هانری کربن: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شخصیت | {{جعبه اطلاعات شخصیت | ||
| عنوان = هانری کربن | | عنوان = هانری کربن | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| مذهب = | | مذهب = | ||
| آثار = {{فهرست جعبه افقی |شیعه|تاریخ فلسفه اسلامی|انسان نورانی در تصوف ایرانی|از هایدگر تا سهروردی}} | | آثار = {{فهرست جعبه افقی |شیعه|تاریخ فلسفه اسلامی|انسان نورانی در تصوف ایرانی|از هایدگر تا سهروردی}} | ||
| فعالیت‌ها = | | فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه افقی |استاد شیعه‌شناسی دانشگاه سوربن|استاد انجمن شاهنشاهی حکمت و فلسفه ایران|استاد فلسفه [[دانشگاه تهران]]|}} | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''هانری کُربَن''' (به فرانسوی: Henry Corbin)، فیلسوف، ایران‌شناس و اسلام‌شناس فرانسوی بوده است. او بخشی از عمر خود را در [[ایران]] و [[خاورمیانه]] سپری کرد. وی صاحب مکتبی در تاریخ [[فلسفهٔ اسلامی]] است و معتقد است فلسفه اسلامی معادل فلسفه عربی نیست و با درگذشت [[ابن رشد]] پایان نیافته است. وی همچنین از پایه‌گذاران [[فلسفه تطبیقی|فلسفۀ تطبیقی]] است که به نقادی فلسفهٔ مدرن غرب بر پایه سنت فلسفهٔ اسلامی می‌پردازد. او نخستین برگردان آثار ''مارتین هایدگر'' به | '''هانری کُربَن''' (به فرانسوی: Henry Corbin)، فیلسوف، ایران‌شناس و اسلام‌شناس فرانسوی بوده است. او بخشی از عمر خود را در [[ایران]] و [[خاورمیانه]] سپری کرد. وی صاحب مکتبی در تاریخ [[فلسفه اسلامی|فلسفهٔ اسلامی]] است و معتقد است فلسفه اسلامی معادل فلسفه عربی نیست و با درگذشت [[ابن رشد]] پایان نیافته است. وی همچنین از پایه‌گذاران [[فلسفه تطبیقی|فلسفۀ تطبیقی]] است که به نقادی فلسفهٔ مدرن غرب بر پایه سنت فلسفهٔ اسلامی می‌پردازد. او نخستین برگردان آثار ''مارتین هایدگر'' به زبان فرانسه و همچنین معرفی‌کنندهٔ [[فلسفهٔ اشراق]] [[سهروردی]] و [[حکمت متعالیه|حکمت متعالیهٔ]] [[ملاصدرا]] به اروپاییان بوده است. | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
'''هانری کُربَن'''، فیلسوف، ایران‌شناس و اسلام‌شناس فرانسوی بوده‌است. ایشان در چهاردهم آوریل سال ۱۹۰۳م در [[پاریس]] و در یک خانوادۀ [[کاتولیک]] به دنیا آمد. در کنار آموزش‌های متداول، در یک مدرسه عالی علوم مسیحی آموزش‌های مذهبی دید. در سال ۱۹۱۹ م، جهت ادامه تحصیل در رشتۀ فلسفه وارد | '''هانری کُربَن'''، فیلسوف، ایران‌شناس و اسلام‌شناس فرانسوی بوده‌است. ایشان در چهاردهم آوریل سال ۱۹۰۳م در [[پاریس]] و در یک خانوادۀ [[کاتولیک]] به دنیا آمد. در کنار آموزش‌های متداول، در یک مدرسه عالی علوم مسیحی آموزش‌های مذهبی دید. در سال ۱۹۱۹ م، جهت ادامه تحصیل در رشتۀ فلسفه وارد دانشگاه سوربُن شده و در سال ۱۹۲۵ م، لیسانس و سپس در سال ۱۹۲۶ م، گواهی‌نامه عالی فلسفه را کسب کرد. وی در طی این سال‌ها توانست زبان‌های کلاسیک اروپایی، عربی و فارسی را بیاموزد. کُربَن گرچه هنگام تولد [[پروتستان]] بود؛ لکن با سنت [[کاتولیک]] پرورش یافت. او در ۱۹۲۸ م، از طریق مدیر بخش مطالعات اسلامیِ دانشگاه سوربن با آثار سهروردی آشنا شد. سال‌ها بعد اظهار داشت که آشنایی او با سهروردی، تکلیف سرنوشت معنوی او را برای عبور از این جهان مشخص کرد. | ||
