آیات الاحکام تطبیقی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
(افزودن مطلب) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
این اثر با اهتمام سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) با مشارکت [[دانشگاه مذاهب اسلامی]] به زبان فارسی چاپ شده است. | این اثر با اهتمام سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) با مشارکت [[دانشگاه مذاهب اسلامی]] به زبان فارسی چاپ شده است. | ||
==نقد و بررسی کتاب آیات الاحکام== | ==نقد و بررسی کتاب آیات الاحکام== | ||
کتاب آیات الاحکام، تالیف استاد خلیل قبله ای خویی، بر خلاف اکثر کتاب های آیات الاحکام که بر اساس تقسیم بندی مباحث فقهی است طبق مباحث حقوقی در سه بخش حقوق عمومی، حقوق مدنی و حقوق جزایی فصل بندی شده و مولف خود را در تفسیر آیات مشهور به آیات الاحکام محدود نکرده است و در مواردی از آیاتی احکامی را استنباط کرده که در آثار پیشینیان معمول نبوده است. در متن مقاله به معرفی نمونه هایی پرداخته شده است. اما در کتاب آیات الاحکام تطبیقی مولف همان روش سنتی مولفان کتاب های آیات الاحکام را پیش گرفته و به همه مباحث فقهی اعم از عبادات و معاملات بمعنی الاعم پرداخته و آرای فقهای شیعه و سنی را تطبیق داده است. هر دو اثر مولف در ارزیابی محتوایی، علمی و اجتهادی ارزیابی شده است؛ به طوری که مولف ضمن بیان آرای فقها و مفسرین پیشین، استنباطات نوآورانه خود از آیات را نیز بیان کرده است؛ اما این کتاب به عنوان متن آموزشی از نظر شکلی به باز نگری نیازمند است؛ مانند آوردن اهداف در آغاز هر فصل و آوردن فهرست اجمالی قبل از فهرست تفصیلی و نتیجه گیری و افزودن تمرین در پایان فصول.<ref> | کتاب آیات الاحکام، تالیف استاد خلیل قبله ای خویی، بر خلاف اکثر کتاب های آیات الاحکام که بر اساس تقسیم بندی مباحث فقهی است طبق مباحث حقوقی در سه بخش حقوق عمومی، حقوق مدنی و حقوق جزایی فصل بندی شده و مولف خود را در تفسیر آیات مشهور به آیات الاحکام محدود نکرده است و در مواردی از آیاتی احکامی را استنباط کرده که در آثار پیشینیان معمول نبوده است. در متن مقاله به معرفی نمونه هایی پرداخته شده است. اما در کتاب آیات الاحکام تطبیقی مولف همان روش سنتی مولفان کتاب های آیات الاحکام را پیش گرفته و به همه مباحث فقهی اعم از عبادات و معاملات بمعنی الاعم پرداخته و آرای فقهای شیعه و سنی را تطبیق داده است. هر دو اثر مولف در ارزیابی محتوایی، علمی و اجتهادی ارزیابی شده است؛ به طوری که مولف ضمن بیان آرای فقها و مفسرین پیشین، استنباطات نوآورانه خود از آیات را نیز بیان کرده است؛ اما این کتاب به عنوان متن آموزشی از نظر شکلی به باز نگری نیازمند است؛ مانند آوردن اهداف در آغاز هر فصل و آوردن فهرست اجمالی قبل از فهرست تفصیلی و نتیجه گیری و افزودن تمرین در پایان فصول.<ref>نقد و بررسی کتاب آیات الاحکام، مرقاتی، سیدطه، پژوهشنامه انتقادي متون و برنامه هاي علوم انساني، بهمن 1399 , دوره 20 , شماره 11 ; از صفحه 361 تا صفحه 375، مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، [https://www.sid.ir/fA/Journal/ViewPaper.aspx?id=568755]</ref> | ||
=منبع= | =منبع= | ||
<references /> | <references /> | ||
نسخهٔ ۱ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۸
| نام کتاب | آیات الاحکام تطبیقی |
|---|---|
| به کوشش | قبله ای خویی، خلیل |
| زبان کتاب | فارسی |
| سال نشر | 1392 ش |
| ناشر | سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) |
| تیراژ | 1000 نسخه |
| نوبت چاپ | دوم |
| قطع | وزیری (شومیز) |
| تعداد صفحات | 200 |
موضوع تألیف
نگارش کتابهایی در زمینه آیات‌الاحکام سابقه‌ای بس طولانی دارد و این آثار با روشهای مختلفی نوشته شده‌اند؛ برخی ترتیب آیات قرآن را در نظر گرفته‌اند که برادران اهل سنت و جماعت اغلب از این روش پیروی کرده‌اند. برخی دیگر ترتیب احکام را ملاک قرار داده‌اند که نویسندگان شیعه امامیه برخی این روش را دنبال کرده‌اند و برخی دیگر به ترتیب نزول احکام، کتاب خود را مرتب کرده‌اند. روش مؤلف در نگارش این کتاب، بر اساس تقسیم احکام به عبادات و عقود و تعهدات است که برگرفته از سرفصل دروس آیات‌الاحکام تطبیقی دانشکده فقه دانشگاه مذاهب اسلامی است[۱].
علت تالیف
کتاب حاضر برای دانشجویان رشته فقه و حقوق (امامیه، حنفی، شافعی) به عنوان منبع اصلی درس «آیات‌الاحکام» در مقطع کارشناسی به ارزش 4 واحد و در رشته‌های فقه شافعی، فقه و حقوق اسلامی در مقطع کارشناسی ارشد به عنوان منبع اصلی درس «آیات‌الاحکام» به ارزش 2 واحد تدوین شده است.
