قومیت های مختلف ترکیه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - ' اگر چه' به ' اگرچه') |
||
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
عمده | عمده قومیتهای [[ترکیه]] عبارتند از: ترکها، کردها، عربها، ایرانیها، لازاها، یونانیها، چرکسها و کولیها و. . . که هرکدام از این قومیتها در درون خود نیز تقسیمات و فروعات متعددی دارند. | ||
= | =قومیتهای مختلف ترکیه= | ||
==ترکها== | == ترکها == | ||
ترکهای آناتولی شاخهای از مردمان ترک هستند که در کشورهای [[خاورمیانه]] نظیر ترکیه، [[عراق]]، [[سوریه]]، کشورهای بالکان نظیر [[اتریش]]، [[بلغارستان]]، [[بلژیک]]، [[قبرس]]، جمهوری ترک قبرس شمالی، در کشورهای اروپایی نظیر [[آلمان]]، [[فرانسه]]، [[هلند]]، [[انگلیس|بریتانیا]] و کشورهای آفریقایی نظیر [[الجزایر]]، [[تونس]] زندگی میکنند و بیشترشان از [[اهل سنت]] هستند. این قوم حدود ۸۰ درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل میدهند. | |||
===ترکهای آذری=== | === ترکهای آذری === | ||
گروهی از | گروهی از ترکهای آذربایجانی که اصطلاحا و به غلط آذری نامیده میشوند و از اقوام ساکن در ترکیه با جمعیت ۵۳۰٬۰۰۰ نفری هستند، و شامل دو دسته میشوند؛ گروه اول افراد بومی ترکیه هستند که در مرزهای همجوار با جمهوری آذربایجان و ایران سکونت دارند. گروه دوم مهاجران، تاجران، دانشجویان و پناهندگان سیاسی هستند که عمدتاً از کشورهایی نظیر ایران و جمهوری آذربایجان به ترکیه کوچ کردهاند. | ||
===ترکهای آفریقاییتبار=== | === ترکهای آفریقاییتبار === | ||
ترکهای | ترکهای آفریقاییتبار یا آفرو ترکها، مردمانی با نژاد آفریقایی در ترکیه هستند. ترک آفریقایی واژهای تازه است و در اصطلاح در ترکیه به این مردم عرب یا زنجی گفته میشود. چندین سده پیش برخی از مردمان آفریقایی معمولاً از راه زنگبار و از مکانهای چون عربستان سعودی، نیجر، لیبی، کنیا و سودان وارد امپراتوری عثمانی شدند و در مکانهای چون ماناوغات، دالامان، مندرس، گئدیز، چوکوروا ساکن شدند. | ||
در سده نوزدهم در ازمیر جوامع آفریقایی تباری در محلههای چون سابیرتاشی، دولاپکویو، تاماشالیک، ایکی چشمهلیک و بالیک کویو ذکر شده است. برخی نیز در سال ۱۹۲۳ پس از تبادل جمعیت میان [[ترکیه]] و یونان از جزیره کرت آمدند و عموماً در پیرامون دریای اژه یه ویژه ازمیر ساکن شدند. ترکهای آفریقاییتباری که در آیوالیک زندگی میکنند، میگویند نیاکان آنان که از جزیره کرت آمدند یونانی صحبت میکردند و پس از آن، زمانی که به ترکیه فرستاده شدند ترکی یادگرفتند. ترکهای آفریقاییتباری که در ازمیر زندگی میکنند تا سال ۱۹۶۰ جشنی به نام دانا بایرامی (جشن گوساله) برگزار میکردند. امروزه این جشن در میان جوانان این قوم دوباره زنده گشته است. | در سده نوزدهم در ازمیر جوامع آفریقایی تباری در محلههای چون سابیرتاشی، دولاپکویو، تاماشالیک، ایکی چشمهلیک و بالیک کویو ذکر شده است. برخی نیز در سال ۱۹۲۳ پس از تبادل جمعیت میان [[ترکیه]] و یونان از جزیره کرت آمدند و عموماً در پیرامون دریای اژه یه ویژه ازمیر ساکن شدند. ترکهای آفریقاییتباری که در آیوالیک زندگی میکنند، میگویند نیاکان آنان که از جزیره کرت آمدند یونانی صحبت میکردند و پس از آن، زمانی که به ترکیه فرستاده شدند ترکی یادگرفتند. ترکهای آفریقاییتباری که در ازمیر زندگی میکنند تا سال ۱۹۶۰ جشنی به نام دانا بایرامی (جشن گوساله) برگزار میکردند. امروزه این جشن در میان جوانان این قوم دوباره زنده گشته است. | ||
=== ترکهای مهاجر از آسیای مرکزی === | |||