== سفر به ایران == | == سفر به ایران == | ||
با پایان یافتن [[جنگ جهانی دوم]]، و به دنبال سفری که او در سپتامبر ۱۹۴۵ م به [[ایران]] داشت، وزارت امور خارجه [[فرانسه]] ریاست بخش ایرانشناسی [[مؤسسه ایران و فرانسه]] را به او واگذار کرد. شرایط فراهم شد تا وی سالی چندبار به [[ایران]] سفر کند و با سید محمد کاظم عصار، [[علامه طباطبایی]] و سید جلال‌الدین آشتیانی به بحث و گفت‌و‌گو بپردازد. از آن پس ایشان به مدت بیست سال، اول هر پاییز به ایران سفر می‌کرد و در دانشکده ادبیات و علوم انسانی [[دانشگاه تهران]] تدریس می‌نمود. وی در پایان پاییز مجدداً به [[پاریس]] بازمی‌گشت و در دانشگاه سوربن به تدریس حکمت و عرفان اسلامی ایران مشغول می‌شد. | با پایان یافتن [[جنگ جهانی دوم]]، و به دنبال سفری که او در سپتامبر ۱۹۴۵ م به [[ایران]] داشت، وزارت امور خارجه [[فرانسه]] ریاست بخش ایرانشناسی [[مؤسسه ایران و فرانسه]] را به او واگذار کرد. شرایط فراهم شد تا وی سالی چندبار به [[ایران]] سفر کند و با سید محمد کاظم عصار، [[سید محمد حسین طباطبایی|علامه طباطبایی]] و سید جلال‌الدین آشتیانی به بحث و گفت‌و‌گو بپردازد. از آن پس ایشان به مدت بیست سال، اول هر پاییز به ایران سفر می‌کرد و در دانشکده ادبیات و علوم انسانی [[دانشگاه تهران]] تدریس می‌نمود. وی در پایان پاییز مجدداً به [[پاریس]] بازمی‌گشت و در دانشگاه سوربن به تدریس حکمت و عرفان اسلامی ایران مشغول می‌شد. | ||
=== دیدار با برخی از شخصیت‌های ایران === | === دیدار با برخی از شخصیت‌های ایران === | ||
نخستین دیدار | نخستین دیدار علامه طباطبایی و '''هانری کربن''' در اواخر سال ۱۳۳۷ ش، و دومین دیدار در مهر سال ۱۳۳۸ ش، در [[تهران]] بود. ایشان به علامه طباطبایی گفته بود در ژنو، کنفرانسی دربارۀ امام منتظر از دیدگاه [[شیعه]] داشته که با استقبال دانشمندان غربی حاضر در جلسه مواجه شده است. او ادامه داده بود که از نظر او [[مذهب تشیع]]، یگانه مذهبی است که رابطه بشر با هدایت الهی و پیوند انسان با خدا را استوار نگه داشته است و با شبکه [[ولایت]] این پیوستگی را استمرار می‌بخشد. سپس علامه هم گفته بود که مسأله وجود حق تعالی، در همۀ ادیان مسأله مشترکی است، ولی در موضوع روش زندگی انسان، دینی جاودانه خواهد بود که ضمن حفظ اعتقاد به [[الوهیت]] و [[نبوت]]، و اعتقاد به [[معاد]] برای استمرار بخشیدن به این حقیقت، وسیله ویژه‌ای برای ادامه پیوند و ارتباط از خود به یادگار گذاشته باشد و آن بی‌تردید همان مسأله [[ولایت]] است که در اسلام شیعی به آن توجه خاص کرده‌اند که [[توسل]] به آن، سعادت دنیوی و اخروی انسان را تضمین می‌کند. این جلسات چند سال ادامه داشت<ref>محصول این جلسات، دو کتاب «شیعه» و «رسالت تشیع در دنیای امروز» بود که خود علامه طباطبائی تحریر کرده بود و توضیحات هر دو جلسه به خواست علامه طباطبایی، توسط علی احمدی میانجی و سید هادی خسروشاهی، تهیه و تنظیم شده و در ۷۰۰ صفحه، بار‌ها به چاپ رسیده است.