|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه اطلاعات شخصیت
| |
| | عنوان = اسماعیل بن موسی بن ابراهیم
| |
| | تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| |
| | نام = اسماعیل بن موسی بن ابراهیم
| |
| | نام‌های دیگر =
| |
| | سال تولد =
| |
| | تاریخ تولد =
| |
| | محل تولد =
| |
| | سال درگذشت =
| |
| | تاریخ درگذشت = حدود 350 قمری
| |
| | محل درگذشت =
| |
| | استادان = محمد بن حسین بن حکم کوفی
| |
| | شاگردان =
| |
| | دین = [[اسلام]]
| |
| | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| |
| | آثار = {{فهرست جعبه افقی | }}
| |
| | فعالیت‌ها = [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| '''اسماعیل بن موسی بن ابراهیم'''، [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]] اواسط قرن چهارم هجری است. از معاصران او [[حسین بن حکم کوفی]]، [[حسین بن حمدان خصیبی]] و [[علی بن عباس بن ولید بجلی]] هستند که در [[بغداد]] و [[کوفه]] شاگردان مشترکی داشتهاند. منابع حدیثی تنها یک روایت از او باقی مانده است.
| |
|
| |
|
| == معرفی اجمالی ==
| |
| اسماعیل بن موسی بن ابراهیم، محدث شیعی اواسط قرن چهارم هجری است. کنیه او در منابع ذکر نشده است. از شاگردان معروف او [[محمد بن حسین بن حکم کوفی]] است که معاصر [[شیخ تلعکبری]] است و حدود 380 هجری وفات یافته است، بنابراین وفات او طبعاً میبایست پیش از این تاریخ اتفاق افتاده باشد اما زمان دقیق آن روشن نیست. ظاهراً در [[کوفه]] پرورش یافت و بخش عمدهای از حیات علمی خود را در بغداد سپری کرده است.
| |
|
| |
| از معاصران او حسین بن حکم کوفی، حسین بن حمدان خصیبی و علی بن عباس بن ولید بجلی هستند که در بغداد و کوفه شاگردان مشترکی داشتهاند. با توجه به این‌که شرح حال او در هیچ یک از منابع معتبر نیامده است، بخشهای زیادی از زندگی او برای ما ناشناخته است. در منابع حدیثی تنها یک روایت از او باقی مانده است. مضمون این حدیث خطبهای است که [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین(علیه السلام)]] بر بالای [[منبر]] کوفه ایراد کرده و بر [[امامت]] [[امامان شیعه|امامان دوازدهگانه شیعه]] تصریح نموده است. وی این [[حدیث]] را از [[سلیمان بن حبیب]] نقل کرده است. از او اثر تألیفی معرفی نشده است.
| |
|
| |
| == استادان ==
| |
| در منابع تنها نام محمد بن حسین بن حکم کوفی بعنوان استاد ایشان ذکر شده است.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| # کفایه الاثر، خزاز قمی، ص213؛
| |
| # طبقات اعلام الشیعه، ج1صص65 و267.
| |
|
| |
| [[رده:عالمان]]
| |
| [[رده:عالمان شیعه]]
| |
| [[رده:محدثان شیعه]]
| |
|
| |
| {{جعبه اطلاعات شخصیت
| |
| | عنوان = اسماعیل بن یحیی بن احمد عبسی
| |
| | تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| |
| | نام = اسماعیل بن یحیی بن احمد عبسی
| |
| | نام‌های دیگر =
| |
| | سال تولد =
| |
| | تاریخ تولد =
| |
| | محل تولد = [[کوفه]]
| |
| | سال درگذشت =
| |
| | تاریخ درگذشت = حدود 380 قمری
| |
| | محل درگذشت =
| |
| | استادان = {{فهرست جعبه عمودی |امیر ابومحمد جعفر بن ورقاء شیبانی |حسن بن عبدالسلام |محمد بن عبد ربه انصاری }}
| |
| | شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |ابن غضائری |[[شیخ مفید |محمد بن محمد بن نعمان]] }}
| |
| | دین = [[اسلام]]
| |
| | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| |
| | آثار =
| |
| | فعالیت‌ها = [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| '''اسماعیل بن یحیی بن احمد عبسی'''، [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]. اصالتاً از مردم عرب [[کوفه]] است. از شاگردان ویژه [[امیر ابومحمد جعفر بن ورقاء شیبانی]] که کتاب حقائق التفضیل فی تأویل التنزیل را نزد او فرا گرفته است. سوابق علمی او نشان میدهد که وی مدتی نیز در [[قم]] اقامت داشته است.
