علی بن ابی بکر السکران: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «علی بن ابی بکر السکران (۸۱۸ - ۸۹۵ هجری قمری) امام و شیخ عارف و از علمای برجسته ح...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۵۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
علی بن ابی بکر السکران (۸۱۸ - ۸۹۵ هجری قمری) | {{جعبه اطلاعات شخصیت | ||
| عنوان = علی بن ابی بکر السکران | |||
| تصویر = | |||
| نام = علی بن ابی بکر السکران | |||
| نامهای دیگر = السکران | |||
| سال تولد = ۸۱۸ ق | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = حضرموت، یمن | |||
| سال درگذشت = ۸۹۵ ق | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = حضرموت، یمن | |||
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی | عمویش عمر بن عبدالرحمن المحضار | برادرش عبدالله بن ابی‌بکر العیدروس | محمد بن حسن جمل اللیل | سعد بن علی مذحج}} | |||
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی | ابن أخیه أبوبکر بن عبدالله العدنی | محمد بن عبدالرحمن الأسقع | أحمد بن عبدالله شنبل | محمد بن أحمد باجرفیل}} | |||
| دین = اسلام | |||
| مذهب = اهل سنت، صوفی شافعی | |||
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | معارج الهدایه الی ذوق جنى المعامله فی النهایه | البرقه المشیقه فی ذکر الخرقه الانیقه و شیوخ الطریقه | الدر المدهش البهی فی مناقب الشیخ سعد بن علی المذحجی}} | |||
| فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه عمودی | پیشوای صوفیان حضرموت}} | |||
| وبگاه = | |||
}} | |||
'''علی بن ابی‌بکر السکران''' (۸۱۸ - ۸۹۵ هجری قمری) پیشوا و شیخ [[صوفیه]] و از علمای برجسته [[حضرموت]] در زمان خود بود<ref>الزرکلی, خیر الدین (2002). الأعلام (PDF). الجزء الرابع. بیروت، لبنان: دار العلم للملایین. صفحة 267. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 22 سبتمبر 2020.</ref>. او شاعری با شعرهای فراوان است و اشعار او بیش از همه عرفانی محور در تدبر خدا و در مدح رسول است. او مسجد معروفی در شهر تریم دارد که همان مسجد شیخ علی است و «السکران» کنیه‌ای است که به خاطر شدت علاقه‌اش به عبادت به گونه‌ای که دیدگانش را مست کرده است پدرش به او داده است. | |||
==نسب== | |||
علی بن أبی‌بکر السکران بن عبدالرحمن السَقّاف بن محمد مولى الدویلة بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن [[جعفر بن محمد (صادق)|جعفر الصادق]] بن [[محمد بن علی (باقر العلوم)|محمد‌الباقر]] بن علی [[علی بن الحسین (زین العابدین)|زین‌العابدین]] بن [[حسین بن علی (سید الشهدا)|الحسین]] بن [[علی بن ابی‌طالب|علی بن أبی‌طالب]]، و علی همسر [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|فاطمه]] دختر [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|محمد]] صلی الله علیه و آله است. | |||
علی بن | |||
وی بیست و دومین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است. | وی بیست و دومین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است. | ||
تولد و تربیت | ==تولد و تربیت== | ||
وی در سال 818 هجری قمری در شهر | وی در سال 818 هجری قمری در شهر [[تریم]] حضرموت متولد شد. مادرش مریم بنت احمد بن محمد بارشید است. یک ساله بود که پدربزرگش در گذشت و سه ساله بود که پدرش نیز از دنیا رفت. به سرپرستی برادرش عبدالله عیدروس و عمویش عمرالمحضار رشد کرد. از دانشمندان بزرگ‌تریم و مجتهدین آن زمان آموزش دید<ref>الحامد, صالح بن علی (1423 هـ). تاریخ حضرموت. الجزء الثانی. صنعاء، الیمن: مکتبة الإرشاد. صفحة 767.</ref>. قرآن را حفظ کرد و با تجوید و بر مبنای ابو عمرو و نافع قرائت می‌کرد. کتاب "الحاوی الصغیر" نوشته آقای قزوینی در فقه و "القاعده -هاوی» در لغت و چندین متن در بسیاری از هنرها را حفظ شده بود. او به کتاب «تحفه المتعبد» و عمل به آن بسیار اهتمام می‌ورزید همچنین به کتابهای امام غزالی به ویژه کتاب «إحیاء علوم الدین» بسیار علاقه داشت و بیست و پنج مرتبه آن را نزد برادرش عبدالله العیدروس خواند و در پایان هر بار، برادرش برای او ضیافتی برای طلاب و فقرا برپا می‌کرد.<ref>الحبشی, أحمد بن زین. شرح العینیة. سنغافورة: مطبعة کرجای المحدودة. صفحة 200.</ref> | ||
عمویش عمر بن عبدالرحمن | ==اساتید== | ||
برادرش عبدالله بن | او به الشحر و الغیل سفر کرد و به مدت چهار سال در آنجا ماند و از درس فقها بهره برد و بر دانش خود افزود. سپس به عدن و زبید رفت و از دانشمندان آنجا آموخت. سپس به در سال 849 ق، به حرمین شریفین رفت و حج و عمره به جا آورد و جدش را زیارت کرد و از علمای زیادی در آنجا کسب علم کرد، سپس به تریم بازگشت. از جمله اساتیدی او عبارتند از<ref>الحبشی, عیدروس بن عمر (1430 هـ). عقد الیواقیت الجوهریة. الجزء الثانی. تریم، الیمن: دار العلم والدعوة. صفحة 980.</ref>: | ||
* عمویش عمر بن عبدالرحمن المحضار | |||
سعد بن علی مذحج | * برادرش عبدالله بن أبی‌بکر العیدروس | ||
محمد بن علی | * محمد بن حسن جمل اللیل | ||
محمد بن | * سعد بن علی مذحج | ||
محمد بن علی | * محمد بن علی مولى عیدید | ||
* محمد بن أحمد بافضل | |||
محمد بن | * محمد بن علی باعدیلة | ||
عبدالله بن محمد | * إبراهیم بن محمد باهرمز | ||
عبدالله بن عبدالرحمن | * محمد بن أحمد باغشیر | ||
مسعود بن سعد | * عبدالله بن محمد باغشیر | ||
* عبدالله بن عبدالرحمن باوزیر | |||
* مسعود بن سعد باشکیل | |||
عمر بن | ==شاگردان== | ||
وقتی به تریم آمد، خود را وقف تدریس و فتوا و قضاوت کرد. افراد بسیاری در زمینه‌های مختلف از او کسب علم کردند. از جمله ایشان: | |||
محمد بن عبدالرحمن | * عمر بن عبدالرحمن صاحب الحمراء | ||
* ابن أخیه أبوبکر بن عبدالله العدنی | |||
محمد بن | * محمد بن عبدالرحمن الأسقع | ||
قاسم بن محمد العراقی | * أحمد بن عبدالله شنبل | ||
محمد بن سهل | * محمد بن أحمد باجرفیل | ||
محمد بن عبدالرحمن | * قاسم بن محمد العراقی | ||
* محمد بن سهل باقشیر | |||
* محمد بن عبدالرحمن باصهی | |||
با | ==تالیفات== | ||
گروهی از علما او را با حسن نگارش و بیان نیکو و فصاحت کامل توصیف کرده‌اند. کتابهای او در موضوعات مختلف از جمله در تکبیر‌الحرام، آغاز نماز، تعوذ و بسم‌الله گفتن و نیز در نکاح، احکام صرف و نحو و علم‌الوقت بسیار است. همچنین توصیه نامهای نافع | |||
در تقوی و اهمیت کسب علم و دانش و فضیلت دارد. از جمله تالیفات او عبارتند از: | |||
* «معارج الهدایة إلى ذوق جنى المعاملة فی النهایة» | |||
* «البرقة المشیقة فی ذکر الخرقة الأنیقة وشیوخ الطریقة» | |||
