احمد بن زین الحبشی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' های ' به '‌های ')
 
(۴۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{Mbox
{{جعبه اطلاعات شخصیت
| type  = notice
| عنوان = احمد بن زین الحبشی
| class = ambox-In_use
| تصویر =  
| image = [[File:Ambox clock.svg|48px|alt=|link=]]
| نام = احمد بن زین الحبشی
| css = margin: 1px
| نام‌های دیگر =  
| text  = این {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|[[راهنما:بخش|بخش]]|{{#switch:{{NAMESPACE}}
| سال تولد = 1069 ق
| {{ns:0}}      = مقاله
| تاریخ تولد =  
| بحث          = [[راهنما:صفحه بحث|صفحه بحث]]
| محل تولد = الغرفه، حضرموت، یمن
| رده‌بندی      = [[ویکی‌پدیا:رده‌بندی|رده]]
| سال درگذشت = 1144 ق
| راهنما          = [[راهنما:فهرست|فهرست]]
| تاریخ درگذشت =  
| درگاه        = [[ویکی‌پدیا:درگاه|درگاه]]
| محل درگذشت = حضرموت، یمن
| الگو      = [[ویکی‌پدیا:فضای نام الگو|الگو]]
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی | پدرش زین بن علوی الحبشی | عمویش عیدروس بن علوی الحبشی | عبدالله بن أحمد بلفقیه | [[عبدالله بن علوی الحداد]]}}
| کاربر          = [[ویکی‌پدیا:صفحه‌های کاربری|صفحه کاربری]]
| شاگردان = {{فهرست جعبه افقی | محمد بن زین بن سمیط | عمر بن زین بن سمیط | عمر بن عبدالرحمن البار | علی بن حسن العطاس | أبوبکر بن حسن العطاس}}
| بحث کاربر      = [[ویکی‌پدیا:صفحه‌های کاربری|صفحه بحث کاربری]]
| دین = اسلام
| ویکی‌پدیا      = [[ویکی‌پدیا:فضای نام ویکی‌پدیا|صفحه ویکی‌پدیا]]
| مذهب =  
| بحث ویکی‌پدیا = [[ویکی‌پدیا:فضای نام ویکی‌پدیا|صفحه بحث ویکی‌پدیا]]
| آثار = {{فهرست جعبه افقی | السفینة الجامعة الکبری | شرح العینیة | الرسالة الجامعة والتذکرة النافعة | الجذبات الشوقیة إلی المقاعد الصدقیة}}
}}}} هم‌اکنون  برای {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|{{{2|مدتی کوتاه}}}|{{{1|مدتی کوتاه}}}}} '''تحت ویرایش عمده''' است. این برچسب برای جلوگیری از [[راهنما:تعارض ویرایشی|تعارض ویرایشی]] اینجا گذاشته شده‌است، لطفا تا زمانیکه این پیام نمایش داده می‌شود ویرایشی در این {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|بخش|صفحه}} انجام ندهید.<br>
| فعالیت‌ها = مصلح اجتماعی
<small>{{#if:{{{زمان|}}}|این پیام در {{{زمان|}}} اضافه شده است.|}} این صفحه آخرین‌بار در {{#time:H:i، j F Y|{{REVISIONTIMESTAMP}}}} ({{کوچک}}ساعت هماهنگ جهانی{{پایان کوچک}}) ({{Time ago|{{REVISIONTIMESTAMP}}}}) تغییر یافته‌است؛ لطفا اگر در چند ساعت اخیر [{{fullurl:{{FULLPAGENAME}}|action=history}} ویرایش نشده است]، این الگو را حذف کنید. اگر شما ویرایشگری هستید که این الگو را اضافه کرده است، لطفا مطمئن شوید آن را حذف یا با در دست ساخت جایگزین می‌کنید.</small>
| وبگاه =
<includeonly>{{#ifeq:{{{category}}}|no||{{#switch:{{NAMESPACE}}
}}
| کاربر
'''احمد بن زین الحبشی''' (1069 - 1144 هجری قمری) امام و فقیه، محقق حقوق اسلامی و یکی از مصلحان بزرگ اجتماعی در [[حضرموت]] است. وی دارای رهبری علمی، شیخ صوفی و دارای شاگردان زیادی بود. وی چندین کتاب از جمله «الرسالة الجامعة والتذکرة النافعة» را تألیف کرد که هر مبتدی در جستجوی دانش آن را می‌خواند. او همچنین آثار خیریه بسیاری مانند ساخت مساجد و برپایی درس‌های علمی‌دارد.  
| بحث کاربر = <!-- no category -->
زیارت ماهانه و هفتگی از آرامگاه وی تا به امروز از مزار وی در حوطة أحمد بن زین انجام می‌شود.
| [[رده:صفحه‌های سخت در دست ویرایش]]}}}}</includeonly>
}}<noinclude>
</noinclude>


