ویکی‌وحدت:دستور خط: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۸

دستور خط و شیوۀ نگارش یکی از مهم‌ترین ایزارهای نوشتن یک مدخل و مقاله می‌باشد. هدف از دستور خط در ویکی وحدت آنست که ضمن رعایت قواعد و توجه به آنها، یکدستی و زیبای متن را به دنبال دارد.

قواعد دستور خط

از مهم‌ترین قواعداین دستور خط می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:

برای ترکیب‌های اضافی و وصفی منتهی به «ه‍» ناملفوظ، مثل «خانهٔ بزرگ»، از نویسهٔ «یای میانجی» که روی «ه‍» قرار می‌گیرد، استفاده می‌شود. درست: «خانهٔ بزرگ». غلط: «خانه بزرگ» و «خانه‌ی بزرگ».
«ها»، علامت جمع، همیشه جدا از اسم قبل خود اما با نیم فاصله (فاصلهٔ مجازی) نوشته می‌شود؛ مثال: نام‌ها؛ کتاب‌ها؛ مسلمان‌ها؛ ایرانی‌ها. تبصره: دو کلمهٔ: «اینها» و «آنها» از قاعده بالا مستثنی هستند. مواردی که باید از فاصلهٔ مجازی استفاده می‌شود از قرار زیرند: بعد از «ها» ناملفوظ: خانه‌ها؛ بعد از «ها» ملفوظ که به حرف قبل بچسبد: تشبیه‌ها؛ بعد از «ط» یا «ظ»: استنباط‌ها؛ جای که کلمه پردندانه باشد(بیش از سه دندانه)؛ نشان دادن صورت مفرد کلمه؛ کلمه‌های خارجی نامأنوس؛ جمع بستن اسم خاص.
به‌طور عموم پیشوند، جدا(با فاصلهٔ مجازی) نوشته می‌شود مثال: «هم‌شکل» مگر اینکه به صورت سرهم معنایی بسیط از کلمه استنباط شود. مثال: «همسایه».
پسوند، چسبیده نوشته می‌شود. مثل: دانشمند مگر اینکه حرف آخر جزء اول و حرف اول پسوند هم‌مخرج باشند یا حرف آخر جزء اول «ه» باشد مثال: نظام‌مند و علاقه‌مند.
کلماتی که ترکیب دو یا چند کلمه‌اند در صورتی که معنای کلمهٔ جدید بسیط‌گونه باشد، سرهم نوشته می‌شوند مگر اینکه جزء دوم با «آ» آغاز شود و در غیر این صورت با فاصلهٔ مجازی نوشته می‌شوند: «نیشکر» برای مورد اول مثل: دانش‌آموز به عنوان استثنا و «آب‌میوه» برای مورد دوم.
کرسی همزه با توجه به حرکت حرف پیشین تعیین می‌شود:

الف: اگر حرکت پیش از همزه ساکن یا زیر باشد همزه به صورت «ئ‍» نوشته می‌شود. مثال: هیئت. در صفحه‌کلید استاندارد همزه با کرسی ی با shift + s وارد می‌شود.
ب: اگر حرکت پیش از همزه زبر باشد همزه به صورت «أ» نوشته می‌شود. مثال: تأثیر. در صفحه‌کلید استاندارد همزه با کرسی ا با shift + G وارد می‌شود.
ج: اگر حرکت پیش از همزه پیش باشد. همزه به صورت «ؤ» نوشته می‌شود. مثال: مؤسسه. در صفحه‌کلید استاندارد همزه با کرسی و با shift + A وارد می‌شود. استثنا: اگر حرکت قبل از همزه ضمه باشد و حرف بعد از همزه «و» باشد همزه به صورت «ئ‍» نوشته می‌شود. مثال: شئون.