</ref>. پیش از انقلاب، برخی گفته بودند تشکیل این جلسات از اول کار درستی نبود و معلوم نیست '''هانری کربن''' کیست و صلاح نیست ادامه پیدا کند. ابراهیم دینانی این مطلب را به علامه رسانده بود و ایشان ناراحت شده و گفته بود به‌عنوان شخصی که در گوشه‌ای نشسته‌ام و چیز می‌نویسم تنها راه من به جهان و تفکر جهان این جلسه است، این را هم نمی‌توانند برای من ببینند. بعد‌ها کسانی از مأموریت '''کربن''' و یارانش برای ترویج تصوف سنتی در لباس مدرن سخن گفتند<ref>در این جلسات، شخصیت‌هایی چون [[شهید مرتضی مطهری]] و بدیع‌الزمان فروزانفر نیز حضور داشتند و سید حسین نصر برگردان مباحث را عهده‌دار بود. هانری کربن همچنین پس از پذیرش ریاست بخش ایرانشناسی مؤسسه ایران و فرانسه، و با سفرهای منظم خود به ایران و ارتباط و همکاری با اندیشمندانی چون سید جلال‌الدین آشتیانی، سید حسین نصر و محمد معین، سلسله کتاب‌هایی را با عنوان «مجموعه کتب ایرانی» در زمینه حکمت و فلسفه اسلامی منتشر کرد.</ref>. | ||
== فعالیت‌ها == | == فعالیت‌ها == | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
== نظر وی دربارۀ قرآن == | == نظر وی دربارۀ قرآن == | ||
وی دربارۀ [[قرآن]] می‌گوید: «اگر قرآن و اندیشه‌های | وی دربارۀ [[قرآن]] می‌گوید: «اگر قرآن و اندیشه‌های محمد (صلی‌الله علیه وآله وسلم) خرافی بود و از جانب [[خداوند]] نبود، هرگز جرأت نمیکرد حرفی از علم به میان آورد و بشر را به علم و تعقل و تفکر دعوت کند. هیچ اندیشهای به اندازۀ قرآن محمد انسان را به دانش فرا نخوانده است، تا آنجا که نزدیک به نه صد و پنجاه بار در قرآن از علم و [[عقل]] و فکر سخن رفته است». | ||
== آثار == | == آثار == | ||
{{فهرست ستونی|3}} | |||
* روابط حکمت اشراق و فلسفه ایران باستان | |||
* مکاتبات هانری کربن و ولادیمیر ایوانف | |||
* فلسفه ایرانی و فلسفه تطبیقی | |||
* واقع‌انگاری رنگ‌ها و علم میزان | |||
* انسان نورانی در تصوف ایرانی | |||
* مجموعه مقالات هانری کربن | |||
* تخیل خلاق در عرفان ابن عربی | |||
* از هایدگر تا سهروردی | |||
* جشن‌نامه هانری کربن | |||
* یادی از هانری کربن | |||
* تاریخ فلسفه اسلامی | |||
* مقدمه بر المشاعر | |||
* معبد و مکاشفه | |||
* آیین جوانمردی | |||
* ارض ملکوت | |||
* زائر شرق | |||
* شیعه | |||
{{پایان}} | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۱۴
| هانری کربن | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | هانری کربن |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 1903 م، ۱۲۸۱ ش، ۱۳۲۰ ق |
| محل تولد | پاریس |
| سال درگذشت | 1978 م، ۱۳۵۶ ش، ۱۳۹۷ ق |
| دین | اسلام |
| استادان |
|
| آثار |
|
| فعالیت‌ها |
|
هانری کُربَن (به فرانسوی: Henry Corbin)، فیلسوف، ایران‌شناس و اسلام‌شناس فرانسوی بوده است. او بخشی از عمر خود را در ایران و خاورمیانه سپری کرد. وی صاحب مکتبی در تاریخ فلسفهٔ اسلامی است و معتقد است فلسفه اسلامی معادل فلسفه عربی نیست و با درگذشت ابن رشد پایان نیافته است. وی همچنین از پایه‌گذاران فلسفۀ تطبیقی است که به نقادی فلسفهٔ مدرن غرب بر پایه سنت فلسفهٔ اسلامی می‌پردازد. او نخستین برگردان آثار مارتین هایدگر به زبان فرانسه و همچنین معرفی‌کنندهٔ فلسفهٔ اشراق سهروردی و حکمت متعالیهٔ ملاصدرا به اروپاییان بوده است.