و بزرگ‌ترین مرجع برای زندگی‌نامه او کتاب «قرة العین وجلاء الرین بذکر شیء من مناقب الحبیب أحمد بن زین» است که توسط شاگردش محمد بن زین بن سمیط در یک جلد نگاشته شده است.<ref>القضمانی, محمد یاسر (2014). السادة آل باعلوی وغیض من فیض أقوالهم الشریفة وأحوالهم المنیفة. دمشق، سوریا: دار نور الصباح. صفحة 123.</ref>


 
== نسبت ==
 
أحمد بن زین بن علوی بن أحمد صاحب الشعب بن محمد بن علوی بن أبی‌بکر الحبشی بن علی بن أحمد بن محمد أسد الله بن حسن الترابی بن علی بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد‌الباقر بن علی زین‌العابدین بن الحسین بن الامام علی بن أبی‌طالب، وامام علی همسر فاطمه بنت محمد صلی الله علیه وآله است.
'''احمد بن زین الحبشی''' (1069 - 1144 هجری قمری) امام و فقیه ، محقق حقوق اسلامی و یکی از مصلحان بزرگ اجتماعی در حضرموت است . وی دارای رهبری علمی ، شیخ صوفی و دارای شاگردان زیادی بود. وی چندین کتاب از جمله «الرسالة الجامعة والتذكرة النافعة» را تألیف کرد ، که هر مبتدی در جستجوی دانش آن را می خواند. او همچنین آثار خیریه بسیاری مانند ساخت مساجد و برپایی درس های علمی دارد.
زیارت ماهانه و هفتگی از آرامگاه وی تا به امروز از مزار وی در حوطة أحمد بن زين انجام می شود .
 
و بزرگترین مرجع برای زندگی نامه او کتاب «قرة العين وجلاء الرين بذكر شيء من مناقب الحبيب أحمد بن زين» است که توسط شاگردش محمد بن زين بن سميط در یک جلد نگاشته شده است.<ref>القضماني, محمد ياسر (2014). السادة آل باعلوي وغيض من فيض أقوالهم الشريفة وأحوالهم المنيفة. دمشق، سوريا: دار نور الصباح. صفحة 123.</ref>
 
 
 
=نسبت=
أحمد بن زين بن علوی بن أحمد صاحب الشعب بن محمد بن علوی بن أبي بكر الحبشي بن علی بن أحمد بن محمد أسد الله بن حسن الترابی بن علی بن الفقيه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبيد الله بن أحمد المهاجر بن عيسی بن محمد النقيب بن علی العريضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زين العابدين بن الحسين بن الامام علی بن أبی طالب، وامام علی همسر فاطمه بنت محمد صلی الله علیه وآله است.


وی بیست و هشتمین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه وآله است.
وی بیست و هشتمین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه وآله است.


=تولد و تربیت=
== تولد و تربیت ==
او در اوایل سال 1069 هجری قمری در شهر الغرفه حضرموت به دنیا آمد و مادرش فاطمه بنت علی بن عقیل باهارون جمال اللیل است. او در یک خانواده متدین و اهل علم رشد کرد و قرآن را حفظ کرد و در راه کسب علم تلاش فراوان نمود. و برای تحصیل علم بسیار بین شهرهای شبام ، تريس ، سيئون و تريم با پای پیاده تردد می کرد و غذایی جز خرما نداشت و از نزد عالمی به نزد عالمی دیگر می رفت و از آنها بهره های علمی می برد.<ref>السقاف, عبد الله بن محمد (1356 هـ). تاريخ الشعراء الحضرميين. الجزء الثاني. القاهرة، مصر: مطبعة العلوم. صفحة 58.</ref>
او در اوایل سال 1069 هجری قمری در شهر الغرفه حضرموت به دنیا آمد و مادرش فاطمه بنت علی بن عقیل باهارون جمال اللیل است. او در یک خانواده متدین و اهل علم رشد کرد و قرآن را حفظ کرد و در راه کسب علم تلاش فراوان نمود و برای تحصیل علم بسیار بین شهرهای شبام، تریس، سیئون و تریم با پای پیاده تردد می‌کرد و غذایی جز خرما نداشت و از نزد عالمی به نزد عالمی دیگر می‌رفت و از آنها بهره‌های علمی می‌برد.<ref>السقاف, عبدالله بن محمد (1356 هـ). تاریخ الشعراء الحضرمیین. الجزء الثانی. القاهرة، مصر: مطبعة العلوم. صفحة 58.</ref>
 
=اساتید=
و شیوخ وی بسیاری از آنها هستند:<ref>الحبشي, عيدروس بن عمر (1430 هـ). عقد اليواقيت الجوهرية. الجزء الثاني. تريم، اليمن: دار العلم والدعوة. صفحة 838.</ref>
 
پدرش  زين بن علوی الحبشی
 
عمه عيدروس بن علوی الحبشی
 
عبد الله بن أحمد بلفقيه
 
عبد الله بن علوی الحداد
 
أحمد بن عمر الهندوان
 
عيسى بن محمد الحبشی
 
أحمد بن هاشم الحبشی
 
محمد بن عبد الرحمن العيدروس
 
عبد الله بن عمر بلفقيه
 
عبد الله بن أبی بكر الخطيب
 
محمد بن أحمد باجبير
 
عبد الرحيم بن محمد باكثير
 
محمد بن عبد الله باجمال
 
أحمد بن عبد الله باشراحيل
 
=شاگردان=
بسیاری از دانش آموزان از آن بهره مند شدند. پس از مرگ شیخ عبدالله بن علوی الحداد ، او پس از خود بارهای شیخ نشینی را به دوش کشید. از کسانی که از وی گرفتند:
 
محمد بن زين بن سميط
 
عمر بن زين بن سميط
 
عمر بن عبد الرحمن البار
 
علي بن حسن العطاس
 
أبو بكر بن حسن العطاس
 
أحمد بن علی العطاس
 
حمزه بن حسين العطاس
 
شيخ بن عبد الله الحبشی
 
سقاف بن محمد السقاف
 
يوسف بن عابد الحسني
 
حسين بن أبی بكر بانافع
 
عبد الله بن عثمان العمودی
 
=خدمات اجتماعی=
او از خانه های خدا مراقبت می کرد و علاقه زیادی به ساخت مساجد داشت تا جایی که استاد او شیخ الحداد به او گفت: "تو پدر مساجد هستی." او هفده مسجد را در کشورهای همسایه ساخت و بازسازی کرد که به شرح زیر است:
 
مسجد الرشد ، که به پدربزرگش احمد صاحب الشعب نسبت داده می شود ، که اکنون به مسجد الحوطه معروف است.
 
مسجد البهاء در حوته
 
(مسجد النور) در منطقه بامعدان در قسمت جنوبی الحوطه
 
(مسجد معروف باجمل) در خارج از شیبام
 
(مسجد ابن احمد) در غرب شیبام
 
(مسجد النور) در خمور نزدیک شیبام در جنوب غرب آن
 
مسجدی در جعیمه
 
مسجدی در نعام (روستایی در غرب جعیمه)
 
مسجدی در العرض واقع در غرب نعام
 
مسجدی در جوجا ، که در غرب العرض قرار دارد
 
مسجدی در الخرابه از روستاهای شهر حزیه ، معروف به بالاترین وادی حضرموت
 
(مسجد بعلاوی) در الغرفه
 
(مسجد الرضا) در الغرفه
 
مسجدی در الشعب معروف به شحوح بین شهر تریس و سیئون
 
مسجدی در محلی به نام الجواده اثر وادی سیر است
 
مسجدی در شهر القاره ، که امروزه به قاره آل عبدالعزیز معروف است و نزد آنها به (مسجد احمد) معروف است.
 
