما و بزرگان حجاز ، از جمله فاضل پاشا امیر ظفر ، احمد زینی دهلان و دیگران تماس گرفت و سپس به طارم اقامتگاه خود را با مشرف به آنجا گذراند و در سال 1288 هجری قمری به عدن ، یمن ، لهج ، و سپس به شرق دور ، اندونزی و مالایی رفت ، جایی که جوامع عرب حضرامی در آنجا ساکن هستند ، و در آنجا تجارت می کرد ، سپس به حضرموت بازگشت. در سال 1292 هجری قمری و در آنجا اقامت داشت و اصلاحات و رهبری علمی خود را ادامه داد ، اما با آزارهای شدید و فشار شدید برخی از بستگان و افراد ثروتمند و قدرتمند مواجه شد.به همین دلیل ، باتریم در سال 1302 هجری قمری مجبور به مهاجرت به خارج شد. | او در بسیاری از کشورهای متمدن عربی و غیرعربی برای انجام مراسم حج ، مطالعه وضعیت و تجارت تجاری و شخصی سفرها و تورهایی داشته است. اولین سفر به حجاز ، جوانی در سال 1286 هجری قمری در همان سال و چندی در مکه زندگی نکرد و با علما و بزرگان حجاز ، از جمله فاضل پاشا امیر ظفر ، احمد زینی دهلان و دیگران تماس گرفت و سپس به طارم اقامتگاه خود را با مشرف به آنجا گذراند و در سال 1288 هجری قمری به عدن ، یمن ، لهج ، و سپس به شرق دور ، اندونزی و مالایی رفت ، جایی که جوامع عرب حضرامی در آنجا ساکن هستند ، و در آنجا تجارت می کرد ، سپس به حضرموت بازگشت. در سال 1292 هجری قمری و در آنجا اقامت داشت و اصلاحات و رهبری علمی خود را ادامه داد ، اما با آزارهای شدید و فشار شدید برخی از بستگان و افراد ثروتمند و قدرتمند مواجه شد.به همین دلیل ، باتریم در سال 1302 هجری قمری مجبور به مهاجرت به خارج شد. | ||
وی پس از خروج از تریم به کشورهای زیادی از جمله شرق آفریقا ، مصر ، شام و سپس ترکیه سفر کرد و سلطان عبدالحمید به او شمشیری هدیه داد و وسام | وی پس از خروج از تریم به کشورهای زیادی از جمله شرق آفریقا ، مصر ، شام و سپس ترکیه سفر کرد و سلطان عبدالحمید به او شمشیری هدیه داد و وسام المجیدی نیز به تقلید از سلطان مدال به او اهدا کرد. او در حیدرآباد ، دکن ، در هند ، یکی از مهاجران قوم خود را دید و با او نزد جامعه بزرگی از قوم حضرمی که در آنجا زندگی می کردند رفت و بیش از بیست سال در آنجا زندگی کرد و خانواده دیگری را برای خود در حضراموت ایجاد کرد و مرکز امیدها و آرزوهای همه و رهبر علمی و ادبی آنها بود. در طول سفرهای خود ، او مورد محبت ، احترام مردم و شخصیتی علمی برای تبادل تحقیقات علمی و بحث های ادبی با بزرگان کشورشان قرار گرفت. | ||
با وجود این ، او همیشه دلتنگ و در آرزوی سرزمین مادری خود بود؛ بنابراین در سال 1332 هجری قمری ، پس از مدتها غیبت ، به حضرموت بازگشت و مورد استقبال مردمی و دولتی قرار گرفت و با احترام و احترام روبرو شد. پس از حدود دو سال به حیدرآباد رفت تا خانواده خود را به حضرموت منتقل کند ، اما شرایط جنگ جهانی اول مانع از آن شد. | با وجود این ، او همیشه دلتنگ و در آرزوی سرزمین مادری خود بود؛ بنابراین در سال 1332 هجری قمری ، پس از مدتها غیبت ، به حضرموت بازگشت و مورد استقبال مردمی و دولتی قرار گرفت و با احترام و احترام روبرو شد. پس از حدود دو سال به حیدرآباد رفت تا خانواده خود را به حضرموت منتقل کند ، اما شرایط جنگ جهانی اول مانع از آن شد. | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
همچنین اشعار و هجا های زیادی در دیوان او وجود دارد که در آن به اصلاح جنگ و اختلاف و بیماری های فرقه ای و مشکلات اجتماعی پرداخته است. او به اهل بیت ، یعنی امام علی و فرزندانش ارادت داشت و در اشعار خود آنها را بسیار ستایش می کرد و از همه کسانی که با آنها دشمن بودند متنفر بود. | همچنین اشعار و هجا های زیادی در دیوان او وجود دارد که در آن به اصلاح جنگ و اختلاف و بیماری های فرقه ای و مشکلات اجتماعی پرداخته است. او به اهل بیت ، یعنی امام علی و فرزندانش ارادت داشت و در اشعار خود آنها را بسیار ستایش می کرد و از همه کسانی که با آنها دشمن بودند متنفر بود. | ||