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{ویرایش}}
+'''دستور خط''' و شیوۀ نگارش یکی از مهم‌ترین ایزارهای نوشتن یک مدخل و مقاله می‌باشد. هدف از دستور خط در [[ویکی وحدت]] آنست که ضمن رعایت قواعد و توجه به آنها، یکدستی و زیبای متن
-'''دستور خط''' و شیوۀ نگارش یکی از مهم‌ترین ایزارهای نوشتن یک مدخل و مقاله می‌باشد. هدف از دستور خط در [[ویکی وحدت]] آ نست که ضمن رعایت قواعد و توجه به آنها، یکدستی و زیبای متن
 را به دنبال دارد.
+== قواعد دستور خط ==
 از مهم‌ترین قواعداین دستور خط می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:
-. برای ترکیب‌های اضافی و وصفی منتهی به «ه‍» ناملفوظ، مثل «خانهٔ بزرگ»، از نویسهٔ «یای میانجی» که روی «ه‍» قرار می‌گیرد، استفاده می‌شود. درست: «خانهٔ بزرگ». غلط: «خانه بزرگ»، «خانه ی بزرگ»، «خانه بزرگ».
+# برای ترکیب‌های اضافی و وصفی منتهی به '''«ه‍»''' ناملفوظ، مثل '''«خانهٔ بزرگ»'''، از نویسهٔ '''«یای میانجی»''' که روی '''«ه‍»''' قرار می‌گیرد، استفاده می‌شود. درست: «خانهٔ بزرگ». غلط: «خانه بزرگ» و «خانه‌ی بزرگ».
+# '''«ها»'''، علامت جمع، همیشه جدا از اسم قبل خود اما با نیم فاصله (فاصلهٔ مجازی) نوشته می‌شود؛ مثال: نام‌ها؛ کتاب‌ها؛ مسلمان‌ها؛ ایرانی‌ها. تبصره: دو کلمهٔ: «اینها» و «آنها» از قاعده بالا مستثنی هستند. مواردی که باید از فاصلهٔ مجازی استفاده می‌شود از قرار زیرند: بعد از «ها» ناملفوظ: خانه‌ها؛ بعد از «ها» ملفوظ که به حرف قبل بچسبد: تشبیه‌ها؛ بعد از «ط» یا «ظ»: استنباط‌ها؛ جای که کلمه پردندانه باشد(بیش از سه دندانه)؛ نشان دادن صورت مفرد کلمه؛ کلمه‌های خارجی نامأنوس؛ جمع بستن اسم خاص.
-. «ها»، علامت جمع، همیشه جدا از اسم قبل خود اما با نیم فاصله(فاصلهٔ مجازی) نوشته می‌شود؛ مثال: نام‌ها؛ کتاب‌ها؛ مسلمان‌ها؛ ایرانی‌ها. تبصره: دو کلمهٔ: «اینها» و «آنها» از قاعده بالا مستثنی هستند.
+# به‌طور عموم پیشوند، جدا(با فاصلهٔ مجازی) نوشته می‌شود مثال: «هم‌شکل» مگر اینکه به صورت سرهم معنایی بسیط از کلمه استنباط شود. مثال: «همسایه».
+# پسوند، چسبیده نوشته می‌شود. مثل: دانشمند مگر اینکه حرف آخر جزء اول و حرف اول پسوند هم‌مخرج باشند یا حرف آخر جزء اول «ه» باشد مثال: نظام‌مند و علاقه‌مند.
-مواردی که باید از فاصلهٔ مجازی استفاده می‌شود از قرار زیرند:
+# کلماتی که ترکیب دو یا چند کلمه‌اند در صورتی که معنای کلمهٔ جدید بسیط‌گونه باشد، سرهم نوشته می‌شوند مگر اینکه جزء دوم با «آ» آغاز شود و در غیر این صورت با فاصلهٔ مجازی نوشته می‌شوند: «نیشکر» برای مورد اول مثل: دانش‌آموز به عنوان استثنا و «آب‌میوه» برای مورد دوم.
-.بعد از «ها» ناملفوظ: خانه‌ها.
+# کرسی همزه با توجه به حرکت حرف پیشین تعیین می‌شود:
-.بعد از «ها» ملفوظ که به حرف قبل بچسبد: تشبیه‌ها.
-.بعد از «ط» یا «ظ»: استنباط‌ها.
-.جای که کلمه پردندانه باشد(بیش از سه دندانه).
-.نشان دادن صورت مفرد کلمه.
-.کلمه‌های خارجی نامأنوس.
-.جمع بستن اسم خاص.
-.	بطور عموم پیشوند، جدا(با فاصلهٔ مجازی) نوشته می‌شود مثال: «هم‌شکل» مگر اینکه به صورت سرهم معنایی بسیط از کلمه استنباط شود. مثال: «همسایه».
-.	پسوند، چسبیده نوشته می‌شود. مثل: دانشمند مگر اینکه حرف آخر جزء اول و حرف اول پسوند هم‌مخرج باشند یا حرف آخر جزء اول «ه» باشد مثال: نظام‌مند و علاقه‌مند.
-.	کلماتی که ترکیب دو یا چند کلمه‌اند در صورتی که معنای کلمهٔ جدید بسیط‌گونه باشد، سرهم نوشته می‌شوند مگر اینکه جزء دوم با «آ» آغاز شود و در غیر این صورت با فاصلهٔ مجازی نوشته می‌شوند: «نیشکر» برای مورد اول مثل: دانش‌آموز به عنوان استثنا و «آب‌میوه» برای مورد دوم.
-.	کرسی همزه با توجه به حرکت حرف پیشین تعیین می‌شود:
 * الف: اگر حرکت پیش از همزه ساکن یا زیر باشد همزه به صورت «ئ‍» نوشته می‌شود. مثال: هیئت. در صفحه‌کلید استاندارد همزه با کرسی ی با shift + s وارد می‌شود.
 * ب: اگر حرکت پیش از همزه زبر باشد همزه به صورت «أ» نوشته می‌شود. مثال: تأثیر. در صفحه‌کلید استاندارد همزه با کرسی ا با shift + G وارد می‌شود.
 * ج: اگر حرکت پیش از همزه پیش باشد. همزه به صورت «ؤ» نوشته می‌شود. مثال: مؤسسه. در صفحه‌کلید استاندارد همزه با کرسی و با shift + A وارد می‌شود. استثنا: اگر حرکت قبل از همزه ضمه باشد و حرف بعد از همزه «و» باشد همزه به صورت «ئ‍» نوشته می‌شود. مثال: شئون.
+{{سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌وحدت}}