۸۷٬۹۳۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'می مانند' به 'میمانند') |
جز (جایگزینی متن - 'آنها' به 'آنها') |
||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
یکی از مواردی که درباره افعال انسان سخن گفته شده در ارتباط با راه خداشناسی است. توضیح آنکه راه شناخت خداوند تفکر در افعال است و افعال دو گونهاند: | یکی از مواردی که درباره افعال انسان سخن گفته شده در ارتباط با راه خداشناسی است. توضیح آنکه راه شناخت خداوند تفکر در افعال است و افعال دو گونهاند: | ||
افعالی که جنس و سنخ | افعالی که جنس و سنخ آنها مقدور انسان است و افعالی که جنس و سنخ آنها مقدور انسان نیست. | ||
آنچه مقدور انسان نیست عبارت است از: جواهر، رنگها، طعمها، بوها، گرمی، سردی، ترس، خشکی، زندگی، توانایی، شهوت، نفرت و فناء. با تفکر در همه افعال یاد شده، غیر از فناء میتوان خدا را شناخت، ولی از آنجا که راه شناخت فنا، سمع (وحی) است، از طریق آن نمیتوان [[خدا]] را شناخت. | آنچه مقدور انسان نیست عبارت است از: جواهر، رنگها، طعمها، بوها، گرمی، سردی، ترس، خشکی، زندگی، توانایی، شهوت، نفرت و فناء. با تفکر در همه افعال یاد شده، غیر از فناء میتوان خدا را شناخت، ولی از آنجا که راه شناخت فنا، سمع (وحی) است، از طریق آن نمیتوان [[خدا]] را شناخت. | ||
و افعالی که جنس و سنخ | و افعالی که جنس و سنخ آنها مقدور انسان است ده نوع است: پنج نوع آن افعال جوارحی و پنج نوع آن افعال قلبی است. افعال جوارحی عبارتند از اکوان (حرکت، سکون، اتصال و انفصال) اعتمادات، تألیفات، اصوات و آلام، و افعال قلوب عبارتند از: اعتقاد، اراده، کراهت، ظن و نظر کردن، با هیچیک از این افعال نمیتوان خدا را شناخت، زیرا این افعال هم میتواند از ایشان صادر شود و هم از خداوند. بنابراین، وجود آنها به صورت قطعی و انحصاری بر وجود خداوند دلالت نمیکند. <ref>شرح اصول الخمسة، الهمدانی، ج۱، ص۵۱ـ ۵۲، القاضی عبدالجبار، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۲۲ق.</ref> | ||
==خلق افعال== | ==خلق افعال== | ||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==بحث از احکام و اسماء== | ==بحث از احکام و اسماء== | ||
«اسماء و احکام» نام یکی از ابواب کتابهای کلامی است. متکلمان اسلامی در این باب درباره نامهای دینی مانند [[مؤمن]]، [[مسلم]]، [[کافر]]، [[فاسق]] و [[منافق]]، احکام دینی به ویژه احکام اخروی آنان بحث کردهاند. به مناسبت این بحث به تبیین حقیقت [[ایمان]]، [[اسلام]]، [[کفر]]، [[فسق]] و [[نفاق]] پرداختهاند. بدیهی است، ایمان، اسلام و موارد دیگر همگی افعال عباد میباشد. از باب مثال درباره [[ایمان]] چند دیدگاه مطرح شده است که بازگشت | «اسماء و احکام» نام یکی از ابواب کتابهای کلامی است. متکلمان اسلامی در این باب درباره نامهای دینی مانند [[مؤمن]]، [[مسلم]]، [[کافر]]، [[فاسق]] و [[منافق]]، احکام دینی به ویژه احکام اخروی آنان بحث کردهاند. به مناسبت این بحث به تبیین حقیقت [[ایمان]]، [[اسلام]]، [[کفر]]، [[فسق]] و [[نفاق]] پرداختهاند. بدیهی است، ایمان، اسلام و موارد دیگر همگی افعال عباد میباشد. از باب مثال درباره [[ایمان]] چند دیدگاه مطرح شده است که بازگشت آنها به این است که ایمان از افعال جوانحی (درونی) انسان است یا از افعال جوارحی (بدنی) و یا مرکب از آن دو میباشد. <ref>کشف المراد، حلّی، ج۱، ص۵۷۷، حسن بن یوسف، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۱۹ق.</ref><ref>ارشاد الطالبین، الفاضل المقداد، ج۱، ص۴۳۶ـ ۴۴۲، جمال الدین مقداد بن عبدالله، مکتبة المرعشی، قم، ۱۴۰۵ق.</ref><ref>شرح المقاصد، تفتازانی، ج۵، ص۱۷۵ـ ۲۱۰، سعدالدین، منشورات الشریف الرضی، قم، ۱۴۰۹ق.</ref> | ||
=منابع= | =منابع= | ||
• ارشاد الطالبین، الفاضل المقداد، جمال الدین مقداد بن عبدالله، مکتبة المرعشی، قم، ۱۴۰۵ق. | • ارشاد الطالبین، الفاضل المقداد، جمال الدین مقداد بن عبدالله، مکتبة المرعشی، قم، ۱۴۰۵ق. |