افزودن پیوند

    انجيل: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌وحدت
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۷: خط ۷:
    </div>
    </div>


    '''اِنْجیل'''(عربی شده واژهٔ یونانی εὐαγγέλιον «اِئوانگِلیون» euangelion، به معنای خبر خوش یا مژده) کتاب مقدس [[مسیحیان]] است. چهار کتاب اول عهد جدید که به ترتیب منسوب به مَتّی، مَرقُس، لوقا و یوحنّا است انجیل نامیده می‌شوند. مسیحیان انجیل را کتاب آسمانی [[حضرت عیسی(ع)]] نمی‌دانند بلکه معتقدند [[عیسی]] خود تجسم وحی و عین پیام الهی بود.  
    '''اِنْجیل''' (عربی شده واژهٔ یونانی εὐαγγέλιον «اِئوانگِلیون» euangelion، به معنای خبر خوش یا مژده) کتاب مقدس [[مسیحیان]] است. چهار کتاب اول عهد جدید که به ترتیب منسوب به مَتّی، مَرقُس، لوقا و یوحنّا است انجیل نامیده می‌شوند. مسیحیان انجیل را کتاب آسمانی [[حضرت عیسی(ع)]] نمی‌دانند بلکه معتقدند [[عیسی]] خود تجسم وحی و عین پیام الهی بود.  


    در [[قرآن کریم]] و احادیث اسلامی انجیل نام کتاب [[حضرت مسیح]] است که از جانب [[خداوند]] به او [[وحی]] شده است امّا در کتاب‏های [[تاریخ ادیان]] و به ویژه نزد مسیحیان کتاب‏هایی که در سده‏‌های نخستین [[مسیحیت]] برای ثبت اقوال و اعمال حضرت مسیح نگارش یافتند انجیل نامیده می‏‌شود. نویسندگان انجیل‏‌ها در نگارش شرح زندگانی [[حضرت عیسی مسیح]] از مطالبی استفاده کرده‌‏اند که از طریق شاگردان او و شاهدان عینی وقایع در دسترس آنها قرار گرفته بود.
    در [[قرآن کریم]] و احادیث اسلامی انجیل نام کتاب [[حضرت مسیح]] است که از جانب [[خداوند]] به او [[وحی]] شده است امّا در کتاب‏‌های [[تاریخ ادیان]] و به ویژه نزد مسیحیان کتاب‏‌هایی که در سده‏‌های نخستین [[مسیحیت]] برای ثبت اقوال و اعمال حضرت مسیح نگارش یافتند انجیل نامیده می‏‌شود. نویسندگان انجیل‏‌ها در نگارش شرح زندگانی [[حضرت عیسی مسیح]] از مطالبی استفاده کرده‌‏اند که از طریق شاگردان او و شاهدان عینی وقایع در دسترس آنها قرار گرفته بود.


    =کتاب مقدس مسیحیان=
    =کتاب مقدس مسیحیان=


    کتاب مقدس، عنوان مجموعه‌اى از نوشته‌هاى کوچک و بزرگ است که مسیحیان همه، و [[يهوديان|یهودیان]] بخشى از آن را کتاب آسمانى و الهى خود مى دانند. عنوان معروف این مجموعه در زبان انگلیسى و بیشتر زبان‌هاى اروپایى «بایبل»<ref> Bible.</ref> و یا کلمه‌هاى هم خانواده ى آن است که از کلمه ى یونانى «Biblia» به معناى «کتاب‌ها» گرفته شده است<ref>توماس ميشل، كلام مسيحى، ترجمه ى حسين توفيقى، ص 23 (به عهد عتيق نيز شهرت دارد).</ref>.
    کتاب مقدس، عنوان مجموعه‌ای از نوشته‌های کوچک و بزرگ است که مسیحیان همه، و [[يهوديان|یهودیان]] بخشی از آن را کتاب آسمانی و الهی خود می‌دانند. عنوان معروف این مجموعه در زبان انگلیسی و بیشتر زبان‌های اروپایی «بایبل»<ref> Bible.</ref> و یا کلمه‌های هم خانواده ی آن است که از کلمه ی یونانی «Biblia» به معنای «کتاب‌ها» گرفته شده است<ref>توماس ميشل، كلام مسيحى، ترجمه ى حسين توفيقى، ص 23 (به عهد عتيق نيز شهرت دارد).</ref>.


    در زبان‌هاى فارسى و عربى عنوان «عهدین» نیز براى این کتاب به کار مى رود. عنوان مذکور به این اعتقاد مسیحیان اشاره دارد که خداوند دو عهد و پیمان با انسان بسته است: یکى «عهد قدیم»<ref>Old Testement. (O.T.)</ref> که در آن خداوند از انسان پیمان گرفته است که بر شریعت الهى گردن نهد; و دیگرى «عهد جدید»<ref>. New Testament (N. T.)</ref> که پیمان بر سر محبت خدا و عیسى مسیح است.
    در زبان‌های فارسی و عربی عنوان «عهدین» نیز برای این کتاب به کار می‌رود. عنوان مذکور به این اعتقاد مسیحیان اشاره دارد که خداوند دو عهد و پیمان با انسان بسته است: یکی «عهد قدیم»<ref>Old Testement. (O.T.)</ref> که در آن خداوند از انسان پیمان گرفته است که بر شریعت الهی گردن نهد; و دیگری «عهد جدید»<ref>. New Testament (N. T.)</ref> که پیمان بر سر محبت خدا و عیسی مسیح است.


    متناظر با این تقسیم، کتاب‌هاى مربوط به دوره ى اول را «عهد قدیم» و کتاب‌هاى مربوط به دوره ى دوم را «عهد جدید» مى خوانند و هر دو قسمت از نظر مسیحیان مقدس و معتبر است، لکن یهودیان معتقدند که خدا تنها یک پیمان با انسان بسته و آن همان پیمان «شریعت» است; و بر این اساس تنها بخش «عهد قدیم» را ـ که «عهد» مى نامند ـ قبول دارند<ref>ر.ك: عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 19 و 20. البته اصطلاح رايج براى عهد قديم در ميان يهوديان واژه ى «تنخ» است كه مخفف «تورات»، «نبيم»، «انبيا»، «كتوبيم» و «مكتوبات» است.</ref>.
    متناظر با این تقسیم، کتاب‌های مربوط به دوره ی اول را «عهد قدیم» و کتاب‌های مربوط به دوره ی دوم را «عهد جدید» می‌خوانند و هر دو قسمت از نظر مسیحیان مقدس و معتبر است، لکن یهودیان معتقدند که خدا تنها یک پیمان با انسان بسته و آن همان پیمان «شریعت» است; و بر این اساس تنها بخش «عهد قدیم» را ـ که «عهد» می‌نامند ـ قبول دارند<ref>ر.ك: عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 19 و 20. البته اصطلاح رايج براى عهد قديم در ميان يهوديان واژه ى «تنخ» است كه مخفف «تورات»، «نبيم»، «انبيا»، «كتوبيم» و «مكتوبات» است.</ref>.


