۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نمی توان' به 'نمیتوان') |
جز (جایگزینی متن - 'سال ها' به 'سالها') |
||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
به همین دلیل حزب کمونیست بدون اینکه آشکارا برای مسلمانان مزاحمت ایجاد کند، به صورت نامرئی سعی کرد تا در میان جنبش اسلامی داغستان تفرقه به وجود بیاورد. این سیاست کمونیست ها تا حدودی توانست اثرات ویرانگر خودش را بر جای بگذارد و اولین شکاف را در اداره های روحانی شمال قفقاز به وجود آورد. در پی آن، اختلافات شدید بین جریان های سیاسی مسلمانان داغستان در چگونگی برداشت از اسلام و گرایش های قومی آشکار گردید. هم اکنون چند گروه سیاسی ـ اسلامی با گرایش های متفاوت محافظه کارانه و بنیادگرایانه در جمهوری خودمختار داغستان فعالیت میکنند: | به همین دلیل حزب کمونیست بدون اینکه آشکارا برای مسلمانان مزاحمت ایجاد کند، به صورت نامرئی سعی کرد تا در میان جنبش اسلامی داغستان تفرقه به وجود بیاورد. این سیاست کمونیست ها تا حدودی توانست اثرات ویرانگر خودش را بر جای بگذارد و اولین شکاف را در اداره های روحانی شمال قفقاز به وجود آورد. در پی آن، اختلافات شدید بین جریان های سیاسی مسلمانان داغستان در چگونگی برداشت از اسلام و گرایش های قومی آشکار گردید. هم اکنون چند گروه سیاسی ـ اسلامی با گرایش های متفاوت محافظه کارانه و بنیادگرایانه در جمهوری خودمختار داغستان فعالیت میکنند: | ||
<br> | <br> | ||
1 ـ [[حزب رستاخیز اسلامی]] (نهضت): این گروه، از احزاب بنیادگرای اسلامی در داغستان است و با حزب کمونیست به شدت مخالفت می کند. این حزب به نسبت اصلاحات اجتماعی و سیاسی موضع رادیکالی دارد و در | 1 ـ [[حزب رستاخیز اسلامی]] (نهضت): این گروه، از احزاب بنیادگرای اسلامی در داغستان است و با حزب کمونیست به شدت مخالفت می کند. این حزب به نسبت اصلاحات اجتماعی و سیاسی موضع رادیکالی دارد و در سالهای 1989 ـ 1991 از راه برگزاری نشست های ضد کمونیستی و اعتراضات عمومی، در سیاسی کردن مسلمانان داغستان نقش فعالی را ایفا کرد. این حزب با سنت گرایان و شیوخ صوفی مسلک شمال قفقاز رابطه خوبی ندارد. | ||
<br> | <br> | ||
2 ـ سازمان اسلامی ([[جماعت المسلمین]]): این گروه نیز تفکر رادیکالیسم دارد و رابطه خوبی با حزب رستاخیز اسلامیدارد. سازمان اسلامی در اوایل سال 1992 توسط قاضی نواحی دارگین «حسب اللّه حسب اللّه اف» تشکیل شد. «حسب اللّه اف» در نظر افکار عمومی محبوبیت فراوان دارد و از تحرک سیاسی زیادی نیز برخوردار است و یک بار به جرم فعالیت های سیاسی محاکمه و زندانی شد. | 2 ـ سازمان اسلامی ([[جماعت المسلمین]]): این گروه نیز تفکر رادیکالیسم دارد و رابطه خوبی با حزب رستاخیز اسلامیدارد. سازمان اسلامی در اوایل سال 1992 توسط قاضی نواحی دارگین «حسب اللّه حسب اللّه اف» تشکیل شد. «حسب اللّه اف» در نظر افکار عمومی محبوبیت فراوان دارد و از تحرک سیاسی زیادی نیز برخوردار است و یک بار به جرم فعالیت های سیاسی محاکمه و زندانی شد. | ||
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
==رهبران نهضت اسلامی داغستان== | ==رهبران نهضت اسلامی داغستان== | ||
<br> | <br> | ||
داغستان از سرزمین هایی است که مردم آن در یک دوره طولانی، | داغستان از سرزمین هایی است که مردم آن در یک دوره طولانی، سالها در برابر دشمنان اسلام، به ویژه روس های استعمارگر مبارزه کردند. به خاطر این مبارزات و فداکاری هاست که نام این سرزمین در تاریخ اسلامی می درخشد و هم اکنون نیز نهضت نوپای اسلامی در حال پیشرفت است. علمایی که در این نهضت تاریخی ـ اسلامی نقش رهبری را به عهده داشتند و در میان مردم داغستان طرفداران زیادی دارند، عبارتند از: | ||
<br> | <br> | ||
