۸۵٬۸۳۹
ویرایش
وجوب اطاعت از حاکم اسلامی در نگاه اهل سنت (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۷ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۰۹
، ۱۷ مارس ۲۰۲۲جایگزینی متن - 'می کنند' به 'می‌کنند'
جز (جایگزینی متن - 'می آید' به 'می‌آید') |
جز (جایگزینی متن - 'می کنند' به 'می‌کنند') |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
جمهور فقهاء و متکلمین اهل سنت معتقدند که صرف وجود جمیع شروط امامت در شخصی از اشخاص، برای تحقق منصب امامت و حاکمیت کافی نیست، بلکه باید از طریق یکی از راه هایی که فقهاء قبول دارند این منصب برای فردی ثابت شود. یکی از این راه ها که همه فقهاء اهل تسنن آن را قبول دارند، این است که اشخاصی که موسوم هستند به اهل حلّ و عقد، یکی از واجدین شرایط را انتخاب کنند و در صورت انتخاب و قبول آن شخص، این منصب تحقق می یابد. آنچه که بین اهل حل و عقد و حاکم تحقق مییابد، در واقع بیعت بین آنها است. | جمهور فقهاء و متکلمین اهل سنت معتقدند که صرف وجود جمیع شروط امامت در شخصی از اشخاص، برای تحقق منصب امامت و حاکمیت کافی نیست، بلکه باید از طریق یکی از راه هایی که فقهاء قبول دارند این منصب برای فردی ثابت شود. یکی از این راه ها که همه فقهاء اهل تسنن آن را قبول دارند، این است که اشخاصی که موسوم هستند به اهل حلّ و عقد، یکی از واجدین شرایط را انتخاب کنند و در صورت انتخاب و قبول آن شخص، این منصب تحقق می یابد. آنچه که بین اهل حل و عقد و حاکم تحقق مییابد، در واقع بیعت بین آنها است. | ||
با توجه به این مقدمه، استدلال فوق را چنین تقریر | با توجه به این مقدمه، استدلال فوق را چنین تقریر می‌کنند: فقهاء معتقد هستند که امامت، در حقیقت عقدی از عقود است که دارای دو طرف است و یک طرف آن را امت اسلامی و طرف دیگر را رئیس و امام تشکیل می¬دهد. پس در حقیقت، امامت، عقد حقیقی است که مبتنی بر رضایت طرفین است و در این عقد، طرفین خود را ملزم می‌کنند که یک سری امور را انجام دهند. رئیس و امام ملزم است تا مبنای عملی خود را احکام اسلامی قرار داده و بر طبق آن سیر کند و امت بر خود لازم می دانند از او اطاعت کرده و از اوامر و نواهی او تخلف و سرپیچی ننمایند. بنابراین، وجوب اطاعت به خاطر عهدی است که با امام و خلیفه بسته شده است. | ||
البته باید خاطر نشان کنیم که این بیعت که به معنی تعهد بر اطاعت است، در واقع بین امت و امام بسته می شود، اما اهل حل و عقد در این بیعت نایب از طرف مردم می باشند و مفاد این بیعت، التزام رئیس بر عمل به احکام کتاب و سنت و در مقابل، مردم نیز ملزم هستند که از او اطاعت کنند<ref>رافت عثمان، بیتا، ص241-236</ref> | البته باید خاطر نشان کنیم که این بیعت که به معنی تعهد بر اطاعت است، در واقع بین امت و امام بسته می شود، اما اهل حل و عقد در این بیعت نایب از طرف مردم می باشند و مفاد این بیعت، التزام رئیس بر عمل به احکام کتاب و سنت و در مقابل، مردم نیز ملزم هستند که از او اطاعت کنند<ref>رافت عثمان، بیتا، ص241-236</ref> | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
اما آیه ای که به آن تمسک کردند، آیه شریفه (یا أَیَهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنكُمْ) (نساء: 59). | اما آیه ای که به آن تمسک کردند، آیه شریفه (یا أَیَهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنكُمْ) (نساء: 59). | ||
در این آیه، خداوند اطاعت از اولی الامر را بر ما واجب کرده است و اولی الامر کسانی هستند که بر ما حکومت | در این آیه، خداوند اطاعت از اولی الامر را بر ما واجب کرده است و اولی الامر کسانی هستند که بر ما حکومت می‌کنند. | ||
اما روایت، روایت «ابو هریره» از پیامبر«صلی الله علیه و آله» است: | اما روایت، روایت «ابو هریره» از پیامبر«صلی الله علیه و آله» است: | ||
«روی هشام بن عروه عن أبی صالح عن أبی هریرة عن رسول الله قال: سیلیکم بعدی ولاة فیلیکم البَرّ ببرّه، فیلیکم الفاجر بفجوره، فاسمعوا لهم و...»؛ بعد از من والیانی بر شما حکومت | «روی هشام بن عروه عن أبی صالح عن أبی هریرة عن رسول الله قال: سیلیکم بعدی ولاة فیلیکم البَرّ ببرّه، فیلیکم الفاجر بفجوره، فاسمعوا لهم و...»؛ بعد از من والیانی بر شما حکومت می‌کنند. والیان نیکوکار با نیکویی و خلفای جور با ظلم بر شما حکومت می‌کنند پس به آنها گوش فرا دهید و از آنها اطاعت کنید <ref>ماوردی، 1403ق، ص5</ref> | ||
این روایت به روشنی دلالت می کند که اطاعت از حاکم واجب است؛ زیرا کلمه (فاسمعوا) که به معنای اطاعت کردن است، به صورت امر آمده و این جمله امری دلالت بر وجوب دارد. | این روایت به روشنی دلالت می کند که اطاعت از حاکم واجب است؛ زیرا کلمه (فاسمعوا) که به معنای اطاعت کردن است، به صورت امر آمده و این جمله امری دلالت بر وجوب دارد. | ||