کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

استان گیلان
استان گیلان
نام	استان گیلان
کشور	ایران
استان	گیلان
تعداد جمعیت	۲۵۳۰۶۹۶ نفر
پراکندگی دینی	شیعه; سنی اقلیت‌های مذهبی;
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۳۴

این صفحه کاربری هم‌اکنون برای مدتی کوتاه تحت ویرایش عمده است. این برچسب برای جلوگیری از تعارض ویرایشی اینجا گذاشته شده‌است، لطفا تا زمانیکه این پیام نمایش داده می‌شود ویرایشی در این صفحه انجام ندهید.
این صفحه آخرین‌بار در ۱۹:۳۴، ۹ نوامبر ۲۰۲۴ (ساعت هماهنگ جهانی) (۳ ساعت آینده) تغییر یافته‌است؛^{(الگو:پاکسازی)} لطفا اگر در چند ساعت اخیر ویرایش نشده است، این الگو را حذف کنید. اگر شما ویرایشگری هستید که این الگو را اضافه کرده است، لطفا مطمئن شوید آن را حذف یا با {{در دست ساخت}} جایگزین می‌کنید.

استان گیلان، از استان‌های شمالی ایران به مرکزیت شهر رشت است. این استان، از شمال به دریای خزر متصل بوده و دارای مرز آبی با کشورهای حاشیه دریا می‌باشد و از طریق آستارا نیز دارای مرز خاکی با جمهوری آذربایجان است ، از غرب به استان اردبیل، از جنوب به استان زنجان و قزوین و از شرق به استان مازندران محدود می‌شود. نهضت میرزا کوچک خان جنگلی از نمونه های درخشان تاریخ این سرزمین است. سه شهرستان رضوانشهر، تالش و آستارا به ترتیب حائز بیشترین جمعیت اهل‌سنت و تعداد معدودی از ساکنین استان گیلان مستقر در رشت، بندرانزلی، دارای ادیان مسیحی، یهودی و زردشتی‌اند.

تاریخچه

تاریخ گیلان با تکیه بر پاره‌ای اشاره‌ها و کاوش‌های باستان شناختی به دوره پیش از آخرین یخبندان (بین ۵۰ تا ۱۵۰ هزار سال پیش) می‌رسد. با مهاجرت آریایی‌ها و دیگر اقوام به این سرزمین، از آمیزش مهاجران و ساکنان بومی منطقه، قوم‌های جدیدی پدید آمـدند که در این میان دو قوم گیل و دیلم اکثریت داشتند. از همان آغاز، فرمانروایان این قوم از آزادی کامل برخوردار بوده‌اند و هیچ گاه در برابر بیگانگان و یا در مقابل حکام دیگر، تسلیم نشده‌اند و حتی به اطاعت دولت ماد در نیامده‌اند.

در قـرن ششم پیش از میلاد، گیلانیان با کوروش هخامنشی متحد شدند و دولت ماد را سرنگون کردند. در زمان ساسانیان، گیلان استقلال خود را از دسـت داد و اردشیر بابکان به یاری ارتشی مرکب از ۳۰۰ هزار مرد جنگی و نزدیک به ۱۰هزار سواره گیلان را تسخیر کرد.

پس از پیروزی عرب‌های مسلمان بر ایرانیان، ‌ گیلان به مأمن علویان تبدیل شد. در حدود سال ۲۹۰ هجری قمری، مردم گیلان و دیلم کم کم به مذهب علویان روی آوردند و در گسترش آن نیز کوشش بسیار کردند.

سلسله دیلمیان در دوران فرمانروایی خود به بغداد لشگر کشیدند و خلیفه عباسی را شکست دادند. مغولان در زمان اولجایتو موفق شدند برای مدت کوتاهی این سرزمین را تصرف کنند. گیلانیان در به قدرت رسیدن صفویان نقش مهمی را ایفا کردند.

در زمان سلطنت شاه عباس اول، ‌ گیلان استقلال خود را از دست داد. در سال ۱۰۷۱هجری قمری، قوای روسیه به دستور پتر کبیر به گیلان حمله برد و رشت را تا سال ۱۱۴۵ هجری قمری در اشغال خود نگه داشت. گیلک‌ها در پیروزی انقلاب مشروطیت نیز سهمی عمده داشتند. آنها در سال ۱۲۸۷هجری قمری تهران را فتح کردند. نقش مردم گیلان در نهضت میرزا کوچک خان جنگلی نیز از نمونه‌های درخشان تاریخ این سرزمین است.

تقسیمات کشوری

استان گیلان از سال 1344 در تقسیمات کشوری ایران به عنوان استان مستقل شد. اقلیم و طبیعت استان گیلان دارای تفاوت بسیار با دیگر مناطق ایران است. وجود تعداد زیادی رودخانه که از کوه‌ها سرازیر می‌شوند باعث شده این منطقه دارای رطوبت زیادی باشد. این استان در انتهای غربی رشته کوه البرز و بخش غربی جلگه‌های حاشیه دریای خزر واقع شده است. در شمال غرب، ارتفاعات تالش که به صورت حوضه‌ای پیوسته امتداد دارند گیلان و آذربایجان را از یکدیگر جدا می‌کند. سماموس که با نام سمام کوه نیز شناخته می‌شود نام بخشی از رشته کوه البرز و نام قله‌ای است به اسم قله سمام که با 3721 متر ارتفاع، مرتفع ترین قله استان گیلان می‌باشد. بیش از چهل رودخانه در گیلان جریان دارند که از مهم‌ترین آنها می‌توان سفید رود را نام برد. آستاراچای، گرگان رود، دیناچال، حسن کیاده، دهکا، رود چمخاله، کیان رود و پیله رود نیز از رود‌های مهم این استان هستند. ممتاز بودن اقلیم استان گیلان باعث به وجود آمدن پوشش گیاهی غنی شده است، در حاشیه جنوبی دریای خزر و نیم‌رخ شمالی رشته کوه البرز ناحیه رویشی هیرکانی مانند یک نوار سبز وجود دارد. این ناحیه به دلیل تغییرات دما و بارندگی زیاد همچنین حاصلخیزی خاک حاوی گونه‌های گیاهی زیادی است.

