سازمان وحدت آفریقا: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="references" style="margin: 0px 0px 10px 0px; max-height: 300px; overflow: auto; padding: 3px; font-size:95%; background: #FFA500; line-height:1.4em; padding-bottom: 7px;"><noinclude>
{{جعبه اطلاعات حزب
[[پرونده:Ambox clock.svg|60px|بندانگشتی|راست]]
| عنوان = سازمان وحدت آفریقا
<br>
| تصویر = سازمان وحدت آفریقا.jpg
'''''نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است. '''''<br>
| نام = سازمان وحدت آفریقا
| تاریخ تأسیس = ۲۵ ماه مه ۱۹۶۳ میلادی
| مؤسس = همه کشورهای قاره آفریقا به جز [[مراکش]]
| رهبران =
| اهداف = پیشبرد اتحاد و همبستگی دولت ‌های آفریقایی؛ و برافکندن هر نوع استعمار از [[آفریقا]].
}}
'''سازمان وحدت آفریقا''' یک سازمان بین‌المللی است که در در 25 مه 1963 در آدیس آبابا پایتخت [[اتیوپی]] به وجود آمد. هدف‌های آن به موجب مادۀ دوم منشور سازمان عبارت بود از:
# پیشبرد اتحاد و همبستگی دولت ‌های آفریقایی؛
# برافکندن هر نوع استعمار از [[آفریقا]].  


'''یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید. '''
برای تنظیم روابط کشورها پاره‌ای اصول کلی نظیر، تساوی مطلق کشورهای عضو، عدم توسل به خرابکاری در کشورهای یکدیگر، عدم تغییر سرحدات، و حل و فصل اختلافات از طریق مسالمت‌آمیز پیش‌بینی شده بود. سازمان دارای 53 کشور عضو بود. [[آفریقای جنوبی]] در سال 1994 به آن پیوست و [[جنبش آزادی‌بخش صحرا]] ([[پولیساریو]]) نیز از سال 1982 به آن ملحق شد. به علت وجوه افتراق فراوان در میان اعضاء طرح‌های سازمان اکثر با شکست مواجه گردید. در پی تشکیل آخرین اجلاس سازمان در آفریقای جنوبی (ژوئیه 2002)، سازمان وحدت آفریقا رسما منحل و [[اتحادیه آفریقا]] جایگزین آن شد.
<br>
''آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ''{{#time:H:i، j F Y|{{REVISIONTIMESTAMP}}}}؛</small>


<noinclude>
== تشکیل سازمان وحدت آفریقا (1342) ==
</div>
بیشتر دولت‌های [[قاره آفریقا]] در دهه 1960 تا 1970 م. به استقلال رسیدند و تقریبا تا قبل از این تاریخ بین‌ملت‌های آفریقایی رابطه بین‌المللی وجود نداشت. با این حال دولت‌های مستقل آفریقایی حتی پیش از 1960 م. برای برقراری همکاری بین‌خود اقداماتی کرده بودند که ثمره آنها محدود به تشکیل چند سازمان منطقه‌ای بود که مهمترین آنها، سازمان وحدت آفریقا U.A.O می‌باشد.


<div class="wikiInfo">[[پرونده:سازمان وحدت آفریقا.jpg |جایگزین=سازمان وحدت آفریقا]]
[[سازمان وحدت آفریقا]] در 25 مه 1963 با کوشش فراوان‌ [[هایله سلاسی]] امپراتور اتیوپی در آدیس آبابا تشکیل شد. و اولین هدفش را کمک به استقلال گروه‌های پرشماری از اقوام آفریقایی که هنوز مستعمره بودند - اعلام نمود در مرحله دوم سازمان قصد داشت تمام کشورهای [[آفریقا]] را در چهارچوب یک سیاست متحد یا فدراسیون واحد قرار دهد و به همین دلیل نام سازمان وحدت آفریقا را برای تمام خود انتخاب کرد.
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
!نام
!سازمان وحدت آفریقا
|-
|به زبان رسمی
|اتحادیه الاتحاد الافریقی
|-
|به انگلیسی
|Organization of African Unity
|-
|به اختصار
| OAU
|-
|تاریخ تاسیس
|در تاریخ ۲۵ ماه مه ۱۹۶۳ میلادی
|-
|مقر
|اتیوپی آدیس آبابا  
|-
|نام فعلی
|اتحادیه آفریقا
|-
|کشورهای مؤسس اتحادیه
|همه کشورهای قاره آفریقا به جز مراکش
|-
|}
</div>


'''سازمان وحدت آفریقا''' یک سازمان بین المللی که در در 25 مه 1963 در آدیس آبابا پایتخت [[اتیوپی]] به وجود آمد ، هدف های آن به موجب مادۀ دوم منشور سازمان، عبارت بود: از پیشبرد اتحاد و همبستگی دولت های [[آفریقایی]]؛ و برافکندن هر نوع استعمار از [[آفریقا]].
سازمان مزبور در آغاز 26 عضو، و اندکی بعد به 32 عضو رسید و با آزاد شدن تاریخی سرزمین‌های آفریقایی شمار اعضای آن به 49 و سپس به عضویت تمام کشورهای مستقل آفریقا تعداد آن به 50 عضو بالغ شد سازمان وحدت آفریقا بر پنج اصل استوار است:


برای تنظیم روابط کشورها پاره ای اصول کلی نظیر، تساوی مطلق کشورهای عضو، عدم توسل به خرابکاری در کشورهای یکدیگر، عدم تغییر سرحدات، و حل و فصل اختلافات از طریق مسالمت آمیز پیش بینی شده بود. سازمان دارای 53 کشور عضو بود. [[آفریقای جنوبی]] در سال 1994 به آن پیوست و [[جنبش آزادی بخش صحرا]] ([[پولیساریو]]) نیز از سال 1982 به آن ملحق شد. به علت وجوه افتراق فراوان در میان اعضاء طرح های سازمان اکثر با شکست مواجه گردید. در پی تشکیل آخرین اجلاس سازمان در آفریقای جنوبی (ژوئیه 2002)، ((سازمان وحدت آفریقا)) رسما منحل و [[اتحادیه آفریقا]] جایگزین آن شد.
# برابری مطلق دولت‌های عضو در سازمان.
# دخالت نکردن در امور داخلی کشورهای دیگر.
# غیر قابل تغییر بودن که دولت‌های استعمارگر برقرار کرده و دولت‌های آفریقایی مستقل وارث آنها شده‌اند.
# حل اختلاف در چهار چوب کامل آفریقایی از راه گفتگو، میانجیگری، آشتی یا داوری.
# شناسایی ویژگی‌های منطقه‌ای برای دولت‌های مناطق مختلف قاره و اجازه تاءسیس تشکیلات منطقه‌ای برای همکاری و بهره جویی از این ویژگی‌ها.


=تشكيل سازمان وحدت آفريقا (1342)=
== ارکان سازمان وحدت آفریقا ==
این سازمان دارای یک کنفرانس سران، یک شورای وزیران و یک دبیرخانه است.


بيشتر دولتهاى [[قاره آفريقا]] در دهه 1960 تا 1970 م . به استقلال رسيدند. و تقريبا تا قبل از اين تاريخ بين ملتهاى آفريقايى رابطه بين المللى وجود نداشت . با اين حال دولتهاى مستقل آفريقايى حتى پيش از 1960 م . براى برقرارى همكارى بين خود، اقداماتى كرده بودند كه ثمره آنها محدود به تشكيل چند سازمان منطقه اى بود كه مهمترين آنها، سازمان وحدت آفريقا U.A.O مى باشد.
=== کنفرانس سران ===
از رؤسای دولت‌های عضو تشکیل می‌شود که سیاست کلی را تعیین می‌کند. این کنفرانس هر سال یک اجلاس دارد؛ راءی گیری در کنفرانس با اکثریت 3/2 اعضا می‌باشد.


سازمان وحدت آفريقا در 25 مه 1963 با كوشش فراوان [[هايله سلاسى]] امپراتور اتيوپى در آديس آبابا تشكيل شد. و اولين هدفش را كمك به استقلال گروههاى پرشمارى از اقوام آفريقايى كه هنوز مستعمره بودند - اعلام نمود در مرحله دوم سازمان قصد داشت تمام كشورهاى آفريقا را در چهارچوب يك سياست متحد يا فدراسيون واحد قرار دهد و به همين دليل نام سازمان وحدت آفريقا را براى تمام خود انتخاب كرد.
=== شورای وزیران ===
از وزرای کشورهای عضو، معمولا وزیران امور خارجه به وجود می‌آید، که سالی دو اجلاس دارد. وظیفه اساسی شورای وزیران، مشخص کردن موضوع‌هایی است که در کنفرانس سران باید تصمیم‌گیری شود و نیز اجرای تصمیمات متخذه در کنفرانس سران از وظایف آنها می‌باشد.