و مسجدی در کنار مسجد استادش شیخ عبدالله الحداد دارد که در طرف نجدی ، غرب سیون است.
 
=کتابها=
وی تألیفات بسیاری دارد ، از جمله:
 
«سفينة العلوم» أو «السفينة الجامعة الكبرى»
 
«شرح العينية»
 
«الموارد الروية الهنية في شرح الأبيات المنظومة في الوصية»
 
«سبيل الرشد والهداية في وصية أهل البداية»
 
«الرسالة الجامعة والتذكرة النافعة»
 
«الجذبات الشوقية إلى المقاعد الصدقية»
 
«النفائس العلوية في المسائل الصوفية»
 
«الروض الناظر شرح قصيدة الحمد لله الشهيد الحاضر»
 
«المقاصد الصالحة في شرح شيء من علوم الفاتحة»
 
«ترياق القلوب والأسرار في شرح شيء من علوم سيد الاستغفار»
 
«القول الرائق في شرح حكمة الإمام جعفر الصادق»
 
«المسلك السوي مختصر المشرع الروي»


«فتح الحي القيوم في الإشارة في شرح شيء من شراب القوم»
== اساتید ==
و شیوخ وی بسیاری از آنها هستند:<ref>الحبشی, عیدروس بن عمر (1430 هـ). عقد الیواقیت الجوهریة. الجزء الثانی. تریم، الیمن: دار العلم والدعوة. صفحة 838.</ref>
* پدرش زین بن علوی الحبشی
* عمویش عیدروس بن علوی الحبشی
* عبدالله بن أحمد بلفقیه
* [[عبدالله بن علوی الحداد]]
* أحمد بن عمرالهندوان
* عیسی بن محمد الحبشی
* أحمد بن هاشم الحبشی
* محمد بن عبدالرحمن العیدروس
* عبدالله بن عمر بلفقیه
* عبدالله بن أبی‌بکر الخطیب
* محمد بن أحمد باجبیر
* عبدالرحیم بن محمد باکثیر
* محمد بن عبدالله باجمال
* أحمد بن عبدالله باشراحیل


«الإشارة الصوفية إلى الأطوار السبعة الإنسانية»
== شاگردان ==
بسیاری از دانش‌آموزان از آن بهره‌مند شدند. پس از مرگ شیخ عبدالله بن علوی الحداد، او مسئولیت تدریس طالبان علم را بر عهده گرفت. از جمله شاگردان او عبارتند از:
* محمد بن زین بن سمیط
* عمر بن زین بن سمیط
* عمر بن عبدالرحمن البار
* علی بن حسن العطاس
* أبوبکر بن حسن العطاس
* أحمد بن علی العطاس
* حمزه بن حسین العطاس
* شیخ بن عبدالله الحبشی
* سقاف بن محمد السقاف
* یوسف بن عابد الحسنی
* حسین بن أبی‌بکر بانافع
* عبدالله بن عثمان العمودی


«تبصرة الولي بطريق السادة آل أبي علوي»
== خدمات اجتماعی ==
او از خانه‌های خدا مراقبت می‌کرد و علاقه زیادی به ساخت مساجد داشت تا جایی که استاد او شیخ الحداد به او گفت: "تو پدر مساجد هستی." او هفده مسجد را در کشورهای همسایه ساخت و بازسازی کرد که به شرح زیر است:
* مسجد الرشد که به پدربزرگش احمد صاحب الشعب نسبت داده می‌شود، که اکنون به مسجد الحوطه معروف است.
* مسجد البهاء در حوته
* (مسجد النور) در منطقه بامعدان در قسمت جنوبی الحوطه
* (مسجد معروف باجمل) در خارج از شیبام
* (مسجد ابن احمد) در غرب شیبام
* (مسجد النور) در خمور نزدیک شیبام در جنوب غرب آن
* مسجدی در جعیمه
* مسجدی در نعام (روستایی در غرب جعیمه)
* مسجدی در العرض واقع در غرب نعام
* مسجدی در جوجا، که در غرب العرض قرار دارد
* مسجدی در الخرابه از روستاهای شهر حزیه، معروف به بالاترین وادی حضرموت
* (مسجد بعلاوی) در الغرفه
* (مسجد الرضا) در الغرفه
* مسجدی در الشعب معروف به شحوح بین شهر تریس و سیئون
* مسجدی در محلی به نام الجواده اثر وادی سیر است
* مسجدی در شهر القاره، که امروزه به قاره آل عبدالعزیز معروف است و نزد آنها به (مسجد احمد) معروف است.
* و مسجدی در کنار مسجد استادش شیخ عبدالله الحداد دارد که در طرف نجدی، غرب سیئون است.


«حزب الأسبوع من الصلاة على النبي»
== کتاب‌ها ==
وی تألیفات بسیاری دارد از جمله:
* «سفینة العلوم» أو «السفینة الجامعة الکبری»
* «شرح العینیة»
* «الموارد الرویة الهنیة فی شرح الأبیات المنظومة فی الوصیة»
* «سبیل الرشد والهدایة فی وصیة أهل البدایة»
* «الرسالة الجامعة والتذکرة النافعة»
* «الجذبات الشوقیة إلی المقاعد الصدقیة»
* «النفائس العلویة فی المسائل الصوفیة»
* «الروض الناظر شرح قصیدة الحمد لله الشهید الحاضر»
* «المقاصد الصالحة فی شرح شیء من علوم الفاتحة»
* «تریاق القلوب والأسرار فی شرح شیء من علوم سید الاستغفار»
* «القول الرائق فی شرح حکمة الإمام جعفر الصادق»
* «المسلک السوی مختصر المشرع الروی»
* «فتح الحی القیوم فی الإشارة فی شرح شیء من شراب القوم»
* «الإشارة الصوفیة إلی الأطوار السبعة الإنسانیة»
* «تبصرة الولی بطریق السادة آل أبی علوی»
* «حزب الأسبوع من الصلاة علی النبی»
* «خطب رمضانیة»
* «الجنا الطیب الکثیر من ثمار الجامع الصغیر من کلام البشیر النذیر»


«خطب رمضانية»
== فرزندان ==
او با فاطمه دختر عمویش عیدروس ازدواج کرد و او دو دختر به نام‌های علویه و رقیه به دنیا آورد. فاطمه وفات کرد ازین رو با خواهر فاطمه به نام شیخه بنت عیدروس ازدواج کرد و از او صاحب فرزندانی به نام‌های جعفر، عمر، محمد، عبدالله، علی، سلمی، خدیجة و بهیجه شد که همه آنها به جز جعفر و سلمی قبل از مادرشان فوت کردند. شیخه یک ماه پس از وفات شیخ از دنیا رفت. احمد بن زین همچنین با عایشه بنت رشید باشراحیل ازدواج کرد و از او نیز صاحب فرزندانی به نام‌های علوی، ابوبکر، محمد و الحسن شد.


«الجنا الطيب الكثير من ثمار الجامع الصغير من كلام البشير النذير»
== وفات ==
او در منطقه خلع راشد حضرموت یمن از دنیا رفت که بعداً به حوطه احمد بن زین تغییر نام داد. وی در نوزدهم شعبان سال 1144 هجری قمری بعد از ظهر جمعه در سن 75 سالگی درگذشت.<ref>السقاف, عبدالرحمن بن عبیدالله (1425 هـ). إدام القوت فی ذکر بلدان حضرموت. بیروت، لبنان: دار المنهاج. صفحة 578.</ref>


=فرزندان=
== منابع ==
او با فاطمه دختر عمویش عیدروس ازدواج کرد و او دو دختر به نام های علویه و رقیه به دنیا آورد. فاطمه وفات کرد از ین رو با خواهر فاطمه به نام شیخه بنت عیدروس ازدواج کرد و از او صاحب فرزندانی به نام های جعفر، وعمر، ومحمد، وعبد الله، وعلي، وسلمى، وخديجة، وبهيجة، شیخا بنت ایداروس ازدواج کرد و او برای او فرزندی به دنیا آورد: جعفر ، عمر ، محمد ، عبدالله ، علی ، سلمی ، خدیجه و بهیجه شد که همه آنها به جز جعفر و سلمی قبل از مادرشان فوت کردند. شیخه یک ماه پس از وفات شیخ از دنیا رفت. احمد بن زین همچنین با عایشه بنت رشید باشراحیل ازدواج کرد و از او نیز صاحب فرزندانی به نام های علوی ، ابوبکر ، محمد و الحسن شد.
الحبشی, أحمد بن زین (1435 هـ). الرسالة الجامعة والتذکرة النافعة (PDF) (الطبعة الثالثة). بیروت، لبنان: دار المنهاج.
=وفات=
او در منطقه خلع راشد از دنیا رفت که بعداً به حوطه احمد بن زین تغییر نام داد. وی در نوزدهم شعبان سال 1144 هجری قمری بعد از ظهر جمعه در سن 75 سالگی درگذشت.<ref>السقاف, عبد الرحمن بن عبيد الله (1425 هـ). إدام القوت في ذكر بلدان حضرموت. بيروت، لبنان: دار المنهاج. صفحة 578.</ref>


=منابع=  
== پانویس ==
الحبشي, أحمد بن زين (1435 هـ). الرسالة الجامعة والتذكرة النافعة (PDF) (الطبعة الثالثة). بيروت، لبنان: دار المنهاج.
{{پانویس}}


=پانویس=
[[رده:شخصیت‌ها]]
قدمانی ، محمد یاسر (2014). آقایان آل بعلاوی و نوک کوه یخی از سخنان محترم آنها و شرایط نجیب آنها . دمشق ، سوریه: خانه نور الصباح. صفحه 123
[[رده:شخصیت‌های مسلمان]]
ثقف ، عبدالله بن محمد (1356 ق). تاریخ شاعران حضرمی . قسمت دوم. قاهره ، مصر: انتشارات علم. صفحه 58.
[[رده:عالمان]]
الحباشی ، ایداروس بن عمر (1430 ق). قرارداد هم ضروری . قسمت دوم. طارم ، یمن: خانه علم و تبلیغ. صفحه 838.
[[رده:عالمان اهل سنت]]
ثقاف ، عبدالرحمن بن عبید الله (1425 ق). حفظ رزق در ذکر کشورهای حضرموت . بیروت ، لبنان: دار المنهاج. صفحه 578
پیوندهای خارجی
کتاب پیام جمعی و بلیط سودمند - دار المنهاج برای نشر و توزیع.
اوراد احمد بن زین بن علوی الحباشی [نسخه خطی دیجیتال]-دانشگاه ام القری.

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۱۱

احمد بن زین الحبشی
نام کاملاحمد بن زین الحبشی
اطلاعات شخصی
سال تولد1069 ق، ۱۰۳۷ ش‌، ۱۶۵۹ م
محل تولدالغرفه، حضرموت، یمن
سال درگذشت1144 ق، ۱۱۱۰ ش‌، ۱۷۳۲ م
محل درگذشتحضرموت، یمن
دیناسلام
استادان
شاگردان
  • محمد بن زین بن سمیط
  • عمر بن زین بن سمیط
  • عمر بن عبدالرحمن البار
  • علی بن حسن العطاس
  • أبوبکر بن حسن العطاس
آثار
  • السفینة الجامعة الکبری
  • شرح العینیة
  • الرسالة الجامعة والتذکرة النافعة
  • الجذبات الشوقیة إلی المقاعد الصدقیة
فعالیت‌هامصلح اجتماعی

احمد بن زین الحبشی (1069 - 1144 هجری قمری) امام و فقیه، محقق حقوق اسلامی و یکی از مصلحان بزرگ اجتماعی در حضرموت است. وی دارای رهبری علمی، شیخ صوفی و دارای شاگردان زیادی بود. وی چندین کتاب از جمله «الرسالة الجامعة والتذکرة النافعة» را تألیف کرد که هر مبتدی در جستجوی دانش آن را می‌خواند. او همچنین آثار خیریه بسیاری مانند ساخت مساجد و برپایی درس‌های علمی‌دارد. زیارت ماهانه و هفتگی از آرامگاه وی تا به امروز از مزار وی در حوطة أحمد بن زین انجام می‌شود.

و بزرگ‌ترین مرجع برای زندگی‌نامه او کتاب «قرة العین وجلاء الرین بذکر شیء من مناقب الحبیب أحمد بن زین» است که توسط شاگردش محمد بن زین بن سمیط در یک جلد نگاشته شده است.[۱]

نسبت

أحمد بن زین بن علوی بن أحمد صاحب الشعب بن محمد بن علوی بن أبی‌بکر الحبشی بن علی بن أحمد بن محمد أسد الله بن حسن الترابی بن علی بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد‌الباقر بن علی زین‌العابدین بن الحسین بن الامام علی بن أبی‌طالب، وامام علی همسر فاطمه بنت محمد صلی الله علیه وآله است.

وی بیست و هشتمین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه وآله است.

تولد و تربیت

او در اوایل سال 1069 هجری قمری در شهر الغرفه حضرموت به دنیا آمد و مادرش فاطمه بنت علی بن عقیل باهارون جمال اللیل است. او در یک خانواده متدین و اهل علم رشد کرد و قرآن را حفظ کرد و در راه کسب علم تلاش فراوان نمود و برای تحصیل علم بسیار بین شهرهای شبام، تریس، سیئون و تریم با پای پیاده تردد می‌کرد و غذایی جز خرما نداشت و از نزد عالمی به نزد عالمی دیگر می‌رفت و از آنها بهره‌های علمی می‌برد.[۲]

اساتید

و شیوخ وی بسیاری از آنها هستند:[۳]

  • پدرش زین بن علوی الحبشی
  • عمویش عیدروس بن علوی الحبشی
  • عبدالله بن أحمد بلفقیه
  • عبدالله بن علوی الحداد
  • أحمد بن عمرالهندوان
  • عیسی بن محمد الحبشی
  • أحمد بن هاشم الحبشی
  • محمد بن عبدالرحمن العیدروس
  • عبدالله بن عمر بلفقیه
  • عبدالله بن أبی‌بکر الخطیب
  • محمد بن أحمد باجبیر
  • عبدالرحیم بن محمد باکثیر
  • محمد بن عبدالله باجمال
  • أحمد بن عبدالله باشراحیل

شاگردان

بسیاری از دانش‌آموزان از آن بهره‌مند شدند. پس از مرگ شیخ عبدالله بن علوی الحداد، او مسئولیت تدریس طالبان علم را بر عهده گرفت. از جمله شاگردان او عبارتند از:

  • محمد بن زین بن سمیط
  • عمر بن زین بن سمیط
  • عمر بن عبدالرحمن البار
  • علی بن حسن العطاس
  • أبوبکر بن حسن العطاس
  • أحمد بن علی العطاس
  • حمزه بن حسین العطاس
  • شیخ بن عبدالله الحبشی
  • سقاف بن محمد السقاف
  • یوسف بن عابد الحسنی
  • حسین بن أبی‌بکر بانافع
  • عبدالله بن عثمان العمودی

خدمات اجتماعی

او از خانه‌های خدا مراقبت می‌کرد و علاقه زیادی به ساخت مساجد داشت تا جایی که استاد او شیخ الحداد به او گفت: "تو پدر مساجد هستی." او هفده مسجد را در کشورهای همسایه ساخت و بازسازی کرد که به شرح زیر است:

  • مسجد الرشد که به پدربزرگش احمد صاحب الشعب نسبت داده می‌شود، که اکنون به مسجد الحوطه معروف است.
  • مسجد البهاء در حوته
  • (مسجد النور) در منطقه بامعدان در قسمت جنوبی الحوطه
  • (مسجد معروف باجمل) در خارج از شیبام
  • (مسجد ابن احمد) در غرب شیبام
  • (مسجد النور) در خمور نزدیک شیبام در جنوب غرب آن
  • مسجدی در جعیمه
  • مسجدی در نعام (روستایی در غرب جعیمه)
  • مسجدی در العرض واقع در غرب نعام
  • مسجدی در جوجا، که در غرب العرض قرار دارد
  • مسجدی در الخرابه از روستاهای شهر حزیه، معروف به بالاترین وادی حضرموت
  • (مسجد بعلاوی) در الغرفه
  • (مسجد الرضا) در الغرفه
  • مسجدی در الشعب معروف به شحوح بین شهر تریس و سیئون
  • مسجدی در محلی به نام الجواده اثر وادی سیر است
  • مسجدی در شهر القاره، که امروزه به قاره آل عبدالعزیز معروف است و نزد آنها به (مسجد احمد) معروف است.
  • و مسجدی در کنار مسجد استادش شیخ عبدالله الحداد دارد که در طرف نجدی، غرب سیئون است.

کتاب‌ها

وی تألیفات بسیاری دارد از جمله:

  • «سفینة العلوم» أو «السفینة الجامعة الکبری»
  • «شرح العینیة»
  • «الموارد الرویة الهنیة فی شرح الأبیات المنظومة فی الوصیة»
  • «سبیل الرشد والهدایة فی وصیة أهل البدایة»
  • «الرسالة الجامعة والتذکرة النافعة»
  • «الجذبات الشوقیة إلی المقاعد الصدقیة»
  • «النفائس العلویة فی المسائل الصوفیة»
  • «الروض الناظر شرح قصیدة الحمد لله الشهید الحاضر»
  • «المقاصد الصالحة فی شرح شیء من علوم الفاتحة»
  • «تریاق القلوب والأسرار فی شرح شیء من علوم سید الاستغفار»
  • «القول الرائق فی شرح حکمة الإمام جعفر الصادق»
  • «المسلک السوی مختصر المشرع الروی»
  • «فتح الحی القیوم فی الإشارة فی شرح شیء من شراب القوم»
  • «الإشارة الصوفیة إلی الأطوار السبعة الإنسانیة»
  • «تبصرة الولی بطریق السادة آل أبی علوی»
  • «حزب الأسبوع من الصلاة علی النبی»
  • «خطب رمضانیة»
  • «الجنا الطیب الکثیر من ثمار الجامع الصغیر من کلام البشیر النذیر»

فرزندان

او با فاطمه دختر عمویش عیدروس ازدواج کرد و او دو دختر به نام‌های علویه و رقیه به دنیا آورد. فاطمه وفات کرد ازین رو با خواهر فاطمه به نام شیخه بنت عیدروس ازدواج کرد و از او صاحب فرزندانی به نام‌های جعفر، عمر، محمد، عبدالله، علی، سلمی، خدیجة و بهیجه شد که همه آنها به جز جعفر و سلمی قبل از مادرشان فوت کردند. شیخه یک ماه پس از وفات شیخ از دنیا رفت. احمد بن زین همچنین با عایشه بنت رشید باشراحیل ازدواج کرد و از او نیز صاحب فرزندانی به نام‌های علوی، ابوبکر، محمد و الحسن شد.

وفات

او در منطقه خلع راشد حضرموت یمن از دنیا رفت که بعداً به حوطه احمد بن زین تغییر نام داد. وی در نوزدهم شعبان سال 1144 هجری قمری بعد از ظهر جمعه در سن 75 سالگی درگذشت.[۴]

منابع

الحبشی, أحمد بن زین (1435 هـ). الرسالة الجامعة والتذکرة النافعة (PDF) (الطبعة الثالثة). بیروت، لبنان: دار المنهاج.

پانویس

  1. القضمانی, محمد یاسر (2014). السادة آل باعلوی وغیض من فیض أقوالهم الشریفة وأحوالهم المنیفة. دمشق، سوریا: دار نور الصباح. صفحة 123.
  2. السقاف, عبدالله بن محمد (1356 هـ). تاریخ الشعراء الحضرمیین. الجزء الثانی. القاهرة، مصر: مطبعة العلوم. صفحة 58.
  3. الحبشی, عیدروس بن عمر (1430 هـ). عقد الیواقیت الجوهریة. الجزء الثانی. تریم، الیمن: دار العلم والدعوة. صفحة 838.
  4. السقاف, عبدالرحمن بن عبیدالله (1425 هـ). إدام القوت فی ذکر بلدان حضرموت. بیروت، لبنان: دار المنهاج. صفحة 578.