ابن قتیبه دینوری: تفاوت میان نسخه‌ها

|ابن‌قتیبه الدینوری • عبدالله بن مسلم بن قتیبه • دینوری • ابومحمد عبدالله بن مسلم

|213 ق/828 م • بغداد یا کوفه

|276 ‌‎ق یا 889 م

|ابوحاتم سجستانى • رياشى (د 257ق / 871م) • ابن راهویه • ابوعبدالله حمدانى • عبدالرحمان بن قريب

|ابو القاسم ابراهیم بن محمد بن ایوب بن بشیر نافع • قاسم بن اصبغ اندلسى • ابو محمد عبید الله بن عبد الرحمن شکرى • ابو عبد الله بن ابى الأسود

|دین و مذهب

|سیاست • تاریخ • تفسیر قرآن • حدیث • علم کلام • ادبیات عربی

'''ابومحمد عبدﷲ بن مسلم دینِوَری مروزی''' یا '''ابی‌محمد جبلی''' شناخته‌شده به ابن '''قُتیبهٔ دینوری''' از نویسندگان، تاریخ‌نگار و دانشمندان بزرگ عصر عباسی است که کتاب‌های متعددی تألیف کرده است. وی در سال ۲۷۰ یا ۲۷۶ قمری از دنیا رفت. اگرچه وی معاصر با [[محدثان]] بزرگی از [[اهل سنت]] بود، ولی شهرتش مدیون روایت‌گری و حدیث‌نگاری نیست؛ بلکه بیش‌تر شهرت او به خاطر کتاب‌های فراوانی است که در علوم مختلف نوشته است.

اگرچه وی معاصر با محدّثان بزرگی از [[اهل سنت]] بود، ولی شهرتش مدیون روایت‌گری و حدیث‌نگاری نیست، بلکه بیشتر شهرت او به خاطر کتاب‌های فراوانی است که در علوم مختلف نگاشته که در ذیل به برخی از آنها اشاره می‌شود:

 

#

#

#کتاب صناعة الکتابة

#

#کتاب الوحش

#

#کتاب الصیام

#

#کتاب غریب الحدیث

#

#کتاب معانی القرآن

#

#کتاب القراءات

#

#کتاب المعارف

#

#کتاب عیون الأخبار

#

#کتاب دلائل النبوة

#

#کتاب جامع الفقه

#

#کتاب الفقیه

#

#کتاب تقویم اللسان

#

#کتاب التسویة بین العرب و العجم

#

#کتاب القلم

#

#تاریخ ابن قتیبة

#

#کتاب معانی القرآن

#

#الإمامة و السیاسة<ref>دینوری، عبد الله بن مسلم ابن قتیبه، الامامه و السیاسة، تحقیق، شیری، علی، ج ‏1، ص 13، بیروت، دار الاضواء، 1410ق.</ref>.

 

#

#«کتاب السلطان»: در آن روایاتی در مورد موقعیت پادشاهان و حالات مختلفشان و نیز آنچه مورد احتیاج درباریان است، نقل شده است.

#

#«کتاب الحرب»: در آن أخباری از آداب جنگ و حیله‌های آن و توصیه‌هایی به سپاهیان؛ مانند تعداد نفرات، سلاح، چهارپایان و آنچه در سفر و مسیر لازم می‌آید و نیز گزارش‌هایی از ترسوها، شجاعان، شهرها و... آمده است.

#

#«کتاب السودد»: حاوی اخباری از راه‌های رسیدن به بزرگی و بزرگواری در جوانی و وسایل آن، همت نیک، اختلاف اراده، کبر، عجب، غضب، فقر، تجارت، خرید و فروش، کردار اشراف و بزرگان و... نقل شده است.

#

#«کتاب الطبائع و الاخلاق»: در آن روایاتی درباره همانندی‌های مردم در طبایع و اخلاق‌های زشت؛ مانند حسد، و... و از طبایع حیوانات، مردم، [[جن]]، گیاهان و... آمده است.

#

#«کتاب العلم»: در بردارنده اخباری از دانش، دانشمندان، شاگردان، کتاب‌ها، حفظیات، [[قرآن]] و... وصیت‌هایی به ادب آموزان است.

#

#«کتاب الزهد»: در آن مطالبی از زاهدان و کلام آنها در زهد و دعا و مناجات و از مقام زاهدان نزد خلفا و ملوک و موعظه‌های آنها و... نقل شده است.

#

#«کتاب الاخوان»: در آن از برگزیدگان دوستان و اخباری از مهربانی و دوستی و آنچه بر دوستان واجب است؛ مانند زیارت همدیگر، خداحافظی، عیادت، و... سخن رفته است.

#

#«کتاب الحوائج»: در آن از برآوردن حاجات، صبر، هدیه، رشوه، احوال گدایان در هنگام سؤال، قناعت و حرص یاد شده است.

#

#«کتاب الطعام»: در آن اخباری از غذاهای پاک، شیرینی‌جات، شیر، خرما، گرسنگی، [[روزه]]، مهمانی، اخبار بخیلان، خوردن دارو، ضررها و فواید غذاها و... آمده است.

#

#«کتاب النساء»: در آن اخباری از اختلافات اخلاقی زنان، حسن و جمال و سیاست‌های زنان و خطبه‌های معروف [[نکاح]]، اخبار عاشقان عرب و... آمده است.