ترکمنها و ازبکها و قزقیزها و قزاقها از ترکهایی هستند که در ترکیه به تحصیل یا کار یا تجارت مشغولند. این دسته از ترکها به دلیل نداشتن مشکل زبان و نزدیکی آداب و سنن اصیل ترکی او احساس زازا گروهی از کردها هستند که عمدتاً در آناتولی شرقی، در ناحیه تونجلیچ میان ارزنجان در شمال و مرادسو در جنوب و در شرقیترین بخش ناحیه تاریخی ارمنستان زندگی میکنند. آنها همچنین در بینگول، موش، و استان بدلیس و اطراف دیاربکر، سیورک و سیواس یافت میشوند. تقریباً تمام زازاها خود را کرد میدانند. حدود سیصدهزار زاز در اروپای غربی زندگی میکنند که بعضاً پناهندگان سیاسی هستند. جمعیت آنها در حال حاضر نامشخص است اما به طور حدودی ۳ تا ۴ میلیون نفر برآورد میشود. نزدیکی با ترکهای سایر نقاط جهان ترکیه را به عنوان کشور محل سکونت و اقامت خود انتخاب میکنند. | |||
== کردها == | |||
== | کردها در کشور ترکیه گروهی از ترکیب جمعیتی این کشور را تشکیل میدهند. اگرچه برآورد جمعیت آنها در ترکیه به طور کلی کار دشواری است، اما در آغاز قرن ۲۱، جمعیت کردها را تقریبا یک پنجم جمعیت این کشور تخمین زدهاند. بخش قابل توجهی از قوم کرد در سراسر شرق آناتولی و حتی مرکز ترکیه ساکن هستند ولی اکثرا در استانهای شرق و جنوب شرقی(کردستان ترکیه) از جمله آغری، بتلیس، بینگول، دیار بکر، حکاری، ماردین، موش، سعرد، شانلی اورفه و وان اکثریت را زندگی میکنند. در برآورد ۲۰۱۲ مؤسسه آمار ترک استات، جمعیت کردهای ترکیه بیش از ۲۲ میلیون نفر و بیش از سی درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل میدهد. | ||
== زازاها == | |||
زازا گروهی از کردها هستند که عمدتاً در آناتولی شرقی، در ناحیه تونجلیچ میان ارزنجان در شمال و مرادسو در جنوب و در شرقیترین بخش ناحیه تاریخی ارمنستان زندگی میکنند. آنها همچنین در بینگول، موش، و استان بدلیس و اطراف دیاربکر، سیورک و سیواس یافت میشوند. تقریباً تمام زازاها خود را کرد میدانند. حدود سیصدهزار زاز در اروپای غربی زندگی میکنند که بعضاً پناهندگان سیاسی هستند. جمعیت آنها در حال حاضر نامشخص است اما به طور حدودی ۳ تا ۴ میلیون نفر برآورد میشود. | |||
== عربها == | |||
زازا گروهی از کردها هستند که عمدتاً در آناتولی شرقی، در ناحیه تونجلیچ میان ارزنجان در شمال و مرادسو در جنوب و در شرقیترین بخش ناحیه تاریخی ارمنستان زندگی میکنند. آنها همچنین در بینگول، موش، و استان بدلیس و اطراف دیاربکر، سیورک و سیواس یافت میشوند. تقریباً تمام زازاها خود را کرد میدانند. حدود سیصدهزار زاز در اروپای غربی زندگی میکنند که بعضاً پناهندگان سیاسی هستند. جمعیت آنها در حال حاضر نامشخص است اما به طور حدودی ۳ تا ۴ میلیون نفر برآورد میشود. | |||
==عربها== | |||
عربهای ترکیه یکی از اقوام ساکن این کشورند که کمتر از یک درصد جمعیت کشور ترکیه را تشکیل میدهند. جمعیت ترکیه بالغ بر 84 میلیون نفر میباشد. البته با توجه به جنگ عراق و سوریه تخمینهای سال ۲۰۱۷ تعداد عربها در ترکیه را ۲ تا ۵ میلیون نفر هم تخمین زدهاند. | عربهای ترکیه یکی از اقوام ساکن این کشورند که کمتر از یک درصد جمعیت کشور ترکیه را تشکیل میدهند. جمعیت ترکیه بالغ بر 84 میلیون نفر میباشد. البته با توجه به جنگ عراق و سوریه تخمینهای سال ۲۰۱۷ تعداد عربها در ترکیه را ۲ تا ۵ میلیون نفر هم تخمین زدهاند. | ||
بعضی از عربها در ترکیه سابقهٔ حضور قدیمی تری نسبت به قبایل ترک که از آناتولی مهاجرت کردند دارند. این عربها در جنوب شرق ترکیه ساکن شدند که این منطقه به نام قبیلهٔ بکر ابن وائل دیار بکر | بعضی از عربها در ترکیه سابقهٔ حضور قدیمی تری نسبت به قبایل ترک که از آناتولی مهاجرت کردند دارند. این عربها در جنوب شرق ترکیه ساکن شدند که این منطقه به نام قبیلهٔ بکر ابن وائل دیار بکر نامگذاری شد. این قبیله از حدود ماردین تا کوه طور و حتی جزیرهٔ ابن عمر متمرکز شدندکه این مناطق در واقع مثلث بین عراق ترکیه و سوریه میباشد. عربهای ترک در استانهای ختای، استانبول، ماردین، مرسین، شرناق، شانلیاورفا، آدانا و باتمان سکونت دارند. منطقهٔ اسکندرون سوریه با اکثریت قبایل عربی ساکن در آن هم در سال ۱۹۳۹از سوریه جدا و به ترکیه ضمیمه شد و تا به الان قبایل بدوی در دو طرف مرز این دو کشور زندگی میکنند. | ||
