محمد جمل اللیل

نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۱۳:۳۸، ۸ فوریه ۲۰۲۲؛

محمد جمل اللیل (۷۵۰-۸۴۵ه.ق) شیخی دارای احترام و جایگاه بلند در اهل زمان خودش در حضرموت بود. او برای خواندن قرآن و غرق شدن در دریای بیکران مفاهیم آن و دریافت معانی آن بسیار ذوق و علاقه داشت. از آنجا که همیشه تمام شب و بخشی از روز را بیدار بود و به عبادت می گذراند، او را «جمل‌اللیل» نامیدند. او پدربزرگ همه آل جمل‌اللیل علوی است.

نسب

محمد بن حسن المعلم بن محمد أسد الله بن حسن الترابی بن علی بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین بن امام علی بن أبی طالب، و امام علی همسر فاطمه دختر محمد صلی الله علیه و آله است.

او بیست و یکمین نوه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله است.

تولد و تربیت

او در سال ۷۵۰ ه .ق در شهر تریم در هدرموت به دنیا آمد و مادرش مریم بنت ابوبکر الوارا بن احمد بن الفقیه مقدم بود. او با آن بزرگ شد، قرآن را حفظ کرد، پدر و عمویش را همراهی کرد و علمای زمان خود را درک کرد و علوم تفسیر، حدیث و صفوف را از او گرفت. او شب ها بسیار عبادت می کرد، خیلی به اهر، قرائت بسیار قرآن می گفت: «او از قرآن آنچه را که نمی توانم توصیف کنم به روی من باز می کند و چیزی بهتر برای بیان به من نشان می دهد.» او بسیار به خدا اشاره شد و به همراهانش گفت: «اما نابودی نامه ها آسان است و نابودی صدا با ذکر خدا دشواری است.» روستای روگا محل زندگی او بود.

اساتید

او از پدرش و علمای زمان خود کسب علم کرد که برخی از ایشان عبارتند از:

عمویش أحمد بن محمد أسدالله

عمویش أبوبكر بن محمد باشیبان

محمد بن علوی صاحب العمائم

عبدالرحمن بن محمد السقاف

محمد بن عمر صاحب‌المصف

علی بن محمد صاحب‌الحوطة

محمد بن أبی‌بكر باعباد

محمد بن حكم باقشیر

شاگردان

او توسط گروهی از بسیاری برده شد و تعدادی از علما از دست او بیرون آمدند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

پسرش علی بن محمد جمل‌اللیل

پسرش عبدالله بن محمد جمل‌اللیل

عبدالله بن أبی‌بكر العیدروس

علی بن أبی‌بكر السكران

أحمد بن أبی‌بكر السكران

محمد بن علی مولى عیدید

عبدالله بن علوی مولى الدویلة

سعد بن علی مذحج

عبد الرحمن بن محمد الخطیب

علی بن أحمد بافضل

فرزندان

او با مأمنه دختر عبدالله بن محمد بن حکم باقشیر ازدواج کرد و دارای دو پسر به نام های علی و عبدالله شد که خانواده از نسل آن ها به چند شاخه تقسیم شده اند، هر شاخه دارای عنوانی است که به آن معروف است، از جمله: آل بن سهل، وآل باحسن، وآل القدری، وآل باهارون، وآل السری، وآل الجنيد وغير آنها. برخی از آنها هنوز عنوان بالایی جمل اللیل را با خود دارند.

وفات

او در شب دوشنبه ۱۷ ذی‌الحجه سال ۸۴۵ه.ق درگذشت و در قبرستان زنبل به خاک سپرده شد. به او (الشیبه) گفته می‌شد؛ زیرا تا 95 سال عمر کرد.

منابع

الشلي, محمد بن أبي بكر (1319 هـ). "المشرع الروي في مناقب السادة الكرام آل باعلوي" (PDF). الجزء الأول. صفحة 177. مؤرشف من الأصل (PDF) في 31 مايو 2019.

خرد, محمد بن علي (2002 م). "غرر البهاء الضوي ودرر الجمال البديع البهي". القاهرة، مصر: المكتبة الأزهرية للتراث. صفحة 361.