سازمان مزبور در آغاز 26 عضو، و اندكى بعد به 32 عضو رسيد و با آزاد شدن تاريخى سرزمينهاى آفريقايى شمار اعضاى آن به 49 و سپس به عضويت تمام كشورهاى مستقل آفريقا تعداد آن به 50 عضو بالغ شد سازمان وحدت آفريقا بر پنج اصل استوار است :
=== دبیرخانه ===
این سازمان دارای یک دبیر کل و تعدادی کارمند بین‌المللی است که وظایف اداری سازمان را دارند. علاوه بر اینها سازمان وحدت آفریقا دارای یک کمیته آفریقای آزاد است که عهده‌دار مطالعه راه‌های کمک به اقوام آفریقایی غیر آزاد است. همچنین این سازمان دارای یک کمیسیون میانجیگری، آشتی و داوری برای رفع اختلاف‌های اعضاء می‌باشد.


# برابرى مطلق دولتهاى عضو در سازمان .
== روزها و رویدادها ==
# دخالت نكردن در امور داخلى كشورهاى ديگر.
در زمان [[جمال عبدالناصر]]، [[قاهره]] نه فقط کعبه جنبش‌های رهایی بخش ‍ عرب شد، بلکه پایتختی برای آفریقای مبارز گردید. در قاهره کنگره‌های بزرگ بین‌المللی تشکیل می‌شد، به طور مثال کنفرانس دوم سران سازمان وحدت آفریقا (U.A.O) در سال 1964 در آنجا تشکیل شد. [[جمهوری متحده عربی]] به ملت [[کنگو|کنگو]] در مبارزه اش با امپریالیست‌ها و همچنین به انقلاب ملت [[الجزایر]] کمک مادی و نظامی‌ کرد. عبدالناصر معتقد بود که کمک به ملل دیگر برای جمهوری متحده عرب یک تکلیف انقلابی است. رابطه ای دوستانه، عبدالناصر را به بسیاری از رهبران ترقی‌خواه ملل دیگر پیوند می‌داد. ساسونگیسو رییس‌جمهور اسبق کنگو، یکی از رؤ سای اولیه این سازمان بود و در سال 1987 کنت کائوندا رییس‌جمهور سابق [[زامبیا]] ریاست آن را به عهده گرفت. سازمان وحدت آفریقا بیستمین اجلاس خود را در نوامبر 1984 در آدیس آبابا تشکیل داد و جولیوس نایره ره رییس‌جمهور اسبق [[تانزانیا]] در این وقت به عنوان رییس سازمان آن انتخاب شد؛ [[سازمان آزدایبخش صحرا]] در همین زمان به عضویت این سازمان پذیرفته شد اما، [[مراکش|مراکش]] از عضویت آن خارج و زئیر (کنگو عضویت خود را در آن به تعلق درآورد.
# غير قابل تغيير بودن كه دولتهاى استعمارگر برقرار كرده و دولتهاى آفريقايى مستقل وارث آنها شده اند.
# حل اختلاف در چهار چوب كامل آفريقايى از راه گفتگو، ميانجيگرى ، آشتى يا داورى .
# شناسايى ويژگيهاى منطقه اى براى دولتهاى مناطق مختلف قاره و اجازه تاءسيس تشكيلات منطقه اى براى همكارى و بهره جويى از اين ويژگيها.


=اركان سازمان وحدت آفريقا=
به دلیل [[جنگ]] صحرا با مراکش کشورهای [[مالاوی]]، [[گینه]]، [[کومور|کومور]]، و سودان مخالف این مساءله بودند که صحرا به عنوان یک کشور مستقل، عضو سازمان وحدت آفریقا باشد.
تاسیس وحدت آفریقا عملی بود صلح جویانه که سبب بالارفتن حیثیت آفریقا شد؛ بویژه در خارج از قاره آفریقا به آن احترام و قدرت چانه زدن سیاسی بیشتری بخشید. هر چند سازمان وحدت آفریقا بر اساس اصل عدم دخالت در امور داخلی کشورهای عضو که منشور خود سازمان آن را جایز شمرده بود، در بحران‌های دردناک و رقت انگیز کنگو بیافرا، سودان، روآندا و بوروندی نتوانست مستقیم اعمال قدرت نماید، اما در منازعات سخت مرزی کشورهای همسایه میانجی‌گری‌های ثمربخش به عمل آورد، که می‌توان موارد سودان و حبشه، الجزایر و مراکش را ذکر کرد. به هر حال وجود سازمان وحدت آفریقا با همه مشکلات موجود نقطه اتکای گران قیمتی برای آفریقا در زمینه‌های بین‌المللی با پنجاه دولت عضو خود می‌باشد و در ضمن بزرگ‌ترین گروه یکپارچه سازمان ملل را تشکیل می‌دهد.


اين سازمان داراى يك كنفرانس سران ، يك شوراى وزيران و يك دبيرخانه است .
سازمان در هدف اول خود یعنی به کمک به استقلال کشورهای غیر مستقل آفریقایی، موفق بوده است، گرچه باید این توفیق را تا حدود زیادی به شرایط مساعد زندگی بین‌المللی در قرن اخیر نسبت داد که در آن تمام عوامل را جهت از میان برداشتن استعمار به شکل دیرینه خود به کار افتاد. در مورد ایجاد فدراسیون وسیعی از دولت‌های آفریقایی نیز نقش مهم سازمان گرد آوردن تمام کشورهای مستقل قاره در قالب انکاری است اما را رسیدن به وحدت میان دولت‌های عضو (اگر اصلا چنین اندیشه ای عملی باشد) هنوز بسیار دراز است بویژه که مسائل متعدد و دشواری در نقاط مختلف قاره وجود دارند که دولت‌های منطقه را رو در روی یکدیگر قرار می‌دهند به طوری که در چندین مورد، این اختلاف‌ها به صورت جنگ علنی ظاهر شده است. برای مثال می‌توان به اختلاف‌های به صورت جنگ علنی ظاهر شده است. برای مثال می‌توان به اختلاف‌های متعدد دولت‌های عرب آفریقای شمالی، کشورهای منطقه دریای سرخ، یا کشمکش‌های آفریقای جنوب غربی اندیشید که هر یک به تنهایی سد بزرگی در راه هدف‌ها و فعالیت‌های سازمان وحدت آفریقا می‌باشند.


==كنفرانس سران==
تا چندی پیش رقابت شدید دو دولت بزرگ یعنی [[آمریکا|آمریکا]] و [[شوروی]] در [[آفریقا]]، به اختلاف‌های موجود میان دولت‌های آفریقایی و مسائل تبعیض ‍نژادی، قحطی و خشک‌سالی و موضوع‌ها و مسائلی نظیر آنها افزوده شد و سازمان وحدت آفریقا را با دشواری‌های عظیم روبرو ساخت.


از رؤ ساى دولتهاى عضو تشكيل ، كه سياست كلى را تعيين مى كند. اين كنفرانس هر سال يك اجلاس دارد؛راءى گيرى در كنفرانس با اكثريت 3/2 اعضا مى باشد.
در زمینه [[ایدئولوژی]]، آفریقا در برابر سرمایه‌داری غرب و [[کمونیسم|کمونیسم]] شرق، [[سوسیالیسم]] آفریقایی را عرضه کرده و در زمینه اقتصادی و سیاسی نیز عدم وابستگی را اختیار نموده است تا ثابت کند که آفریقا حاضر نیست اصالت نظام‌ها و ترکیب‌های اجتماعی خود را با دیگرانی که با سنن اجتماعی، فرهنگی و نیازهای اصلی آن بیگانه اند، تعویض کند.


==شوراى وزيران==
== منابع ==
 
[https://portal.anhar.ir/node/19625#gsc.tab=0 برگرفته از سایت portal.anhar.ir]
از وزراى كشورهاى عضو، معمولا وزيران امور خارجه به وجود مى آيد، كه سالى دو اجلاس دارد. وظيفه اساسى شوراى وزيران ، مشخص كردن موضوعهايى است كه در كنفرانس سران بايد تصميم گيرى شود و نيز اجراى تصميمات متخذه در كنفرانس سران از وظايف آنها مى باشد.
 
==دبيرخانه==
 
اين سازمان داراى يك دبير كل و تعدادى كارمند بين المللى است كه وظايف ادارى سازمان را دارند. علاوه بر اينها سازمان وحدت آفريقا داراى يك كميته آفريقاى آزاد است كه عهده دار مطالعه راههاى كمك به اقوام آفريقايى غير آزاد است . همچنين اين سازمان داراى يك كميسيون ميانجيگرى ، آشتى و داورى براى رفع اختلافهاى اعضاء مى باشد.
 
=روزها و رویدادها=
 
در زمان [[جمال عبدالناصر]]، [[قاهره]] نه فقط كعبه جنبشهاى رهايى بخش ‍ عرب شد، بلكه پايتختى براى آفريقاى مبارز گرديد. در قاهره كنگره هاى بزرگ بين المللى تشكيل مى شد، به طور مثال كنفرانس دوم سران سازمان وحدت آفريقا (U.A.O) در سال 1964 در آنجا تشكيل شد. جمهورى متحده عربى به ملت [[كنگو]] در مبارزه اش با امپرياليستها و همچنين به انقلاب ملت [[الجزاير]] كمك مادى و نظامى كرد. عبدالناصر معتقد بود كه كمك به ملل ديگر براى جمهورى متحده عرب يك تكليف انقلابى است . رابطه اى دوستانه ، عبدالناصر را به بسيارى از رهبران ترقيخواه ملل ديگر پيوند مى داد. ساسونگيسو رييس جمهور اسبق كنگو، يكى از رؤ ساى اوليه اين سازمان بود و در سال 1987 كنت كائوندا رييس جمهور سابق [[زامبيا]] رياست آن را به عهده گرفت . سازمان وحدت آفريقا بيستمين اجلاس خود را در نوامبر 1984 در آديس آبابا تشكيل داد و جوليوس نايره ره رييس جمهور اسبق [[تانيزانيا]] در اين وقت به عنوان رييس سازمان آن انتخاب شد؛ [[سازمان آزدايبخش صحرا]] در همين زمان به عضويت اين سازمان پذيرفته شد اما، [[مراكش]] از عضويت آن خارج و زئير (كنگو عضويت خود را در آن به تعلق درآورد.
 
به دليل جنگ صحرا با مراكش كشورهاى [[مالاوى]] ، [[گينه]] ، [[كومور]]، و سودان مخالف اين مساءله بودند كه صحرا به عنوان يك كشور مستقل ، عضو سازمان وحدت آفريقا باشد.
تاءسيس وحدت آفريقا عملى بود صلح جويانه كه سبب بالارفتن حيثيت آفريقا شد؛ بويژه در خارج از قاره آفريقا به آن احترام و قدرت چانه زدن سياسى بيشترى بخشيد. هر چند سازمان وحدت آفريقا بر اساس اصل عدم دخالت در امور داخلى كشورهاى عضو كه منشور خود سازمان آن را جايز شمرده بود، در بحرانهاى دردناك و رقت انگيز كنگو بيافرا، سودان ، روآندا و بوروندى نتوانست مستقيم اعمال قدرت نمايد، اما در منازعات سخت مرزى كشورهاى همسايه ميانجيگرى هاى ثمربخش به عمل آورد، كه مى توان موارد سودان و حبشه ، الجزاير و مراكش را ذكر كرد. به هر حال وجود سازمان وحدت آفريقا با همه مشكلات موجود نقطه اتكاى گران قيمتى براى افريقا در زمينه هاى بين المللى با پنجاه دولت عضو خود مى باشد و در ضمن بزرگترين گروه يكپارچه سازمان ملل را تشكيل مى دهد.
 