دولت ترکیه با اجبار تعلیم زبان ترکی وبر کل اقلیات من جمله عربهای ترکیه و حتی تغییر نامهای مناطق سکونت از عربی به ترکی خواهان از بین بردن فرهنگ این مردم میباشد با این وجود اکثر عربها در این مناطق هنوز به زبان مادری سخن میگویند زبانی که با ورود لغات ترکی در حال تغییر میباشد | دولت ترکیه با اجبار تعلیم زبان ترکی وبر کل اقلیات من جمله عربهای ترکیه و حتی تغییر نامهای مناطق سکونت از عربی به ترکی خواهان از بین بردن فرهنگ این مردم میباشد با این وجود اکثر عربها در این مناطق هنوز به زبان مادری سخن میگویند زبانی که با ورود لغات ترکی در حال تغییر میباشد | ||
== چرکسها یا سرکیسها == | |||
چرکسها در ترکیه، یکی از بزرگترین اقلیتهای قومی در ترکیه هستند که بین ۱۳۰٬۰۰۰ هزار نفر تا ۲٬۰۰۰٬۰۰۰ تا ۵٬۰۰۰٬۰۰۰ تا ۷٬۰۰۰٬۰۰۰ میلیون نفر تخمین زده میشونددر سرشماری سال ۱۹۶۵ میلادی، زبان چرکسی زبان اول ۵۸٬۳۳۹ نفر و زبان دوم ۴۸٬۶۲۱ نفر از شهروندان ترکیهای بود که در استانهای قیصریه، توقات و قهرمان مرعش بیشترین پراکندگی را داشتند. | |||
== لازها == | |||
چرکسها در ترکیه، یکی از بزرگترین اقلیتهای قومی در ترکیه هستند که بین ۱۳۰٬۰۰۰ هزار نفر تا ۲٬۰۰۰٬۰۰۰ تا ۵٬۰۰۰٬۰۰۰ تا ۷٬۰۰۰٬۰۰۰ میلیون نفر تخمین زده میشونددر سرشماری سال ۱۹۶۵ میلادی، زبان چرکسی زبان اول ۵۸٬۳۳۹ نفر و زبان دوم ۴۸٬۶۲۱ نفر از شهروندان | |||
==لازها== | |||
لازها، یک گروه قومی از مردمان کارتولی و بومیان سواحل دریای سیاه در مرز دو کشور گرجستان و ترکیه هستند. لازها یکی از قبایل اصلی پادشاهی باستانی کولخیس هستند. لازهای ترکیه به دو گروه اصلی تقسیم میشوند. یکی لازهای بومی استانهای شرقی ترکیه در کرانه دریای سیاه که پیشتر لازستان نامیده میشد و گروه دیگر لازهایی هستند که در قرن نوزدهم میلادی از روسیه گریختند و در آداپازاری، ساپانکا، یالووا و بورسا در مناطق غرب و شرق دریای سیاه و مرمره ساکن شدند. | لازها، یک گروه قومی از مردمان کارتولی و بومیان سواحل دریای سیاه در مرز دو کشور گرجستان و ترکیه هستند. لازها یکی از قبایل اصلی پادشاهی باستانی کولخیس هستند. لازهای ترکیه به دو گروه اصلی تقسیم میشوند. یکی لازهای بومی استانهای شرقی ترکیه در کرانه دریای سیاه که پیشتر لازستان نامیده میشد و گروه دیگر لازهایی هستند که در قرن نوزدهم میلادی از روسیه گریختند و در آداپازاری، ساپانکا، یالووا و بورسا در مناطق غرب و شرق دریای سیاه و مرمره ساکن شدند. | ||
لازها به زبان لازی سخن میگویند که مانند گرجی از زبانهای کارتولی محسوب میشود. هویت لازها در گرجستان تا حد زیادی با هویت گرجی یکسان شده است و اصطلاح لاز در گرجستان بیشتر به معنی منطقهای آن اشاره دارد، که اصولاً منطقه آجاریا را در بر میگیرد. در سالهای اخیر تخمین جمعیت | لازها به زبان لازی سخن میگویند که مانند گرجی از زبانهای کارتولی محسوب میشود. هویت لازها در گرجستان تا حد زیادی با هویت گرجی یکسان شده است و اصطلاح لاز در گرجستان بیشتر به معنی منطقهای آن اشاره دارد، که اصولاً منطقه آجاریا را در بر میگیرد. در سالهای اخیر تخمین جمعیت آنها در ترکیه بین ۵۰۰٬۰۰۰ تا ۱٬۶۰۰٬۰۰۰ میلیون نفر متغیر بوده است. | ||
== ایرانیها == | |||