    =عهد قدیم=
    =عهد قدیم=


    این بخش از کتاب مقدس ـ که قریب سه چهارم کل کتاب مى شود ـ مشتمل بر 39 یا 46 کتاب است<ref>اين تفاوت ناشى از اختلاف بين دو نسخه است. خود يهوديان نسخه ى 39 كتابى را قبول دارند، اما مسيحيان، كاتوليك ها و ارتدوكس ها نسخه ى 46 كتابى، و پروتستانها نسخه ى 39 كتابى را پذيرفته اند.</ref>.
    این بخش از کتاب مقدس ـ که قریب سه چهارم کل کتاب می‌شود ـ مشتمل بر 39 یا 46 کتاب است<ref>اين تفاوت ناشى از اختلاف بين دو نسخه است. خود يهوديان نسخه ى 39 كتابى را قبول دارند، اما مسيحيان، كاتوليك ها و ارتدوكس ها نسخه ى 46 كتابى، و پروتستانها نسخه ى 39 كتابى را پذيرفته اند.</ref>.


    طبق نسخه ى 46 کتابى (یا نسخه ى سبعینه) که مورد پذیرش اکثر مسیحیان است، عهد قدیم به سه بخش تقسیم مى گردد:
    طبق نسخه ی 46 کتابی (یا نسخه ی سبعینه) که مورد پذیرش اکثر مسیحیان است، عهد قدیم به سه بخش تقسیم می‌گردد:


    *بخش اول: اسفار پنج گانه ى [[تورات]] و کتب تاریخى دیگر;
    *بخش اول: اسفار پنج گانه ی [[تورات]] و کتب تاریخی دیگر;
    *
    *
    *بخش دوم: کتب حکمت، شعر و مناجات;
    *بخش دوم: کتب حکمت، شعر و مناجات;
    *
    *
    *بخش سوم: کتب انبیا و پیش گویى‌هاى آنها.
    *بخش سوم: کتب انبیا و پیش گویی‌های آنها.
    *
    *


    هرچند باور عمومى یهودیان و مسیحیان این است که تورات فعلى (اسفار پنج گانه) نوشته و یا کتاب آسمانى [[حضرت موسى(ع)]] است، اما کسانى در گذشته و حال انتساب تورات موجود به حضرت موسى(ع) را قاطعانه رد کرده و به اثبات این نظریه پرداخته اند که تورات موجود در قرون پس از آن حضرت نوشته شده است<ref>از جمله اين افراد «باروخ اسپينوزا» (1632 ـ 1677 م) دانشمند هلندى و دكتر الكسندر كيوس از دانشمندان مسيحى است. ر.ك: حسين توفيقى، آشنايى با اديان بزرگ، ص 82; باروخ اسپينوزا، مصنف واقعى اسفار پنجگانه، ترجمه ى عليرضا آل بويه، مجله ى هفت آسمان، ش 1، ص 89; رحمة الله هندى، اظهار الحق، ص 63.</ref>.
    هرچند باور عمومی یهودیان و مسیحیان این است که تورات فعلی (اسفار پنج گانه) نوشته و یا کتاب آسمانی [[حضرت موسى(ع)|حضرت موسی(ع)]] است، اما کسانی در گذشته و حال انتساب تورات موجود به حضرت موسی(ع) را قاطعانه رد کرده و به اثبات این نظریه پرداخته‌اند که تورات موجود در قرون پس از آن حضرت نوشته شده است<ref>از جمله اين افراد «باروخ اسپينوزا» (1632 ـ 1677 م) دانشمند هلندى و دكتر الكسندر كيوس از دانشمندان مسيحى است. ر.ك: حسين توفيقى، آشنايى با اديان بزرگ، ص 82; باروخ اسپينوزا، مصنف واقعى اسفار پنجگانه، ترجمه ى عليرضا آل بويه، مجله ى هفت آسمان، ش 1، ص 89; رحمة الله هندى، اظهار الحق، ص 63.</ref>.


    بیش تر کتاب‌هاى عهد عتیق در اصل به زبان عبرى و اندکى از آن به زبان کلدانى (از زبان‌هاى سامى هم خانواده با عربى) بوده اند که به یونانى ترجمه شده اند.
    بیش‌تر کتاب‌های عهد عتیق در اصل به زبان عبری و اندکی از آن به زبان کلدانی (از زبان‌های سامی هم خانواده با عربی) بوده اند که به یونانی ترجمه شده‌اند.


    =عهد جدید=
    =عهد جدید=


    بخش دوم کتاب مقدس، [[عهد جديد|عهد جدید]] است که تنها مسیحیان آن را قبول دارند. عهد جدید به زبان یونانى نوشته شده است، در حالى که حضرت عیسى(ع) و [[حواريون|حواریون]] او به زبان آرامى (لهجه‌اى از زبان عبرى) سخن مى گفتند. علت این امر آن است که با کشورگشایى [[اسكندر مقدونی|اسکندر مقدونی]] و ایجاد یک امپراطورى بزرگ، زبان یونانى در بسیارى از مناطق تبلیغ شد، به گونه‌اى که بسیارى از مردم با این زبان آشنایى یافتند. هنگامى که رسولان مسیحى براى مردم منطقه ى دریاى مدیترانه و اطراف آن سخن مى گفتند یا مى نوشتند، طبیعى بود که از زبان مشترک (یونانى) استفاده کنند<ref>عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 33.</ref>.
    بخش دوم کتاب مقدس، [[عهد جديد|عهد جدید]] است که تنها مسیحیان آن را قبول دارند. عهد جدید به زبان یونانی نوشته شده است، در حالی که حضرت عیسی(ع) و [[حواريون|حواریون]] او به زبان آرامی (لهجه‌ای از زبان عبری) سخن می‌گفتند. علت این امر آن است که با کشورگشایی [[اسكندر مقدونی|اسکندر مقدونی]] و ایجاد یک امپراطوری بزرگ، زبان یونانی در بسیاری از مناطق تبلیغ شد، به گونه‌ای که بسیاری از مردم با این زبان آشنایی یافتند. هنگامی که رسولان مسیحی برای مردم منطقه ی دریای مدیترانه و اطراف آن سخن می‌گفتند یا می‌نوشتند، طبیعی بود که از زبان مشترک (یونانی) استفاده کنند<ref>عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 33.</ref>.


