|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه اطلاعات شخصیت
| |
| | عنوان = اسحاق بن موسی بن جعفر
| |
| | تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| |
| | نام = اسحاق بن عباس بن اسحاق بن موسی بن جعفر
| |
| | نام‌های دیگر = ابوعبدالله
| |
| | سال تولد =
| |
| | تاریخ تولد =
| |
| | محل تولد = [[کوفه]]
| |
| | سال درگذشت =
| |
| | تاریخ درگذشت =
| |
| | محل درگذشت =
| |
| | استادان = {{فهرست جعبه عمودی |عباس بن اسحاق بن موسی |اسماعیل بن محمد بن اسحاق }}
| |
| | شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |ابوالمفضل محمد بن عبدالله شیبانی |ابوعبدالله محمد بن احمد قضاعی }}
| |
| | دین = [[اسلام]]
| |
| | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| |
| | آثار =
| |
| | فعالیت‌ها = [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| '''اسحاق بن عباس بن اسحاق بن موسی بن جعفر'''، [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]] است. وی اصالتاً عرب و از نوادگان [[موسی بن جعفر|امام هفتم]] [[مذهب شیعه|شیعیان]] است. از اصحاب [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا(علیه السلام)]] و گزارشگر کتاب «مسائل علی بن جعفر(علیه السلام)» است. در [[کوفه]] پرورش یافت و از جمله [[طالبیه|طالبیانی]] است که از ناحیه [[جمهوری آذربایجان|آذربایجان]] به کوفه منتقل شد. [[ابن طباطبا]] در [[کتاب منتقله الطالبیه]] از او با عنوان «اسحاق مهلوس» یاد کرده، گفته است که وی دارای اعقابی بوده که در [[بغداد]] اقامت داشتند و به آن‌ها [[بنیمهلوس]] میگفتند.
| |
|
| |
|
| == معرفی اجمالی ==
| |
| اسحاق بن عباس بن اسحاق بن موسی بن جعفر، محدث شیعی. در روایتی از او با کنیه «ابوعبدالله» یاد شده که ظاهراً بین کنیه او و فرزندش خلط شده است. از تاریخ ولادت و وفات او آگاهی درستی نداریم. به گفته [[نجاشی]] «ابوالمفضل شیبانی» با این‌که از شاگردان فرزندش «احمد بن اسحاق بن عباس» است، ولی در 322 هجری در ناحیه «دیبل»(بر وزن میسر، از سواحل [[هند]] نزدیک سند) به طور مستقیم نزد او احادیثی شنیده است. بنابراین وی تا این تاریخ حیات داشته است. در برخی از نسخه‌ها به جای دیبل، «دبیل»(بر وزن دبیر، از نواحی آذربایجان، یا روستایی در رمله نزدیک [[فلسطین]]) ضبط شده است.
| |
|
| |
| وی اصالتاً عرب و از نوادگان امام هفتم شیعیان است. پدرش «عباس بن اسحاق موسوی» از [[صحابه|اصحاب]] امام رضا(علیه السلام) و گزارشگر کتاب «مسائل علی بن جعفر(علیه السلام)» است. پدرش این کتاب را توسط استادش «اسماعیل بن محمد بن اسحاق بن موسی»(از شاگردان علی بن جعفر) روایت میکند. جد او «اسحاق بن موسی(علیه السلام)» ملقب به «امیر» یا «امین» است که در 240 هجری در [[مدینه]] وفات یافت. وی ظاهراً در کوفه پرورش یافت و از جمله طالبیانی است که از ناحیه «آذربایجان» به کوفه منتقل شد و احتمالاً وی همان کسی است که ابن طباطبا در کتاب «منتقله الطالبیه» از او با عنوان «ابوالقاسم مهلوس اسحاق بن عباس» یاد کرده و وی را از جمله انتقال یافتگان طالبیه به کوفه به شمار آورده است. در عمده الطالب نیز ضمن این‌که از او با عنوان «اسحاق مهلوس» یاد کرده، گفته است که وی دارای اعقابی بوده که در بغداد اقامت داشتند و به آن‌ها بنیمهلوس میگفتند. اکنون در منابع حدیثی، روایات اندکی از او برجای مانده که غالباً مضامین اخلاقی دارند. از این روایات به دست میآید که استادان او یکی پدرش «عباس بن اسحاق بن موسی» و دیگری «اسماعیل بن محمد بن اسحاق» است که با او رابطه خویشاوندی داشته است. از شاگردان او «ابوالمفضل محمد بن عبدالله شیبانی» و «ابوعبدالله محمد بن احمد قضاعی» هستند. از او اثر تألیفی برجای نمانده است.