جغرافیا

این استان، از شمال به دریای کاسپین و کشور آذربایجان، که از طریق آستارا با آن دارای مرز بین‌المللی است، از غرب به استان اردبیل، از جنوب به استان زنجان و قزوین و از شرق به استان مازندران محدود می‌شود.

جمعیت

گیلان دهمین استان پرجمعیت و دومین استان پرجمعیت شمال ایران پس از استان مازندران است. تعداد ۲۵۳۰۶۹۶ نفر در گیلان زندگی می‌کنند.

اقتصاد

اقتصاد استان گیلان به‌شدت وابسته به تولید و فروش محصولات کشاورزی و دریایی است. برنج، چای و ماهی از مهم‌ترین محصولات این استان به شمار می‌آیند. بندر انزلی، به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار فروش ماهی کشور، نقش مهمی در تأمین درآمد مردم دارد. همچنین رودبار به‌عنوان مهد زیتون ایران شناخته می‌شود و پرورش زیتون عسل نیز رواج زیادی دارد.

گیلان دارای منطقه آزاد تجاری در بندر انزلی است که به مردم این امکان را می‌دهد تا بدون پرداخت گمرکی، اجناس خارجی را وارد و به فروش برسانند. بازارهای هفتگی و سنتی در سایر نقاط استان نیز به‌عنوان مراکز مهم کسب درآمد برای گیلانی‌ها عمل می‌کنند.

اقوام

در استان گیلان، اقوام مختلفی زندگی می‌کردند که امروزه بر اثر عوامل طبیعی، تاریخی ، سیاسی ، مهاجرت‌ها و ارتباطات وسیع قرن اخیر بین این استان با سایر نقاط کشور ، اثر چندانی از بعضی اقوام مشاهده نمی‌شود. این اقوام عبارتند از:

گیل
دیلم
کادوسها
مادها
کاسها (کاسپین‌ها)
دوربیک‌ها

نام دریای خزر که در زبان انگلیسی ، کاسپین نامیده می‌شود از نام قوم کاسپین گرفته‌شده است و چون دوربیک‌ها در حوالی کوه درفک زندگی می‌کردند نام قله درفک از نام این قوم، گرفته‌شده است. با این توصیف می‌توان گفت قوم غالب در گیلان گیلک می‌باشد و پس از آن به ترتیب اقوام تالش، ترک، کرد، لر به ترتیب بیشترین جمعیت در استان گیلان را دارا می‌باشد.

زبان

در گیلان دو گروه عمده زبانی وجود دارد یعنی زبان گیلکی و زبان تالشی و دو گروه زبانی جزئی یعنی کردی و تاتی نیز وجود دارند. زبان ترکی آذربایجانی نیز در این استان استفاده می شود. حدود سه میلیون نفر زبان گیلکی را به عنوان زبان اول یا دوم در استانهای گیلان و مازندران صحبت میکنند. همچنین به زبان کرمانجی نیز در چند روستای اطراف شهرستان رودبار صحبت می شود.

دین و مذهب

هرچند مذهب در گیلان به تبعه کل کشور شیعه اثنی عشری است ولی از شهرستان‌های هفده‌گانه آن سه شهرستان رضوانشهر، تالش و آستارا به ترتیب حائز بیشترین جمعیت اهل تسنن اند و مذهب شافعی دارند. تعداد معدودی از ساکنین استان گیلان مستقر در رشت، بندرانزلی، دارای ادیان مسیحی، یهودی و زردشتی‌اند.

شهر قدیمی و زیارتی

آستانه اشرفیه، قبل از قرار گیری مقبره آقا سید جلال الدین اشرف (ع) در این شهر که برادر امام موسی کاظم (ع) می باشد، این مکان را به اسم “کوچان” می شناختند. قدمت آستانه اشرفیه به قرن 4 هجری قمری برمیگردد.

آستانه اشرفیه یکی از مراکز مهم مذهبی و زیارتی گیلان است. وجود مقبره حضرت سید جلال الدین در این شهر ، اهمیت آن را دو چندان کرده است. این شهر در گذشته کوچان نامیده می شد. جلال الدین اشرف (ع) فرزند امام موسی کاظم (ع) در قرن چهارم هجری قمری به این شهر نقل مکان کرده، ولی در هیچ منبعی از آن ذکری به میان نیامده است . در حال حاضر ، آستانه اشرفیه یکی از شهرستان های پر اهمیت مذهبی ، زیارتی و کشاورزی گیلان است.