    =تقسیم بندى عهد جدید=
    =تقسیم بندی عهد جدید=


    [[عهد جديد|عهد جدید]] به طور کلى به 4 بخش تقسیم مى شود:
    [[عهد جديد|عهد جدید]] به طور کلی به 4 بخش تقسیم می‌شود:


    '''زندگى‌نامه و سخنان حضرت عیسى(ع):'''  
    '''زندگی‌نامه و سخنان حضرت عیسی(ع):'''  


    این بخش مشتمل بر 4 انجیل<ref>انجيل در لغت يونانى به معناى «مژده» است.</ref> است که گفته مى شود «متى»، «مرقس»، «لوقا» و «یوحنا» آنها را نوشته اند.
    این بخش مشتمل بر 4 انجیل<ref>انجيل در لغت يونانى به معناى «مژده» است.</ref> است که گفته می‌شود «متی»، «مرقس»، «لوقا» و «یوحنا» آنها را نوشته اند.
    سه انجیل نخست سبکى یکسان دارند و مطالب مندرج در آنها هماهنگ اند و با فرهنگ یهودى اختلاف چندانى ندارند; اما انجیل چهارم (یوحنا) از نظر مطالب با اناجیل دیگر متفاوت است و با فرهنگ یهودى سازگارى ندارد و در آن الوهیت حضرت عیسى مطرح شده است. سه انجیل اول را اناجیل هم نوا یا هم دید<ref>Synoptic.</ref> مى نامند.
    سه انجیل نخست سبکی یکسان دارند و مطالب مندرج در آنها هماهنگ‌اند و با فرهنگ یهودی اختلاف چندانی ندارند; اما انجیل چهارم (یوحنا) از نظر مطالب با اناجیل دیگر متفاوت است و با فرهنگ یهودی سازگاری ندارد و در آن الوهیت حضرت عیسی مطرح شده است. سه انجیل اول را اناجیل هم نوا یا هم دید<ref>Synoptic.</ref> می‌نامند.
    غالب محققان بر آن اند که این سه انجیل بعد از حضرت عیسى و حدوداً بین سال‌هاى 65 ـ 70 م، یعنى بیش از سى سال پس از حیات زمینى حضرت عیسى(ع) نوشته شده اند و برخى از پژوهشگران کتاب مقدس معتقدند که انجیل متى و لوقا از روى انجیل مرقس نوشته شده اند<ref>ر.ك: عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 35.</ref>.
    غالب محققان بر آن‌اند که این سه انجیل بعد از حضرت عیسی و حدوداً بین سال‌های 65 ـ 70 م، یعنی بیش از سی سال پس از حیات زمینی حضرت عیسی(ع) نوشته شده اند و برخی از پژوهشگران کتاب مقدس معتقدند که انجیل متی و لوقا از روی انجیل مرقس نوشته شده اند<ref>ر.ك: عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 35.</ref>.


    '''تبلیغات و مسافرت‌هاى تبلیغى مبلغان مسیحى:'''  
    '''تبلیغات و مسافرت‌های تبلیغی مبلغان مسیحی:'''  


    در این بخش کتاب «اعمال رسولان» وجود دارد که اقدامات حواریون و دیگر مسیحیان، مخصوصاً «پولس» رابیان مى کند.
    در این بخش کتاب «اعمال رسولان» وجود دارد که اقدامات حواریون و دیگر مسیحیان، مخصوصاً «پولس» رابیان می‌کند.


    '''نامه‌ها:'''
    '''نامه‌ها:'''


    رسولان نامه‌هایى به شهرها و افراد گوناگون نگاشته اند که 21 عدد از آنها در مجموعه ى عهد جدید آورده شده اند. سیزده یا چهارده<ref>در انتساب يكى از نامه ها به پولس ترديد وجود دارد.</ref> نامه از «پولس»، سه نامه از «یوحنا»، دو نامه از «پطرس»، و یک نامه از «یعقوب» و «یهودا» وجود دارد.
    رسولان نامه‌هایی به شهرها و افراد گوناگون نگاشته اند که 21 عدد از آنها در مجموعه ی عهد جدید آورده شده اند. سیزده یا چهارده<ref>در انتساب يكى از نامه ها به پولس ترديد وجود دارد.</ref> نامه از «پولس»، سه نامه از «یوحنا»، دو نامه از «پطرس»، و یک نامه از «یعقوب» و «یهودا» وجود دارد.


    این نامه‌ها حاوى مطالبى ارشادى و احیاناً اعتقادى است.
    این نامه‌ها حاوی مطالبی ارشادی و احیاناً اعتقادی است.


    '''رؤیا و مکاشفه:'''  
    '''رؤیا و مکاشفه:'''  


    در این بخش تنها کتاب «مکاشفه ى یوحنا» قرار دارد که کتاب سرّى و رمزى است و حوادث آینده را پیش گویى مى کند.
    در این بخش تنها کتاب «مکاشفه ی یوحنا» قرار دارد که کتاب سرّی و رمزی است و حوادث آینده را پیش گویی می‌کند.


    =نویسندگان عهد جدید=
    =نویسندگان عهد جدید=


    چهار انجیل ابتداى عهد جدید، در واقع چهار زندگى نامه از حضرت عیسى(ع) هستند که به دست چهار نفر نوشته شده اند.
    چهار انجیل ابتدای عهد جدید، در واقع چهار زندگی نامه از حضرت عیسی(ع) هستند که به دست چهار نفر نوشته شده اند.


    '''انجیل مرقس:'''
    '''انجیل مرقس:'''


    قدیمى ترین و مختصرترین آنهاست که معمولا آنها را به یوحناى مرقس، دوست و هم دم و مترجم پطرس، که احیاناً هم سفر پولس نیز بوده است، نسبت مى دهند<ref>مريل سى تنى، معرفى عهد جديد، ترجمه ى طاطه وس ميكائيليان، ج 1، ص 173.</ref>. نوشته‌هاى او مطالبى است که از پطرس آموخته و ثبت کرده است<ref>همان.</ref>. این انجیل بسیار کوتاه، واقع بینانه، روشن و پرقدرت است; مانند آلبومى که مختص عکس‌هاى شخصِ به خصوصى باشد، یک رشته تصاویر مهم از عیسى ارائه مى دهد... مرقس توانسته شخصیت واعمال مسیح را با این تصاویر به خوبى نشان دهد<ref>همان، ص 176.</ref>.
    قدیمی ترین و مختصرترین آنهاست که معمولا آنها را به یوحنای مرقس، دوست و هم دم و مترجم پطرس، که احیاناً هم سفر پولس نیز بوده است، نسبت می‌دهند<ref>مريل سى تنى، معرفى عهد جديد، ترجمه ى طاطه وس ميكائيليان، ج 1، ص 173.</ref>. نوشته‌های او مطالبی است که از پطرس آموخته و ثبت کرده است<ref>همان.</ref>. این انجیل بسیار کوتاه، واقع بینانه، روشن و پرقدرت است; مانند آلبومی که مختص عکس‌های شخصِ به خصوصی باشد، یک رشته تصاویر مهم از عیسی ارائه می‌دهد... مرقس توانسته شخصیت واعمال مسیح را با این تصاویر به خوبی نشان دهد<ref>همان، ص 176.</ref>.


    '''انجیل متى:'''
    '''انجیل متی:'''


    در ترتیب کنونى عهد جدید، نخستین انجیل و مفصلّ ترین آنهاست. اعتقاد سنتّى مسیحى این بود که این انجیل قدیمى ترین اناجیل و به دست «متاى خوازى» نوشته شده است، اما با نقّادى‌هاى عصر جدید، عقاید فوق اعتبار خود را از دست داده است<ref>عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 214 ـ 215.</ref>.
    در ترتیب کنونی عهد جدید، نخستین انجیل و مفصلّ ترین آنهاست. اعتقاد سنتّی مسیحی این بود که این انجیل قدیمی ترین اناجیل و به دست «متای خوازی» نوشته شده است، اما با نقّادی‌های عصر جدید، عقاید فوق اعتبار خود را از دست داده است<ref>عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 214 ـ 215.</ref>.


    '''انجیل لوقا:'''
    '''انجیل لوقا:'''


    کتاب اعمال رسولان، منسوب به لوقاى طبیب، یار و همراه پولس است، که احتمالا در انطاکیه با تبلیغ پولس ایمان آورده و با او دوست و هم نشین شده بود<ref>مريل سى تنى، معرفى عهد جديد، ج 1ظ، ص 191.</ref>.
    کتاب اعمال رسولان، منسوب به لوقای طبیب، یار و همراه پولس است، که احتمالا در انطاکیه با تبلیغ پولس ایمان آورده و با او دوست و هم نشین شده بود<ref>مريل سى تنى، معرفى عهد جديد، ج 1ظ، ص 191.</ref>.
    بسیارى از انجیل شناسان معتقدند که انجیل متى و انجیل لوقا در نگارش از انجیل مرقس استفاده کرده اند و در بسیارى از مشترکات دیگرشان از یک منبع شفاهى بهره برده اند<ref>Cross, F, Th Oxford Dictionary of Christian Church (ODC), London, Oxford University Press, P 853.به نقل از: عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 205.</ref>.
    بسیاری از انجیل شناسان معتقدند که انجیل متی و انجیل لوقا در نگارش از انجیل مرقس استفاده کرده اند و در بسیاری از مشترکات دیگرشان از یک منبع شفاهی بهره برده اند<ref>Cross, F, Th Oxford Dictionary of Christian Church (ODC), London, Oxford University Press, P 853.به نقل از: عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 205.</ref>.


    '''انجیل یوحنّا:'''
    '''انجیل یوحنّا:'''


    با سه انجیل دیگر ـ که اناجیل هم نوا خوانده مى شوند ـ بسیار متفاوت است و علاوه بر این که تنها انجیلى است که الهیات عیسى خدایى را ترویج مى کند، از نظر سبک نگارش و ترکیب مطالب با سه انجیل دیگر تفاوت بسیار دارد، به گونه‌اى که مسیحِ اناجیل هم نوا را «مسیح تاریخ» و مسیح این انجیل را «مسیح ایمان» خوانده اند<ref>همان، ص 260.</ref>.
    با سه انجیل دیگر ـ که اناجیل هم نوا خوانده می‌شوند ـ بسیار متفاوت است و علاوه بر این که تنها انجیلی است که الهیات عیسی خدایی را ترویج می‌کند، از نظر سبک نگارش و ترکیب مطالب با سه انجیل دیگر تفاوت بسیار دارد، به گونه‌ای که مسیحِ اناجیل هم نوا را «مسیح تاریخ» و مسیح این انجیل را «مسیح ایمان» خوانده اند<ref>همان، ص 260.</ref>.


    تاریخ نگارش انجیل یوحنّا احتمالاً بین سال‌هاى 90 ـ 115 م است، و از نظر تاریخى آخرین اناجیل است<ref>فهيم عزيز، المدخل الى العهد الجديد، ص 561.</ref>.
    تاریخ نگارش انجیل یوحنّا احتمالاً بین سال‌های 90 ـ 115 م است، و از نظر تاریخی آخرین اناجیل است<ref>فهيم عزيز، المدخل الى العهد الجديد، ص 561.</ref>.


    اعتقاد غالب سنتى در کلیساى مسیحى این بود که این انجیل توسط یوحنّا، پسر زبدى، که از خردسالى در زمره ى حواریون بود، نوشته شده است، اما اعتقاد مزبور در قرن نوزدهم زیر سؤال رفت و کوشش‌هاى بسیار براى شناسایى نویسنده ى این انجیل به جایى نرسید.
    اعتقاد غالب سنتی در کلیسای مسیحی این بود که این انجیل توسط یوحنّا، پسر زبدی، که از خردسالی در زمره ی حواریون بود، نوشته شده است، اما اعتقاد مزبور در قرن نوزدهم زیر سؤال رفت و کوشش‌های بسیار برای شناسایی نویسنده ی این انجیل به جایی نرسید.


    یک [[كشيش|کشیش]] مسیحى در پاسخ به این سؤال که «چه کسى انجیل یوحنّا را نوشته است؟» مى نویسد:
    یک [[كشيش|کشیش]] مسیحی در پاسخ به این سؤال که «چه کسی انجیل یوحنّا را نوشته است؟» می‌نویسد:


    سؤال مشکلى است و پاسخ به آن بررسى و تحقیق گسترده‌اى را مى طلبد و غالباً به این عبارت ختم مى شود که غیر از خداى یگانه کسى نمى داند که  
    سؤال مشکلی است و پاسخ به آن بررسی و تحقیق گسترده‌ای را می‌طلبد و غالباً به این عبارت ختم می‌شود که غیر از خدای یگانه کسی نمی داند که  
    چه کسى این انجیل را نوشته است<ref> همان، ص 546.</ref>.
    چه کسی این انجیل را نوشته است<ref> همان، ص 546.</ref>.


