ابراهیم نخعی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ابراهیم بن مالِک اَشْتَر نَخَعی''' فرزند [[مالک اشتر]] یار صمیمی و [[صحابی]] خاص [[امیرالمؤمنین علی (ع)]] است. ابراهیم سرور [[قبیله ‏ی نخع]] و یکه‏‌تاز آنان از فرماندهان شریف و باسیادتی بود که به شجاعت و تدبیر مشهور بود. بسیاری از مورخان او را در شجاعت ستوده‏ اند و از قهرمانی ‏ها و شجاعت ‏هایش در میدان جنگ که به ‏مانند صاعقه بی ‏امان بر قلب دشمن می‏ تاخت و از یمین و یسار از کشته پشته می‏ساخت با شگفتی یاد کرده و سخن ‏ها گفته ‏اند.

از دیگر مواردی که مورخان در وصف شجاعتش گفته‏ اند، حضور او در [[جنگ صفین]] است. او با وجود آن‏که نوجوانی کم ‏سن و سال بود در این جنگ حضور یافت و در کنار [[امیرالمؤمنین (ع)]] و پدرش مالک اشتر رشادت ‏ها از خود نشان داد.

منابع روایی [[شیعه]] و [[سنی]] از ابراهیم بن مالک اشتر به ‏عنوان یکی از [[روات حدیث]] نام برده‏ اند. او یکی از راویان روایت ‏های پدرش مالک بن اشتر برشمرده شده. روایت ‏هایی را از او نقل کرده است که [[حدیث]] وفات [[ابوذر]] در [[ربذه]] از آن جمله است.

مختار فرماندهی جنگ با مصعب را به احمر بن شمیط <ref> الکامل، ج ‏4، ص 268؛ ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد‏، الطبقات الکبری‏، تحقیق، سلمى، محمد بن صامل، خامسة 2، ص 83، مکتبة الصدیق، طائف، چاپ اول، 1414ق</ref> که مرد شجاع و از محبان [[اهل بیت]] بود، واگذار کرد و از ابراهیم نخواست که فرماندهی این جنگ را به عهده بگیرد. شاید به جهت حساسیت و اهمیت منطقه موصل بود. شاید هم اشتباه مختار بود که فرماندهی این نبرد مهم را به ابراهیم واگذار نکرد. <ref>ماهیت قیام مختار، ص 604 – 605</ref> شاید هم علل دیگری در کار بوده که ما آگاهی نداریم. هیچ‌کدام عهد شکنی نکردند و عهد و پیمانی در کار نبوده و از هر دو در تاریخ به عظمت یاد شده است.

در اواخر قیام مختار دشمن میان مختار وابراهیم اختلاف افکند. این حیله دشمن موجب شد که میان ابراهیم و مختار جدایی وفاصله ایجاد شده و گویا ابراهیم در ادامه کار از نهضت مختار کناره گرفته بود، از این رو در پی حادثه حمله مصعب بن زبیر در پیوستن به مختار تعلل و سستی ورزید و حتی گفته شده به نامه های مکرر و پشت سر هم مختار پس از شکست اولیه اش از قوای مصعب توجهی نکرده نزد او باز نگشت. همین کناره گیری او از مختار باعث شده بود که بعد از شهادت مختار مصعب بن زبیر از یک سو و [[عبدالملک مروان]] از سوی دیگر در او طمع ببندند تا ابراهیم را که مردی پر نفوذ و مدیر بود را با خود همراه سازند.

از این رو مصعب نامه ای به ابراهیم نوشته به او وعده داد که در صورتی که حکومت ابن زبیر را بپذیرد امارت مناطق شمالی عراق را به او می سپارد. نامه ی مشابهی نیز از سوی عبدالملک مروان [[خلیفه اموی]] [[شام]] به دست ابراهیم رسید. ابراهیم با یاران و مشاورانش در این باب به مشورت پرداخت و سرانجام تصمیم گرفت با مصعب بن زبیر همراه شود. پس نامه ای به مصعب نوشت و با گروهی از یاران خود از موصل یا نصیبین - مقر حکومت خود - حرکت کرد و به کوفه آمد و با مصعب ملاقات کرد. سرانجام ابراهیم در سال 72 هجری در پی شکست لشکر عراق از سپاهیان عبدالملک مروان که برای تصرف عراق به جنگ [[مصعب بن عمیر]] فرستاده شده بودند در 13 جمادی الاولی در سن چهل سالگی <ref>البته این سن با توجه به روایت منقری و ابن ابی الحدید که او را با وجود سن کمش، یکی از حاضرین در جنگ صفین می‌دانند بعید به نظر می‌رسد. وقعة صفین، پیشین، ص441 و شرح نهج البلاغه، پیشین، ص81</ref> کشته شد <ref> انساب الاشراف، پیشین، ج7، ص91 و الکامل، پیشین، ج4، ص326 و تجارب الامم، پیشین، ص236</ref> و نزدیک [[سامراء]] به خاک سپرده شد. <ref>زرکلی، خیرالدین؛ 1986، ج1، ص58</ref>