۸۷٬۹۸۰
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'دانسته اند' به 'دانسته‌اند'
جز (جایگزینی متن - 'عبارت اند' به 'عبارت‌اند') |
جز (جایگزینی متن - 'دانسته اند' به 'دانسته‌اند') |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
</div> | </div> | ||
==تعدد مذاهب== | ==تعدد مذاهب== | ||
در حدود نیم قرن پیش شیخ [[محمود شلتوت]] که در رأس روحانیت اهل سنت قرار داشتدر فتوای خویش جواز پیروی از فقه مذهب جعفری را عرضه کرد و خواستار همدلی بیش تر مسلمانان شد . از آن زمان حرکت «تقریب مذاهب» شکل گرفته و امروزه به راهبردی تأثیرگذار بدل شده است. دانشمندان و عالمان مسلمان، پس از وضع مبانی و تبیین ریشه های دینی و ضرورت رشد و ریشه دار کردن آن در وجدان مسلمانان، مقالات متعددی نوشتند. اینان معتقدند با ملاحظه ی برخی اصول از جمله ایمان به اصول اعتقادی اسلام، التزام کامل به تمامی ضروریات و ارکان اسلامی و نیز قرآن و سنت می‌توان مسلمانان را گرد هم آورد. این کتاب در حقیقت مجموعه-ای است از فتاو ای علماء و صاحب نظران فقهی مذاهب گوناگون اسلامی در خصوص این سؤال «اطلاق امت اسلامی بر اتباع مذاهب د یگر اسلامی اعم از شیعه، فرق چهارگانه اهل سنت، زیدیه، ظاهریه، ابازیه ود یگران که اصول دین مبین را معتقدند چیست؟ و آیا تکفیر فرق مذبور جایز است یا خیر؟ و اصولا حدود تکف یر در عصر حاضر چگونه است؟» این سوال را هشت نفر از علمای شیعه پاسخ گفته اند و سیزده نفر از علمای اهل سنت و سه نفر از علمای زیدیه و یک نفر از علمای ابازیه، فتاوی در خصوص سوال فوق بالاجماع فرق اسلامی را از امت اسلامی | در حدود نیم قرن پیش شیخ [[محمود شلتوت]] که در رأس روحانیت اهل سنت قرار داشتدر فتوای خویش جواز پیروی از فقه مذهب جعفری را عرضه کرد و خواستار همدلی بیش تر مسلمانان شد . از آن زمان حرکت «تقریب مذاهب» شکل گرفته و امروزه به راهبردی تأثیرگذار بدل شده است. دانشمندان و عالمان مسلمان، پس از وضع مبانی و تبیین ریشه های دینی و ضرورت رشد و ریشه دار کردن آن در وجدان مسلمانان، مقالات متعددی نوشتند. اینان معتقدند با ملاحظه ی برخی اصول از جمله ایمان به اصول اعتقادی اسلام، التزام کامل به تمامی ضروریات و ارکان اسلامی و نیز قرآن و سنت می‌توان مسلمانان را گرد هم آورد. این کتاب در حقیقت مجموعه-ای است از فتاو ای علماء و صاحب نظران فقهی مذاهب گوناگون اسلامی در خصوص این سؤال «اطلاق امت اسلامی بر اتباع مذاهب د یگر اسلامی اعم از شیعه، فرق چهارگانه اهل سنت، زیدیه، ظاهریه، ابازیه ود یگران که اصول دین مبین را معتقدند چیست؟ و آیا تکفیر فرق مذبور جایز است یا خیر؟ و اصولا حدود تکف یر در عصر حاضر چگونه است؟» این سوال را هشت نفر از علمای شیعه پاسخ گفته اند و سیزده نفر از علمای اهل سنت و سه نفر از علمای زیدیه و یک نفر از علمای ابازیه، فتاوی در خصوص سوال فوق بالاجماع فرق اسلامی را از امت اسلامی دانسته‌اند و تکفیر آنان را در هیچ شرایطی جایز ندانسته‌اند. | ||