ایرانیان [[ترکیه]] یک گروه قومی مهاجر در ترکیه با ملیت ایرانی که در گذر زمان به ترکیه مهاجرت کردهاند یا در ترکیه از والدینی ایرانی زاده شدهاند. ترکیه به دلیل همسایگی با ایران و دارا بودن خط مشی تا حدودی مشترک در زمینه فرهنگ، اقوام و دین؛ همواره یکی از گزینههای مهاجرت از سوی ایرانیان میباشد؛ که همین امر نیز باعث شدهاست علاوه بر سفارت ایران در آنکارا، در سه شهر دیگر این کشور از قبیل استانبول، ارزروم و ترابوزان کنسولگریهایی از ایران در مقابل سفارت ترکیه در تهران، کنسولگری ترکیه در تبریز و در ارومیه نیز ایجاد شود. | |||
از نخستین مهاجرت ایرانیان مربوط به آذریهای ایران میباشد که به بعد از فروپاشی حکومت خودمختار آذربایجان؛ سیاسیون آذری آن دوران به ترکیه پناهنده شدند و مهاجرتهای سیاسی هماکنون نیز از ایران در حال افزایش میباشد، ترکیه بعد از بریتانیا دومین مقصد پناهجویان ایرانی به شمار میرود؛ که سالانه ۲٬۶۵۰ پناهجوی جدید وارد خاک این کشور میشود. بین سالهای ۱۹۹۹ و ۲۰۰۶ ایرانیان همواره بالاترین تعداد پناهجویان را در ترکیه تشکیل میدادند. مهاجرت ایرانیان در زمینه تحصیل نیز چشمگیر میباشد به طوری که همه ساله جوانان و دانشجویان زیادی به امید تحصیل در این کشور به ویژه مناطق آذرینشین ایران راهی ترکیه میشوند. | |||
ایرانیان | ایرانیان در شهرهای بزرگترکیه، استانبول و آنکارا حضور چشمگیری دارند. در سایر شهرهای ترکیه از قبیل ترابوزان و ارزروم نیز اقلیتی از جوامع ایرانی سکونت میکنند. ایرانیهای ترکیه جمعیت و پراکندگی قابل ملاحظهای به عنوان گروه قومی مهاجر دارند، نفوس ایرانیان در [[ترکیه]] در سال ۱۹۹۰ میلادی، حدود ۷٬۸۳۱ نفر برآورد شدهبود. اما در سال ۲۰۰۹ میلادی، اتنولوگ جمعیت فارسیزبانان ایران را ۵۰۰٬۰۰۰ نفرو جمعیت آذریهای ایران را در سال ۲۰۱۰ میلادی ۵۳۰٬۰۰۰ نفراعلام کردهبود (این رقم شامل آذریهای بومی ترکیه در حاشیه مرز ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان در استان قارص و ایغدیر نیز میشود). | ||
از | مهاجرت زیادی از سوی ایرانیان آذری به سمت ستانبول صورت گرفته است. محله خان والده در ناحی اروپایی فاتح استانبول از مهمترین و پرجمعیتترین سکونتگاههای ایرانیان میباشد، که تجار زیادی از تبریز، شبستر و خوی در آنجا مشغول به فعالیت میباشند. | ||
در استانبول به جز مناطق دیگر ایرانیها در دو منطقه پرشمارترند. بیلیکدوزو در غرب استانبول منطقهای است که اکثر ایرانیهایی که تمایل به زندگی با هزینه کم دارند در آن منطقه پرشمارند و ایرانیان لوکس نشین و متمول اکثرا در منطقه شیشلی و بشیکتاش و لونت ساکنند و دفتر مرکزی موسسه بینالمللی گلوبال کادرو استانبول که یک مرکز رسمی برای امور اقامتی و حقوقی ایرانیان است در این منطقه و درست در خروجی متروی عثمان بی واقع است و یکی از معتبرترین مراکز اقامت و تحصیل و کسب و کار و امور حقوقی ایرانیان میباشد. | |||
== یونانیها == | |||
یونانیها در ترکیه، جمعیتی از یونانیان و مسیحیان یونانی زبان ارتدوکس شرقی هستند که بیش تر در استانبول و دو جزیره غربی ورودی به تنگه داردانل یعنی تندوس و امبروس زندگی میکنند. آنها باقی مانده ۲۰۰ هزار یونانی برآورد شدهای هستند که تحت قوانین پیمان نامه مربوط به تبادل جمعیتهای یونانی و ترک باقی مانده در پی تبادل جمعیتی سال ۱۹۲۳ میلادی، به صورت اجباری جابهجا شدند به این ترتیب که حدود ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ میلیون نفر یونانی از فلات آناتولی و تراس شرقی به یونان و حدود ۵۰۰ هزار ترک از یونان به ترکیه منتقل شدند. | |||
یونانیها در ترکیه، جمعیتی از یونانیان و مسیحیان یونانی زبان ارتدوکس شرقی هستند که بیش تر در استانبول و دو جزیره غربی ورودی به تنگه داردانل یعنی تندوس و امبروس زندگی میکنند. | |||