* «الدر المدهش البهی فی مناقب الشیخ سعد بن علی المذحجی» | |||
* دیوان شعر أکثره فی علوم الصوفیة وفی الحضرات الربانیة | |||
==فرزندان== | |||
و | او هفت پسر و پنج دختر دارد، و دختران: بهیه، علویه، رقیه، مریم، عایشه، و پسران: عبدالرحمن، محمد، عمر، عبدالله، علوی، حسن و ابوبکر.<ref> المشهور, عبدالرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهیرة (PDF). الجزء الأول. جدة، السعودیة: عالم المعرفة. صفحة 130. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 2 ینایر 2020.</ref> | ||
و | |||
و | |||
==وفات== | |||
در دوازدهم محرم 895 ق در تریم درگذشت و در کنار عمویش المحضار در قبرستان زنبل به خاک سپرده شد. | |||
==منابع== | |||
الشلی, محمد بن أبی‌بکر (1402 هـ). المشرع الروی فی مناقب السادة الکرام آل أبی علوی (PDF). الجزء الثانی (الطبعة الثانیة). صفحة 470. | |||
خرد, محمد بن علی (2002). غرر البهاءالضوی و درر الجمال البدیع البهی. القاهرة، مصر: المکتبة الأزهریة للتراث. صفحة 296. | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
[[رده:عالمان]] | |||
[[رده:عالمان اهل سنت]] | |||
[[رده:تصوف]] | |||
[[رده:صوفیه]] | |||
[[رده:یمن]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۱:۱۵
| علی بن ابی بکر السکران | |
|---|---|
| نام کامل | علی بن ابی بکر السکران |
| نامهای دیگر | السکران |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | ۸۱۸ ق، ۷۹۴ ش، ۱۴۱۵ م |
| محل تولد | حضرموت، یمن |
| سال درگذشت | ۸۹۵ ق، ۸۶۸ ش، ۱۴۹۰ م |
| محل درگذشت | حضرموت، یمن |
| دین | اسلام، اهل سنت، صوفی شافعی |
| استادان |
|
| شاگردان |
|
| آثار |
|
| فعالیت‌ها |
|
علی بن ابی‌بکر السکران (۸۱۸ - ۸۹۵ هجری قمری) پیشوا و شیخ صوفیه و از علمای برجسته حضرموت در زمان خود بود[۱]. او شاعری با شعرهای فراوان است و اشعار او بیش از همه عرفانی محور در تدبر خدا و در مدح رسول است. او مسجد معروفی در شهر تریم دارد که همان مسجد شیخ علی است و «السکران» کنیه‌ای است که به خاطر شدت علاقه‌اش به عبادت به گونه‌ای که دیدگانش را مست کرده است پدرش به او داده است.
نسب
علی بن أبی‌بکر السکران بن عبدالرحمن السَقّاف بن محمد مولى الدویلة بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد‌الباقر بن علی زین‌العابدین بن الحسین بن علی بن أبی‌طالب، و علی همسر فاطمه دختر محمد صلی الله علیه و آله است.
وی بیست و دومین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.
تولد و تربیت
وی در سال 818 هجری قمری در شهر تریم حضرموت متولد شد. مادرش مریم بنت احمد بن محمد بارشید است. یک ساله بود که پدربزرگش در گذشت و سه ساله بود که پدرش نیز از دنیا رفت. به سرپرستی برادرش عبدالله عیدروس و عمویش عمرالمحضار رشد کرد. از دانشمندان بزرگ‌تریم و مجتهدین آن زمان آموزش دید[۲]. قرآن را حفظ کرد و با تجوید و بر مبنای ابو عمرو و نافع قرائت می‌کرد. کتاب "الحاوی الصغیر" نوشته آقای قزوینی در فقه و "القاعده -هاوی» در لغت و چندین متن در بسیاری از هنرها را حفظ شده بود. او به کتاب «تحفه المتعبد» و عمل به آن بسیار اهتمام می‌ورزید همچنین به کتابهای امام غزالی به ویژه کتاب «إحیاء علوم الدین» بسیار علاقه داشت و بیست و پنج مرتبه آن را نزد برادرش عبدالله العیدروس خواند و در پایان هر بار، برادرش برای او ضیافتی برای طلاب و فقرا برپا می‌کرد.[۳]