این کتاب دارای یک مقدمه و پنج فصل است. در مقدمه، مؤلف، صادرکنندگان فتاوی را از برجسته ترین فقها و مجتهدان می‌دانند. فتاوی گردآوری شده نیز با مصلحت اندیشی و ملاحظات سیاسی و تحت تأثیر منافع زودگذر صادر نشده است، هر چند که زمینه فتوا در شر ایط اجتماعی سیاسی فراهم می شود. | این کتاب دارای یک مقدمه و پنج فصل است. در مقدمه، مؤلف، صادرکنندگان فتاوی را از برجسته ترین فقها و مجتهدان می‌دانند. فتاوی گردآوری شده نیز با مصلحت اندیشی و ملاحظات سیاسی و تحت تأثیر منافع زودگذر صادر نشده است، هر چند که زمینه فتوا در شر ایط اجتماعی سیاسی فراهم می شود. | ||
فصل اول: تحت عنوان درآمدی بر تقر یب مذاهب اسلامی، شامل دو مقاله؛ «مذاهب اسلامی از اختلاف تا ائتلاف» نوشته حضرت آیت‌الله محمدعلی تسخیری، واقع گرایی اسلامی، مبانی وحدت و نقش آفرینی آن، اختلافات فکری و ضوابط آن، و اختلافات مذهبی را تجزیه و تحلیل کرده اند. ایشان همچنین آسیب پیش فرض-های مجتهد بر روند اجتهاد و راه های جلوگیری از آن را متذکر شده‌اند. همچنین به مذاهب فراموش شده و ظهور مذاهب مختلف اسلامی پرداخته اند و اختلاف در مذاهب را باعث رشد فکری و تعالی تمدن اسلامی برشمرده اند منتها آنچه این پدیده را به شکلی منفی در مسیر تارخی مسلمانان جلوه داده است، تغییر آن به سوی طایفه گرایی تنگ نظرانه بوده است. به اعتقاد وی تقر یب مذاهب ریشه در کهن ترین دوران های اسلامی‌دارد و سرزندگی خود را مدیون اصول شریعت اسلامی است. در ادامه مباحث پا یه های تقریب اصول و ارزش های شایسته تقریب، نقش دانشمندان و اندیشمندان را در روند تقریب مورد تحلیل قرار داده اند. مقاله دوم، «پیش نویس سند تأسیسی جمعیت وحدت و تقر یب» از علامه محمدمهدی شمس الدین. در این مقاله مرحوم شمس-الدین نوع اختلافاتی که مانع وحدت و تضعیف انسجام است را بررسی می کند و گفتمان وحدت را در اعتقادات و احکام می جوید. به نظر وی باید در اختلافات شیوه ای پیش گرفت که در فرهنگ سازی عمومی، وقایع تاریخی و پیامدهای سیاسی آن، وحدت امت مراعات شود و از هر امری که به جدایی و پراکندگی بیانجامد، پرهیز شود. سپس وی برای به رسمیت شناختن مذاهب اسلامی از طرف د یگر مسلمانان، راه کارهایی ارائه می‌دهد و مشکلات تبشیر را در داخل جوامع اسلامی بر می شمرد. به نظر ایشان در همه موسساتی که بر پایه اندیشه تبشیری و تبلیغات مذهبی به وجود آمده اند باید تجدید نظر کرد، زیرا بسیاری از شعارهای آنان سدّ راه تقریب و وحدت است . علامه شمس الدین تشکیل جمعیت وحدت و تقریب بین مذاهب اسلامی را به منظور ارتباط با مراکز فقهی و فکری در جوامع اسلامی سوق می‌دهد و معتقد است که جامعه الازهر از همه راه ها مستقیم تر است تا این جمعیت بتواند اقدامات خود را به ظهور برساند بر مبنای این سند تأسیسی جمعیت وحدت و تقر یب باید مجله‌ای جهانی به زبان های زنده دنیا به ویژه زبان های اسلامی انتشار دهد و کنفرانس های علمی تحقیقاتی و سمینارهای وحدت اسلامی برپا نماید و بر ای گشایش باب فقهی بین مذاهب اسلامی تلاش کند و مراکز آموزشی و دانشکده های الهیات تأسیس نماید و از اختلافات سیاسی که ریشه های طائفه ای مذهبی دارند پرهیز نمود. علم کلام