در طی جنگ جهانی اول و پیامدهای آن که منجر به فروپاشی امپراتوری عثمانی گردید، دولتمردان عثمانی دست به کشتار همهجانبهٔ جمعیت یونانی باقیمانده در امپراتوری عثمانی (که در آن زمان بیشتر در شمال آناتولی ساکن بودند) زدند. این عملیات شامل کشتار مردم عادی و تبعیدهای اجباری زنان و بچهها نیز بود که در خلال این تبعیدها به دلیل نبود آذوقه و دشواری راه جان میباختند. | در طی جنگ جهانی اول و پیامدهای آن که منجر به فروپاشی امپراتوری عثمانی گردید، دولتمردان عثمانی دست به کشتار همهجانبهٔ جمعیت یونانی باقیمانده در امپراتوری عثمانی (که در آن زمان بیشتر در شمال آناتولی ساکن بودند) زدند. این عملیات شامل کشتار مردم عادی و تبعیدهای اجباری زنان و بچهها نیز بود که در خلال این تبعیدها به دلیل نبود آذوقه و دشواری راه جان میباختند. | ||
بنابر منابع متعدد صدها هزار یونانی مستقر در عثمانی در خلال این نسلکشی جان باختند و تنها شمار کمی از نجاتیافتگان (بهویژه | بنابر منابع متعدد صدها هزار یونانی مستقر در عثمانی در خلال این نسلکشی جان باختند و تنها شمار کمی از نجاتیافتگان (بهویژه آنهایی که در مناطق شرقی آناتولی مستقر بودند) به کشورهای همسایه به ویژه روسیه پناهنده شدند. با این حال پس از پایان جنگهای یونان و ترکیه بیشتر بازماندگان نسلکشی در خلال قراردادهای میان دو کشور در سال ۱۹۲۳ از زمینهای خود رانده شده و به یونان فرستاده شدند. | ||
== کولیها == | |||
== | |||
کولی | مردم کولی در [[ترکیه]] یک اقلیت قومی در ترکیه هستند. طبق آمار رسمی حدود ۵۰۰٬۰۰۰ هزار نفر از مردم ترکیه کولی هستند. طبق برآوردهای مختلف ترکیهای و غیر ترکیهای حدود ۴ تا ۵ میلیون نفر از مردم ترکیه از نژاد کولیها هستند. اصلیت قومی و نژادی کولیها از شمال غربی هند است. زبان رومنی، رومایی، جیپسی، چیپ، زرگری یا چگنی زبانی است که مردم کولی به آن سخن میگویند و در زمره زبانهای هندو آریائی است. | ||
کولی (غربتی) نام گروههای پراکندهٔ قومی است که در کشورهای مختلف دنیا بهویژه در اروپا و ترکیه به سر میبرند. کولیها در سرتاسر دنیا به خواندن، رقصیدن شهرت دارند و مردمانی دورهگرد و خانه بهدوش هستند که بیشتر در گذشته با اجرای برنامههای رقص و آواز در مسیر کوچ خود مردم را سرگرم میکردند، فال آنها را میگرفتند، کفبینی میکردند و در کنار آن به کارهای دیگری همچون آهنگری نیز میپرداختند. | |||
[[رده: ترکیه | [[رده:ترکیه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۳۴
عمده قومیتهای ترکیه عبارتند از: ترکها، کردها، عربها، ایرانیها، لازاها، یونانیها، چرکسها و کولیها و. . . که هرکدام از این قومیتها در درون خود نیز تقسیمات و فروعات متعددی دارند.
قومیتهای مختلف ترکیه
ترکها
ترکهای آناتولی شاخهای از مردمان ترک هستند که در کشورهای خاورمیانه نظیر ترکیه، عراق، سوریه، کشورهای بالکان نظیر اتریش، بلغارستان، بلژیک، قبرس، جمهوری ترک قبرس شمالی، در کشورهای اروپایی نظیر آلمان، فرانسه، هلند، بریتانیا و کشورهای آفریقایی نظیر الجزایر، تونس زندگی میکنند و بیشترشان از اهل سنت هستند. این قوم حدود ۸۰ درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل میدهند.
ترکهای آذری
گروهی از ترکهای آذربایجانی که اصطلاحا و به غلط آذری نامیده میشوند و از اقوام ساکن در ترکیه با جمعیت ۵۳۰٬۰۰۰ نفری هستند، و شامل دو دسته میشوند؛ گروه اول افراد بومی ترکیه هستند که در مرزهای همجوار با جمهوری آذربایجان و ایران سکونت دارند. گروه دوم مهاجران، تاجران، دانشجویان و پناهندگان سیاسی هستند که عمدتاً از کشورهایی نظیر ایران و جمهوری آذربایجان به ترکیه کوچ کردهاند.
