جهمیه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''جهمیّه''' از جمله فرقه های جبر گرایانه کلامی در [[اسلام]] است که بنیانگذارش شخصی به نام [[جهم بن صفوان]] می باشد. این فرقه در قرن های سوم و چهارم هجری قمری از جمله فرقه های مطرح بوده و در زمان های بعدی  به افول گراییده است. جهمیه برای اراده انسان هیچ نقشی  قایل نیست، بکله مطابق با عقاید آن ها، جهان فقط یک خالق یا یک فاعل دارد آن هم [[خداوند]] است. بنا براین، انسان فاعل واقعی افعال خویش نیست، بلکه استناد فاعلیت به وی از روی مجاز است. بیان این عقیده نشان می‌دهد که جهمیه در مقایسه با سایر فرقه هایی که مشی جبر گرایی دارند، روش سخت گیرانه تری را اتخاذ کرده است.نکته قابل توجه این که اکنون میراث مکتوبی از جهمیه در دست ما نیست، بلکه آرای و عقاید این فرقه را دیگر  متکلمان مخالف جهمیه از جمله [[ابوالحسن اشعری]] نقل و تحلیل کرده‌اند.  

جهمیه از فرقه های قدیمی کلامی و صاحب نام است به گونه‌ای که در منابع کلامی هر کجا بحث از عقاید مذاهب و مکاتب به میان می‌آید، به موسس این فرقه و نیز آرای آن نیز به طور پر رنگ اشاره می شود. با این حال هیچ متن و سندی از عقاید این فرقه در دسترس نیست و گزارش‌ هایی که امروزه موجود است، تنها اطلاعات اندک اما مستندی به ما می‌دهد که به فاصله حد اقل نیم قرن پس از مرگ جهم بن صفوان و به قلم متکلمان مخالف جهمیه نگاشته شده است که البته با تفاوت ها و نیز تعارض هایی نیز همراه است.