مراکز دیدنی و تاریخی

آرامگاه دکترمعین، آرامگاه آپیرجنگلی، آرامگاه آقاسیدمحمد، بقعه شیدجلال الدین اشرف

علمای گیلان

آیت الله بهجت فومنی،
آیت الله میرزای قمی،
آیت الله شفتی،
آیت الله بحرالعلوم،،
آیت الله سیدعبدالله ضیائی نیا،
آیت الله صادق احسانبخش،آیت الله قربانی،
آیت الله حائری فومنی،
آیت الله سیدمحمودضیابری،
آیت الله سیدعبدالوهاب ضیابری،
میرزاحبیب الله رشتی(املشی)،
آیت الله سیدمجتبی رودباری،
آیت الله امینیان،
آیت الله رضا رمضانی،
آیت الله واصف،
آیت الله خائفی،
آیت الله سیدکاظم میرعبدالعظیمی،
آیت الله شیخ عبدالحسین فقیهی رشتی.

محمدتقی بهجت فومنی

آیت‌الله محمدتقی بهجت فومنی، فقیه، عارف، مرجع تقلید شیعه و از شاگردان برجسته سید علی قاضی و محمدحسین غروی اصفهانی بود. آیت‌الله بهجت از اوان جوانی مراحل عرفان و سیر و سلوک را آغاز نمود و دارای کرامات و مکاشفات غیبیه بود. از ایشان آثار ارزشمندی در موضوع فقه و اصول مانند «مباحث‌الاصول» برجای مانده است. شهید مرتضی مطهری]] و آیت‌الله جوادی آملی و |محمدتقی مصباح یزدی از شاگردان او هستند.

میرزا کوچک خان جنگلی

میرزا یونس معروف به میرزا کوچک فرزند میرزا بزرگ در سال ۱۲۵۹ ه‍.ش در محله قدیمی استادسرا شهر رشت در خانواده‌ای متوسط و مذهبی چشم به جهان گشود. وی سنین آغاز عمر را در مدرسه علمیه حاج حسن (صالح آباد) و مدرسهٔ جامع شهر رشت به آموختن صرف و نحو و تحصیلات دینی گذرانید.

میرزا کوچک خان، رهبر مشروطه‌خواه جنبش جنگل بود که به‌دلیل نابسامانی‌های داخلی بعد از مشروطه و تعرض و دخالت‌های بیگانگان در ایران قیام و در رشت اعلام جمهوری کرد؛ اما با بروز اختلافات داخلی در دولت رشت، توافق قوای روس و انگلیس و قدرت یافتن دولت مرکزی، شکست خورد و در برف و بوران گرفتار شد و بر اثر سرما درگذشت.

جستارهای وابسته

منابع

درباره استان گیلانgilan.ir، تاریخ درج مطلب 1401/03/09، اخذ شده در تاریخ 1403/8/19.
علمای گیلان(اسامی)تصاویر sam-rasht.blogsky.com، تاریخ درج مطلب پنج‌شنبه 30 آذر 1402، اخذ شده در تاریخ 1403/8/19.
اطلاعات استان گیلانglrw.ir، تاریخ درج مطلب 16 بهمن 1397، اخذ شده در تاریخ 1403/8/19.
استان گیلان کجاست؟iraniju.ir، اخذ شده در تاریخ 1403/8/19.
استان گیلانlashtnesha.iau.ir،

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{جعبه اطلاعات شخصیت
+{{ویرایش}}
-| عنوان = محمد‌علی گرامی
+{{جعبه اطلاعات شهر
-| تصویر = محمدعلی گرامی.jpg
+| عنوان = استان گیلان
-| نام = محمد‌علی گرامی قمی
+| تصویر = استان گیلان 2.jpg
-| نام‌های دیگر =
+| نام = استان گیلان
-| سال تولد = 1317 ش
+| کشور = [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]]
-| تاریخ تولد =
+| تاریخ تأسیس =
-| محل تولد = قم
+| استان = گیلان
-| سال درگذشت =
+| تعداد جمعیت = ۲۵۳۰۶۹۶ نفر
-| تاریخ درگذشت =
+| پراکندگی دینی = {{فهرست جعبه افقی |[[مذهب شیعه|شیعه]] |[[اهل سنت و جماعت|سنی]] اقلیت‌های مذهبی }}
-| محل درگذشت =
+| ویژگی خاص =
-| استادان = روح‌الله خمینی، محمدعلی اراکی، مرتضی حائری، سیدمحمد محقق داماد و ...
-| شاگردان =
-| دین = اسلام
-| مذهب = شیعه
-| آثار = استفتائات، منطق المقارن،آغاز فلسفه،خدا در نهج البلاغه،جنبش ذاتی طبیعت،لولا فاطمه،نگاهی به سیستم سیاسی اسلام
-| فعالیت‌ها =
-| وبگاه = www.ayat-gerami.ir
 }}
-'''محمدعلی گرامی قمی'''، از مراجع تقلید شیعه ساکن قم است که به استخاره گرفتن مشهور است. از شاگردان امام‌خمینی، روحانی مبارز و از استادان حوزه علمیه قم می‌باشد. وی در دوران پیش از انقلاب اسلامی ایران، فعالیت‌های سیاسی بسیاری داشت و از همین رو بارها توسط حکومت شاهنشاهی پهلوی، دستگیر و تبعید شده بود. او پس از انقلاب، فعالیت‌های علمی و تبلیغی خود را پی گرفت و اکنون یکی از اساتید شناخته شده حوزه علمیه و از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است.
+'''استان گیلان'''، از استان‌های شمالی ایران به مرکزیت شهر رشت است. این استان، از شمال به [[دریای خزر]] متصل بوده و دارای مرز آبی با کشورهای حاشیه دریا می‌باشد و از طریق آستارا نیز دارای مرز خاکی با [[جمهوری آذربایجان]] است ، از غرب به [[استان اردبیل]]، از جنوب به [[استان زنجان]] و قزوین و از شرق به [[استان مازندران]] محدود می‌شود.
+نهضت [[میرزا کوچک خان جنگلی]] از نمونه های درخشان تاریخ این سرزمین است.
+سه شهرستان رضوانشهر، تالش و آستارا به ترتیب حائز بیشترین جمعیت [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] و تعداد معدودی از ساکنین استان گیلان مستقر در رشت، بندرانزلی، دارای ادیان [[مسیحی]]، [[آیین یهودیت|یهودی]] و [[زرتشت|زردشتی‌]]اند.
+== تاریخچه ==
+تاریخ گیلان با تکیه بر پاره‌ای اشاره‌ها و کاوش‌های باستان شناختی به دوره پیش از آخرین یخبندان (بین ۵۰ تا ۱۵۰ هزار سال پیش) می‌رسد. با مهاجرت آریایی‌ها و دیگر اقوام به این سرزمین، از آمیزش مهاجران و ساکنان بومی منطقه، قوم‌های جدیدی پدید آمـدند که در این میان دو قوم گیل و دیلم اکثریت داشتند.
+از همان آغاز، فرمانروایان این قوم از آزادی کامل برخوردار بوده‌اند و هیچ گاه در برابر بیگانگان و یا در مقابل حکام دیگر، تسلیم نشده‌اند و حتی به اطاعت دولت ماد در نیامده‌اند.
+در قـرن ششم پیش از میلاد، گیلانیان با [[کوروش هخامنشی]] متحد شدند و دولت ماد را سرنگون کردند. در زمان [[ساسانیان]]، گیلان استقلال خود را از دسـت داد و اردشیر بابکان به یاری ارتشی مرکب از ۳۰۰ هزار مرد جنگی و نزدیک به ۱۰هزار سواره گیلان را تسخیر کرد.
+پس از پیروزی عرب‌های [[مسلمان]] بر ایرانیان، ‌ گیلان به مأمن [[علویان]] تبدیل شد. در حدود سال ۲۹۰ هجری قمری، مردم گیلان و دیلم کم کم به مذهب علویان روی آوردند و در گسترش آن نیز کوشش بسیار کردند.
+سلسله دیلمیان در دوران فرمانروایی خود به [[بغداد]] لشگر کشیدند و [[عباسیان|خلیفه عباسی]] را شکست دادند. [[مغول|مغولان]] در زمان اولجایتو موفق شدند برای مدت کوتاهی این سرزمین را تصرف کنند. گیلانیان در به قدرت رسیدن [[صفویه|صفویان]] نقش مهمی را ایفا کردند.
-== تولد و تحصیل ==
+در زمان سلطنت [[شاه عباس]] اول، ‌ گیلان استقلال خود را از دست داد. در سال ۱۰۷۱هجری قمری، قوای روسیه به دستور پتر کبیر به گیلان حمله برد و [[رشت]] را تا سال ۱۱۴۵ هجری قمری در اشغال خود نگه داشت. گیلک‌ها در پیروزی انقلاب مشروطیت نیز سهمی عمده داشتند. آنها در سال ۱۲۸۷هجری قمری [[تهران]] را فتح کردند. نقش مردم گیلان در نهضت [[میرزا کوچک خان جنگلی]] نیز از نمونه‌های درخشان تاریخ این سرزمین است.
-محمدعلی گرامی، در ماه مهر‌  سال ۱۳۱۷ش؛ در شهر قم متولد شد<ref> خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، ۱۹؛ مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱۱/۵۹۹.</ref>. نام پدرش عباس بود، خواهرزاده ابوالقاسم کبیر قمی از عالمان وارسته در قم بود و پدر و پدربزرگ گرامی، هر دو از تجار مشهور قم بودند<ref>همان ص19</ref>. وی تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه باقریه آغاز کرد<ref>همان ص 22 و 25</ref> و پس از آن با تأثیرپذیری از اکبر تربتی واعظ، یکی از منبری‌های شهر، به طلبگی علاقه‌مند شد و در سال ۱۳۲۹، با وجود مخالفت پدر، تحصیلات حوزوی را در قم آغاز کرد<ref>خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، ۲۶ ـ ۲۷؛ صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، ۳/۳۵۷؛ طاهری خرم‌آبادی، خاطرات آیت‌الله سیدحسن خرم‌آبادی، ۲/۱۶۸.</ref>. در سن هجده‌سالگی درس‌های سطح حوزه را طی پنج سال به اتمام رساند.
-همچنین درس خارج را از سال ۱۳۳۵ و به مدت شانزده سال نزد اساتید مشهور و معروف آن دوران به اتمام رساند. او در میان استادان خود، به امام‌خمینی و درس ایشان بسیار علاقه‌مند بود<ref>خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، ۱۸۳.</ref>.
-== فعالیتها ==
+== تقسیمات کشوری ==
-ایشان اقدامات متعددی را رهبری یا همراهی می‌کرد. او در دهه ۱۳۵۰ش فتوای مشهور لزوم اجتناب از مارکسیست‌ها را با همراهی گروهی دیگر از فقها در زندان منتشر کرد. نام او در اعلامیه‌های مختلفی علیه حکومت شاهنشاهی پهلوی وجود داشت. او در دهه‌های ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۰ش، به سفرهای تبلیغی می‌رفت و سخنرانی‌های او در شهرهای مختلف، مورد استقبال قرار می‌گرفت. گرامی از اعضای اولیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود<ref> رضایی، «محمدعلی گرامی»، ص۵۵۶.</ref>.
+استان گیلان از سال 1344 در تقسیمات کشوری ایران به عنوان استان مستقل شد. اقلیم و طبیعت استان گیلان دارای تفاوت بسیار با دیگر مناطق ایران است. وجود تعداد زیادی رودخانه که از کوه‌ها سرازیر می‌شوند باعث شده این منطقه دارای رطوبت زیادی باشد. این استان در انتهای غربی رشته کوه البرز و بخش غربی جلگه‌های حاشیه دریای خزر واقع شده است. در شمال غرب، ارتفاعات تالش که به صورت حوضه‌ای پیوسته امتداد دارند گیلان و آذربایجان را از یکدیگر جدا می‌کند. سماموس که با نام سمام کوه نیز شناخته می‌شود نام بخشی از رشته کوه البرز و نام قله‌ای است به اسم قله سمام که با 3721 متر ارتفاع، مرتفع ترین قله استان گیلان می‌باشد. بیش از چهل رودخانه در گیلان جریان دارند که از مهم‌ترین آنها می‌توان [[سفید رود]] را نام برد. آستاراچای، گرگان رود، دیناچال، حسن کیاده، دهکا، رود چمخاله، کیان رود و پیله رود نیز از رود‌های مهم این استان هستند. ممتاز بودن اقلیم استان گیلان باعث به وجود آمدن پوشش گیاهی غنی شده است، در حاشیه جنوبی دریای خزر و نیم‌رخ شمالی رشته کوه البرز ناحیه رویشی هیرکانی مانند یک نوار سبز وجود دارد. این ناحیه به دلیل تغییرات دما و بارندگی زیاد همچنین حاصلخیزی خاک حاوی گونه‌های گیاهی زیادی است.
-پس از انقلاب اسلامی در ایران، فعالیت‌های گرامی بیشتر در زمینه فرهنگی و علمی تعریف می‌شد. گرامی در کرج، جمعیتی به نام المراقبون تأسیس کرده بود که بعدا به خاطر گرایش این گروه به اقدامات نظامی برای حفظ نظم شهر، و تأکید گرامی برای کارهای تبلیغی در این گروه، از آنها فاصله گرفت. تدریس در حوزه علمیه، مهمترین بخش حیات علمی او بود. وی در این مدت، آثار متعددی را نیز تألیف کرد.
-== استخاره ==
+== جغرافیا ==
-محمدعلی گرامی، شخصیتی شناخته شده در موضوع استخاره است. او از این بابت، مورد رجوع بسیاری از مردم بوده<ref> «استخاره و آداب و عمل به آن»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> به طوری که مشهورترین صاحب استخاره در قم لقب گرفته است. گرامی بر این باور است که استخاره، یک ارتباط عرفانی و معنوی است و از همین بابت استخاره‌های آنلاین را معتبر نمی‌داند. شیوه استخاره گرفتن او، در مواردی موجب انتقادهایی از سوی غیرشیعیان به وی شده است<ref>«استخاره‌های من از راه اشراق و اجازه باطنی است»، مباحثات.</ref>.
+این استان، از شمال به دریای کاسپین و [[جمهوری آذربایجان|کشور آذربایجان]]، که از طریق آستارا با آن دارای مرز بین‌المللی است، از غرب به استان اردبیل، از جنوب به استان زنجان و قزوین و از شرق به استان مازندران محدود می‌شود.