ترکهای آفریقاییتبار
ترکهای آفریقاییتبار یا آفرو ترکها، مردمانی با نژاد آفریقایی در ترکیه هستند. ترک آفریقایی واژهای تازه است و در اصطلاح در ترکیه به این مردم عرب یا زنجی گفته میشود. چندین سده پیش برخی از مردمان آفریقایی معمولاً از راه زنگبار و از مکانهای چون عربستان سعودی، نیجر، لیبی، کنیا و سودان وارد امپراتوری عثمانی شدند و در مکانهای چون ماناوغات، دالامان، مندرس، گئدیز، چوکوروا ساکن شدند.
در سده نوزدهم در ازمیر جوامع آفریقایی تباری در محلههای چون سابیرتاشی، دولاپکویو، تاماشالیک، ایکی چشمهلیک و بالیک کویو ذکر شده است. برخی نیز در سال ۱۹۲۳ پس از تبادل جمعیت میان ترکیه و یونان از جزیره کرت آمدند و عموماً در پیرامون دریای اژه یه ویژه ازمیر ساکن شدند. ترکهای آفریقاییتباری که در آیوالیک زندگی میکنند، میگویند نیاکان آنان که از جزیره کرت آمدند یونانی صحبت میکردند و پس از آن، زمانی که به ترکیه فرستاده شدند ترکی یادگرفتند. ترکهای آفریقاییتباری که در ازمیر زندگی میکنند تا سال ۱۹۶۰ جشنی به نام دانا بایرامی (جشن گوساله) برگزار میکردند. امروزه این جشن در میان جوانان این قوم دوباره زنده گشته است.
ترکهای مهاجر از آسیای مرکزی
ترکمنها و ازبکها و قزقیزها و قزاقها از ترکهایی هستند که در ترکیه به تحصیل یا کار یا تجارت مشغولند. این دسته از ترکها به دلیل نداشتن مشکل زبان و نزدیکی آداب و سنن اصیل ترکی او احساس زازا گروهی از کردها هستند که عمدتاً در آناتولی شرقی، در ناحیه تونجلیچ میان ارزنجان در شمال و مرادسو در جنوب و در شرقیترین بخش ناحیه تاریخی ارمنستان زندگی میکنند. آنها همچنین در بینگول، موش، و استان بدلیس و اطراف دیاربکر، سیورک و سیواس یافت میشوند. تقریباً تمام زازاها خود را کرد میدانند. حدود سیصدهزار زاز در اروپای غربی زندگی میکنند که بعضاً پناهندگان سیاسی هستند. جمعیت آنها در حال حاضر نامشخص است اما به طور حدودی ۳ تا ۴ میلیون نفر برآورد میشود. نزدیکی با ترکهای سایر نقاط جهان ترکیه را به عنوان کشور محل سکونت و اقامت خود انتخاب میکنند.
کردها
کردها در کشور ترکیه گروهی از ترکیب جمعیتی این کشور را تشکیل میدهند. اگرچه برآورد جمعیت آنها در ترکیه به طور کلی کار دشواری است، اما در آغاز قرن ۲۱، جمعیت کردها را تقریبا یک پنجم جمعیت این کشور تخمین زدهاند. بخش قابل توجهی از قوم کرد در سراسر شرق آناتولی و حتی مرکز ترکیه ساکن هستند ولی اکثرا در استانهای شرق و جنوب شرقی(کردستان ترکیه) از جمله آغری، بتلیس، بینگول، دیار بکر، حکاری، ماردین، موش، سعرد، شانلی اورفه و وان اکثریت را زندگی میکنند. در برآورد ۲۰۱۲ مؤسسه آمار ترک استات، جمعیت کردهای ترکیه بیش از ۲۲ میلیون نفر و بیش از سی درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل میدهد.
زازاها
زازا گروهی از کردها هستند که عمدتاً در آناتولی شرقی، در ناحیه تونجلیچ میان ارزنجان در شمال و مرادسو در جنوب و در شرقیترین بخش ناحیه تاریخی ارمنستان زندگی میکنند. آنها همچنین در بینگول، موش، و استان بدلیس و اطراف دیاربکر، سیورک و سیواس یافت میشوند. تقریباً تمام زازاها خود را کرد میدانند. حدود سیصدهزار زاز در اروپای غربی زندگی میکنند که بعضاً پناهندگان سیاسی هستند. جمعیت آنها در حال حاضر نامشخص است اما به طور حدودی ۳ تا ۴ میلیون نفر برآورد میشود.
عربها
عربهای ترکیه یکی از اقوام ساکن این کشورند که کمتر از یک درصد جمعیت کشور ترکیه را تشکیل میدهند. جمعیت ترکیه بالغ بر 84 میلیون نفر میباشد. البته با توجه به جنگ عراق و سوریه تخمینهای سال ۲۰۱۷ تعداد عربها در ترکیه را ۲ تا ۵ میلیون نفر هم تخمین زدهاند.
