مکروه

مکروه امری ناپسنذ با مفهومی تشکیکی و دارای معانی متغیر است و در کل به معنای عملی است که انجام آن اگر چه نزد شارع ناخوشایند است، اما حرام نیست بلکه ترک آن بهتر است. البته گاهی برای اشاره به امور مکروه از واژه کراهت استفاده می‌شود و بیان می‌شود که فلان کار کراهت دارد.

مکروه از احکام پنج‌گانه

مکروه در کنار موضوعاتی چون واجب، حرام، مستحب و مباح یکی از احکام پنج‌گانه است.

معنای لغوی مکروه

مکروه در لغت به معنای ناگوار و ناخوشایند است.

مکروه در اصطلاح فقه

مکروه در فقه برای اشاره به عملی به کار می‌رود که انجام آن گرچه حرام نیست، اما ترک‌کردن آن بهتر است. مثل ایستاده بول کردن؛ و پوشیدن لباس سیاه در نماز و نیز خوردن گوشت اسب یا الاغ. تعداد مکروهات قابل شمارش نیست، زیرا که ترک هر مستحبی خود مکروه به حساب می آید.

کراهت تشکیکی است

همه کراهت‌ها در یک درجه نیستند و برخی نسبت به دیگری، شدت بیشتری دارند؛ از جمله مواردی که جزو کراهت‌های شدید به شمار می‌روند، نزدیکی با همسر از پشت است.

مکروه در عبادات

مکروه درباره عبادات با معانی متفاوتی به کار می‌رود مثلا نماز‌خواندن در حمام و قبرستان یا خواندن قرآن برای فرد جنب یا خانم‌هایی که در عادت ماهیانه هستند، مکروه دانسته شده است. در مثال‌های مد نظر، کراهت به این معنا نیست که بهتر است آن عمل ترک شود، بلکه به این معنا می‌باشد که انجام عمل مکروه ثواب عبادت را کمتر می‌کند؛ یعنی ثواب نماز خواندن در حمام کمتر از نماز خواندن در غیر حمام است، و یا ثواب تلاوت قرآن برای فرد جنب کمتر از فرد غیرجنب است.