الشامل فی أصول الدین (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

|امام الحرمین الجوینی

کتاب مشتمل بر چندین موضوع است و جوینی هر موضوعی را در قالب کتابی نامگذاری کرده است:

• کتاب نظر از ذات و تعصب و نفی قیاس و نظر معتزله بر نفس سخن گفته است.

• کتاب توحید که در آن از بدن و معنای آن سخن گفته است و از ادله محال بودن قدیم جسم و از عدم امکان ملاقات دو ذات در یک فضا. [2] جوینی در کتاب التوحید می گوید : « مسیحیان در نامگذاری ذات قدیم خداوند متعال بر کلام خود راهی دارند و ما پس از پایان بحث در مورد اهل اسلام، فصلی از آنها خواهیم داشت . و اما کسانی که فرمودند: خداوند متعال دارای خصوصیات و احکام ذاتیات است، قول به اینها تقسیم می شود و به مسائلی از جمله: تعصب، و تخصص در برخی زمینه ها از جمله پذیرش حادث و حوادث منجر می شود. اینک قصد خود را از نفی جهات روشن می کنیم، سپس به روشن شدن نفی خواص ذات از قدیم در همه جهات می پردازیم. و بدانید که آموزه اهل حق: خداوند سبحان از تصرف مكانی منزه است و از محدود شدن به یك طرف دور است. و مظنون رفته استبه اینکه - تعالی بالاتر از قول آنهاست - مخصوص گروهی بالاست. سپس نظرات آنها پس از توافق برای اثبات صلاحیت از هم جدا شد. پس زیاد مشکوک شد که پروردگار متعال مماس بر صفحه بالای عرش است و مماس بر آن است. و به او اجازه جابجایی و حرکت و تغییر جهت و حرکت و مسکن دادند. ما در مورد رسوایی های دکترین آنها در بالا صحبت کرده ایم. کاراماسهای اولیه به این امر رسیدند ، سپس بعداً آنها را انکار کردند و خداوند را از لمس هر یک از اجساد منع کردند. و آنها راه خود را در بیان جزئیات آنچه که می گفتند جدا کردند. پس حیثم و پیروانش معتقد بودند که خداوند متعال در یک جنبه فوق تخصص دارد ... و گروهی از کرامیان معروف به ثونا تا قدیم در وجهی بالاتر هستند و اگر بالاترین لایه جهان به انباشتگی می رسید. جواهراتی که از روزگار دنیا فراتر می رفت، به همان قدیم نمی رسید، سبحان الله. یکی از مواردی که در این امر باید تقسیم شود این است که گروهی از احزاب اهل حق را جدا کنند، هر چند از آن ها باشند، و آن هم به این دلیل است که برخی از منسوبان به علم توحید و آنها دعوی برتر از رذیله تقلید است.کار به جایی رسید که پیرمرد بر تخت اوست و از تفسیر استیوه و رجوع به آن بر برخی از یاتاقان های معروف استیوا خودداری می کند. و راه گفت و گو با این افراد این است که: به نظر شما قدیمی ها در یکی از مناطق تخصص دارند یا از آن امتناع می کنید؟... » [3]

موضوعات این کتاب "آل شمیل" سازگار با موضوعات و مسائل مربوط به "آل هستند ارشاد " کتاب ، اما با گسترش شواهد و بحث و گفتگو. [4]

ابن امیرالحاج (متوفی 736 هجری قمری ) آن را در کتاب «الکامل فی اصول الدین» خلاصه کرده است و مخفف این مخفف در کتابخانه الازهر با عنوان «مجموعه کامل فی المسائل » موجود است. از شمیل." [5]

• ابن امیر الحاج در مورد او گفت: در کتاب خود "آل کمیل فی Ikhtasar آل شمیل": " آل شمیل فی اصول الدین» از آثار جهان من در کتابی به نام بود "، جمع آوری ارزشهای مختلف و برجسته نمودن متأخرین و متقدمین، ابی عبدالله محمد بن عبدالملک جوینی، معروف به امام حرمین شریفین، خداوند او را مورد عفو و بخشش قرار داد، پس او را بسیار مورد توجه و منحصر به فرد در هنر خود یافتم. که در آن بیشتر قواعد را جمع آوری کرد، بررسی ها را ویرایش کرد، به دقت بررسی کرد، حقیقت محض را ذکر کرد، و به هیچ کس لطفی نداشت، به مناطق مشکل هشدار داد، معانی آنها را روشن کرد و مقدمات آنها را بررسی کرد. امّا طول عبارت و روشن ترین دلیل و بررسی مصادیق و تکرار الفاظ به قصد روشنگری و روشنگری است، پس کتابی عظیم و مجلل آمده است. » [6]

• دکتر علی سامی النشر درباره او می گوید: « حلقه ای از علم است که جوینی در آن از شاخه های مختلف علم و دانش استفاده کرده است. » [7]

• به شدت توجه علما به این کتاب است، گفته می‌شود که امام فخرالدین رازی کتاب جامع را به خاطر بسپارند، فرمودند تاج‌الدین سبکی در لایه‌های عمده شفائیه . [8]