| |
|
| |
| == معرفی اجمالی ==
| |
| اسماعیل بن یحیی بن احمد عبسی، محدث شیعی. تاریخ ولادت و وفات او در دست نیست. با توجه به شاگردی ابن غضائری نزد او، گمان میرود وفات او در دهههای آخر سده چهارم حدود 380 هجری اتفاق افتاده است. از جزئیات زندگی او گزارشی در منابع دیده نمیشود. از نسبت «عبسی»(به فتح عین و سکون باء) بر میآید که وی اصالتاً از مردم عرب کوفه است. عبسیون کوفه قبیلهای پرجمعیت، شناخته شده و دارای شاخههای متعدد بودند که سلسله نیاکان آنها به «عبس بن بغیض» میرسد و در نهایت به [[نزار بن معد بن عدنان باز]] میگردد.
| |
|
| |
| وی در کوفه پرورش یافت و از شاگردان ویژه امیر ابومحمد جعفر بن ورقاء شیبانی است که [[کتاب حقائق التفضیل فی تأویل التنزیل]] را نزد او فرا گرفته است. این کتاب مجموعه روایاتی است که در باره [[امامت]] [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین(علیه السلام)]] و برتری آن حضرت بر سایر [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهلبیت(علیه السلام)]] وارد شده است. همچنین مدتی در [[بغداد]] اقامت داشت و در آنجا [[حسین بن عبیدالله غضائری]]، [[شیخ مفید|محمد بن محمد بن نعمان]] و دیگران از او احادیثی در فضیلت [[حمزه سیدالشهدا|حمزه سیدالشهداء(علیه السلام)]]، [[حضرت فاطمه زهرا|فاطمه زهراء(سلام الله عِلِیها)]] و [[امیرالمؤمنین علیه‌السلام|امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)]] شنیدهاند.
| |
|
| |
| سوابق علمی او نشان میدهد که وی مدتی نیز در [[قم]] اقامت داشته است، زیرا اجازه نام‌های که [[شیخ تلعکبری]] از اساتید قمی خود [[حسن بن عبدالسلام]] و [[محمد بن عبد ربه انصاری]] دریافت کرده است، از طریق او به تلعکبری رسانده شد. از اساتید دیگر او [[ابوالحسین محمد بن احمد بن ابی سهل حربی]] و [[ابوجعفر محمد بن جریر طبری]] هستند. از شاگردان او غیر از ابن غضائری و [[شیخ مفید]] کسی دیگر را نمیشناسیم. وی ظاهراً دارای اثر تألیفی نبوده است.
| |
|
| |
| == استادان ==
| |
| در میان استادان ایشان امیر ابومحمد جعفر بن ورقاء شیبانی، حسن بن عبدالسلام،محمد بن عبد ربه انصاری از همه مشهورتر هستند.
| |
|
| |
| == شاگردان ==
| |
| از شاگردان وی نام ابن غضائری، شیخ مفید محمد بن محمد بن نعمان در منابع ذکر شده است.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| # الامالی، طوسی، ص154 حدیث256؛
| |
| # رجال طوسی، ص424 شماره 6102، وص445 شماره 6330؛
| |
| # رجال نجاشی، ص124 شماره 319، وص408 شماره 1082؛
| |
| # طبقات اعلام الشیعه، ج1ص65؛
| |
| # الانساب، سمعانی، ج4ص140، ذیل عبسی.