بعضی از عربها در ترکیه سابقهٔ حضور قدیمی تری نسبت به قبایل ترک که از آناتولی مهاجرت کردند دارند. این عربها در جنوب شرق ترکیه ساکن شدند که این منطقه به نام قبیلهٔ بکر ابن وائل دیار بکر نامگذاری شد. این قبیله از حدود ماردین تا کوه طور و حتی جزیرهٔ ابن عمر متمرکز شدندکه این مناطق در واقع مثلث بین عراق ترکیه و سوریه میباشد. عربهای ترک در استانهای ختای، استانبول، ماردین، مرسین، شرناق، شانلیاورفا، آدانا و باتمان سکونت دارند. منطقهٔ اسکندرون سوریه با اکثریت قبایل عربی ساکن در آن هم در سال ۱۹۳۹از سوریه جدا و به ترکیه ضمیمه شد و تا به الان قبایل بدوی در دو طرف مرز این دو کشور زندگی میکنند.
دولت ترکیه با اجبار تعلیم زبان ترکی وبر کل اقلیات من جمله عربهای ترکیه و حتی تغییر نامهای مناطق سکونت از عربی به ترکی خواهان از بین بردن فرهنگ این مردم میباشد با این وجود اکثر عربها در این مناطق هنوز به زبان مادری سخن میگویند زبانی که با ورود لغات ترکی در حال تغییر میباشد
چرکسها یا سرکیسها
چرکسها در ترکیه، یکی از بزرگترین اقلیتهای قومی در ترکیه هستند که بین ۱۳۰٬۰۰۰ هزار نفر تا ۲٬۰۰۰٬۰۰۰ تا ۵٬۰۰۰٬۰۰۰ تا ۷٬۰۰۰٬۰۰۰ میلیون نفر تخمین زده میشونددر سرشماری سال ۱۹۶۵ میلادی، زبان چرکسی زبان اول ۵۸٬۳۳۹ نفر و زبان دوم ۴۸٬۶۲۱ نفر از شهروندان ترکیهای بود که در استانهای قیصریه، توقات و قهرمان مرعش بیشترین پراکندگی را داشتند.
لازها
لازها، یک گروه قومی از مردمان کارتولی و بومیان سواحل دریای سیاه در مرز دو کشور گرجستان و ترکیه هستند. لازها یکی از قبایل اصلی پادشاهی باستانی کولخیس هستند. لازهای ترکیه به دو گروه اصلی تقسیم میشوند. یکی لازهای بومی استانهای شرقی ترکیه در کرانه دریای سیاه که پیشتر لازستان نامیده میشد و گروه دیگر لازهایی هستند که در قرن نوزدهم میلادی از روسیه گریختند و در آداپازاری، ساپانکا، یالووا و بورسا در مناطق غرب و شرق دریای سیاه و مرمره ساکن شدند.
لازها به زبان لازی سخن میگویند که مانند گرجی از زبانهای کارتولی محسوب میشود. هویت لازها در گرجستان تا حد زیادی با هویت گرجی یکسان شده است و اصطلاح لاز در گرجستان بیشتر به معنی منطقهای آن اشاره دارد، که اصولاً منطقه آجاریا را در بر میگیرد. در سالهای اخیر تخمین جمعیت آنها در ترکیه بین ۵۰۰٬۰۰۰ تا ۱٬۶۰۰٬۰۰۰ میلیون نفر متغیر بوده است.
ایرانیها
ایرانیان ترکیه یک گروه قومی مهاجر در ترکیه با ملیت ایرانی که در گذر زمان به ترکیه مهاجرت کردهاند یا در ترکیه از والدینی ایرانی زاده شدهاند. ترکیه به دلیل همسایگی با ایران و دارا بودن خط مشی تا حدودی مشترک در زمینه فرهنگ، اقوام و دین؛ همواره یکی از گزینههای مهاجرت از سوی ایرانیان میباشد؛ که همین امر نیز باعث شدهاست علاوه بر سفارت ایران در آنکارا، در سه شهر دیگر این کشور از قبیل استانبول، ارزروم و ترابوزان کنسولگریهایی از ایران در مقابل سفارت ترکیه در تهران، کنسولگری ترکیه در تبریز و در ارومیه نیز ایجاد شود.
از نخستین مهاجرت ایرانیان مربوط به آذریهای ایران میباشد که به بعد از فروپاشی حکومت خودمختار آذربایجان؛ سیاسیون آذری آن دوران به ترکیه پناهنده شدند و مهاجرتهای سیاسی هماکنون نیز از ایران در حال افزایش میباشد، ترکیه بعد از بریتانیا دومین مقصد پناهجویان ایرانی به شمار میرود؛ که سالانه ۲٬۶۵۰ پناهجوی جدید وارد خاک این کشور میشود. بین سالهای ۱۹۹۹ و ۲۰۰۶ ایرانیان همواره بالاترین تعداد پناهجویان را در ترکیه تشکیل میدادند. مهاجرت ایرانیان در زمینه تحصیل نیز چشمگیر میباشد به طوری که همه ساله جوانان و دانشجویان زیادی به امید تحصیل در این کشور به ویژه مناطق آذرینشین ایران راهی ترکیه میشوند.
