زبور

زبور نام یکی از کتاب های آسمانی است که بر اساس قرآن و روایات بر حضرت داوود پیامبر علیه السلام نازل شده است. این کتاب سرشار از پند و حکمت و نیایش با پروردگار است. نام زبور سه بار در قرآن و در سوره‌های نساء، انبیاء و اسراء ذکر شده است. برخی از پژوهشگران، زبوری که قرآن از آن نام برده را با مزامیر در عهد عتیق برابر دانسته‌اند. این کتاب به زبان عبری است و پس از تورات نازل شده است..

معنای زبور در لغت و اصطلاح

زبور در لغت به معنای نوشته و کتاب است و در اصطلاح به کتابی می گویند که بر حضرت داوود نبی علی السلام از پیامبران بنی اسراییل نازل شده است.

اقسام کتاب های آسمانی

کتاب های آسمانی به دو دسته تقسیم می‌شوند.دسته اول کتاب هایی هستند دارای احکام تشریعی خاص که آیین و شریعت ویژه ای را تبلیغ می‌کنند. دسته دوم کتاب هایی هستند که شامل مسایل و موضوعات اخلاقی و اندرزهای دینی دیده می شود و زبور از قسم دوم است.

دلیل نامگذاری

مطابق با احادیث وارد شده،چون این کتاب به صورت مجموعه ای مکتوب بر الواح نازل شده است، زبور نام گرفته است.. بعضی از پژوهشگران نیز زبور را از ریشه عبری زمره که هم به معنی قدرت و هم به معنی آواز یا سرود است؛ دانسته‌اند و برخی نیز زبور را به معنی مکتوب دانسته‌اند.

زبور در قرآن

همان طور که اشاره شد، قرآن در سوره های نساء، اسراء و انبیاء، به نام زبور اشاره کرده است. «إِنَّا أَوْحَیْنا إِلَیْکَ کَما أَوْحَیْنا إِلى‏ نُوحٍ وَ النَّبِیِّینَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَوْحَیْنا إِلى‏ إِبْراهیمَ وَ إِسْماعیلَ وَ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطِ وَ عیسی‏ وَ أَیُّوبَ وَ یُونُسَ وَ هارُونَ وَ سُلَیْمانَ وَ آتَیْنا داوُدَ زَبُورا» ما به تو وحى فرستادیم همان گونه که به نوح و پیامبران بعد از او وحى فرستادیم و (نیز) به ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط [بنى اسرائیل‏] و عیسی و ایّوب و یونس و هارون و سلیمان وحى نمودیم و به داوود زبور دادیم.«وَ رَبُّکَ أَعْلَمُ بِمَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لَقَدْ فَضَّلْنا بَعْضَ النَّبِیِّینَ عَلى‏ بَعْضٍ وَ آتَیْنا داوُدَ زَبُوراً» پروردگار تو، از حال همه کسانى که در آسمان ها و زمین هستند، آگاه تر است و (اگر تو را بر دیگران برترى دادیم، بخاطر شایستگى توست،) ما بعضى از پیامبران را بر بعضى دیگر برترى دادیم و به داوود، زبور بخشیدیم.«وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُون» در «زبور» بعد از ذکر (تورات) نوشتیم بندگان شایسته ‏ام وارث (حکومت) زمین خواهند شد!

زبور در تفاسیر

از آیات قرآن و روایات اسلامى استفاده مى شود کتاب های آسمانى بر دو گونه است. گونه اول کتاب هایى است که شامل آیین و شریعت جدید همراه با احکام خاص خود است. این نوع کتاب ها بر پنج پیامبر اولوالعزم نازل شده است. گونه دوم کتاب هایی است که شریعت تازه ای را ابلاغ نکرده است، بلکه این نوع کتاب ها مشتمل بر نصایح و پندها و توصیه ها و دعا ها است و کتاب زبور داوود از گونه دوم می باشد.در تفاسیر شیعه به این نکته اشاره شده است که زبور، شریعت خاص و آیین جدیدی را مطرح نکرده است بلکه مشتمل بر نصایح و اندرزها و راهنمایی ها و توصیه و دعاها بوده است. در ضمن زبور داوود در میان دیگر کتب پیامبران، این ویژگى را دارد که تمام آن مناجات و نیایش و اندرز است. در قرآن به صراحت بیان شده است که زبور را به حضرت داوود علیه السلام اعطا کرده ایم، ولی برخی از مفسرین اهل سنت گفته‌اند مقصود از زبور مطلق کتاب‌هایی است که بر پیامبران نازل شده است. اما در تفاسیر شیعه آمده است که دلیل قابل قبولی براین مدعا وجود ندارد.

زبور در روایات

ابوذر از پیامبر صلوات الله علیه نقل می کند که زبور یکی از ۱۰۴ کتابی‌است که بر مردم جهان نازل شده‌است.

تحریف زبور

به اعتراف یهودیان و مسیحیان کمی بیش از هفتاد مزمور از یکصدو پنجاه مزامیر زبور منسوب به حضرت داوود علیه السلام است و دیگر مزامیر در زمان های بعد به آن افزوده شده است.

پانویس

ّ ّ ّ