خجند

خجند، شهر زيبا و بزرگ تاجيكستان يادگاري از ايران باستان

خجند دومين شهر بزرگ تاجيكستان ، شهري زيبا و كهن و با سابقه اي دوهزار و ۵۰۰ ساله ، نشانه هاي فراواني از ايران باستان را در خود به يادگار گذاشته است.

خجند با توجه به آثار باستاني متعدد آن براي گردشگران مكاني جذاب است. ارگ ها و مساجد زيادي از قرون وسطي كه از بلاياي طبيعي و انساني جان سالم به در برده اند همچنان در اين شهر خودنمايي مي كنند.

مناظر بسيار زيبا، آب و هواي معتدل و چشم انداز زيبا ، آب خالص شفاف درياچه بزرگ براي ماهيگيري، قايقراني و شنا از ديگر جمله جذابيت هاي گردشگري خجند بشمار مي روند.

خجند يكي از مراكز كوهنوردي است. كوهنوردان جهان خجند را با ارتفاعات بيشتر از پنج هزار متر براي كوهنوردي ترجيح مي دهند. موقعيت جغرافيايي شهر در شمال كشور تاجيكستان، در خور توجه است. رودخانه سيحون با آب نيلگوني كه از ميان آن مي گذرد، گويا هلال ماه را در آغوش گرفته و بر زيبايي خجند افزوده است.

از مكان هاي جذاب و ديدني اين شهر مي توان از كوه موغل، رودخانه سيحون (سير دريا )، كاخ اورون، مسجد جامع شهر، بازار پنجشنبه، بقاياي شهر قديم، موزه مردم شناسي، موزه تاريخ و كشورشناسي، كتابخانه تاش خواجه اسيري و چندين اثر معماري معاصر را نام برد.

بقاياي ارگ باستاني خجند كه در ساحل رودخانه سيحون، در محل بسيار زيبايي قرار دارد، و در كنار آن موزه باستان شناسي شهر بنا شده است.

روبروي پارك زيباي شهر تالار مشهور كمال خجندي يكي از معروف ترين تئاترهاي تاجيكستان ، بنا شده كه با سبك معماري يوناني و رومي خود نظر هر بيننده اي را به سوي خود جلب مي كند. در ساحل راست رودخانه سيحون، در دامنه كوه موغل، شهرك جديدي با سبك معماري اروپايي ساخته شده، كه ديدن آن خالي از لطف نيست، در ميان گلكاري هاي پارك جديد، مجسمه اي ساخته شده از برنج وجود دارد كه اين مجسمه برنجي در سال ۱۹۷۰ ميلادي به مناسبت يكصدمين سال تولد لنين بنا شد و در نوع خود بي نظير است علاوه بر آن در اين شهر مجسمه ها و پيكره هاي بسياري از مفاخر تاريخي و فرهنگي وجود دارد كه مجسمه كمال خجندي، جوره ذاكراف از جمله آن هاست.

بازار پنجشنبه خجند، يكي از مشهورترين بازارهاي آسياي مركزي است كه معماران در ساختن آن از سبك معماري سنتي شرقي و اصول معماري اروپايي استفاده كرده اند. در مقابل بازار پنجشنبه، مسجد جامع شيخ مصلح الدين النوري خجندي قرار دارد كه اين مجموعه تاريخي قرون ۱۲ تا ۱۹ ميلادي است. مسجد شيخ مصلح الدين خجندي از مكان هاي مقدس براي عبادت مردم خجند است.

از لحاظ زيبايي، تئاتر كمال خجندي يكي از برجسته ترين و از آثار منحصر به فرد معماري اين كشور به شمار مي آيد. مجموعه بناهاي استانداري خجند، فضاهاي گلكاري و سرسبز و خرم يكي ديگر از مكان هاي جالب و ديدني اين شهر است. مردم خجند، مردمي مهمان نواز و خون گرم هستند.

مردم خجند هويت ملي و سنت هاي اجدادي خود را خوب حفظ كرده اند بطوريكه فرهنگ اروپا و اتحاديه جماهير شوروي سابق هم نتوانست، آداب و رسوم و سنت هاي ملي مردم را از بين ببرد. اعياد و مراسم ملي –مردمي و مذهبي از قبيل جشن هاي نوروز، مراسم عيد فطر، عيد قربان، ميلاد پيامبر هنوز وجود دارند.

خجند در مقايسه با ديگر شهرهاي جمهوري تاجيكستان، از لحاظ وضعيت اقتصادي و فرهنگي در موقعيت مناسبي قرار دارد چراكه شهر خجند از قديم در مسير جاده ابريشم بوده و در حال حاضر نيز داراي موقعيت خاص ميان سه جمهوري ازبكستان، قرقيزستان و خود كشور تاجيكستان است.

از آنجا كه خجند داراي پيش زمينه مناسب اقتصادي است، بيشتر سرمايه گذاران خارجي براي سرمايه گذاري در اين شهر و مناطق اطراف آن تلاش مي كنند. آب و هواي مستعد و خاك حاصلخيز اين ديار نيز دانشمندان و فرزانگان و شعرا و فضلاي مشهوري را پرورش داده است.

نگاهي به تاريخ نشان مي دهد كه خجند نه تنها خواجه كمال را در آغوش خود پرورده، بلكه شخصيت هاي برجسته ديگري نيز در آن پرورش يافته اند. امروزه در خجند هتلي بزرگ وجود دارد كه مي گويند بر ويرانه خانه كمال خجندي بنا شده است.

خجند در بستر تاريخ، تحولات عمده اي را از سر گذرانيده است.

در زمان كوروش هخامنشي، خجند يكي از ۱۶ مملكت امپراطوري بزرگ ايران بود.

در دوران اسلامي، اين شهر يكي از مراكز مهم علمي ماوراءالنهر بوده است. خجند كه در زمان اتحاد شوروي سابق لنين آباد نام گرفته بود، با فروپاشي شوروي مجددا به نام كهن خويش خوانده شد.

دكتر علي اصغر شعردوست سفير جمهوري اسلامي ايران در تاجيكستان كه در كار تحقيق و پژوهش تاريخ ايران نيز فعال است در باره معني واژه خجند به ايرنا گفت:

برخي از انديشمندان اين واژه را به معني خوب جند يعني شهر خوبان گفته اند اما اغلب محققان معتقدند كه واژه خجند شكل تغييريافته كلمه خورجند از زبان قديمي ايراني شرقي به معني خور (خورشيد) و جند به معني شهر خورشيد يا خورشيد شهر است.

شعردوست افزود: ايرانيان شرقي يعني همان تورانيان از قبيل سغديان، سكاييان و فرغانيان كه در اين ناحيه سكونت داشته اند خود نام و اساس شهر خجند را بنياد كرده اند.

دخمه ها و گورستان هاي قديم شهر كه حالا با نام هاي حضرت بابا، بابا زيرك و غيره معلومند از آثار قبل از اسلام خجند به شمار مي روند. درخجند در دوران اسلامي، يكي از مراكز مهم علمي ماوراءالنهر بوده بطوري كه چند سال قبل، باستان شناسان توانستند بقاياي رصدخانه اي را در هشت كيلومتري اين شهر بيابند.

خجند داراي چندين دانشسراي عالي است و در تمامي دانشگاههاي اين شهر، زبان، ادبيات و تاريخ مردم تاجيك، تدريس مي شود. https://basirat.ir/fa/news/260057/%D8%AE%D8%AC%D9%86%D8%AF-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%B2%D9%8A%D8%A8%D8%A7-%D9%88-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%AA%D8%A7%D8%AC%D9%8A%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%8A%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-سایت بصیرت