اساتید
او به الشحر و الغیل سفر کرد و به مدت چهار سال در آنجا ماند و از درس فقها بهره برد و بر دانش خود افزود. سپس به عدن و زبید رفت و از دانشمندان آنجا آموخت. سپس به در سال 849 ق، به حرمین شریفین رفت و حج و عمره به جا آورد و جدش را زیارت کرد و از علمای زیادی در آنجا کسب علم کرد، سپس به تریم بازگشت. از جمله اساتیدی او عبارتند از[۴]:
- عمویش عمر بن عبدالرحمن المحضار
- برادرش عبدالله بن أبی‌بکر العیدروس
- محمد بن حسن جمل اللیل
- سعد بن علی مذحج
- محمد بن علی مولى عیدید
- محمد بن أحمد بافضل
- محمد بن علی باعدیلة
- إبراهیم بن محمد باهرمز
- محمد بن أحمد باغشیر
- عبدالله بن محمد باغشیر
- عبدالله بن عبدالرحمن باوزیر
- مسعود بن سعد باشکیل
شاگردان
وقتی به تریم آمد، خود را وقف تدریس و فتوا و قضاوت کرد. افراد بسیاری در زمینه‌های مختلف از او کسب علم کردند. از جمله ایشان:
- عمر بن عبدالرحمن صاحب الحمراء
- ابن أخیه أبوبکر بن عبدالله العدنی
- محمد بن عبدالرحمن الأسقع
- أحمد بن عبدالله شنبل
- محمد بن أحمد باجرفیل
- قاسم بن محمد العراقی
- محمد بن سهل باقشیر
- محمد بن عبدالرحمن باصهی
تالیفات
گروهی از علما او را با حسن نگارش و بیان نیکو و فصاحت کامل توصیف کرده‌اند. کتابهای او در موضوعات مختلف از جمله در تکبیر‌الحرام، آغاز نماز، تعوذ و بسم‌الله گفتن و نیز در نکاح، احکام صرف و نحو و علم‌الوقت بسیار است. همچنین توصیه نامهای نافع در تقوی و اهمیت کسب علم و دانش و فضیلت دارد. از جمله تالیفات او عبارتند از:
- «معارج الهدایة إلى ذوق جنى المعاملة فی النهایة»
- «البرقة المشیقة فی ذکر الخرقة الأنیقة وشیوخ الطریقة»
- «الدر المدهش البهی فی مناقب الشیخ سعد بن علی المذحجی»
- دیوان شعر أکثره فی علوم الصوفیة وفی الحضرات الربانیة
فرزندان
او هفت پسر و پنج دختر دارد، و دختران: بهیه، علویه، رقیه، مریم، عایشه، و پسران: عبدالرحمن، محمد، عمر، عبدالله، علوی، حسن و ابوبکر.[۵]
وفات
در دوازدهم محرم 895 ق در تریم درگذشت و در کنار عمویش المحضار در قبرستان زنبل به خاک سپرده شد.
منابع
الشلی, محمد بن أبی‌بکر (1402 هـ). المشرع الروی فی مناقب السادة الکرام آل أبی علوی (PDF). الجزء الثانی (الطبعة الثانیة). صفحة 470.
خرد, محمد بن علی (2002). غرر البهاءالضوی و درر الجمال البدیع البهی. القاهرة، مصر: المکتبة الأزهریة للتراث. صفحة 296.
پانویس
- ↑ الزرکلی, خیر الدین (2002). الأعلام (PDF). الجزء الرابع. بیروت، لبنان: دار العلم للملایین. صفحة 267. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 22 سبتمبر 2020.
- ↑ الحامد, صالح بن علی (1423 هـ). تاریخ حضرموت. الجزء الثانی. صنعاء، الیمن: مکتبة الإرشاد. صفحة 767.
- ↑ الحبشی, أحمد بن زین. شرح العینیة. سنغافورة: مطبعة کرجای المحدودة. صفحة 200.
- ↑ الحبشی, عیدروس بن عمر (1430 هـ). عقد الیواقیت الجوهریة. الجزء الثانی. تریم، الیمن: دار العلم والدعوة. صفحة 980.
- ↑ المشهور, عبدالرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهیرة (PDF). الجزء الأول. جدة، السعودیة: عالم المعرفة. صفحة 130. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 2 ینایر 2020.