| |
|
| |
| == اساتید ==
| |
| عباس بن اسحاق بن موسی و اسماعیل بن محمد بن اسحاق از اساتید وی می‌باشند.
| |
|
| |
| == شاگردان ==
| |
| ابوالمفضل محمد بن عبدالله شیبانی و ابوعبدالله محمد بن احمد قضاعی از شاگردان وی هستند.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| # الخصال، ص68 حدیث102؛
| |
| # رجال نجاشی، ص29شماره 60؛
| |
| # الامالی، طوسی، ص578 حدیث1195، وص618 حدیث1274؛
| |
| # مسائل علی بن جعفر، ص346 حدیث852؛
| |
| # وسایل الشیعه(آل البیت(علیه السلام)، ج1ص48 حدیث92؛
| |
| # بحار الانوار، ج69ص39 حدیث34؛
| |
| # تهذیب المقال، ج1ص423، زیر شماره 60؛
| |
| # عمده الطالب، ص231؛
| |
| # منتقله الطالبیه، صص138 و272؛
| |
| # الانساب، سمعانی، ج2ص457 ذیل دبیلی، وص523، ذیل دیبلی.
| |
|
| |
| [[رده:عالمان]]
| |
| [[رده:عالمان شیعه]]
| |
| [[رده:محدثان شیعه]]
| |
|
| |
| {{جعبه اطلاعات شخصیت
| |
| | عنوان = اسحاق بن عیسی
| |
| | تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| |
| | نام = اسحاق بن عیسی
| |
| | نام‌های دیگر =
| |
| | سال تولد = نیمه دوم سده سوم هجری
| |
| | تاریخ تولد =
| |
| | محل تولد = [[قم]]
| |
| | سال درگذشت = 345 ق
| |
| | تاریخ درگذشت =
| |
| | محل درگذشت = قم
| |
| | استادان =
| |
| | شاگردان = [[شیخ صدوق]]
| |
| | دین = [[اسلام]]
| |
| | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| |
| | آثار =
| |
| | فعالیت‌ها = [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| '''اسحاق بن عیسی'''، [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]] می‌باشد. از معاصران و هم بحثان او در قم [[محمد بن حسن بن ولید قمی]] است که با هم از [[سعد بن عبدالله اشعری]] روایت دارند.
| |
|
| |
| == معرفی اجمالی ==
| |
| اسحاق بن عیسی، محدث شیعی.کنیه او در منابع ذکر نشده است. وی ظاهراً در نیمه دوم سده سوم هجری در [[قم]] دیده به جهان گشود و در اواسط سده چهارم در همین شهر چشم از جهان فرو بست. از معاصران و هم بحثان او در قم محمد بن حسن بن ولید قمی است که با هم از سعد بن عبدالله اشعری روایت دارند. [[شیخ صدوق]] نیز که در قم اقامت داشت از شاگردان او بوده و روایتی از او در باره همراهی [[علی بن ابی طالب|علی بن ابیطالب(علیه السلام)]] با [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)]] در زمان غیبتش، نقل کرده است.