| |
|
| |
| [[رده:عالمان]]
| |
| [[رده:عالمان شیعه]]
| |
| [[رده:محدثان شیعه]]
| |
|
| |
| {{جعبه اطلاعات شخصیت
| |
| | عنوان = بشر بن سعید بن قلبویه معدل
| |
| | تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| |
| | نام = بشر بن سعید بن قلبویه معدل
| |
| | نام‌های دیگر = {{فهرست جعبه عمودی |قولویه |قبلویه |قیلویه |قالویه }}
| |
| | سال تولد =
| |
| | تاریخ تولد =
| |
| | محل تولد =
| |
| | سال درگذشت = حدود 315 قمری
| |
| | تاریخ درگذشت =
| |
| | محل درگذشت =
| |
| | استادان = عبدالجبار بن کثیر تمیمی یمانی
| |
| | شاگردان = ابوطیب احمد بن محمد وراق
| |
| | دین =
| |
| | مذهب =
| |
| | آثار =
| |
| | فعالیت‌ها = [[محدث]] [[شیعی]]
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| '''بشر بن سعید بن قلبویه معدل'''، [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]. قلبویه نام جد ایشان است. ز معاصران او [[ابن درید عمانی]] است که با هم شاگردان مشترکی داشتهاند. اقامت‌گاهش رافقه در نزدیکی شهر موصل بوده است. از او [[حدیث|احادیث]] اندکی در جوامع روایی [[مذهب شیعه|شیعه]] باقی مانده که سلسله سند آنها به [[امام جعفر صادق|امام صادق(علیه السلام)]] میرسد و در باره مناقب [[امیرالمؤمنین علیه‌السلام|امیرالمؤمنین(علیه السلام)]] وارد شده است.
| |
|
| |
| == معرفی اجمالی ==
| |
| بشر بن سعید بن قلبویه معدل، محدث شیعی. کنیه او در منابع ذکر نشده است. در مورد کلمه «قلبویه» که ظاهراً نام جد اوست، وجوه دیگری نیز نقل شده از جمله: «قولویه»، «قبلویه»، «قیلویه» و «قالویه»، اما مدارکی که در دست ماست بیشتر با نام «قلبویه» از جد او یاد شده است. از معاصران او «ابن درید عمانی» است که با هم شاگردان مشترکی داشتهاند.
| |
| بنابراین میتوان حدس زد که وی در دهههای نخست سده چهارم وفات یافته است. شرح حال او از جمله تاریخ ولادت، دوران کودکی و چگونگی تحصیلات او برای ما روشن نیست. احتمالاً احادیثی که شاگرد او [[ابوطیب احمد بن محمد وراق]] در «رافقه» از او شنیده است، کاشف از آن است که اقامت‌گاه اصلی او در این شهر بوده است. «رافقه» شهری است که در گذشته به آن «رقه»(به فتح راء و تشدید قاف) میگفتند و در ساحل [[فرات]] نزدیک موصل قرار دارد. اما گمان میرود که وی بخش عمدهای از حیات علمی خود را در [[بغداد]] به انجام رسانده است. از او احادیث اندکی در جوامع روایی شیعه باقی مانده که سلسله سند آنها به امام صادق(علیه السلام) میرسد و در باره مناقب امیرالمؤمنین(علیه السلام) وارد شده است. صاحب‌نظران در باره ارزش روایات او سخنی نگفتهاند، اما آن‌طور که از لقب «معدل»(به فتح دال و تشدید آن) بر میآید، ظاهراً دارای شخصیتی استوار و به [[عدالت]] و راست‌گویی شناخته شده بود. وی احادیث مذکور را از استادش [[عبدالجبار بن کثیر تمیمی یمانی]] نقل میکند و احتمالاً آنها را در بغداد از او شنیده است. از روایت‌گران احادیث او جز [[ابوطیب وراق]] کسی دیگر را نمیشناسیم. همچنین از او اثر تألیفی معرفی نشده است.
| |
|
| |
| == استادان ==
| |
| عبدالجبار بن کثیر تمیمی یمانی از استادان نام‌دار وی می‌باشد.
| |
|
| |
| == شاگردان ==
| |
| تنها شاگرد او ابوطیب احمد بن محمد وراق را در منابع رجالی نام‌برده اند.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| # علل الشرایع، ج1ص173، باب 139 حدیث1؛
| |
| # الامالی، شیخ صدوق، ص299 حدیث339؛
| |
| # الاربعون حدیثاً، شهید اول، ص69 حدیث31؛
| |
| # مراصد الاطلاع، ج2ص595، ذیل رافقه؛
| |
| # الانساب، سمعانی، ج3ص84، ذیل رقی؛
| |
| # طبقات اعلام الشیعه، ج1ص66.
| |
|
| |
| [[رده:عالمان]]
| |
| [[رده:عالمان شیعه]]
| |
| [[رده:محدثان شیعه]]
| |
|
| |
| {{جعبه اطلاعات شخصیت
| |
| | عنوان =
| |
| | تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| |
| | نام =
| |
| | نام‌های دیگر =
| |
| | سال تولد =
| |
| | تاریخ تولد =
| |
| | محل تولد =
| |
| | سال درگذشت = حدود 385 قمری
| |
| | تاریخ درگذشت =
| |
| | محل درگذشت =
| |
| | استادان =
| |
| | شاگردان =
| |
| | دین =
| |
| | مذهب =
| |
| | آثار =
| |
| | فعالیت‌ها =
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| بکر بن احمد مخلد (محمد)، محدث شیعی در اواخر قرن چهارم. در منابع اشارهای به زندگی و شرح حال او نشده است. تنها آگاهی ما از او، روایات انگشت شماری است که از او باقی مانده که نشانگر آن است که وی تا اواخر سده چهارم میزیسته و احتمالاً در بغداد زندگانی را وداع گفته است. از معاصران او «ابومحمد حسن بن عبدالرحمن بن خلاد» و «ابوعبدالله غالبی» هستند که مشترکاً از «محمد بن هارون منصوری عباسی» روایاتی در باره چگونگی ساختن کشتی نوح شنیدهاند که در بعضی از این روایات، به فضیلت امیرالمؤمنین(علیه السلام) و اهلبیت(علیه السلام) اشاره شده است. این احادیث در منابع اهلسنت آمده و بنا به گزارش سید بن طاوس، نخستین بار «ابن نجار بغدادی»(م643ق، استاد سید بن طاوس) آنها را در «ذیل تاریخ بغداد» آورده است، اما اکنون در نسخهای که از کتاب «ذیل تاریخ بغداد» در اختیار داریم، اثری از این روایات به چشم نمیخورد. وی احادیثش را از «محمد بن هارون منصوری عباسی» نقل میکند که شرح حال او نیز در منابع ذکر نشده است. از شاگردان او تنها «حسن بن احمد بن قاسم» معروف به «شریف ابومحمد محمدی»(م.ح425ق) را میشناسیم که خود استاد نجاشی و شیخ طوسی بوده است. از آثار تألیفی او گزارشی در دست نیست.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| # الامان من اخطار الاسفار، ابن طاوس، فصل چهارم، ص118؛
| |
| # بحار الانوار، ج26ص332 حدیث14؛
| |
| # کتاب الاربعین، شیخ ماحوزی، ص231 حدیث18؛
| |
| # الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج7ص165 شماره 885.
| |
|
| |
|
| |
| [[رده:عالمان]]
| |
| [[رده:عالمان شیعه]]
| |
| [[رده:محدثان شیعه]]
| |