زندگی‌نامه
هانری کُربَن، فیلسوف، ایران‌شناس و اسلام‌شناس فرانسوی بوده‌است. ایشان در چهاردهم آوریل سال ۱۹۰۳م در پاریس و در یک خانوادۀ کاتولیک به دنیا آمد. در کنار آموزش‌های متداول، در یک مدرسه عالی علوم مسیحی آموزش‌های مذهبی دید. در سال ۱۹۱۹ م، جهت ادامه تحصیل در رشتۀ فلسفه وارد دانشگاه سوربُن شده و در سال ۱۹۲۵ م، لیسانس و سپس در سال ۱۹۲۶ م، گواهی‌نامه عالی فلسفه را کسب کرد. وی در طی این سال‌ها توانست زبان‌های کلاسیک اروپایی، عربی و فارسی را بیاموزد. کُربَن گرچه هنگام تولد پروتستان بود؛ لکن با سنت کاتولیک پرورش یافت. او در ۱۹۲۸ م، از طریق مدیر بخش مطالعات اسلامیِ دانشگاه سوربن با آثار سهروردی آشنا شد. سال‌ها بعد اظهار داشت که آشنایی او با سهروردی، تکلیف سرنوشت معنوی او را برای عبور از این جهان مشخص کرد.
سفر به ایران
با پایان یافتن جنگ جهانی دوم، و به دنبال سفری که او در سپتامبر ۱۹۴۵ م به ایران داشت، وزارت امور خارجه فرانسه ریاست بخش ایرانشناسی مؤسسه ایران و فرانسه را به او واگذار کرد. شرایط فراهم شد تا وی سالی چندبار به ایران سفر کند و با سید محمد کاظم عصار، علامه طباطبایی و سید جلال‌الدین آشتیانی به بحث و گفت‌و‌گو بپردازد. از آن پس ایشان به مدت بیست سال، اول هر پاییز به ایران سفر می‌کرد و در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران تدریس می‌نمود. وی در پایان پاییز مجدداً به پاریس بازمی‌گشت و در دانشگاه سوربن به تدریس حکمت و عرفان اسلامی ایران مشغول می‌شد.
دیدار با برخی از شخصیت‌های ایران
نخستین دیدار علامه طباطبایی و هانری کربن در اواخر سال ۱۳۳۷ ش، و دومین دیدار در مهر سال ۱۳۳۸ ش، در تهران بود. ایشان به علامه طباطبایی گفته بود در ژنو، کنفرانسی دربارۀ امام منتظر از دیدگاه شیعه داشته که با استقبال دانشمندان غربی حاضر در جلسه مواجه شده است. او ادامه داده بود که از نظر او مذهب تشیع، یگانه مذهبی است که رابطه بشر با هدایت الهی و پیوند انسان با خدا را استوار نگه داشته است و با شبکه ولایت این پیوستگی را استمرار می‌بخشد. سپس علامه هم گفته بود که مسأله وجود حق تعالی، در همۀ ادیان مسأله مشترکی است، ولی در موضوع روش زندگی انسان، دینی جاودانه خواهد بود که ضمن حفظ اعتقاد به الوهیت و نبوت، و اعتقاد به معاد برای استمرار بخشیدن به این حقیقت، وسیله ویژه‌ای برای ادامه پیوند و ارتباط از خود به یادگار گذاشته باشد و آن بی‌تردید همان مسأله ولایت است که در اسلام شیعی به آن توجه خاص کرده‌اند که توسل به آن، سعادت دنیوی و اخروی انسان را تضمین می‌کند. این جلسات چند سال ادامه داشت[۱]. پیش از انقلاب، برخی گفته بودند تشکیل این جلسات از اول کار درستی نبود و معلوم نیست هانری کربن کیست و صلاح نیست ادامه پیدا کند. ابراهیم دینانی این مطلب را به علامه رسانده بود و ایشان ناراحت شده و گفته بود به‌عنوان شخصی که در گوشه‌ای نشسته‌ام و چیز می‌نویسم تنها راه من به جهان و تفکر جهان این جلسه است، این را هم نمی‌توانند برای من ببینند. بعد‌ها کسانی از مأموریت کربن و یارانش برای ترویج تصوف سنتی در لباس مدرن سخن گفتند[۲].