اما شعرهای او به زبان محلی که در گویش حضرمی به "الأشعار | اما شعرهای او به زبان محلی که در گویش حضرمی به "الأشعار الحمینیة" نام دارند و تعداد آن بسیار است، در لطافت و بلاغت و محتوا از اشعار فصیح و حکیمانه او چیزی کم ندارد. اما در اواخر عمرش تمایلی به نشر آنها نداشت هرچند بیشتر آنها را در عنفوان جوانی سروده بود و باقی مانده آن همان بود که مردم حضرموت آن را حفظ کرده بودند و دهان به دهان نقل می کردند. | ||
=کتابهای او= | =کتابهای او= | ||
وی دارای مجموعه های متعددی از حدود سی اثر است که بیشتر آنها در منطق ، توحید ، فقه ، تاریخ ، طبیعت ، شجره نامه ، اسناد و سایر علوم است ، از جمله: <ref> | وی دارای مجموعه های متعددی از حدود سی اثر است که بیشتر آنها در منطق ، توحید ، فقه ، تاریخ ، طبیعت ، شجره نامه ، اسناد و سایر علوم است ، از جمله: <ref>الزركلی, خیر الدین (2002). الأعلام. الجزء الثانی. بیروت، لبنان: دار العلم للملایین. صفحة 65.</ref> | ||
«حدائق | «حدائق ذریعة الناهض إلى تعلّم أحكام الفرائض» | ||
«رشفة | «رشفة الصادی من بحر فضائل بنی النبی الهادی» | ||
«التریاق النافع بإیضاح وتكملة مسائل جمع الجوامع» | |||
«فتوحات الباعث لشرح | «فتوحات الباعث لشرح تقریر المباحث فی أحكام إرث الوارث» | ||
«تحفة المحقق بشرح نظام المنطق» | «تحفة المحقق بشرح نظام المنطق» | ||
«الشاهد المقبول | «الشاهد المقبول فی فضل أبناء الرسول» | ||
«تذكیر الإخوان بتودیع رمضان» | |||
«نوافح الورد | «نوافح الورد الجوری شرح عقیدة الباجوری» | ||
«الورد | «الورد القطیف شرح الورد اللطیف» | ||
«رفع الخبط عن مسألة الضغط» | «رفع الخبط عن مسألة الضغط» | ||
«المقصود بطلب | «المقصود بطلب تعریف العقود» | ||
«إقامة الحجة على | «إقامة الحجة على التقی ابن حجة» | ||
«كشف النقاب عن وجه الصواب لإزالة | «كشف النقاب عن وجه الصواب لإزالة غریب المرتاب» | ||
«نزهة الألباب | «نزهة الألباب فی ریاض الأنساب» | ||
«العقود | «العقود اللؤلؤیة فی أنساب السادة العلویة بالدیار الحضرمیة» | ||
«إسعاف الطلاب | «إسعاف الطلاب ببیان مساحة السطوح وما یتوقف علیه من الحساب» | ||
دیوان شعر | |||
=هیاهو و طبقه بندی درباره معاویه بن ابی سفیان= | =هیاهو و طبقه بندی درباره معاویه بن ابی سفیان= | ||
وی در مناقشه بر معاویه بن ابی سفیان در بین علمای حضرموت و سپس در میان علمای اسلام نقش برجسته ای داشت. شاگرد او محمد بن عقیل بن یحیی تحت نظارت او کتاب «النصائح | وی در مناقشه بر معاویه بن ابی سفیان در بین علمای حضرموت و سپس در میان علمای اسلام نقش برجسته ای داشت. شاگرد او محمد بن عقیل بن یحیی تحت نظارت او کتاب «النصائح الكافیة لمن یتولى معاویة» نوشت و آن را نشر داد. انتشار این کتاب سر و صدای فراوانی را ایجاد کرد؛ زیرا در آن خلافت معاویه مغایر با اصول اسلام شمارده شد و او از صحابه پیامبر محسوب نشده است. | ||
توسط پارلمان دولت ترکیه عثمانی حکم مصادره نسخه های این کتاب صادر شد. حسن بن علوی بن شهاب الدین یکی از برجسته ترین دوستان ابن شهاب و یکی از اعضای قبیله اش با کتابی به نام | توسط پارلمان دولت ترکیه عثمانی حکم مصادره نسخه های این کتاب صادر شد. حسن بن علوی بن شهاب الدین یکی از برجسته ترین دوستان ابن شهاب و یکی از اعضای قبیله اش با کتابی به نام «الرقیة الشافیة من سموم النصایح الكافیة» به آنها پاسخ داد. او سعی کرد صحابی بودن معاویه و صلاحیت خلاقت و رهبری او را اثبات کند ، اما ابوبکر بن شهاب با کتابی به نام «وجوب الحمیة من مضار الرقیة» به نویسنده رقیه پاسخ داد. از این رو، انقلابی علیه شهاب و ابن عقیل از سوی اکثر فقها و صوفیان حضرموت ایجاد شد و کتابه ای آن دو را جزو کتابهای مضر دانستند و به آنها نسبت بدعت گذار و رافضی دادند. | ||
=مرگ او= | =مرگ او= | ||