|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه اطلاعات شخصیت
| |
| | عنوان = احمد بن یحیی
| |
| | تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| |
| | نام = احمد بن یحیی
| |
| | نام‌های دیگر =
| |
| | سال تولد =
| |
| | تاریخ تولد =
| |
| | محل تولد = [[سمرقند]]
| |
| | سال درگذشت = 340 قمری
| |
| | تاریخ درگذشت =
| |
| | محل درگذشت =
| |
| | استادان = [[عیاشى|محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی]]
| |
| | شاگردان =
| |
| | دین = [[اسلام]]
| |
| | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| |
| | آثار =
| |
| | فعالیت‌ها = [[فقیه]]، [[محدث]] معتبر [[مذهب شیعه|شیعی]]
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| '''احمد بن یحیی'''، (000 – حدود 340ق)ابونصر. [[فقیه]] و [[محدّث|محدث]] معتبر [[مذهب شیعه|شیعی]]. وی اهل [[سمرقند]] است. نزد «عیاشی سمرقندی» به فراگیری [[فقه]] و [[حدیث]] اشتغال داشته است. «شیخ طوسی» ضمن تصریح به ارزش احادیث او گفته است: «وی فردی نیکوکار و اهل دانش بود و مذاهب گوناگونی نظیر [[مذهب شیعه|شیعه]] [[امامیه]]، [[حشویه]] و فرقههای [[اهلسنت]]، بر اساس فتوای او رأی میدادند».
| |
|
| |
|
| == معرفی اجمالی ==
| |
| احمد بن یحیی، ابونصر. فقیه و محدث معتبر شیعی. وی اهل سمرقند است و ظاهراً در همان‌جا تولد یافت اما زمان آن روشن نیست. هم‌چنین در باره وفات او مدرک قابل استنادی در دست نیست، ولی چون استاد او در 328 هجری وفات یافت، وی میبایست در اواسط سده چهارم زندگی را به سر آورده باشد. از معاصران او [[ابراهیم بن نصیر کشی]](م.ح335ق) و [[حمدویه بن نصیر کشی]](م.ح335ق) هستند که مشترکاً نزد [[عیاشی |عیاشی سمرقندی]] به فراگیری فقه و حدیث اشتغال داشتند، بنابراین وفات او را میتوان با اندکی مسامحه حدود 340 هجری تخمین زد.
| |
|
| |
| [[شیخ طوسی]](م460ق) ضمن تصریح به ارزش [[حدیث|احادیث]] او گفته است: «وی فردی نیکوکار و اهل دانش بود و مذاهب گوناگونی نظیر شیعه امامیه، حشویه و فرقههای اهلسنت، بر اساس فتوای او رأی میدادند». از گفته [[شیخ طوسی|طوسی]] استفاده میشود که وی در زمان خود، عالمی برجسته و در فقه و حدیث تخصص بالایی داشته است. وی ظاهراً پس از تحصیلات مقدماتی در سمرقند، عازم [[عراق]] شد و در شهرهای [[کوفه]] و [[بغداد]] آموختههای خویش را تکمیل نمود. از استادان او تنها «محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی»(م.ح328ق) را میشناسیم که در بغداد آوازه بلندی داشته است. در منابع حدیثی، روایتی از او به ما نرسیده است، از این رو تعیین شاگردان و دیگر اساتید او ممکن نیست اما بدیهی است که وی با شهرت بالایی که در میان [[فرق و مذاهب اسلامی|مذاهب]] مختلف بغداد داشته، حتماً اساتید متعددی دیده و شاگردان زیادی تربیت کرده است. از آثار تألیفی او نیز خبری گزارش نشده است.
| |
|
| |
| == اساتید ==
| |
| محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی از معروف و مشهورترین اساتید وی می باشد.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| # رجال طوسی، ص407 شماره 5932، وص451 شماره 6402؛
| |
| # معجم رجال الحدیث، ج3ص158 شماره 1012؛
| |
| # طبقات اعلام الشیعه، ج1ص59.
| |
|
| |
| {{جعبه اطلاعات شخصیت
| |
| | عنوان = احمد بن یحیی مکتب
| |
| | تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| |
| | نام = احمد بن یحیی مکتب
| |
| | نام‌های دیگر = مکتب
| |
| | سال تولد =
| |
| | تاریخ تولد =
| |
| | محل تولد =
| |
| | سال درگذشت = 355 [[سال قمری|قمری]]
| |
| | تاریخ درگذشت =
| |
| | محل درگذشت =
| |
| | استادان = {{فهرست جعبه عمودی |ابوطیب احمد بن محمد وراق |محمد بن قاسم بن زکریا محاربی |محمد بن یحیی صولی }}
| |
| | شاگردان = [[شیخ صدوق |شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی]]
| |
| | دین = [[اسلام]]
| |
| | مذهب = [[مذهب]]
| |
| | آثار =
| |
| | فعالیت‌ها = [[محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| '''احمد بن یحیی مکتب'''، (000 – حدود 355ق)ابوعلی. [[محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]] در اواسط سده چهارم هجری. در امر کتابت و نویسندگی دست داشته و از معلمان این رشته بوده است. به‌همین دلیل وی به لقب مکتب مشهور است. در [[بغداد]] نزد [[ابوطیب احمد بن محمد وراق]](م.ح325ق) نیز شاگردی نموده است. [[شیخ صدوق|شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی]](م381ق) از شاگردان وی است‌که روایات متعددی از او شنیده است.
| |
|
| |
| == معرفی اجمالی ==
| |
| احمد بن یحیی مکتب، ابوعلی. محدث شیعی در اواسط سده چهارم هجری. لقب «مکتب»(بر وزن محدث) از آن روی به وی داده شد که در امر کتابت و نویسندگی دست داشته و از معلمان این رشته بوده است. تاریخ تولد و [[مرگ]] وی با توجه به این‌که شرح حال او در منابع نیامده، کاملاً مبهم و نامعلوم است، چنان‌که از زادگاه و آرامگاه او نیز خبری در دست نیست. از شاگردان و اساتید او میتوان حدس زد که وفات او در اواسط سده چهارم حدود 355 هجری اتفاق افتاده و احتمالاً محل آن بغداد یا [[کوفه]] بوده است. از اوایل زندگی و محل پرورش او اطلاعی در دست نیست اما روایات او از [[ابن درید عمانی]](م321ق) مربوط به سال 308هجری به بعد است که ابن درید پس از فرار دوازده سالهاش به [[عمان]] و [[شیراز]]، تازه به بغداد برگشته بود. هم‌چنین وی در بغداد نزد «ابوطیب احمد بن محمد وراق»(م.ح325ق) نیز شاگردی نموده است.
| |
|
| |
| بنابراین با توجه به استادان بغدادی او، وی میبایست مدتی از حیات علمی خود را در بغداد سپری کرده باشد، چنان‌که شاگردی او نزد «محمد بن قاسم بن زکریا محاربی»(م.ح324ق) که از بزرگان کوفه به شمار میآمد، نشان‌گر آن است که وی در کوفه نیز حضور داشته و از محضر استادان آن‌جا بهره برده است. وی هم‌چنین حدیثی از [[محمد بن یحیی صولی]](م335ق) دارد که مضمون آن، پرسش [[مأمون عباسی|مأمون]](حکومت: 198تا 218ق) از [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا(علیه السلام)]] در باره فلسفه قیام [[زید بن علی بن الحسین|زید بن علی(علیه السلام)]](م ق) میباشد. از استادان دیگر او کسی را نمیشناسیم. از شاگردان او «شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی»(م381ق) است که روایات متعددی از او شنیده و به گمان قوی، این روایات مربوط به سالهای 352 و 354 هجری است که [[شیخ صدوق]] در بازگشت از سفر [[حج]]، اقامتهای کوتاهی در بغداد داشته است. از او [[احادیث]] اندکی در جوامع روایی [[مذهب شیعه|شیعه]] باقی مانده که در باره فضیلت [[علی بن ابی طالب|علی‌بن ابی‌طالب(علیه السلام)]] و برخی امامان دیگر است. صاحب نظران در باره ارزش روایات او سکوت نمودهاند، ولی شیخ صدوق در نقل برخی از روایتهای او با جمله «رضی الله عنه» از او تجلیل کرده است.
| |
| از آثار تألیفی او گزارشی دیده نشده است.
| |
|
| |
| == استادان ==
| |
| اساتید احمد بن یحیی مکتب، عبارتند از ابوطیب احمد بن محمد وراق، محمد بن قاسم بن زکریا محاربی و محمد بن یحیی صولی .
| |
|
| |
| == شاگردان ==
| |
| در میان شاگردان وی تنها نام شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی به چشم میخورد.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| # علل الشرایع، ج1ص71 باب 62حدیث1، وص145 باب 121حدیث1؛
| |
| # عیون اخبار الرضا(علیه السلام)، ج2ص76 حدیث7، وص225 حدیث1؛
| |
| # الامالی، شیخ صدوق، ص51 حدیث5، وص299 احادیث339 و 341؛
| |
| # کمال الدین و تمام النعمه، ترجمه منصور پهلوان، ج2ص354، باب 52 حدیث1 و باب 53 حدیث1؛
| |
| # معجم رجال الحدیث، ج3ص160 شماره 1019؛
| |
| # طبقات اعلام الشیعه، ج1ص60.
| |
|
| |
| [[رده:عالمان]]
| |
| [[رده:عالمان شیعه]]
| |
| [[رده:محدثان شیعه]]
| |