    نویسنده ى انجیل یوحنّا علاوه بر این که اناجیل قبلى و رساله‌هاى پولس را در اختیار داشته و از آنها در تدوین انجیلش استفاده کرده، داراى مشرب فلسفى هم بوده و کتابش مشحون از مایه‌هاى فلسفى [[يونان|یونان]] است.
    نویسنده ی انجیل یوحنّا علاوه بر این که اناجیل قبلی و رساله‌های پولس را در اختیار داشته و از آنها در تدوین انجیلش استفاده کرده، دارای مشرب فلسفی هم بوده و کتابش مشحون از مایه‌های فلسفی [[يونان|یونان]] است.


    =رساله‌هاى پولس=
    =رساله‌های پولس=


    پولس نخستین نویسنده ى عهد جدید به شمار مى رود. رساله‌هاى او مشتمل بر 13 یا 14 نامه است که براى افراد خاص یا اشخاص مختلف و شهرهاى گوناگون فرستاده و در آنها نوعاً به بیان بحث‌هاى عقیدتى و دفاع از نظام الهیاتى خود، که عمدتاً عیسى خدایى و نفى شریعت است، مى پردازد.
    پولس نخستین نویسنده ی عهد جدید به شمار می‌رود. رساله‌های او مشتمل بر 13 یا 14 نامه است که برای افراد خاص یا اشخاص مختلف و شهرهای گوناگون فرستاده و در آنها نوعاً به بیان بحث‌های عقیدتی و دفاع از نظام الهیاتی خود، که عمدتاً عیسی خدایی و نفی شریعت است، می‌پردازد.


    امروزه محققان مسلم مى دانند که نخستین نوشته‌هاى عهد جدید، رساله‌هاى پولس است; زیرا وى در بین سال‌هاى 35 ـ 40 م تغییر کیش داد و در سال 64 م به قتل رسید و هیچ انجیلى قبل از سال 65 م نوشته نشده است<ref>ر.ك: مريل سى تنى، معرفى عهد جديد، ترجمه ى طا ط. ميكائيليان، ج 1، ص 138 ـ 139; عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 235 ـ 236; و توماس ميشل، كلام مسيحى، ص 54.</ref>.
    امروزه محققان مسلم می‌دانند که نخستین نوشته‌های عهد جدید، رساله‌های پولس است; زیرا وی در بین سال‌های 35 ـ 40 م تغییر کیش داد و در سال 64 م به قتل رسید و هیچ انجیلی قبل از سال 65 م نوشته نشده است<ref>ر.ك: مريل سى تنى، معرفى عهد جديد، ترجمه ى طا ط. ميكائيليان، ج 1، ص 138 ـ 139; عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 235 ـ 236; و توماس ميشل، كلام مسيحى، ص 54.</ref>.


    بنابراین مى توان گفت که رساله‌هاى پولس حداقل 20 سال قبل از اولین انجیل در کلیساها وجود داشته و از آنها استفاده مى شده و پایه ى نظام عقیدتى [[مسيحيت|مسیحیت]] قرار گرفته و سپس تاریخ زندگى حضرت عیسى(ع)نگاشته شده است. تأثیر الهیات عیسى خدایى پولس بر اناجیل هم نوا مشهود نیست; اما انجیل یوحنّا که سال‌ها پس از سه انجیل دیگر در اواخر قرن اول یا ابتداى قرن دوم میلادى نوشته شده کاملا متأثر از الهیات پولسى است. این نکته به ما مى فهماند که در پایان قرن اول اندیشه‌هاى شرک آلود پولس کاملا در جامعه ى مسیحى و در کلیسا جا افتاده و بر نگارش مطالب کتاب مقدس تأثیر گذارده است.
    بنابراین می‌توان گفت که رساله‌های پولس حداقل 20 سال قبل از اولین انجیل در کلیساها وجود داشته و از آنها استفاده می‌شده و پایه نظام عقیدتی [[مسيحيت|مسیحیت]] قرار گرفته و سپس تاریخ زندگی حضرت عیسی(ع)نگاشته شده است. تأثیر الهیات عیسی خدایی پولس بر اناجیل هم نوا مشهود نیست; اما انجیل یوحنّا که سال‌ها پس از سه انجیل دیگر در اواخر قرن اول یا ابتدای قرن دوم میلادی نوشته شده کاملا متأثر از الهیات پولسی است. این نکته به ما می‌فهماند که در پایان قرن اول اندیشه‌های شرک آلود پولس کاملا در جامعه ی مسیحی و در کلیسا جا افتاده و بر نگارش مطالب کتاب مقدس تأثیر گذارده است.


    =حجیت و اعتبار عهد جدید=
    =حجیت و اعتبار عهد جدید=


    بر اساس دیدگاه مسیحى، حضرت عیسى(ع) کتاب آسمانى نداشت، بلکه او خود تجسّم وحى الهى و عین پیام خدا بود، و انجیل‌ها و سایر کتب عهد جدید، نوشته ى حضرت عیسى یا املاى او به شاگردانش نیست، بلکه حواریون و قدیسان و مسیحیان نخستین بعد از حضرت عیسى به تدریج آن را تحریر کرده اند.
    بر اساس دیدگاه مسیحی، حضرت عیسی(ع) کتاب آسمانی نداشت، بلکه او خود تجسّم وحی الهی و عین پیام خدا بود، و انجیل‌ها و سایر کتب عهد جدید، نوشته ی حضرت عیسی یا املای او به شاگردانش نیست، بلکه حواریون و قدیسان و مسیحیان نخستین بعد از حضرت عیسی به تدریج آن را تحریر کرده‌اند.
    ادعاى مسیحیان این است که این نوشته‌ها حاصل الهامات و هدایت ویژه ى روح القدس و نتیجه ى توافق و اجماع مسیحیان صدر اول در پذیرش 27 کتاب موجود عهد جدید است:
    ادعای مسیحیان این است که این نوشته‌ها حاصل الهامات و هدایت ویژه ی روح القدس و نتیجه توافق و اجماع مسیحیان صدر اول در پذیرش 27 کتاب موجود عهد جدید است:


    خدا در 30 سال سرنوشت سازى (30 ـ 60 م.) که انجیل مکتوب وجود نداشت، و سخنان و کارهاى عیسى به طور شفاهى نقل مى شد آن جامعه را هدایت کرد. این روح القدس بود که از طریق الهام، نویسندگان انجیل‌ها را براى نوشتن این کتب و ثبت برگزیده ى سخنان و کارهاى بسیار زیاد عیسى، رهنمون شد... و سرانجام جامعه ى مسیحیان نخستین با راهنمایى روح القدس از میان نوشته‌هاى مسیحى بى شمار، به 27 کتاب، که انجیل‌هاى چهار گانه نیز جزء آنهاست، اقرار کرد;... این توافق در باب کتاب‌هاى مقدس از طریق نوعى اجماع حاصل شد. این اجماع خیلى زود به دست آمد و فهرست نخستین کتاب‌هاى مقدس، بین سال‌هاى 150 ـ 200 میلادى تهیه شد و پس از چند قرن کلیسا به طور رسمى روشن ساخت که چه کتاب‌هایى را باید مقدس شمرد<ref>كلام مسيحى، ص 41 ـ 51.</ref>.
    خدا در 30 سال سرنوشت سازی (30 ـ 60 م.) که انجیل مکتوب وجود نداشت، و سخنان و کارهای عیسی به طور شفاهی نقل می‌شد آن جامعه را هدایت کرد. این روح القدس بود که از طریق الهام، نویسندگان انجیل‌ها را برای نوشتن این کتب و ثبت برگزیده ی سخنان و کارهای بسیار زیاد عیسی، رهنمون شد... و سرانجام جامعه ی مسیحیان نخستین با راهنمایی روح القدس از میان نوشته‌های مسیحی بی شمار، به 27 کتاب، که انجیل‌های چهار گانه نیز جزء آنهاست، اقرار کرد;... این توافق در باب کتاب‌های مقدس از طریق نوعی اجماع حاصل شد. این اجماع خیلی زود به دست آمد و فهرست نخستین کتاب‌های مقدس، بین سال‌های 150 ـ 200 میلادی تهیه شد و پس از چند قرن کلیسا به طور رسمی روشن ساخت که چه کتاب‌هایی را باید مقدس شمرد<ref>كلام مسيحى، ص 41 ـ 51.</ref>.


    =منبع=
    =منبع=
    خط ۱۱۷: خط ۱۱۷:
    {{پانویس|2}}
    {{پانویس|2}}


    [[رده:کتاب مقدس]]
     
    [[رده:کتاب‌های پیامیران]]
    [[رده: کتاب ها]]
    [[رده:متون مسیحیت]]
    [[رده: کتاب‌ های آسمانی]]
    [[رده:اصطلاحات مسیحی]]
    [[رده: کتاب‌ های مسیحیت]]

    نسخهٔ ‏۲۵ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۴۷

    انجيل
    نام انجیل

    اِنْجیل (عربی شده واژهٔ یونانی εὐαγγέλιον «اِئوانگِلیون» euangelion، به معنای خبر خوش یا مژده) کتاب مقدس مسیحیان است. چهار کتاب اول عهد جدید که به ترتیب منسوب به مَتّی، مَرقُس، لوقا و یوحنّا است انجیل نامیده می‌شوند. مسیحیان انجیل را کتاب آسمانی حضرت عیسی(ع) نمی‌دانند بلکه معتقدند عیسی خود تجسم وحی و عین پیام الهی بود.

    در قرآن کریم و احادیث اسلامی انجیل نام کتاب حضرت مسیح است که از جانب خداوند به او وحی شده است امّا در کتاب‏‌های تاریخ ادیان و به ویژه نزد مسیحیان کتاب‏‌هایی که در سده‏‌های نخستین مسیحیت برای ثبت اقوال و اعمال حضرت مسیح نگارش یافتند انجیل نامیده می‏‌شود. نویسندگان انجیل‏‌ها در نگارش شرح زندگانی حضرت عیسی مسیح از مطالبی استفاده کرده‌‏اند که از طریق شاگردان او و شاهدان عینی وقایع در دسترس آنها قرار گرفته بود.

    کتاب مقدس مسیحیان

    کتاب مقدس، عنوان مجموعه‌ای از نوشته‌های کوچک و بزرگ است که مسیحیان همه، و یهودیان بخشی از آن را کتاب آسمانی و الهی خود می‌دانند. عنوان معروف این مجموعه در زبان انگلیسی و بیشتر زبان‌های اروپایی «بایبل»[۱] و یا کلمه‌های هم خانواده ی آن است که از کلمه ی یونانی «Biblia» به معنای «کتاب‌ها» گرفته شده است[۲].

    در زبان‌های فارسی و عربی عنوان «عهدین» نیز برای این کتاب به کار می‌رود. عنوان مذکور به این اعتقاد مسیحیان اشاره دارد که خداوند دو عهد و پیمان با انسان بسته است: یکی «عهد قدیم»[۳] که در آن خداوند از انسان پیمان گرفته است که بر شریعت الهی گردن نهد; و دیگری «عهد جدید»[۴] که پیمان بر سر محبت خدا و عیسی مسیح است.

    متناظر با این تقسیم، کتاب‌های مربوط به دوره ی اول را «عهد قدیم» و کتاب‌های مربوط به دوره ی دوم را «عهد جدید» می‌خوانند و هر دو قسمت از نظر مسیحیان مقدس و معتبر است، لکن یهودیان معتقدند که خدا تنها یک پیمان با انسان بسته و آن همان پیمان «شریعت» است; و بر این اساس تنها بخش «عهد قدیم» را ـ که «عهد» می‌نامند ـ قبول دارند[۵].

    عهد قدیم

    این بخش از کتاب مقدس ـ که قریب سه چهارم کل کتاب می‌شود ـ مشتمل بر 39 یا 46 کتاب است[۶].

    طبق نسخه ی 46 کتابی (یا نسخه ی سبعینه) که مورد پذیرش اکثر مسیحیان است، عهد قدیم به سه بخش تقسیم می‌گردد:

    • بخش اول: اسفار پنج گانه ی تورات و کتب تاریخی دیگر;
    • بخش دوم: کتب حکمت، شعر و مناجات;
    • بخش سوم: کتب انبیا و پیش گویی‌های آنها.

    هرچند باور عمومی یهودیان و مسیحیان این است که تورات فعلی (اسفار پنج گانه) نوشته و یا کتاب آسمانی حضرت موسی(ع) است، اما کسانی در گذشته و حال انتساب تورات موجود به حضرت موسی(ع) را قاطعانه رد کرده و به اثبات این نظریه پرداخته‌اند که تورات موجود در قرون پس از آن حضرت نوشته شده است[۷].

    بیش‌تر کتاب‌های عهد عتیق در اصل به زبان عبری و اندکی از آن به زبان کلدانی (از زبان‌های سامی هم خانواده با عربی) بوده اند که به یونانی ترجمه شده‌اند.

    عهد جدید

    بخش دوم کتاب مقدس، عهد جدید است که تنها مسیحیان آن را قبول دارند. عهد جدید به زبان یونانی نوشته شده است، در حالی که حضرت عیسی(ع) و حواریون او به زبان آرامی (لهجه‌ای از زبان عبری) سخن می‌گفتند. علت این امر آن است که با کشورگشایی اسکندر مقدونی و ایجاد یک امپراطوری بزرگ، زبان یونانی در بسیاری از مناطق تبلیغ شد، به گونه‌ای که بسیاری از مردم با این زبان آشنایی یافتند. هنگامی که رسولان مسیحی برای مردم منطقه ی دریای مدیترانه و اطراف آن سخن می‌گفتند یا می‌نوشتند، طبیعی بود که از زبان مشترک (یونانی) استفاده کنند[۸].

    تقسیم بندی عهد جدید

    عهد جدید به طور کلی به 4 بخش تقسیم می‌شود:

    زندگی‌نامه و سخنان حضرت عیسی(ع):

    این بخش مشتمل بر 4 انجیل[۹] است که گفته می‌شود «متی»، «مرقس»، «لوقا» و «یوحنا» آنها را نوشته اند. سه انجیل نخست سبکی یکسان دارند و مطالب مندرج در آنها هماهنگ‌اند و با فرهنگ یهودی اختلاف چندانی ندارند; اما انجیل چهارم (یوحنا) از نظر مطالب با اناجیل دیگر متفاوت است و با فرهنگ یهودی سازگاری ندارد و در آن الوهیت حضرت عیسی مطرح شده است. سه انجیل اول را اناجیل هم نوا یا هم دید[۱۰] می‌نامند. غالب محققان بر آن‌اند که این سه انجیل بعد از حضرت عیسی و حدوداً بین سال‌های 65 ـ 70 م، یعنی بیش از سی سال پس از حیات زمینی حضرت عیسی(ع) نوشته شده اند و برخی از پژوهشگران کتاب مقدس معتقدند که انجیل متی و لوقا از روی انجیل مرقس نوشته شده اند[۱۱].

    تبلیغات و مسافرت‌های تبلیغی مبلغان مسیحی:

    در این بخش کتاب «اعمال رسولان» وجود دارد که اقدامات حواریون و دیگر مسیحیان، مخصوصاً «پولس» رابیان می‌کند.

    نامه‌ها:

    رسولان نامه‌هایی به شهرها و افراد گوناگون نگاشته اند که 21 عدد از آنها در مجموعه ی عهد جدید آورده شده اند. سیزده یا چهارده[۱۲] نامه از «پولس»، سه نامه از «یوحنا»، دو نامه از «پطرس»، و یک نامه از «یعقوب» و «یهودا» وجود دارد.

    این نامه‌ها حاوی مطالبی ارشادی و احیاناً اعتقادی است.

    رؤیا و مکاشفه:

    در این بخش تنها کتاب «مکاشفه ی یوحنا» قرار دارد که کتاب سرّی و رمزی است و حوادث آینده را پیش گویی می‌کند.

    نویسندگان عهد جدید

    چهار انجیل ابتدای عهد جدید، در واقع چهار زندگی نامه از حضرت عیسی(ع) هستند که به دست چهار نفر نوشته شده اند.

    انجیل مرقس:

    قدیمی ترین و مختصرترین آنهاست که معمولا آنها را به یوحنای مرقس، دوست و هم دم و مترجم پطرس، که احیاناً هم سفر پولس نیز بوده است، نسبت می‌دهند[۱۳]. نوشته‌های او مطالبی است که از پطرس آموخته و ثبت کرده است[۱۴]. این انجیل بسیار کوتاه، واقع بینانه، روشن و پرقدرت است; مانند آلبومی که مختص عکس‌های شخصِ به خصوصی باشد، یک رشته تصاویر مهم از عیسی ارائه می‌دهد... مرقس توانسته شخصیت واعمال مسیح را با این تصاویر به خوبی نشان دهد[۱۵].

    انجیل متی:

    در ترتیب کنونی عهد جدید، نخستین انجیل و مفصلّ ترین آنهاست. اعتقاد سنتّی مسیحی این بود که این انجیل قدیمی ترین اناجیل و به دست «متای خوازی» نوشته شده است، اما با نقّادی‌های عصر جدید، عقاید فوق اعتبار خود را از دست داده است[۱۶].

    انجیل لوقا:

    کتاب اعمال رسولان، منسوب به لوقای طبیب، یار و همراه پولس است، که احتمالا در انطاکیه با تبلیغ پولس ایمان آورده و با او دوست و هم نشین شده بود[۱۷]. بسیاری از انجیل شناسان معتقدند که انجیل متی و انجیل لوقا در نگارش از انجیل مرقس استفاده کرده اند و در بسیاری از مشترکات دیگرشان از یک منبع شفاهی بهره برده اند[۱۸].

    انجیل یوحنّا:

    با سه انجیل دیگر ـ که اناجیل هم نوا خوانده می‌شوند ـ بسیار متفاوت است و علاوه بر این که تنها انجیلی است که الهیات عیسی خدایی را ترویج می‌کند، از نظر سبک نگارش و ترکیب مطالب با سه انجیل دیگر تفاوت بسیار دارد، به گونه‌ای که مسیحِ اناجیل هم نوا را «مسیح تاریخ» و مسیح این انجیل را «مسیح ایمان» خوانده اند[۱۹].

    تاریخ نگارش انجیل یوحنّا احتمالاً بین سال‌های 90 ـ 115 م است، و از نظر تاریخی آخرین اناجیل است[۲۰].

    اعتقاد غالب سنتی در کلیسای مسیحی این بود که این انجیل توسط یوحنّا، پسر زبدی، که از خردسالی در زمره ی حواریون بود، نوشته شده است، اما اعتقاد مزبور در قرن نوزدهم زیر سؤال رفت و کوشش‌های بسیار برای شناسایی نویسنده ی این انجیل به جایی نرسید.

    یک کشیش مسیحی در پاسخ به این سؤال که «چه کسی انجیل یوحنّا را نوشته است؟» می‌نویسد:

    سؤال مشکلی است و پاسخ به آن بررسی و تحقیق گسترده‌ای را می‌طلبد و غالباً به این عبارت ختم می‌شود که غیر از خدای یگانه کسی نمی داند که چه کسی این انجیل را نوشته است[۲۱].

    نویسنده ی انجیل یوحنّا علاوه بر این که اناجیل قبلی و رساله‌های پولس را در اختیار داشته و از آنها در تدوین انجیلش استفاده کرده، دارای مشرب فلسفی هم بوده و کتابش مشحون از مایه‌های فلسفی یونان است.