جدید با موضوع وحدت که ر یشه در قرآن و سنت دارد ترویج یابد به نظر وی همچنین وحدت اسلامی شامل وحدت با غ یر مسلمانان (گفتگوی ادیان و تمدن ها) نیز می شود. در این مقاله سپس مبا نی سند تأسیسی جمعیت وحدت وتقریب مورد بررسی قرار نمی‌گیرد. | فصل اول: تحت عنوان درآمدی بر تقر یب مذاهب اسلامی، شامل دو مقاله؛ «مذاهب اسلامی از اختلاف تا ائتلاف» نوشته حضرت آیت‌الله محمدعلی تسخیری، واقع گرایی اسلامی، مبانی وحدت و نقش آفرینی آن، اختلافات فکری و ضوابط آن، و اختلافات مذهبی را تجزیه و تحلیل کرده اند. ایشان همچنین آسیب پیش فرض-های مجتهد بر روند اجتهاد و راه های جلوگیری از آن را متذکر شده‌اند. همچنین به مذاهب فراموش شده و ظهور مذاهب مختلف اسلامی پرداخته اند و اختلاف در مذاهب را باعث رشد فکری و تعالی تمدن اسلامی برشمرده اند منتها آنچه این پدیده را به شکلی منفی در مسیر تارخی مسلمانان جلوه داده است، تغییر آن به سوی طایفه گرایی تنگ نظرانه بوده است. به اعتقاد وی تقر یب مذاهب ریشه در کهن ترین دوران های اسلامی‌دارد و سرزندگی خود را مدیون اصول شریعت اسلامی است. در ادامه مباحث پا یه های تقریب اصول و ارزش های شایسته تقریب، نقش دانشمندان و اندیشمندان را در روند تقریب مورد تحلیل قرار داده اند. مقاله دوم، «پیش نویس سند تأسیسی جمعیت وحدت و تقر یب» از علامه محمدمهدی شمس الدین. در این مقاله مرحوم شمس-الدین نوع اختلافاتی که مانع وحدت و تضعیف انسجام است را بررسی می کند و گفتمان وحدت را در اعتقادات و احکام می جوید. به نظر وی باید در اختلافات شیوه ای پیش گرفت که در فرهنگ سازی عمومی، وقایع تاریخی و پیامدهای سیاسی آن، وحدت امت مراعات شود و از هر امری که به جدایی و پراکندگی بیانجامد، پرهیز شود. سپس وی برای به رسمیت شناختن مذاهب اسلامی از طرف د یگر مسلمانان، راه کارهایی ارائه می‌دهد و مشکلات تبشیر را در داخل جوامع اسلامی بر می شمرد. به نظر ایشان در همه موسساتی که بر پایه اندیشه تبشیری و تبلیغات مذهبی به وجود آمده اند باید تجدید نظر کرد، زیرا بسیاری از شعارهای آنان سدّ راه تقریب و وحدت است . علامه شمس الدین تشکیل جمعیت وحدت و تقریب بین مذاهب اسلامی را به منظور ارتباط با مراکز فقهی و فکری در جوامع اسلامی سوق می‌دهد و معتقد است که جامعه الازهر از همه راه ها مستقیم تر است تا این جمعیت بتواند اقدامات خود را به ظهور برساند بر مبنای این سند تأسیسی جمعیت وحدت و تقر یب باید مجله‌ای جهانی به زبان های زنده دنیا به ویژه زبان های اسلامی انتشار دهد و کنفرانس های علمی تحقیقاتی و سمینارهای وحدت اسلامی برپا نماید و بر ای گشایش باب فقهی بین مذاهب اسلامی تلاش کند و مراکز آموزشی و دانشکده های الهیات تأسیس نماید و از اختلافات سیاسی که ریشه های طائفه ای مذهبی دارند پرهیز نمود. علم کلام جدید با موضوع وحدت که ر یشه در قرآن و سنت دارد ترویج یابد به نظر وی همچنین وحدت اسلامی شامل وحدت با غ یر مسلمانان (گفتگوی ادیان و تمدن ها) نیز می شود. در این مقاله سپس مبا نی سند تأسیسی جمعیت وحدت وتقریب مورد بررسی قرار نمی‌گیرد. | ||