فعالیت‌ها
استاد شیعه‌شناسی دانشگاه سوربن، مدیر بخش پژوهش در مدرسه عالی مطالعات دانشگاه سوربن، بنیان‌گذار و رئیس اداره مطالعات ایرانی «انجمن ایرانشناسی فرانسه در تهران» (IFIT)، یکی از اعضای بنیان‌گذار «دانشگاه سنت جان اورشلیم» در پاریس، استاد فلسفه دانشگاه تهران، استاد انجمن شاهنشاهی حکمت و فلسفه ایران بوده است. همچنین جزو اعضای برجسته محفل ایرانوس بود.
نظر وی دربارۀ قرآن
وی دربارۀ قرآن می‌گوید: «اگر قرآن و اندیشه‌های محمد (صلی‌الله علیه وآله وسلم) خرافی بود و از جانب خداوند نبود، هرگز جرأت نمیکرد حرفی از علم به میان آورد و بشر را به علم و تعقل و تفکر دعوت کند. هیچ اندیشهای به اندازۀ قرآن محمد انسان را به دانش فرا نخوانده است، تا آنجا که نزدیک به نه صد و پنجاه بار در قرآن از علم و عقل و فکر سخن رفته است».
آثار
- روابط حکمت اشراق و فلسفه ایران باستان
- مکاتبات هانری کربن و ولادیمیر ایوانف
- فلسفه ایرانی و فلسفه تطبیقی
- واقع‌انگاری رنگ‌ها و علم میزان
- انسان نورانی در تصوف ایرانی
- مجموعه مقالات هانری کربن
- تخیل خلاق در عرفان ابن عربی
- از هایدگر تا سهروردی
- جشن‌نامه هانری کربن
- یادی از هانری کربن
- تاریخ فلسفه اسلامی
- مقدمه بر المشاعر
- معبد و مکاشفه
- آیین جوانمردی
- ارض ملکوت
- زائر شرق
- شیعه
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ محصول این جلسات، دو کتاب «شیعه» و «رسالت تشیع در دنیای امروز» بود که خود علامه طباطبائی تحریر کرده بود و توضیحات هر دو جلسه به خواست علامه طباطبایی، توسط علی احمدی میانجی و سید هادی خسروشاهی، تهیه و تنظیم شده و در ۷۰۰ صفحه، بار‌ها به چاپ رسیده است.
- ↑ در این جلسات، شخصیت‌هایی چون شهید مرتضی مطهری و بدیع‌الزمان فروزانفر نیز حضور داشتند و سید حسین نصر برگردان مباحث را عهده‌دار بود. هانری کربن همچنین پس از پذیرش ریاست بخش ایرانشناسی مؤسسه ایران و فرانسه، و با سفرهای منظم خود به ایران و ارتباط و همکاری با اندیشمندانی چون سید جلال‌الدین آشتیانی، سید حسین نصر و محمد معین، سلسله کتاب‌هایی را با عنوان «مجموعه کتب ایرانی» در زمینه حکمت و فلسفه اسلامی منتشر کرد.
منابع
- مجموعه مذاکرات با پرفسور هانری کربن به قلم سید هادی خسروشاهی.
- هانری کربن: آفاق تفکر معنوی در اسلام ایرانی، ترجمهٔ باقر پرهام.