-== آثار ==
+== جمعیت ==
- آثار متعددی را در موضوعات قرآنی، کلامی، فقهی، منطق، فلسفه و اقتصاد تالیف کرده است. تعداد آثار او بالغ بر ۳۰ اثر گزارش شده است<ref>گرامی، استفتائات، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۴.</ref>؛ برخی از آنان به شرح زیر است:
+گیلان دهمین استان پرجمعیت و دومین استان پرجمعیت شمال ایران پس از استان مازندران است. تعداد ۲۵۳۰۶۹۶ نفر در گیلان زندگی می‌کنند.
-{{فهرست ستونی|2}}
+== اقتصاد ==
-# علیقه ای بر منظومه؛
+اقتصاد استان گیلان به‌شدت وابسته به تولید و فروش محصولات کشاورزی و دریایی است. برنج، چای و ماهی از مهم‌ترین محصولات این استان به شمار می‌آیند. بندر انزلی، به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار فروش ماهی کشور، نقش مهمی در تأمین درآمد مردم دارد. همچنین رودبار به‌عنوان مهد زیتون ایران شناخته می‌شود و پرورش زیتون عسل نیز رواج زیادی دارد.
-# مقصود الطالب؛
-# منطق مقارن؛
-# تفکر؛
-# فلسفه
-# آغاز فلسفه؛
-# شناخت قرآن؛
-# خدا در نهج البلاغه؛
-# شرح عروه الوثقی در چهار جلد؛
-# نگاهی به بردگی؛
-# مقدمه ای بر امامت؛
-# یک تبعیدی؛
-# قانون اساسی در اسلام؛
-# مالکیت خصوصی در اسلام؛
-# بررسی ملاکهای روانی در اسلام.
-# مذهب؛
-# نگاهی به سیستم سیاسی اسلام؛
-# تعلیقه بر ملحقات عروه؛
-# لولا فاطمه؛
-# علوم قرآنی؛
-# مالکیتها؛
-# رساله توضیح المسائل؛
-# منهاج الاحکام (رساله عربی)؛
-# مناسک حج و عمره؛
-# عدالت اجتماعی در اسلام (ترجمه )؛
-# ترجمه جلد دهم تفسیر المیزان؛
-# اخلاق و عرفان در وضو و نماز؛
-# خودسازی ومسائل روانی؛
-# خاطرات (مجموعه مصاحبه های مرکز اسناد) ومقالات و مصاحبه های بسیاری که در مطبوعات منتشر شده است.
-{{پایان}}
-== جستارهای وابسته ==
+گیلان دارای منطقه آزاد تجاری در بندر انزلی است که به مردم این امکان را می‌دهد تا بدون پرداخت گمرکی، اجناس خارجی را وارد و به فروش برسانند. بازارهای هفتگی و سنتی در سایر نقاط استان نیز به‌عنوان مراکز مهم کسب درآمد برای گیلانی‌ها عمل می‌کنند.
-== پانویس ==
+== اقوام ==
-{{پانویس}}
+در استان گیلان، اقوام مختلفی زندگی می‌کردند که امروزه بر اثر عوامل طبیعی، تاریخی ، سیاسی ، مهاجرت‌ها و ارتباطات وسیع قرن اخیر بین این استان با سایر نقاط کشور ، اثر چندانی از بعضی اقوام مشاهده نمی‌شود. این اقوام عبارتند از:
+* گیل
+* دیلم
+* کادوسها
+* مادها
+* کاسها (کاسپین‌ها)
+* دوربیک‌ها
+نام دریای خزر که در زبان انگلیسی ، کاسپین نامیده می‌شود از نام قوم کاسپین گرفته‌شده است و چون دوربیک‌ها در حوالی کوه درفک زندگی می‌کردند نام قله درفک از نام این قوم، گرفته‌شده است.
+با این توصیف می‌توان گفت قوم غالب در گیلان گیلک می‌باشد و پس از آن به ترتیب اقوام تالش، ترک، کرد، لر به ترتیب بیشترین جمعیت در استان گیلان را دارا می‌باشد.
-== منابع ==
+== زبان ==
-* [http://www.ayat-gerami.ir/list.asp?L=1&t=Title2&gid=4 سایت آيت الله محمدعلی گرامی]ayat-gerami.ir ، اخذ شده در تاریخ 1403/6/26.
+در گیلان دو گروه عمده زبانی وجود دارد یعنی زبان گیلکی و زبان تالشی و دو گروه زبانی جزئی یعنی کردی و تاتی نیز وجود دارند. زبان ترکی آذربایجانی نیز در این استان استفاده می شود. حدود سه میلیون نفر زبان گیلکی را به عنوان زبان اول یا دوم در استانهای گیلان و مازندران صحبت میکنند. همچنین به زبان کرمانجی نیز در چند روستای اطراف شهرستان رودبار صحبت می شود.
-* [https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/63639/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C علما و مفاخر  /  علما و بزرگان دینی  /  قرن پانزدهم، محمدعلی گرامی]hawzah.net، تاریخ درج مطلب 1399/06/17 ، اخذ شده در تاریخ 1403/6/26.
-* [https://mobahesat.ir/12752 گفت‌وگوی یک انسان‌شناس فرانسوی با آیت‌الله گرامی قمی استخاره‌های من از راه اشراق و اجازه باطنی است]mobahesat.ir، اخذ شده در تاریخ 1403/6/26.
-[[رده: عالمان]]
+== دین و مذهب ==
-[[رده: عالمان شیعه]]
+هرچند مذهب در گیلان به تبعه کل کشور شیعه اثنی عشری است ولی از شهرستان‌های هفده‌گانه آن سه شهرستان رضوانشهر، تالش و آستارا به ترتیب حائز بیشترین جمعیت اهل تسنن اند و مذهب شافعی دارند. تعداد معدودی از ساکنین استان گیلان مستقر در رشت، بندرانزلی، دارای ادیان مسیحی، یهودی و زردشتی‌اند.
+== شهر قدیمی و زیارتی ==