سازمان در هدف اول خود يعنى به كمك به استقلال كشورهاى غير مستقل آفريقايى ، موفق بوده است ، گرچه بايد اين توفيق را تا حدود زيادى به شرايط مساعد زندگى بين المللى در قرن اخير نسبت داد كه در آن تمام عوامل را جهت از ميان برداشتن استعمار به شكل ديرينه خود به كار افتاد. در مورد ايجاد فدراسيون وسيعى از دولتهاى آفريقايى نيز نقش مهم سازمان گرد آوردن تمام كشورهاى مستقل قاره در قالب انكارى است اما را رسيدن به وحدت ميان دولتهاى عضو (اگر اصلا چنين انديشه اى عملى باشد) هنوز بسيار دراز است بويژه كه مسائل متعدد و دشوارى در نقاط مختلف قاره وجود دارند كه دولتهاى منطقه را رو در روى يكديگر قرار مى دهند به طورى كه در چندين مورد، اين اختلافها به صورت جنگ علنى ظاهر شده است . براى مثال ميتوان به اختلافهاى به صورت جنگ علنى ظاهر شده است . براى مثال ميتوان به اختلافهاى متعدد دولتهاى عرب آفريقاى شمالى ، كشورهاى منطقه درياى سرخ ، يا كشمكش هاى آفريقاى جنوب غربى انديشيد كه هر يك به تنهايى سد بزرگى در راه هدفها و فعاليتهاى سازمان وحدت آفريقا مى باشند.
 
تا چندى پيش رقابت شديد دو دولت بزرگ يعنى [[آمريكا]] و [[شوروى]] در [[آفريقا]]، به اختلافهاى موجود ميان دولتهاى آفريقايى و مسائل تبعيض ‍ نژادى ، قحطى و خشكسالى و موضوعها و مسائلى نظير آنها افزوده شد و سازمان وحدت آفريقا را با دشواريهاى عظيم روبرو ساخت .
 
در زمينه ايدئولوژى ، آفريقا در برابر سرمايه دارى غرب و [[كمونيسم]] شرق ، سوسياليسم آفريقايى را عرضه كرده و در زمينه اقتصادى و سياسى نى عدم وابستگى را اختيار نموده است تا ثابت كند كه آفريقا حاضر نيست اصالت نظامها و تركيبهاى اجتماعى خود را با ديگرانى كه با سنن اجتماعى ، فرهنگى و نيازهاى اصلى آن بيگانه اند، تعويض كند.


[[رده:سازمان‌ها و نهاد‌ها]]
[[رده:سازمان‌ها و نهاد‌های بین‌المللی]]
[[رده:آفریقا]]
[[رده:آفریقا]]
[[رده:سازمان‌های بین‌المللی]]
[[رده:ناظران مجمع عمومی سازمان ملل متحد]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۳

سازمان وحدت آفریقا
سازمان وحدت آفریقا.jpg
نام حزبسازمان وحدت آفریقا
مؤسسهمه کشورهای قاره آفریقا به جز مراکش
اهدافپیشبرد اتحاد و همبستگی دولت ‌های آفریقایی؛ و برافکندن هر نوع استعمار از آفریقا.

سازمان وحدت آفریقا یک سازمان بین‌المللی است که در در 25 مه 1963 در آدیس آبابا پایتخت اتیوپی به وجود آمد. هدف‌های آن به موجب مادۀ دوم منشور سازمان عبارت بود از:

  1. پیشبرد اتحاد و همبستگی دولت ‌های آفریقایی؛
  2. برافکندن هر نوع استعمار از آفریقا.

برای تنظیم روابط کشورها پاره‌ای اصول کلی نظیر، تساوی مطلق کشورهای عضو، عدم توسل به خرابکاری در کشورهای یکدیگر، عدم تغییر سرحدات، و حل و فصل اختلافات از طریق مسالمت‌آمیز پیش‌بینی شده بود. سازمان دارای 53 کشور عضو بود. آفریقای جنوبی در سال 1994 به آن پیوست و جنبش آزادی‌بخش صحرا (پولیساریو) نیز از سال 1982 به آن ملحق شد. به علت وجوه افتراق فراوان در میان اعضاء طرح‌های سازمان اکثر با شکست مواجه گردید. در پی تشکیل آخرین اجلاس سازمان در آفریقای جنوبی (ژوئیه 2002)، سازمان وحدت آفریقا رسما منحل و اتحادیه آفریقا جایگزین آن شد.

تشکیل سازمان وحدت آفریقا (1342)

بیشتر دولت‌های قاره آفریقا در دهه 1960 تا 1970 م. به استقلال رسیدند و تقریبا تا قبل از این تاریخ بین‌ملت‌های آفریقایی رابطه بین‌المللی وجود نداشت. با این حال دولت‌های مستقل آفریقایی حتی پیش از 1960 م. برای برقراری همکاری بین‌خود اقداماتی کرده بودند که ثمره آنها محدود به تشکیل چند سازمان منطقه‌ای بود که مهمترین آنها، سازمان وحدت آفریقا U.A.O می‌باشد.