اهم مطالب کتاب
- مقدمه
- بخش اول: عبادات
- کتاب الزکات
- کتاب الجهاد
- کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر
- بخش دوم: معاملات
- کتاب المکاسب
- کتاب البیع
- کتاب الدین و توابعه
- کتاب العقود
مقدمه
سپاس خداي را كه حق ستايشش بالاتر از حد ستايشگران است و نعمتهايش فوق انديشه شمارشگران. هموست كه با فرستادن پيامبرانش انسانهاي غرق در ظلمت را به سوي نورانيت رهنمون ساخت. "«الَر كتَاب أنزَلْنَاه إلَيك لتُخْرِج النَّاس منَ الظُّلمات الی النورِ» (ابراهيم/1). درود بيپايان بر آورندة «كتاب»، محمد مصطفي(ص) كه در طول 23 سال بنيان شرعيتي جاودانه را نهاد و به امر پروردگار به تعليم و تزكيه غرقشدگان در جهالت پرداخت. «ربـَّنَا و ابعثْ فيهِم رسولاً منْهم يتْلُوا علَيهِم آياتك و يعلِّمهم الْكتَاب و الْحكْمةَ و يزَكِّيهِم إنَّك أنت العزِيزُ الحكيم» (بقره/129)، كتاب (قرآن) مهمترين، بلكه اصليترين منبع اثبات و استنباط احكام الهي اسـت و از آن جهت كه «سنت» مبين و مفسر كتاب الهي است و نه منبعي در عـرض آن، تنهـا مـصدرشريعت به شمار ميرود و حتي روايات نيز با ميزان قرآن سنجيده مي شود. يعني آن دسـته از روايات كه منطبق بر كتاب الهي باشد، پذيرفته و هر آنچه مخالف آن باشد، مورد عمل قرارنميگيرد. به نظر اينجانب ادله ديگر كه در استنباط احكام بـه كـار گرفتـه مـي شـود، ماننـد سنت خود از قرآن گرفته شده است . قرآن ميفرمايد: «ما ضَلَّ صاحبكُم و ما غَوى و ما ينطـقُ عنِ الْهوى إنْ هوإلاّ وحي يوحى» (نجم/ 2 و 3 و 4 ).زراره از امام صادق(ع) ميپرسـد: «مـن أين علمت أن المسح ببعض الرأس؟ » امام ميفرمايد: «لمكان الباء» كه در «وامسحوا برؤسكم» آمده اسـت (تفـسير البيـان، ص 283 .(بـه طـوري كـه ملاحظـه مـي شـود حتـي «سـنت» كـه تفسيركننده «كتاب» است خود از سرچشمه فياض قرآن جريان مي يابد و به عنوان مهم تـرين مستند در دست فقيهان قرار ميگيرد. از اين رو فقها در بحث اجتهاد و قضاء شناخت آيـات الاحكـام را از شـرايط اجتهـاد دانسته (← فرهنگ فقه، 1/155 ) و در اين زمينه كتابهايي به رشته تحرير درآورده اند. آياتالاحكام از دو واژة «آيات» و «احكام» تركيب يافته اسـت. مناسـب مـيدانـم در اين مقدمه درباره هر يك توضيحاتي به اختصار بيان كنم. ادامه مطلب
مؤلف
گردآوری و تنظیم این اثر توسط خلیل قبله ای خویی استاد دانشگاه مذاهب اسلامی انجام شده است.
ناشر
این اثر با اهتمام سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) با مشارکت دانشگاه مذاهب اسلامی به زبان فارسی چاپ شده است.
نقد و بررسی کتاب آیات الاحکام
کتاب آیات الاحکام، تالیف استاد خلیل قبله ای خویی، بر خلاف اکثر کتاب های آیات الاحکام که بر اساس تقسیم بندی مباحث فقهی است طبق مباحث حقوقی در سه بخش حقوق عمومی، حقوق مدنی و حقوق جزایی فصل بندی شده و مولف خود را در تفسیر آیات مشهور به آیات الاحکام محدود نکرده است و در مواردی از آیاتی احکامی را استنباط کرده که در آثار پیشینیان معمول نبوده است. در متن مقاله به معرفی نمونه هایی پرداخته شده است. اما در کتاب آیات الاحکام تطبیقی مولف همان روش سنتی مولفان کتاب های آیات الاحکام را پیش گرفته و به همه مباحث فقهی اعم از عبادات و معاملات بمعنی الاعم پرداخته و آرای فقهای شیعه و سنی را تطبیق داده است. هر دو اثر مولف در ارزیابی محتوایی، علمی و اجتهادی ارزیابی شده است؛ به طوری که مولف ضمن بیان آرای فقها و مفسرین پیشین، استنباطات نوآورانه خود از آیات را نیز بیان کرده است؛ اما این کتاب به عنوان متن آموزشی از نظر شکلی به باز نگری نیازمند است؛ مانند آوردن اهداف در آغاز هر فصل و آوردن فهرست اجمالی قبل از فهرست تفصیلی و نتیجه گیری و افزودن تمرین در پایان فصول.[۲]
منبع
- ↑ قبله ای خویی، خلیل. آیات الاحکام تطبیقی،1392،سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت)، تهران، شابک 9789645308580، صفحه 200
- ↑ نقد و بررسی کتاب آیات الاحکام، مرقاتی، سیدطه، پژوهشنامه انتقادي متون و برنامه هاي علوم انساني، بهمن 1399 , دوره 20 , شماره 11 ; از صفحه 361 تا صفحه 375، مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، [۱]