ایرانیان در شهرهای بزرگترکیه، استانبول و آنکارا حضور چشمگیری دارند. در سایر شهرهای ترکیه از قبیل ترابوزان و ارزروم نیز اقلیتی از جوامع ایرانی سکونت میکنند. ایرانیهای ترکیه جمعیت و پراکندگی قابل ملاحظهای به عنوان گروه قومی مهاجر دارند، نفوس ایرانیان در ترکیه در سال ۱۹۹۰ میلادی، حدود ۷٬۸۳۱ نفر برآورد شدهبود. اما در سال ۲۰۰۹ میلادی، اتنولوگ جمعیت فارسیزبانان ایران را ۵۰۰٬۰۰۰ نفرو جمعیت آذریهای ایران را در سال ۲۰۱۰ میلادی ۵۳۰٬۰۰۰ نفراعلام کردهبود (این رقم شامل آذریهای بومی ترکیه در حاشیه مرز ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان در استان قارص و ایغدیر نیز میشود).
مهاجرت زیادی از سوی ایرانیان آذری به سمت ستانبول صورت گرفته است. محله خان والده در ناحی اروپایی فاتح استانبول از مهمترین و پرجمعیتترین سکونتگاههای ایرانیان میباشد، که تجار زیادی از تبریز، شبستر و خوی در آنجا مشغول به فعالیت میباشند.
در استانبول به جز مناطق دیگر ایرانیها در دو منطقه پرشمارترند. بیلیکدوزو در غرب استانبول منطقهای است که اکثر ایرانیهایی که تمایل به زندگی با هزینه کم دارند در آن منطقه پرشمارند و ایرانیان لوکس نشین و متمول اکثرا در منطقه شیشلی و بشیکتاش و لونت ساکنند و دفتر مرکزی موسسه بینالمللی گلوبال کادرو استانبول که یک مرکز رسمی برای امور اقامتی و حقوقی ایرانیان است در این منطقه و درست در خروجی متروی عثمان بی واقع است و یکی از معتبرترین مراکز اقامت و تحصیل و کسب و کار و امور حقوقی ایرانیان میباشد.
یونانیها
یونانیها در ترکیه، جمعیتی از یونانیان و مسیحیان یونانی زبان ارتدوکس شرقی هستند که بیش تر در استانبول و دو جزیره غربی ورودی به تنگه داردانل یعنی تندوس و امبروس زندگی میکنند. آنها باقی مانده ۲۰۰ هزار یونانی برآورد شدهای هستند که تحت قوانین پیمان نامه مربوط به تبادل جمعیتهای یونانی و ترک باقی مانده در پی تبادل جمعیتی سال ۱۹۲۳ میلادی، به صورت اجباری جابهجا شدند به این ترتیب که حدود ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ میلیون نفر یونانی از فلات آناتولی و تراس شرقی به یونان و حدود ۵۰۰ هزار ترک از یونان به ترکیه منتقل شدند.
در طی جنگ جهانی اول و پیامدهای آن که منجر به فروپاشی امپراتوری عثمانی گردید، دولتمردان عثمانی دست به کشتار همهجانبهٔ جمعیت یونانی باقیمانده در امپراتوری عثمانی (که در آن زمان بیشتر در شمال آناتولی ساکن بودند) زدند. این عملیات شامل کشتار مردم عادی و تبعیدهای اجباری زنان و بچهها نیز بود که در خلال این تبعیدها به دلیل نبود آذوقه و دشواری راه جان میباختند.
بنابر منابع متعدد صدها هزار یونانی مستقر در عثمانی در خلال این نسلکشی جان باختند و تنها شمار کمی از نجاتیافتگان (بهویژه آنهایی که در مناطق شرقی آناتولی مستقر بودند) به کشورهای همسایه به ویژه روسیه پناهنده شدند. با این حال پس از پایان جنگهای یونان و ترکیه بیشتر بازماندگان نسلکشی در خلال قراردادهای میان دو کشور در سال ۱۹۲۳ از زمینهای خود رانده شده و به یونان فرستاده شدند.
کولیها
مردم کولی در ترکیه یک اقلیت قومی در ترکیه هستند. طبق آمار رسمی حدود ۵۰۰٬۰۰۰ هزار نفر از مردم ترکیه کولی هستند. طبق برآوردهای مختلف ترکیهای و غیر ترکیهای حدود ۴ تا ۵ میلیون نفر از مردم ترکیه از نژاد کولیها هستند. اصلیت قومی و نژادی کولیها از شمال غربی هند است. زبان رومنی، رومایی، جیپسی، چیپ، زرگری یا چگنی زبانی است که مردم کولی به آن سخن میگویند و در زمره زبانهای هندو آریائی است.
کولی (غربتی) نام گروههای پراکندهٔ قومی است که در کشورهای مختلف دنیا بهویژه در اروپا و ترکیه به سر میبرند. کولیها در سرتاسر دنیا به خواندن، رقصیدن شهرت دارند و مردمانی دورهگرد و خانه بهدوش هستند که بیشتر در گذشته با اجرای برنامههای رقص و آواز در مسیر کوچ خود مردم را سرگرم میکردند، فال آنها را میگرفتند، کفبینی میکردند و در کنار آن به کارهای دیگری همچون آهنگری نیز میپرداختند.