| |
|
| |
| در باره ارزش روایات او با توجه به این که شرح حال او در منابع رجالی نیامده، سخن قاطعی نمیتوان گفت، اما شیخ صدوق در روایت مذکور، با جمله «رضی الله عنه» از او تجلیل کرده است. نکتهای که در باره او مایه شگفتی است آن است که شیخ صدوق در نقل روایت مذکور که به صورت مشترک از او و معاصرش [[ابن ولید قمی]]، نقل کرده، اسم او را بر نام معاصرش مقدم داشته است، و این، گویای آن است که وی میبایست از اساتید مشهور و کثیرالحدیث شیخ صدوق بوده باشد، ولی در سراسر کتابهای صدوق، تنها همین روایت است که از او نقل شده است. به همین دلیل برخی از صاحب نظران، بر آنند که شیخ صدوق احتمالاً این روایت را از پدرش از سعد بن عبدالله نقل کرده نه از صاحب ترجمه. از تألیفات او گزارشی در منابع ذکر نشده است.
| |
|
| |
| == شاگردان ==
| |
| از شاگردان وی تنها نام شیخ صدوق در منابع دیده می‌شود.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| # کمال الدین و تمام النعمه، ترجمه منصور پهلوان، ج2ص19، باب33 حدیث26؛
| |
| # طبقات اعلام الشیعه، ج1ص61.
| |
|
| |
| [[رده:عالمان]]
| |
| [[رده:عالمان شیعه]]
| |
| [[رده:محدثان شیعه]]
| |
|
| |
| {{جعبه اطلاعات شخصیت
| |
| | عنوان = اسحاق بن محمد بن خالویه
| |
| | تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| |
| | نام = اسحاق بن محمد بن خالویه
| |
| | نام‌های دیگر =
| |
| | سال تولد =
| |
| | تاریخ تولد =
| |
| | محل تولد =
| |
| | سال درگذشت =
| |
| | تاریخ درگذشت = 340 ق
| |
| | محل درگذشت =
| |
| | استادان = یزید بن سلیمان بصری
| |
| | شاگردان = حسین بن علی بن حسن رازی
| |
| | دین = [[اسلام]]
| |
| | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| |
| | آثار =
| |
| | فعالیت‌ها = [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| '''اسحاق بن محمد بن خالویه'''، [[محدّث|محدثی]] [[مذهب شیعه|شیعی]] است. سال تولد و وفات مشخص نیست. از نام جد او «خالویه» پیداست که وی اصالتاً ایرانی و احتمالاً اهل [[همدان]] بوده است، ولی هیچ مدرکی در باره زادگاه او و این‌که کجا پرورش یافته در دست نیست.
| |
|
| |
| == معرفی اجمالی ==
| |
| اسحاق بن محمد بن خالویه، محدث شیعی. کنیه او در منابع ذکر نشده است. هم‌چنین در هیچ یک از مآخذ به سال تولد و وفات او اشاره نشده است. از معاصران او [[محمد بن همام اسکافی]] است که با هم شاگردان مشترکی تربیت نمودهاند. بنابراین وفات او تقریباً در نیمه نخست سده چهارم هجری باید اتفاق افتاده باشد. از نام جد او «خالویه» پیداست که وی اصالتاً ایرانی و احتمالاً اهل همدان بوده است، ولی هیچ مدرکی در باره زادگاه او و این‌که کجا پرورش یافته در دست نیست. تنها از معاصر بودن او با [[محمد بن همام اسکافی|ابن همام اسکافی]] و شاگردان مشترکی که این دو داشتهاند، میتوان حدس زد که وی مدت نسبتاً درازی در [[بغداد]] بوده است.
| |
|
| |
| از آثار او نیز چیزی نیافتیم اما روایتی از او باقی مانده که در آن به فضیلت [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهلبیت(علیه السلام)]] به ویژه [[حسن بن علی|امام حسن]] و [[امام حسین]]، اشاره شده و در انتهای حدیث، نهمین فرزند [[امام حسین|امام حسین(علیه السلام)]]، مهدی آخرالزمان معرفی شده است.
| |
| از اساتید او تنها [[یزید بن سلیمان بصری]] را میشناسیم که وی [[حدیث]] یادشده را از این استاد نقل کرده است. از شاگردان او [[حسین بن علی بن حسن رازی]] است که خود از اساتید [[خزاز قمی]]، صاحب [[کفایه الاثر]] بوده است.
| |
|
| |
| == اساتید ==
| |
| تنها از یزید بن سلیمان بصری بعنوان استادی وی نام‌برده شده است.
| |
|
| |
| == شاگردان ==
| |
| حسین بن علی بن حسن رازی از شاگردان مشهور وی می‌باشد.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| # کفایه الاثر فی النص علی الائمه الاثنی عشر، ص98؛
| |
| # بحارالانوار، ج36ص319 حدیث170؛
| |
| # طبقات اعلام الشیعه، ج1ص61.
| |
|
| |
| [[رده:عالمان]]
| |
| [[رده:عالمان شیعه]]
| |
| [[رده:محدثان شیعه]]
| |
|
| |
| {{جعبه اطلاعات شخصیت
| |
| | عنوان = خالد مقری تمار
| |
| | تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| |
| | نام = اسحاق بن محمد بن علی بن خالد مقری تمار
| |
| | نام‌های دیگر =
| |
| | سال تولد = 256 قمری
| |
| | تاریخ تولد =
| |
| | محل تولد =
| |
| | سال درگذشت = 340 قمری
| |
| | تاریخ درگذشت =
| |
| | محل درگذشت =
| |
| | استادان =
| |
| | شاگردان = احمد بن علی بن نوح سیرافی
| |
| | دین = [[اسلام]]
| |
| | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| |
| | آثار =
| |
| | فعالیت‌ها = [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| '''اسحاق بن محمد بن علی بن خالد مقری تمار'''، [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]. مدت زیادی در [[کوفه|كوفه]] اقامت تحصیلی داشته و از اساتید آن‌جا بهره برده است. چنان‌كه از لقب «تمار» نیز برمیآید كه وی در ضمن تحصیل و تدریس، به كار خرمافروشی نیز مشغول بوده است.
| |
|
| |
| == معرفی اجمالی ==
| |
| اسحاق بن محمد بن علی بن خالد مقری تمار، از [[محدّث|محدثان]] [[شیعه]] است. كنیه او در منابع ذكر نشده است. وی از نظر زمانی، در ردیف استادان [[شیخ صدوق]] قرار دارد زیرا شیخ صدوق با یك واسطه از استاد او [[ابوعمرو احمد بن حازم غفاری كوفی]] نقل حدیث میكند. بنابراین وفات او میبایست در اواسط سده چهارم یا اندكی پیش از آن، روی داده باشد. هم‌چنین در باره ولادت او با توجه به اینكه استاد او در 276 هجری وفات یافت، پس وی میبایست از سن كافی(حدود 20سال) برخوردار بوده باشد تا امكان نقل [[حدیث]] از این استادش را داشته باشد. در اینكه وی كجا درس خوانده و از چه خانوادهای برخاسته است، اطلاعی در دست نیست، اما ظاهراً مدت زیادی در كوفه اقامت تحصیلی داشته و از اساتید آن‌جا بهره برده است.