    رساله‌های پولس

    پولس نخستین نویسنده ی عهد جدید به شمار می‌رود. رساله‌های او مشتمل بر 13 یا 14 نامه است که برای افراد خاص یا اشخاص مختلف و شهرهای گوناگون فرستاده و در آنها نوعاً به بیان بحث‌های عقیدتی و دفاع از نظام الهیاتی خود، که عمدتاً عیسی خدایی و نفی شریعت است، می‌پردازد.

    امروزه محققان مسلم می‌دانند که نخستین نوشته‌های عهد جدید، رساله‌های پولس است; زیرا وی در بین سال‌های 35 ـ 40 م تغییر کیش داد و در سال 64 م به قتل رسید و هیچ انجیلی قبل از سال 65 م نوشته نشده است[۲۲].

    بنابراین می‌توان گفت که رساله‌های پولس حداقل 20 سال قبل از اولین انجیل در کلیساها وجود داشته و از آنها استفاده می‌شده و پایه نظام عقیدتی مسیحیت قرار گرفته و سپس تاریخ زندگی حضرت عیسی(ع)نگاشته شده است. تأثیر الهیات عیسی خدایی پولس بر اناجیل هم نوا مشهود نیست; اما انجیل یوحنّا که سال‌ها پس از سه انجیل دیگر در اواخر قرن اول یا ابتدای قرن دوم میلادی نوشته شده کاملا متأثر از الهیات پولسی است. این نکته به ما می‌فهماند که در پایان قرن اول اندیشه‌های شرک آلود پولس کاملا در جامعه ی مسیحی و در کلیسا جا افتاده و بر نگارش مطالب کتاب مقدس تأثیر گذارده است.

    حجیت و اعتبار عهد جدید

    بر اساس دیدگاه مسیحی، حضرت عیسی(ع) کتاب آسمانی نداشت، بلکه او خود تجسّم وحی الهی و عین پیام خدا بود، و انجیل‌ها و سایر کتب عهد جدید، نوشته ی حضرت عیسی یا املای او به شاگردانش نیست، بلکه حواریون و قدیسان و مسیحیان نخستین بعد از حضرت عیسی به تدریج آن را تحریر کرده‌اند. ادعای مسیحیان این است که این نوشته‌ها حاصل الهامات و هدایت ویژه ی روح القدس و نتیجه توافق و اجماع مسیحیان صدر اول در پذیرش 27 کتاب موجود عهد جدید است:

    خدا در 30 سال سرنوشت سازی (30 ـ 60 م.) که انجیل مکتوب وجود نداشت، و سخنان و کارهای عیسی به طور شفاهی نقل می‌شد آن جامعه را هدایت کرد. این روح القدس بود که از طریق الهام، نویسندگان انجیل‌ها را برای نوشتن این کتب و ثبت برگزیده ی سخنان و کارهای بسیار زیاد عیسی، رهنمون شد... و سرانجام جامعه ی مسیحیان نخستین با راهنمایی روح القدس از میان نوشته‌های مسیحی بی شمار، به 27 کتاب، که انجیل‌های چهار گانه نیز جزء آنهاست، اقرار کرد;... این توافق در باب کتاب‌های مقدس از طریق نوعی اجماع حاصل شد. این اجماع خیلی زود به دست آمد و فهرست نخستین کتاب‌های مقدس، بین سال‌های 150 ـ 200 میلادی تهیه شد و پس از چند قرن کلیسا به طور رسمی روشن ساخت که چه کتاب‌هایی را باید مقدس شمرد[۲۳].

    منبع

    برگرفته از سایت از کتاب مقدس مسیحیان بیشتر بدانیم + ۴ تقسیم بندی از عهد جدیدhttps://www.hawzahnews.com

    پانویس

    1. ↑ Bible.
    2. ↑ توماس ميشل، كلام مسيحى، ترجمه ى حسين توفيقى، ص 23 (به عهد عتيق نيز شهرت دارد).
    3. ↑ Old Testement. (O.T.)
    4. ↑ . New Testament (N. T.)
    5. ↑ ر.ك: عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 19 و 20. البته اصطلاح رايج براى عهد قديم در ميان يهوديان واژه ى «تنخ» است كه مخفف «تورات»، «نبيم»، «انبيا»، «كتوبيم» و «مكتوبات» است.
    6. ↑ اين تفاوت ناشى از اختلاف بين دو نسخه است. خود يهوديان نسخه ى 39 كتابى را قبول دارند، اما مسيحيان، كاتوليك ها و ارتدوكس ها نسخه ى 46 كتابى، و پروتستانها نسخه ى 39 كتابى را پذيرفته اند.
    7. ↑ از جمله اين افراد «باروخ اسپينوزا» (1632 ـ 1677 م) دانشمند هلندى و دكتر الكسندر كيوس از دانشمندان مسيحى است. ر.ك: حسين توفيقى، آشنايى با اديان بزرگ، ص 82; باروخ اسپينوزا، مصنف واقعى اسفار پنجگانه، ترجمه ى عليرضا آل بويه، مجله ى هفت آسمان، ش 1، ص 89; رحمة الله هندى، اظهار الحق، ص 63.
    8. ↑ عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 33.
    9. ↑ انجيل در لغت يونانى به معناى «مژده» است.
    10. ↑ Synoptic.
    11. ↑ ر.ك: عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 35.
    12. ↑ در انتساب يكى از نامه ها به پولس ترديد وجود دارد.
    13. ↑ مريل سى تنى، معرفى عهد جديد، ترجمه ى طاطه وس ميكائيليان، ج 1، ص 173.
    14. ↑ همان.
    15. ↑ همان، ص 176.
    16. ↑ عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 214 ـ 215.
    17. ↑ مريل سى تنى، معرفى عهد جديد، ج 1ظ، ص 191.
    18. ↑ Cross, F, Th Oxford Dictionary of Christian Church (ODC), London, Oxford University Press, P 853.به نقل از: عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 205.
    19. ↑ همان، ص 260.
    20. ↑ فهيم عزيز، المدخل الى العهد الجديد، ص 561.
    21. ↑ همان، ص 546.
    22. ↑ ر.ك: مريل سى تنى، معرفى عهد جديد، ترجمه ى طا ط. ميكائيليان، ج 1، ص 138 ـ 139; عبدالرحيم سليمانى اردستانى، كتاب مقدس، ص 235 ـ 236; و توماس ميشل، كلام مسيحى، ص 54.
    23. ↑ كلام مسيحى، ص 41 ـ 51.
    برگرفته از «https://fa.wikivahdat.com/w/index.php?title=انجيل&oldid=86064»