حیدری نعمتی: تفاوت میان نسخه‌ها

در منابع مورد فرقه حیدری را به دو قطب و دو عارف منسوب کرده اند که یکی قطب الدین حیدر زاوه ای است که در سال 618 قمری در گذشت و دیگری منسوب به قطب الدین حیدر تونی در گذشته 830 هجری قمری است. این دو فرقه قلندریه معروف به حیدری است.<ref>زرین کوب عبدالحسین، جستجو در تصوف ایران، تهران، سال 1363 شمسی، ص 367-369</ref> به تایید این مطلب یکی از پژوهشگران (حسین میر جعفری اصفهانی) نیز منشأ این دو فرقه مربوط را مربوط به نیمه دوم قرن هشتم هجرى یعنى در زمان شاه نعمت الله ولى می داند و اضافه می کند که حیدرى منسوب به میر حیدر تونى (در گذشته در 830 ه) است كه در تبریز در مقابل شاه نعمت الله قد علم كرده و مكتبى در مقابل مكتب كرمان تشكیل داد. سلطان میر حیدر در بادکوبه (قفقاز) به دنیا آمد و مدفنش در تبریز است. بنابراین هیچ ربطى به قطب الدین حیدر فوق الذكر- كه در 618 در گذشته و در تربت حیدریه مدفون است، ندارد. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 172</ref>  

اختلاف دو فرقه حیدرى و نعمتى ناشی از اختلاف در مشرب عرفانى آن دو عارف بزرگ كه یكى در كرمان و دیگرى در تبریز سکونت داشتند، بوده است. شیخ حیدر مذهب تشیع و شاه نعمت الله ولى ظاهرا صوفى سنى بوده است.بعد از ظهور صفویه همه ایران مذهب تشیع را پذیرفتند، ولى اختلافات مشرب تصوفى این دو فرقه باقى ماند. بعضى از پادشاهان صفوى به مصداق اختلاف بینداز و حكومت كن، اختلاف این دو فرقه را تشدید كردند و آنان را به جنگ یكدیگر بر مى‏ انگیختند.تا بعد از مشروطیت هم اختلاف حیدرى و نعمتى در شهرهاى ایران وجود داشته است. محلات حیدرى‏ نشین و نعمتى ‏نشین را حیدرى خانه و نعمتى خانه مى ‏گفتند. بیشتر طرفداران این دو فرقه از لوطیان و عیاران شهرهاى ایران بوده‏اند.

نوشته‏اند كه منازعات بین دو دسته حیدرى و نعمتى غالبا در سه روز پیش از عاشورا شدت مى ‏یافته است. عَلَم حیدرى كه در ماه محرم با زینت و تجمل خاصى در جلوى دسته ‏هاى تعزیه حمل مى ‏شده، منصوب به همین دسته حیدرى بوده است.<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 172 با ویرایش</ref> <ref>مجله آینده، سال نهم، آقاى حسین میر جعفرى، شماره 10 و 11.</ref> <ref>کرمانی میرزا آقاخان، هفتاد و دو ملت، با مقدمه و تعلیقات دکتر محمد جواد مشکور، چاپ تهران، ص 165.</ref> <ref>مصاحب عبدالحسین، دایره المعارف، ذیل عنوان حیدرى‏</ref>