+آستانه اشرفیه، قبل از قرار گیری مقبره آقا سید جلال الدین اشرف (ع) در این شهر که برادر امام موسی کاظم (ع) می باشد، این مکان را به اسم “کوچان” می شناختند. قدمت آستانه اشرفیه به قرن 4 هجری قمری برمیگردد.
-{{ویرایش}}
+آستانه اشرفیه یکی از مراکز مهم مذهبی و زیارتی گیلان است. وجود مقبره حضرت سید جلال الدین در این شهر ، اهمیت آن را دو چندان کرده است. این شهر در گذشته کوچان نامیده می شد. جلال الدین اشرف (ع) فرزند امام موسی کاظم (ع) در قرن چهارم هجری قمری به این شهر نقل مکان کرده، ولی در هیچ منبعی از آن ذکری به میان نیامده است . در حال حاضر ، آستانه اشرفیه یکی از شهرستان های پر اهمیت مذهبی ، زیارتی و کشاورزی گیلان است.
-{{جعبه اطلاعات نهاد
-| عنوان = کنست
-| تصویر = کْنِسِت.jpg
-| نام = کْنِسِت
-| مؤسس =
-| تاریخ تاسیس = 1948 م
-| مدیر فعلی =
-| مدیران سابق = امیر اوهانا، لیکود
-| میزان تأثیرگذاری =
-| اهداف =
-| وابستگی به حاکمیت =
-| وضعیت اقتصادی =
-| وبگاه =
-}}
-'''کْنِسِت''' (در عبری: הכנסת)، نام پارلمان اسرائیل است که در شهر اورشلیم قرار دارد. کنست دارای ۱۲۰ کرسی است. زبان مباحثات در پارلمان اسرائیل،  زبان عبری است، ولی نمایندگان عرب پارلمان می‌توانند به زبان عربی سخن بگویند و بیانات آنان به زبان عبری بلافاصله ترجمه می‌شود. سخنان نمایندگان عبری‌زبان نیز به صورت هم‌زمان به عربی ترجمه می‌شود. هم‌اکنون «۲۰امین دوره» کنست رسمیت دارد. حدود یک ششم از نمایندگان کنونی را زنان تشکیل می‌دهند.
-== کْنِسِت ==
+مراکز دیدنی و تاریخی
-کْنِسِت (در عبری: הכנסת) نام پارلمان اسرائیل است که در شهر اورشلیم قرار دارد. کنست دارای ۱۲۰ صندلی است. زبان مباحثات در پارلمان اسرائیل، زبان عبری است، ولی نمایندگان عرب پارلمان می‌توانند به زبان عربی سخن بگویند و بیانات آنان به زبان عبری بلافاصله ترجمه می‌شود. سخنان نمایندگان عبری‌زبان نیز به صورت هم‌زمان به عربی ترجمه می‌شود.
-کْنِسِت، پارلمان اسرائیل است، یعنی بالاترین مقام قانونگذاری در اسرائیل همین کنست است.
-کنست تنها منبع قانونگذاری است که تعریف می کند،اختیارات و سمت های رسمی را طبق قانون.
-نام کنست در اصل به دوره قبل از میلاد مسیح باز می گردد و این نهاد قانونگذاری منطقه یهود است کنست هر چهار سال یک بار برگزار می شود، مگر اینکه کنست به اتفاق آرا انحلال خود را اعلام کند که در این صورت انتخابات زودهنگام برگزار می شود. هر کس به سن هجده سالگی رسیده باشد حق دارد در انتخابات کنست شرکت کند و هرکس به سن بیست و یک سالگی رسیده باشد حق دارد خود را برای آن نامزد کند. کنست از میان اعضای خود رئیس و معاونان رئیس جمهور را انتخاب می کند. کنست سیستم کاری دارد که به آن پایبند است و تصمیمات با اکثریت اتخاذ می شود، مگر اینکه قانون یا موضوعی به اتفاق آرا نیاز داشته باشد.
-کنست علاوه بر اینکه یک مرجع قانونگذاری است، رئیس دولت اسرائیل را انتخاب می کند و نخست وزیر باید عضو کنست باشد، در حالی که وزیران می توانند از خارج از آن منصوب شوند. تاکنون شانزده کنست (یعنی شانزده جلسه کنست از زمان تأسیس اسرائیل در سال 1948) انتخاب شده است.
+آرامگاه دکترمعین، آرامگاه آپیرجنگلی، آرامگاه آقاسیدمحمد، بقعه شیدجلال الدین اشرف
-انتخابات کنست عمومی، ملی، مستقیم، برابر، مخفی و تناسبی است.
-هم‌اکنون «۲۵مین دوره» کنست رسمیت دارد. حدود یک ششم از نمایندگان کنونی را زنان تشکیل می‌دهند. در تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۰۹ میلادی، انتخابات سراسری اسرائیل برای تشکیل ۱۸امین کنست در کشور اسرائیل برگزار شد.
-== تاسیس و نامگذاری ==
+== علمای گیلان ==
-ریشه های آن به قبل از تأسیس دولت اسرائیل برمی گردد، زمانی که اولین پارلمان با تصمیم شورای نمایندگان یهودیان در 1 مه 1948 تأسیس شد تا یک دولت و شورای دولتی موقت برای انجام امور دولتی پس از پایان مأموریت بریتانیا برای فلسطین در 14 فوریه 1949، مجلس مؤسسان اولین جلسه خود را برگزار کرد، که در آن یوسف شپرینتساک به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد، دو روز بعد، تغییر نام خود را به کنست تصویب کرد که اولین جلسه آن تا سال 1951 ادامه یافت. در اوت 1951، دومین نشست کنست آغاز شد و به مدت چهار سال ادامه یافت و طی آن چهار دولت قدرت را در دست گرفتند. انتخابات مجلس شورای اسلامی در 17 مارس 2015 برای انتخاب کنست بیستم برگزار شد و در نتیجه حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو با کسب 23.4 درصد آرا، سی کرسی از 120 کرسی کنست را به خود اختصاص داد. نتانیاهو به پیروزی گسترده ای بر «اتحادیه صهیونیستی» دست یافت که 18.6 درصد آرا را به دست آورد و دو قطب خود را به دست آورد: حزب کارگر به رهبری ایزاک هرتزوگ و جنبش به رهبری تزیپی لیونی، 24 کرسی. در مورد فهرست مشترک عربی نیز 10.54 درصد یا 13 کرسی به دست آورد.