سازمان وحدت آفریقا در 25 مه 1963 با کوشش فراوان‌ هایله سلاسی امپراتور اتیوپی در آدیس آبابا تشکیل شد. و اولین هدفش را کمک به استقلال گروه‌های پرشماری از اقوام آفریقایی که هنوز مستعمره بودند - اعلام نمود در مرحله دوم سازمان قصد داشت تمام کشورهای آفریقا را در چهارچوب یک سیاست متحد یا فدراسیون واحد قرار دهد و به همین دلیل نام سازمان وحدت آفریقا را برای تمام خود انتخاب کرد.

سازمان مزبور در آغاز 26 عضو، و اندکی بعد به 32 عضو رسید و با آزاد شدن تاریخی سرزمین‌های آفریقایی شمار اعضای آن به 49 و سپس به عضویت تمام کشورهای مستقل آفریقا تعداد آن به 50 عضو بالغ شد سازمان وحدت آفریقا بر پنج اصل استوار است:

  1. برابری مطلق دولت‌های عضو در سازمان.
  2. دخالت نکردن در امور داخلی کشورهای دیگر.
  3. غیر قابل تغییر بودن که دولت‌های استعمارگر برقرار کرده و دولت‌های آفریقایی مستقل وارث آنها شده‌اند.
  4. حل اختلاف در چهار چوب کامل آفریقایی از راه گفتگو، میانجیگری، آشتی یا داوری.
  5. شناسایی ویژگی‌های منطقه‌ای برای دولت‌های مناطق مختلف قاره و اجازه تاءسیس تشکیلات منطقه‌ای برای همکاری و بهره جویی از این ویژگی‌ها.

ارکان سازمان وحدت آفریقا

این سازمان دارای یک کنفرانس سران، یک شورای وزیران و یک دبیرخانه است.

کنفرانس سران

از رؤسای دولت‌های عضو تشکیل می‌شود که سیاست کلی را تعیین می‌کند. این کنفرانس هر سال یک اجلاس دارد؛ راءی گیری در کنفرانس با اکثریت 3/2 اعضا می‌باشد.

شورای وزیران

از وزرای کشورهای عضو، معمولا وزیران امور خارجه به وجود می‌آید، که سالی دو اجلاس دارد. وظیفه اساسی شورای وزیران، مشخص کردن موضوع‌هایی است که در کنفرانس سران باید تصمیم‌گیری شود و نیز اجرای تصمیمات متخذه در کنفرانس سران از وظایف آنها می‌باشد.

دبیرخانه

این سازمان دارای یک دبیر کل و تعدادی کارمند بین‌المللی است که وظایف اداری سازمان را دارند. علاوه بر اینها سازمان وحدت آفریقا دارای یک کمیته آفریقای آزاد است که عهده‌دار مطالعه راه‌های کمک به اقوام آفریقایی غیر آزاد است. همچنین این سازمان دارای یک کمیسیون میانجیگری، آشتی و داوری برای رفع اختلاف‌های اعضاء می‌باشد.

روزها و رویدادها

در زمان جمال عبدالناصر، قاهره نه فقط کعبه جنبش‌های رهایی بخش ‍ عرب شد، بلکه پایتختی برای آفریقای مبارز گردید. در قاهره کنگره‌های بزرگ بین‌المللی تشکیل می‌شد، به طور مثال کنفرانس دوم سران سازمان وحدت آفریقا (U.A.O) در سال 1964 در آنجا تشکیل شد. جمهوری متحده عربی به ملت کنگو در مبارزه اش با امپریالیست‌ها و همچنین به انقلاب ملت الجزایر کمک مادی و نظامی‌ کرد. عبدالناصر معتقد بود که کمک به ملل دیگر برای جمهوری متحده عرب یک تکلیف انقلابی است. رابطه ای دوستانه، عبدالناصر را به بسیاری از رهبران ترقی‌خواه ملل دیگر پیوند می‌داد. ساسونگیسو رییس‌جمهور اسبق کنگو، یکی از رؤ سای اولیه این سازمان بود و در سال 1987 کنت کائوندا رییس‌جمهور سابق زامبیا ریاست آن را به عهده گرفت. سازمان وحدت آفریقا بیستمین اجلاس خود را در نوامبر 1984 در آدیس آبابا تشکیل داد و جولیوس نایره ره رییس‌جمهور اسبق تانزانیا در این وقت به عنوان رییس سازمان آن انتخاب شد؛ سازمان آزدایبخش صحرا در همین زمان به عضویت این سازمان پذیرفته شد اما، مراکش از عضویت آن خارج و زئیر (کنگو عضویت خود را در آن به تعلق درآورد.

