جزیرة العرب: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
از نظر [[هیثم بن عدی]]، جزیرة العرب از عُذَیب تا حضرموت را شامل است<ref>حموی، یاقوت؛ معجم البلدان، بیروت، دار صادر،1995، چاپ دوم،ج2، ص 138.</ref> و از نظر اسمعی حدود آن از عدن و أبین در طول و عرض از ابله تا [[جده]] است<ref> همان .</ref>؛ اما لسانالیمین، حدود این شبه جزیره را، از «جزیره و سواد در [[عراق]] در شمال، و سفوان و کاظمه و بعد قطیف و هجر و قطر و بعد عمان و شحر در شرق و بعد از حضرموت و ناحیه أبین تا عدن و دهلک در جنوب و سپس از جده در سواحل [[مکه]] و سواحل طوار و خلیج ایله و ساحل رایه تا اینکه به قلزم [[مصر]] میرسد و بعد مصر و شمال [[سودان]] تا [[شام]] را در بر میگیرد، سپس از مصر به [[فلسطین]] و عسقلان و سواحلش، امتداد یافته، بعد به سواحل [[اردن]] و [[بیروت]] و سواحل دمشق، کشیده میشود و از آنجا به حمص و سواحل قنسرین تا جزیره و سواد عراق، منتهی میشود»، میداند<ref>همدانی، لسان الیمین؛ صفة جزیرة العرب، محمد بن علی الأکوع، بغداد، آفاق عربیه،ص84.</ref>. تعریف تقریباً مشابهی را هم، [[یاقوت حموی]] در کتاب معجمالبلدانش، ذکر کرده است<ref>معجم البلدان، پیشین، ص137.</ref>. | از نظر [[هیثم بن عدی]]، جزیرة العرب از عُذَیب تا حضرموت را شامل است<ref>حموی، یاقوت؛ معجم البلدان، بیروت، دار صادر،1995، چاپ دوم،ج2، ص 138.</ref> و از نظر اسمعی حدود آن از عدن و أبین در طول و عرض از ابله تا [[جده]] است<ref> همان .</ref>؛ اما لسانالیمین، حدود این شبه جزیره را، از «جزیره و سواد در [[عراق]] در شمال، و سفوان و کاظمه و بعد قطیف و هجر و قطر و بعد عمان و شحر در شرق و بعد از حضرموت و ناحیه أبین تا عدن و دهلک در جنوب و سپس از جده در سواحل [[مکه]] و سواحل طوار و خلیج ایله و ساحل رایه تا اینکه به قلزم [[مصر]] میرسد و بعد مصر و شمال [[سودان]] تا [[شام]] را در بر میگیرد، سپس از مصر به [[فلسطین]] و عسقلان و سواحلش، امتداد یافته، بعد به سواحل [[اردن]] و [[بیروت]] و سواحل دمشق، کشیده میشود و از آنجا به حمص و سواحل قنسرین تا جزیره و سواد عراق، منتهی میشود»، میداند<ref>همدانی، لسان الیمین؛ صفة جزیرة العرب، محمد بن علی الأکوع، بغداد، آفاق عربیه،ص84.</ref>. تعریف تقریباً مشابهی را هم، [[یاقوت حموی]] در کتاب معجمالبلدانش، ذکر کرده است<ref>معجم البلدان، پیشین، ص137.</ref>. | ||
=تقسیمات جزیرة العرب= | |||
جغرافیدانان از گذشتههای دور، تقسیماتی را برای بلاد عرب قائل شدهاند، از جمله گفته شده که این سرزمین از سه ناحیه تشکیل شده: | |||
# بلاد العربالصخریه: که شمال جزیرةالعرب و جنوب غربی بادیةالشام، بعلاوه [[صحرای سینا]] را شامل میشده است. | |||
# بلاد العربالصحراویه: که بیشتر بلاد عرب از حدود [[سوریه]] و عراق تا [[اقیانوس هند]] را در برداشت. | |||
# بلاد العرب السعید: که [[یمن]] و [[حجاز]] و [[عمان]] را شامل میشد<ref> علی، جواد؛ المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، بیروت - بغداد، دار العلم للملایین – مکتبة النهضة، ج 1، ص 163.</ref>. | |||
# | |||
اما غالب عرب، این شبه جزیره را به پنج قسم، تقسیم کرده است: تهامه، حجاز، نجد، عروض و یمن<ref>صفة جزیرة العرب، پیشین، ص85 و معجم البلدان، پیشین، ص 94 .</ref>. | |||
=پانویس= | =پانویس= |
نسخهٔ ۲۹ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۰۱
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در
نام | جزیرة العرب• |
---|---|
تعداد جمعیت | ؟؟؟ |
پایتخت | ؟؟؟ |
دین و یا مذاهب اسلامی | ؟؟؟ |
زبان رسمی | ؟؟؟ |
جریانات فعال دینی - مذهبی | ؟؟؟ |
نظام حکومتی | ؟؟؟ |
نظام اقتصادی | ؟؟؟ |
شاخص توسعه | ؟؟؟ |
چهرههای (دینی، سیاسی) شاخص | ؟؟؟ |
|}
جزیرة العرب یاشبه جزیره عربستان را از سه جهت آب احاطه کرده؛ اما عرب، از باب تشبیه، بر آن نام جزیره، اطلاق میکنند. این شبه جزیره، به صورت مستطیلی غیر متوازیالاضلاع، مساحتی بالغ بر سه میلیون کیلومتر مربع را در جنوب غربی آسیا، در بر گرفته است. این منطقه، از آب و هوایی گرم و خشک، برخوردار بوده و بارش در آن، جز در جنوب و شمال غرب که تحت تأثیر بادهای تابستانی و زمستانی باران زیاد میبارد، کم است. از این رو بیشتر این منطقه، از بیابانها و صحراهای بیآب و علف، پوشیده شده است.