1 ـ شیخ منصور اُشورمه ای: وی در [[چچن]] متولد شد و آموزه های نقشبندیه را در بخارا فرا گرفت. وی بعد از بازگشت به قفقاز مبارزات خود را با روس ها آغاز کرد. او در جنگ 1787 روسیه و دولت عثمانی، از ترکان عثمانی پشتیبانی کرد و در قلعه «آناپا» که از استحکامات مهم عثمانی در کنار دریای سیاه به شمار می آمد، مستقر گردید. روس ها برای گرفتن این قلعه تلاش های بسیاری انجام دادند و سرانجام در ژوئن 1791 قلعه سقوط و «[[شیخ منصور]]» به اسارت درآمد و بعد از چند سال اسارت، در زندان «سولوتیک» درگذشت. | 1 ـ شیخ منصور اُشورمه ای: وی در [[چچن]] متولد شد و آموزه های نقشبندیه را در بخارا فرا گرفت. وی بعد از بازگشت به قفقاز مبارزات خود را با روس ها آغاز کرد. او در جنگ 1787 روسیه و دولت عثمانی، از ترکان عثمانی پشتیبانی کرد و در قلعه «آناپا» که از استحکامات مهم عثمانی در کنار دریای سیاه به شمار می آمد، مستقر گردید. روس ها برای گرفتن این قلعه تلاش های بسیاری انجام دادند و سرانجام در ژوئن 1791 قلعه سقوط و «[[شیخ منصور]]» به اسارت درآمد و بعد از چند سال اسارت، در زندان «سولوتیک» درگذشت. | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
3 ـ حمزه بیگ: او که از مشایخ صوفیه نقشبندی داغستان بود، در سال 1831 به صف مبارزان پیوست و پس از شهادت «ملا محمد» به عنوان رهبر جنبش، انتخاب شد. حمزه بیگ در دسامبر 1833 به مخالفت های خود علیه نیروهای روس ادامه داد و آنان را با خطری جدی روبه رو کرد. پس از سه سال رهبری جنبش، در سال 1250 ق (1834 م)، به دست عوامل روس ها در مسجد روستای «خونزاق» به قتل رسید. | 3 ـ حمزه بیگ: او که از مشایخ صوفیه نقشبندی داغستان بود، در سال 1831 به صف مبارزان پیوست و پس از شهادت «ملا محمد» به عنوان رهبر جنبش، انتخاب شد. حمزه بیگ در دسامبر 1833 به مخالفت های خود علیه نیروهای روس ادامه داد و آنان را با خطری جدی روبه رو کرد. پس از سه سال رهبری جنبش، در سال 1250 ق (1834 م)، به دست عوامل روس ها در مسجد روستای «خونزاق» به قتل رسید. | ||
<br> | <br> | ||
4 ـ شیخ شامل: وی در جمادی الاول 1250 ق (1834 م)، به رهبری جنبش اسلامی داغستان رسید و یکی از مقتدرترین رهبران داغستان بود. او پس از رسیدن به قدرت، افزون بر رویارویی با مشکلات داخلی، با رقبای قدرتمند و چالاکی روبه رو بود. با این همه، موفق شد که تمام چمنستان را بین | 4 ـ شیخ شامل: وی در جمادی الاول 1250 ق (1834 م)، به رهبری جنبش اسلامی داغستان رسید و یکی از مقتدرترین رهبران داغستان بود. او پس از رسیدن به قدرت، افزون بر رویارویی با مشکلات داخلی، با رقبای قدرتمند و چالاکی روبه رو بود. با این همه، موفق شد که تمام چمنستان را بین سالهای 1835 ـ 1855 از کنترل نیروهای روسیه خارج کند. در این هنگام حکومت قفقاز روس، تلاش کرد که به وسیله خوانین داغستان، «شامل» را بر سر میز مذاکره با تزار نیکلای اول، به تفلیس بکشاند، ولی او به این درخواست جواب رد داد و در نامه ای نوشت: «از راقح گنهکار این نامه، شامل، که توکلش به خداست؛ باید به شما بگویم که بالاخره تصمیم گرفته ام، حتی اگر تکه تکه ام کنند به تفلیس نیایم، زیرا همان گونه که همه می دانند به کرات عذر و خیانتتان را آزموده ام.» | ||
<br> | <br> | ||
با شروع جنگ جهانی اول و شکست روسیه در این جنگ، فشار بر «شیخ شامل» افزایش پیدا کرد. روسیه می خواست با سرکوبی مخالفان داخلی، این شکست را جبران کند؛ به همین دلیل بسیاری از رهبران جنبش اسلامی را با پول و وعده و وعید به طرف خود جلب کرد. «شامل» که با این ترفند دشمن، جنبش را در حال فروپاشی می دید، در اعلامیه ای بیان کرد: «در این ایام پرمخاطره بر هر مسلمان واجب است که در راه عقیده، تا آخرین قطره خون خود مبارزه کند.» فشارهای ارتش تزار و عوامل داخلی عرصه را بر «شامل» تنگ کرد و سرانجام او بعد از 25 سال مبارزه شجاعانه در قلعه «بُرتُنای»، محاصره شد. در ابتدا از تسلیم شدن خودداری کرد و بالاخره در 30 محرم 1276 ق (30 اوت 1859 م)، به خاطر نجات جان زنان و کودکان و دیگر همراهانش، شمشیر خود را به نشانه تسلیم به روس ها داد. | با شروع جنگ جهانی اول و شکست روسیه در این جنگ، فشار بر «شیخ شامل» افزایش پیدا کرد. روسیه می خواست با سرکوبی مخالفان داخلی، این شکست را جبران کند؛ به همین دلیل بسیاری از رهبران جنبش اسلامی را با پول و وعده و وعید به طرف خود جلب کرد. «شامل» که با این ترفند دشمن، جنبش را در حال فروپاشی می دید، در اعلامیه ای بیان کرد: «در این ایام پرمخاطره بر هر مسلمان واجب است که در راه عقیده، تا آخرین قطره خون خود مبارزه کند.» فشارهای ارتش تزار و عوامل داخلی عرصه را بر «شامل» تنگ کرد و سرانجام او بعد از 25 سال مبارزه شجاعانه در قلعه «بُرتُنای»، محاصره شد. در ابتدا از تسلیم شدن خودداری کرد و بالاخره در 30 محرم 1276 ق (30 اوت 1859 م)، به خاطر نجات جان زنان و کودکان و دیگر همراهانش، شمشیر خود را به نشانه تسلیم به روس ها داد. |