به دلیل جنگ صحرا با مراکش کشورهای مالاوی، گینه، کومور، و سودان مخالف این مساءله بودند که صحرا به عنوان یک کشور مستقل، عضو سازمان وحدت آفریقا باشد. تاسیس وحدت آفریقا عملی بود صلح جویانه که سبب بالارفتن حیثیت آفریقا شد؛ بویژه در خارج از قاره آفریقا به آن احترام و قدرت چانه زدن سیاسی بیشتری بخشید. هر چند سازمان وحدت آفریقا بر اساس اصل عدم دخالت در امور داخلی کشورهای عضو که منشور خود سازمان آن را جایز شمرده بود، در بحران‌های دردناک و رقت انگیز کنگو بیافرا، سودان، روآندا و بوروندی نتوانست مستقیم اعمال قدرت نماید، اما در منازعات سخت مرزی کشورهای همسایه میانجی‌گری‌های ثمربخش به عمل آورد، که می‌توان موارد سودان و حبشه، الجزایر و مراکش را ذکر کرد. به هر حال وجود سازمان وحدت آفریقا با همه مشکلات موجود نقطه اتکای گران قیمتی برای آفریقا در زمینه‌های بین‌المللی با پنجاه دولت عضو خود می‌باشد و در ضمن بزرگ‌ترین گروه یکپارچه سازمان ملل را تشکیل می‌دهد.

سازمان در هدف اول خود یعنی به کمک به استقلال کشورهای غیر مستقل آفریقایی، موفق بوده است، گرچه باید این توفیق را تا حدود زیادی به شرایط مساعد زندگی بین‌المللی در قرن اخیر نسبت داد که در آن تمام عوامل را جهت از میان برداشتن استعمار به شکل دیرینه خود به کار افتاد. در مورد ایجاد فدراسیون وسیعی از دولت‌های آفریقایی نیز نقش مهم سازمان گرد آوردن تمام کشورهای مستقل قاره در قالب انکاری است اما را رسیدن به وحدت میان دولت‌های عضو (اگر اصلا چنین اندیشه ای عملی باشد) هنوز بسیار دراز است بویژه که مسائل متعدد و دشواری در نقاط مختلف قاره وجود دارند که دولت‌های منطقه را رو در روی یکدیگر قرار می‌دهند به طوری که در چندین مورد، این اختلاف‌ها به صورت جنگ علنی ظاهر شده است. برای مثال می‌توان به اختلاف‌های به صورت جنگ علنی ظاهر شده است. برای مثال می‌توان به اختلاف‌های متعدد دولت‌های عرب آفریقای شمالی، کشورهای منطقه دریای سرخ، یا کشمکش‌های آفریقای جنوب غربی اندیشید که هر یک به تنهایی سد بزرگی در راه هدف‌ها و فعالیت‌های سازمان وحدت آفریقا می‌باشند.

تا چندی پیش رقابت شدید دو دولت بزرگ یعنی آمریکا و شوروی در آفریقا، به اختلاف‌های موجود میان دولت‌های آفریقایی و مسائل تبعیض ‍نژادی، قحطی و خشک‌سالی و موضوع‌ها و مسائلی نظیر آنها افزوده شد و سازمان وحدت آفریقا را با دشواری‌های عظیم روبرو ساخت.

در زمینه ایدئولوژی، آفریقا در برابر سرمایه‌داری غرب و کمونیسم شرق، سوسیالیسم آفریقایی را عرضه کرده و در زمینه اقتصادی و سیاسی نیز عدم وابستگی را اختیار نموده است تا ثابت کند که آفریقا حاضر نیست اصالت نظام‌ها و ترکیب‌های اجتماعی خود را با دیگرانی که با سنن اجتماعی، فرهنگی و نیازهای اصلی آن بیگانه اند، تعویض کند.

منابع

برگرفته از سایت portal.anhar.ir