حدود جزیرة العرب
در حدود این شبه جزیره اختلاف است، بعضی آن را از بحر فارس، از عبادان که مصب رودخانه دجله، در دریاست تا بحرین و از آنجا تا عمان و سواحل عمره و حضرموت و عدن ادامه مییابد، تا اینکه به ایله و سپس به دریای قلزم و بعد به تاران و جُبَیلات تا قلزم در شرق و جنوب و غرب قلزم را در برداشت و سپس به ایله و بحیره و از آنجا به شراة و بلقاء، در فلسطین و بعد به أذرعات و حوران و بثنیر و غوطه و تا نواحی بعلبک در دمشق، میرسید، سپس به تدمر و سلمیه در حمص، بعد به خناصره و بالس در قنسرین و بعد به فرات میرسید؛ سپس از فرات به رقه و قرقیسیا و بعد به رحبه و دالیه و عانه و حدیثه، منتهی شده و از آنجا به انبار و کوفه سپس به خورنق و سواد کوفه تا واسط و دجله، سپس به سواد بصره و بعد به عبادان میرسید[۱].»
از نظر هیثم بن عدی، جزیرة العرب از عُذَیب تا حضرموت را شامل است[۲] و از نظر اسمعی حدود آن از عدن و أبین در طول و عرض از ابله تا جده است[۳]؛ اما لسانالیمین، حدود این شبه جزیره را، از «جزیره و سواد در عراق در شمال، و سفوان و کاظمه و بعد قطیف و هجر و قطر و بعد عمان و شحر در شرق و بعد از حضرموت و ناحیه أبین تا عدن و دهلک در جنوب و سپس از جده در سواحل مکه و سواحل طوار و خلیج ایله و ساحل رایه تا اینکه به قلزم مصر میرسد و بعد مصر و شمال سودان تا شام را در بر میگیرد، سپس از مصر به فلسطین و عسقلان و سواحلش، امتداد یافته، بعد به سواحل اردن و بیروت و سواحل دمشق، کشیده میشود و از آنجا به حمص و سواحل قنسرین تا جزیره و سواد عراق، منتهی میشود»، میداند[۴]. تعریف تقریباً مشابهی را هم، یاقوت حموی در کتاب معجمالبلدانش، ذکر کرده است[۵].
تقسیمات جزیرة العرب
جغرافیدانان از گذشتههای دور، تقسیماتی را برای بلاد عرب قائل شدهاند، از جمله گفته شده که این سرزمین از سه ناحیه تشکیل شده:
- بلاد العربالصخریه: که شمال جزیرةالعرب و جنوب غربی بادیةالشام، بعلاوه صحرای سینا را شامل میشده است.
- بلاد العربالصحراویه: که بیشتر بلاد عرب از حدود سوریه و عراق تا اقیانوس هند را در برداشت.
- بلاد العرب السعید: که یمن و حجاز و عمان را شامل میشد[۶].
اما غالب عرب، این شبه جزیره را به پنج قسم، تقسیم کرده است: تهامه، حجاز، نجد، عروض و یمن[۷].
پانویس
- ↑ اصطخری؛ مسالک و ممالک، کتابخانه صدر، ص12 – 13 .
- ↑ حموی، یاقوت؛ معجم البلدان، بیروت، دار صادر،1995، چاپ دوم،ج2، ص 138.
- ↑ همان .
- ↑ همدانی، لسان الیمین؛ صفة جزیرة العرب، محمد بن علی الأکوع، بغداد، آفاق عربیه،ص84.
- ↑ معجم البلدان، پیشین، ص137.
- ↑ علی، جواد؛ المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، بیروت - بغداد، دار العلم للملایین – مکتبة النهضة، ج 1، ص 163.
- ↑ صفة جزیرة العرب، پیشین، ص85 و معجم البلدان، پیشین، ص 94 .