+* آیت الله بهجت فومنی،
+* آیت الله میرزای قمی،
+* آیت الله شفتی،
+* آیت الله بحرالعلوم،،
+* آیت الله سیدعبدالله ضیائی نیا،
+* آیت الله صادق احسانبخش،آیت الله قربانی،
+* آیت الله حائری فومنی،
+* آیت الله سیدمحمودضیابری،
+* آیت الله سیدعبدالوهاب ضیابری،
+* میرزاحبیب الله رشتی(املشی)،
+* آیت الله سیدمجتبی رودباری،
+* آیت الله امینیان،
+* آیت الله رضا رمضانی،
+* آیت الله واصف،
+* آیت الله خائفی،
+* آیت الله سیدکاظم میرعبدالعظیمی،
+* آیت الله شیخ عبدالحسین فقیهی رشتی.
-== مجمع عمومی ==
+== محمدتقی بهجت فومنی ==
-مجمع عمومی نهاد اصلی کنست است که در آن تصمیمات نهایی را در مورد موضوعات مورد بحث در کنست را اتخاذ می کند، اما برای انجام وظایف خود، حضور همه اعضای آن ضروری نیست برای قانون و برنامه کاری و همچنین سوال از وزرای دولت و طرح عدم اعتماد. مسائل سیاسی، امنیتی، اجتماعی و اقتصادی که مربوط به امور داخلی است به این نهاد ارائه می شود و تصمیمات با اکثریت آرا اتخاذ می شود، مگر اینکه متن قانون مستلزم اکثریت زیاد باشد.
+آیت‌الله محمدتقی بهجت فومنی، فقیه، عارف، مرجع تقلید شیعه و از شاگردان برجسته سید علی قاضی و محمدحسین غروی اصفهانی بود. آیت‌الله بهجت از اوان جوانی مراحل عرفان و سیر و سلوک را آغاز نمود و دارای کرامات و مکاشفات غیبیه بود. از ایشان آثار ارزشمندی در موضوع فقه و اصول مانند «مباحث‌الاصول» برجای مانده است. شهید مرتضی مطهری]] و آیت‌الله جوادی آملی و |محمدتقی مصباح یزدی از شاگردان او هستند.
-== کمیته ها ==
+== میرزا کوچک خان جنگلی ==
-اکثر کارهای کنست از طریق کمیته های آن مدیریت می شود و موضوعاتی که نیاز به تحقیق حرفه ای و عمیق دارند به کمیته های تخصصی ارجاع می شوند.
+میرزا یونس معروف به میرزا کوچک فرزند میرزا بزرگ در سال ۱۲۵۹ ه‍.ش در محله قدیمی استادسرا شهر رشت در خانواده‌ای متوسط و مذهبی چشم به جهان گشود. وی سنین آغاز عمر را در مدرسه علمیه حاج حسن (صالح آباد) و مدرسهٔ جامع شهر رشت به آموختن صرف و نحو و تحصیلات دینی گذرانید.
-کنست شامل 15 کمیته دائمی است:
+میرزا کوچک خان، رهبر مشروطه‌خواه جنبش جنگل بود که به‌دلیل نابسامانی‌های داخلی بعد از مشروطه و تعرض و دخالت‌های بیگانگان در ایران قیام و در رشت اعلام جمهوری کرد؛ اما با بروز اختلافات داخلی در دولت رشت، توافق قوای روس و انگلیس و قدرت یافتن دولت مرکزی، شکست خورد و در برف و بوران گرفتار شد و بر اثر سرما درگذشت.
-# کمیته مالی؛
-# کمیته امور اقتصادی؛
-# کمیته روابط خارجی و امنیت؛
-# کمیته امور داخلی و محیط زیست؛
-# کمیته قانون اساسی، قانون و قضائیه؛
-# کمیته مهاجرت، جذب و آوارگان(دیاسپورا)؛
-# کمیته آموزش، فرهنگ و ورزش؛
-# کمیته کار و رفاه؛
-# کمیته امور کنترل دولتی؛
-# کمیته ارتقای وضعیت زنان و برابری جنسیتی؛
-# کمیته علم و فناورید؛
-# کمیته بهداشت؛
-# کمیته امنیت داخلی؛
-# کمیته ویژه پروژه های زیرساختی؛
-# کمیته خدمات مذهبی و یهودی.
 == جستارهای وابسته ==
 == منابع ==
+* [https://www.gilan.ir/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 درباره استان گیلان]gilan.ir، تاریخ درج مطلب 1401/03/09، اخذ شده در تاریخ 1403/8/19.
+* [https://sam-rasht.blogsky.com/1402/09/30/post-1331/%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 علمای گیلان(اسامی)تصاویر] sam-rasht.blogsky.com، تاریخ درج مطلب پنج‌شنبه 30 آذر 1402، اخذ شده در تاریخ 1403/8/19.
+* [https://www.glrw.ir/st/19 اطلاعات استان گیلان]glrw.ir، تاریخ درج مطلب  16 بهمن 1397، اخذ شده در تاریخ 1403/8/19.
+* [https://iraniju.ir/gilan-info/ استان گیلان کجاست؟]iraniju.ir، اخذ شده در تاریخ 1403/8/19.
+* [https://lashtnesha.iau.ir/fa/page/64/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86 استان گیلان]lashtnesha.iau.ir،
-[[رده:اسرائیل]]
+[[رده:شهرها]]
-[[رده:سازمان‌ها و نهاد‌ها]]
+[[رده:ایران]]