علی بن ابی بکر السکران

علی بن ابی بکر السکران (۸۱۸ - ۸۹۵ هجری قمری) پیشوا و شیخ صوفیه و از علمای برجسته حضرموت در زمان خود بود. او شاعری با شعرهای فراوان است و اشعار او بیش از همه عرفانی محور در تدبر خدا و در مدح رسول است. او مسجد معروفی در شهر تریم دارد که همان مسجد شیخ علی است . و «السکران» کنیه ای است که به خاطر شدت علاقه اش به عبادت به گونه ای که دیدگانش را مست کرده است پدرش به او داده است.

نسب

علی بن أبی بكر السكران بن عبد الرحمن السقاف بن محمد مولى الدویلة بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین بن علی بن أبی طالب، و علی همسر فاطمه دختر محمد صلی الله علیه و آله است.

وی بیست و دومین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.

تولد و تربیت

وی در سال 818 هجری قمری در شهر طارم از حضرموت متولد شد و مادرش مریم بنت احمد بن محمد برشد است. پدربزرگ، پسر یک ساله، درگذشت و پدرش، پسر سه ساله، به سرپرستی برادرش ونکو عبدالله آیدروس ، و عمویش عمر المحضار ، از دنیا رفت و از دانشمندان نابغه در تاریم و کسانی که عسل آکابر کوشا بودند استقبال کرد. آن دوران حفظ قرآن کریم و آن را با زیر و بمی صدا را می خواندند و این دو شیخ ابو عمرو و نافع، آن را می خواندند عالمانه، و "الحاوی الصغیر" توسط قزوینی در فقه حفظ شده بود، و "القاعده -هاوی» در دستور زبان و چندین متن در بسیاری از هنرها. او به کتاب «تحفه المتبیب» بسیار اهتمام ورزید و با آن کار کرد و در کتب امام غزالی به ویژه کتاب احیای علوم دینی آن را برای برادرش عبدالله العیدروس خواند. .بیست و پنج بار و هر بار که مهر می زند، برادرش برای او ضیافتی برای طلاب و فقرا می سازد.

اساتید

او به سفر خاکستر Shihr و آل GHAIL و وجود دارد به مدت چهار سال در آنجا ماند، خواندن بر روی فقها و افزایش دانش خود، و سپس او را به سفر عدن و زبیده و به زمان از دانشمندان آنها، و سپس دو مسجد مقدس در 849 ق، او حج به جا آورد و عمره به جا آورد، جدش را زیارت کرد و از علمای زیادی در آنجا گرفت، سپس به طارم بازگشت . از شیوخ او که از آنها گرفته شد:

عمویش عمر بن عبدالرحمن المحضر برادرش عبدالله بن ابی بکر العیدروس شب شتر محمد بن حسن سعد بن علی مذحج محمد بن علی مولا عیدید محمد بن احمد بهترین محمد بن علی بعدله ابراهیم بن محمد بهراموز محمد بن احمد باقر عبدالله بن محمد باقر عبدالله بن عبدالرحمن بوازیر مسعود بن سعد باشقیل

شاگردان

وقتی طارم جلو آمد، خود را به تدریس، فتوا، لباس پوشیدن و داوری گماشت.خیلی ها در بسیاری از زمینه ها از او گرفتند، از جمله فرزندانش، از جمله:

عمر بن عبدالرحمن، صاحب سرخ برادرزاده او ابوبکر بن عبدالله العدنی محمد بن عبدالرحمن عسقا احمد بن عبدالله شنبل محمد بن احمد بجرفیل قاسم بن محمد العراقی محمد بن سهل بقشیر محمد بن عبدالرحمن باشی

سخنان او

و سخنان ارزشمندی در علم طریق و حق دارد از جمله:

با همه موافق باش و با خدا نیت کن. خود را به بی تفاوتی عادت دهید؛ مدار منافع مردم زمان آن. پذیرش از سوی خداوند به صدای آسمان نزدیکتر است که در منطق فصیح و در زبان فصیح است. اولاً آموزش پسر توسط شخص دیگری غیر از پدر است. زیرا تربیت پدر به پسر، وارث سخت گیری است و نافرمانی از او زاده می شود. ادب باطن و ادب ظاهری اثر دارد، پس اگر پسر آدم گناه کند دلها از او بیگانه می شود.

شعرهای او

اگر نگاهی به شعر او بیندازیم، احساسات ملی را در آن می‌یابیم و از فضای عرفانی فراتر نمی‌رود و نمونه‌ای از آن را با تکه‌هایی دراز می‌آوریم: در جهان هستی و شگفتی های آن

منزه است کسی که جهان را آفرید، توانا و آنها را در روح و تصاویر از هم جدا کنید و عاقل تر از همه در تسلط بر فن اوست بهترین آداب و خلاقیت در قارچ و کیهان را با چیدمانی فشرده تزئین کنید به عنوان سیستم های گردن بند از یاقوت کبود و مروارید و معجزات او را شاهد باش بر جلال او اتم های آن در هر پراکنده تلفظ می شوند جهان هستی را فقط جزء آن می بینیم وجودی جز وجود حق تعالی نیست اگر حوصله کردی در کیهان آیات منبسط طول کل نما به مدلی برگردید که شگفتی های خود را می گوید جهان هستی شاهد ضرب المثل و تاثیر است جهان هستی پروردگاری را در عوالم خود تا کرده است با تمام رازهایش در اسکلت انسان او در نورهای ذات خود گسترش یافت و اسیران خود را در ذات خطرناک گسترش داد هر کس موفق به انجام این کار شد معجزه ای دید در هر کل، جزء و میوه چشم انداز ملی

بزرگترین بالش ها حوا در وابستگی آنها به افتخار من شکوه رشد می کند و رشد می کند بنی علوی سخاوتمندترین مردم طارم و کسانی که در آن هستند گرامی و مغرورند آنها را دوست بدار و همسایه به لطف آنها برمی خیزد و بهترین ندای آنها به دورترین ها مغلوب است و اسرار آنها از دریای احمد سرچشمه می گیرد به افتخار آنها مادر البرایه و بزرگ شدند در علم

با علم، در شکوه و سربلندی بالا می رود و نیکی جوانه می زند و چراغ ها گسترده می شود دانش پایه و اساس همه افتخارات است و فضل او را انسانها حساب نمی کنند برای او در دنیا و آخرت ضروری است علم دل باران و باران و سیل است دلها به وفور دانش ناب سلام می کند با این همه لطف و شکوه، چه میوه ای او با خوشحالی از ریاض ذهت می گوید صبح طولانی، شاخه های سبزش هیچ غروری مانند دانشی نیست که در آن همه سود باشد فضل او در هر دو جهان گسترده است جهل یک بیماری لاعلاج و کشنده است شکی نیست که او ترسیم خیر و تأثیر را مطالعه می کند ناآگاهی سادات چقدر از اخبار غافل شد؟ گنجینه دانش و آیاتی که با آن شهرت یافتند

تالیفات

گروهی از علما او را با طبقه بندی نیکو و سیر و سلوک و بیان نیکو و فصاحت کامل توصیف کرده اند. کتابهای او در موضوعات مختلف از جمله در تکبیر آغازین، افتتاحیه، پناه بردن و بسمله، و نیز در نکاح، احکام صرف و نحو و علم الوقت بسیار است.

«مسیرهای هدایت به طعم درو معامله نهایی» «لطافت جالب در یاد پارچۀ ظریف و شیوخ طریقت» المدحش البهی فی محاسن شیخ سعد بن علی المذاجی مجموعه شعری که بیشتر آن در علوم تصوف و در محضرات الهی است

فرزندان

او هفت پسر و پنج دختر دارد، و دختران: بهیه، علویه، رقیه، مریم، عایشه، و پسران: عبدالرحمن، محمد، عمر، عبدالله، علوی، حسن و ابوبکر.

وفات

Batrim درگذشت در دوازدهم محرم 895 ق، و در کنار عمویش به خاک سپرده شد آل MIHDHAR در گورستان Zanbel .

منابع

الشالی، محمد بن ابی بکر (1402ق). شارع روی در فضایل جناب آقایان آل ابی علوی (PDF) . قسمت دوم (ویرایش دوم). صفحه 470. خرد، محمد بن علی (1381). شکوه خیره کننده نور فریب خورد و زیبایی پر زرق و برق خیره شد . قاهره، مصر: کتابخانه میراث الازهر. صفحه 296.