| |
|
| |
| از لقب «مقری» استفاده می‌شود كه وی در قرائت [[قرآن]] دست داشته و نسبت به اختلافاتی كه در ضبط كلمات قرآنی وجود داشت، آشنا بوده است. چنان‌كه از لقب «تمار» نیز برمیآید كه وی در ضمن تحصیل و تدریس، به كار خرمافروشی نیز مشغول بوده است. از شاگردان او تنها «احمد بن علی بن نوح سیرافی» را میشناسیم كه خود از اساتید [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] بوده است. از معاصران او [[ابوجعفر محمد بن علی شیبانی]](استاد [[حاكم نیشابوری]]) و [[محمد بن سلیمان كوفی]](صاحب كتاب مناقب) هستند كه مشتركاً از [[ابن حازم غفاری]] روایت دارند. در منابع حدیثی تنها یك حدیث از او باقی‌مانده كه در باره فضیلت [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهلبیت(علیه السلام)]] به ویژه [[حسن بن علی|امام حسن]] و [[امام حسین]](علیهماالسلام) است و در انتهای حدیث یادشده، وجود مقدس [[امام مهدی|امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه)]] به عنوان نهمین فرزند امام حسین ذكر شده است.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| # رجال طوسی، ص413 شماره 5986؛
| |
| # تنقیح المقال(حجری)، ج1ص121 شماره 713؛
| |
| # طبقات اعلام الشیعه، ج1ص61.
| |
|
| |
| [[رده:عالمان]]
| |
| [[رده:عالمان شیعه]]
| |
| [[رده:محدثان شیعه]]
| |
|
| |
|
| |
| {{جعبه اطلاعات شخصیت
| |
| | عنوان = اسد بن عبدالله بسطامی بیطار
| |
| | تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| |
| | نام = اسد بن عبدالله بسطامی بیطار
| |
| | نام‌های دیگر =
| |
| | سال تولد =
| |
| | تاریخ تولد =
| |
| | محل تولد = بسطام، شاهرود
| |
| | سال درگذشت = 350 قمری
| |
| | تاریخ درگذشت =
| |
| | محل درگذشت =
| |
| | استادان = شیخ امین عباد بن عباس طالقانی
| |
| | شاگردان =
| |
| | دین = [[اسلام]]
| |
| | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| |
| | آثار =
| |
| | فعالیت‌ها = [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| '''اسد بن عبدالله بسطامی بیطار'''، از [[محدث|محدثان]] [[مذهب شیعه|شیعه]]<nowiki/>است. نویسنده رسالهای است كه برخی از مطالب آن در [[كتاب تاریخ قم]] آمده است. اهل «بسطام» از توابع شهرستان [[شاهرود]] بوده است.
| |
|
| |
| == معرفی اجمالی ==
| |
| اسد بن عبدالله بسطامی بیطار، محدث شیعی. كنیه او در منابع ذكر نشده است. وی نویسنده رسالهای است كه برخی از مطالب آن در كتاب «تاریخ قم» آمده است. در باره زمان تولد و تاریخ مرگ او اطلاعی نداریم، اما از استادان او [[شیخ امین عباد بن عباس طالقانی]] را میشناسیم كه در335 هجری وفات یافته است. بنابراین وی احتمالاً بعد از این تاریخ حیات داشته و شاید تا اواسط سده چهارم زنده بوده است. وی اصالتاً ایرانی است و چنان‌كه از لقب «بسطامی» استفاده می‌شود، اهل «بسطام» از توابع شهرستان شاهرود بوده است. از لقب «بیطار» نیز بر میآید كه وی در علم دامپزشكی و معالجه چهارپایان تبحر داشته است اما سوابق علمی او در این زمینه كاملاً مبهم است.
| |
|
| |
| وی از زادگاه خود به [[قم]] [[هجرت]] كرد و ظاهراً برخی از علوم قرآنی را نزد «شیخ امین عباد بن عباس طالقانی» فرا گرفت. این استاد او پدر وزیر نامدار [[مذهب شیعه|شیعی]] [[اسماعیل بن عباد]]، و صاحب [[كتاب احكام القرآن]] است. از دیگر اساتید و شاگردان او كسی را نمیشناسیم. از آثار او غیر از رساله یادشده، نوشته دیگری معرفی نشده است.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| # تاریخ قم، حسن بن محمد قمی، ص11؛
| |
| # طبقات اعلام الشیعه، ج1ص62؛
| |
| # الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج4ص236.
| |
|
| |
| [[رده:عالمان]]
| |
| [[رده:عالمان شیعه]]
| |
| [[رده:محدثان شیعه]]
| |
