مضطریه

مضطریه‏ همان طور که از نامش پیدا است، طایفه‌ای جبر مسلک بودند و می‌گفتند که بندگان چون مضطر و ناچار آفریده شده‌اند، پس مامور به انجام هیچ فعل و کسبی نخواهند بود. این طایفه در تایید ادعای خود به دو آیه شریفه قرآن استناد کردند که می‌فرماید: لَیْسَ لَکَ مِنَ الْأَمْرِ شَیْ‏ءٌ ... سوره آل عمران، آیه 128) یعنی (اى پیامبر) به دست تو کارى نیست( از دست تو کاری بر نمی آید) و نیز فرمود: لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ بَعْدُ. سوره روم، آیه 4 یعنی و بدانید که کلیه امور عالم از قبل از این و بعد از این همه به دست خداوند است. در برخی از منابع آمده است که مضطریه معتقدند خیر و شر، فعل خداوند و برخاسته از اراده الهی است. بنا براین هیچ فعلی از سوی ما صادر نمی‌شود.